به گزارش خبرنگار ایمنا، صنعت گردشگری در سراسر دنیا با سخت‌ترین بحران تاریخ خود مواجه شده است. گردشگری صنعتی نوپا و نوظهور است که بیشتر پس از جنگ جهانی دوم و با توسعه و تسهیل حمل و نقل مطرح شد. اگرچه سفر به اشکال مختلف همواره در تاریخ وجود داشته، اما همه‌گیر شدن آن به چند اتفاق تاریخی در قرن بیستم میلادی برمی‌گردد. از آن زمان گردشگری به عنوان یک علم و صنعت مهم مطرح و به سرعت توسعه یافت.
از سال ۱۹۸۰ سازمان جهانی گردشگری شعاری را به عنوان شعار سال خود انتخاب می‌کند، شعارهایی که هر کدام به فراخور زمان دارای اهمیت بوده و حتی مدل‌های توسعه گردشگری را تعریف می‌کند. اما امسال سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) کار سختی برای انتخاب شعار سال داشت. از طرفی همه‌گیری بیماری کووید ۱۹ در سراسر دنیا گردشگری را به کما برد و از طرفی دیگر یونسکو بر رونق روستاها تاکید داشت.
در نهایت «گردشگری و توسعه روستایی» به عنوان شعار سال ۲۰۲۰ برگزیده شد. شعاری که در ابتدا بسیاری از فعالان این صنعت را شوکه کرد، زیرا آن‌ها انتظار شعاری مرتبط با شرایط حاکم بر صنعت گردشگری داشتند. گردشگری از زمان اعلام خبری مبنی بر کشف ویروس همه‌گیر جدیدی در چین تحت تأثیر قرار گرفت. در ابتدای این صنعت بزرگترین بازار خود یعنی چین را از دست داد و سپس با شیوع ویروس کرونا در سراسر جهان، تمام فعالیت‌های مرتبط با گردشگری تعطیل شد.
تعطیلی که حالا تقریباً هفت ماه از آن می‌گذرد و معیشت میلیون‌ها انسان در سراسر دنیا تحت تأثیر قرار گرفته است. بر اساس تحقیقات دانشگاه اکسفورد و سایت تریپ‌ادوایزر در سال ۲۰۱۷، از هر ۱۰ کارمند در سراسر دنیا یک نفر شغلی مرتبط با صنعت گردشگری دارد و این صنعت از این حیث بزرگترین صنعت دنیا محسوب می‌شود. ۲۹ میلیون نفر در چین، ۲۷ میلیون در هند، پنج میلیون در آمریکا، پنج میلیون در فیلیپین، سه میلیون نفر در آلمان و نزدیک دو میلیون نفر در انگلستان شغلی در صنعت گردشگری دارد.
این آمار تعداد افرادی که مستقیماً در حوزه گردشگری فعال هستند و نشان می‌دهد و با در نظر گرفتن افرادی که غیر مستقیم معیشت خود را از صنعت گردشگری تأمین می‌کنند و یا شغل فصلی دارند این تعداد حتی بیشتر هم می‌شود. حالا این صنعت به کما رفته و خود ویروسی لاعلاج گرفته است، ویروسی که تاکنون هیچکدام از نوشداروها بر رویش جواب نداده است.
به نظر می‌رسد توسعه افسار گسیخته گردشگری به مدل گردشگری انبوه که توانست اقتصاد بسیاری از کشورها نظیر ترکیه را در کوتاه مدت متحول کند؛ حالا به پایان خط رسیده است. شاید به همین دلیل است که سازمان جهانی گردشگری بر توسعه روستایی تاکید کرده. به هر حال انسان از روستا می‌آید و اولین تجمعات انسانی نیز در این محیط شکل گرفته است.
سازمان جهانی گردشگری نشان داده که در انتخاب شعارهای خود نگاه طولانی مدت دارد و محدود به یکسال عمل نمی‌کند. بسیاری از شعارهای این سازمان در سال‌های گذشته نظیر «گردشگری و توسعه پایدار» و یا «گردشگری و تحول دیجیتال» مفاهیمی هستند که همچنان برای تحقق آن‌ها تلاش می‌شود؛ با این حال شعار توسعه روستایی را می‌توان از چند وجه بررسی کرد.
به نظر می‌رسد، مدل‌های توسعه‌ای انبوه که در شهرها رخ می‌دهد دیگر تاب‌آوری لازم را برای توسعه گردشگری نداشته باشد و این روستاها هستند که می‌توانند به نیازهای گردشگر ماجراجو و تجربه‌طلب امروز پاسخ دهند. از طرفی سازمان جهانی گردشگری تلاش دارد که آهسته و پیوسته فعالیت‌های گردشگری در سراسر دنیا را حتی با شیوع ویروس کرونا آغاز کند. فعالیت‌هایی که با گذشته متفاوت خواهد بود و تحت تدابیری خاص باید انجام شود. به نظر می‌رسد برای این مدل از گردشگری، روستاها به دلیل خصوصیت طبیعی مقاصد بهترین نسبت به شهرهای شلوغ باشند.
از طرفی موج بیکاری که شیوع ویروس کرونا رقم زد، برای روستایی‌ها سخت‌تر بود و ممکن است در آینده نزدیک شاهد مهاجرت افسارگسیخته این قشر به شهرها باشیم. گردشگری یکی از بهترین ابزارها برای توسعه روستایی است و می‌تواند در روزهای سخت به یاری روستاها بشتابد و با جذب گردشگر زمینه درآمدزایی و توسعه پایدار روستا را فراهم کند.
با این حال اگرچه «توسعه روستایی» تاکید سازمان جهانی گردشگری در سال ۲۰۲۰ است، اما احتمال دارد همین شعار هم زیر سایه ویروس کرونا قرار گرفته و آن طور که باید و شاید به آن پرداخته نشود.
نظر شما