به گزارش خبرنگار ایمنا، از دیرباز تاکنون بیماری آلزایمر به عنوان یکی از اختلالات روانی حاد در جامعه شناخته شده است، ولی همواره افکار عمومی این نوع اختلال را مخصوص سالمندان دانسته و یا میدانند در حالی که آلزایمر و تبعات آن تمام اقشار و ردههای سنی را در جامعه تحتالشعاع قرار میدهد.
آلزایمر چیست و چه نشانههایی دارد؟
آلزایمر یک بیماری پیشرونده زوال حافظه و دیگر کارکردهای مهم ذهنی است. آلزایمر معمولترین علت دمانس (زوال عقلی) است. گروهی از اختلالات مغزی که منجر به از دست دادن مهارتهای فکری و اجتماعی میشوند، این تغییرات به اندازهای شدید هستند که میتوانند زندگی روزمره فرد را تحت تأثیر قرار دهند.
در آلزایمر، تخریب و مرگ سلولهای مغزی و همچنین تخریب ارتباط بین آنها باعث کاهش دائم قدرت حافظه و عملکرد ذهنی میشود. اقدامات پزشکی فعلی برای درمان بیماری آلزایمر و استراتژیهای مدیریت آن میتواند به طور موقت علائم را بهبود بخشد که اغلب در به حداکثر رساندن کارایی و حفظ استقلال بیمار موثر است.
در مراحل ابتدایی فراموشی و یا گیجی خفیف ممکن است تنها علامت مورد توجه آلزایمر باشد. اما با گذشت زمان بیشتر خاطرات به خصوص حافظه اخیر از یاد میرود. سرعت پیشرفت علائم در افراد مختلف متفاوت است. در صورتی که فرد مبتلا به آلزایمر شود احتمالاً اولین علامتی که متوجه آن میشود سختتر شدن غیر معمول به خاطر آوردن و سازماندهی افکار است. ممکن است خود بیمار هیچ مشکلی احساس نکند و خانواده، دوستان نزدیک یا همکاران این تغییرات را حس کنند. به طور کلی آلزایمر این نشانهها را دارد:
۱. کاهش توانایی در به خاطرسپاری و به یاد آوردن اطلاعات جدید که نشانههایی از آن عبارتند از: طرح سوالات یا مکالمات تکراری، گم کردن وسایل شخصی، فراموش کردن حوادث یا قرار ملاقاتها و گم شدن در یک مسیر آشنا
۲. اختلالات در استدلال، وظایف پیچیده و انجام قضاوت که عبارتند از: درک نادرست از خطرات ایمنی، ناتوانی در مدیریت امور مالی، توانایی تصمیم گیری ضعیف، ناتوانی در برنامهریزی و انجام فعالیتهای پیچیده یا متوالی
۳. اختلالات تجسمی که به عنوان مثال، به علت مشکلات بینایی چشم وجود دارد که مثلهایی از آن شامل این موارد میشود. ناتوانی در تشخیص چهره یا اشیای مشترک یا یافتن اشیا در نمای مستقیم و ناتوانی در استفاده از ابزارهای ساده، به عنوان مثال، برای پوشیدن لباس
۴. تغییرات در شخصیت و رفتار، که مثالهایی از آن عبارتند از: تغییرات رفتاری خارج از شخصیت، از جمله آشفتگی، بی تفاوتی، اجتماع گریزی یا عدم علاقه، انگیزه یا ابتکار، از دست دادن حس همدلی، حس اجبار، وسواس یا رفتار اجتماعی غیر قابل قبول، شروع تدریجی، ماهها تا سالها، به جای ساعتها یا روزها طول میکشد.، بدتر شدن سطح طبیعی شناخت فرد در موقعیتهای خاص.
علل ایجاد آلزایمر چیست؟
دلیل اصلی ابتلا به بیماری آلزایمر هنوز شناخته نشده است، اما برخی از عواملی که احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش میدهد عبارتند از: افزایش سن، سابقه خانوادگی ابتلاء به بیماری آلزایمر، آسیبدیدگیهای شدید سر در گذشته و عوامل مربوط به سبک زندگی و عوارضی که به دلیل بیماریهای قلبی عروقی ایجاد میشوند.
راههای پیشگیری از آلزایمر
انجام ورزش منظم، حفظ سلامت سیستم قلبی عروقی، مدیریت بیماریهای قلبی عروقی، دیابت، چاقی، سیگار کشیدن و فشار خون بالا، رژیم غذایی متنوع و سالمی، شرکت در آموزش مادامالعمر و آموزش شناختی و همچنین تعاملات اجتماعی میتواند از جمله راههای پیشگیری از آلزایمر باشد.
آلزایمر در جوانی چگونه است؟
به گفته انجمن آلزایمر ایران، امروزه بیش از پنج میلیون نفر در ایالات متحده به بیماری آلزایمر مبتلا هستند. گرچه بیماری آلزایمر غالباً در بزرگسالان بالای ۶۵ سال دیده میشود، اما حدود ۵ درصد از افرادی که این بیماری در آنها تشخیص داده میشود، آلزایمر زودرس دارند. این بدان معناست که بیماری این افراد در دهه ۴۰ یا ۵۰ زندگیشان تشخیص داده میشود.
تشخیص آلزایمر در جوانی میتواند دشوار باشد، زیرا ممکن است اینطور به نظر برسد که بسیاری از علائم آلزایمر زودرس ناشی از رویدادهای معمول زندگی مانند استرس هستند. هنگامی که این بیماری بر مغز اثر بگذارد، میتواند باعث کاهش تواناییهای حافظه، قدرت استدلال و تفکر شود. این اُفت، معمولاً بهآهستگی اتفاق میافتد اما میتواند در هر مورد متفاوت باشد.
چه تعداد بیمار آلزایمر در ایران و جهان وجود دارد؟
در حال حاضر ۵۰ میلیون نفر در جهان مبتلا به آلزایمر هستند و بر اساس آمار جمعیت سالمندان و آمار جهانی، در ایران نیز بیش از ۷۰۰ هزار نفر مبتلا به این بیماری بوده و بخش بزرگی از بیماری آلزایمر در ایران پنهان است.
راه تشخیص علمی آلزایمر
هیچ آزمایش سادهای برای تشخیص یماری آلزایمر وجود ندارد، بنابراین نورولوژیست به گفتههای شما در مورد تغییرات ایجاد شده در فرد موردنظر اتکا خواهد کرد. آزمایش وضعیت روانی که گاهی "mini-cog" نامیده میشود، یا سایر آزمایشهای غربالگری میتوانند مهارتهای هیجانی یا حافظه کوتاه مدت او را اندازه گیری کنند. میتوان برای پیشگیری از سایر مشکلات مانند سکته یا تومور از آزمایشهای عصب شناختی و اسکنهای مغزی استفاده کرد که میتوانند اطلاعات دیگری درباره مغز فرد مورد نظر به دست دهند.
درمان آلزایمر
داروهای فعلی آلزایمر به بهبود علائم اختلالات حافظه و تغییرات شناختی کمک میکنند. دو نوع مختلف از داروهایی که برای بهبود علائم شناختی بکار میرود وجود دارد که شامل موارد زیر است:
مهارکنندههای کولین استراز: این داروها سطح یک ماده میانجی بین سلولی که در آلزایمر کاهش مییابد را افزایش میدهد. این داروها برای مدتی علائم بیماری را در افراد تا حدی بهبود می بخشد. کولین استراز هایی که به طور معمول تجویز میشوند شامل دونپزیل (donepezil)، گالانتامین (galantamine) و ریوستیگمین (rivastigmine) میباشند. مهمترین عارضه جانبی این داروها شامل اسهال، تهوع و اختلال در خواب میباشد.
ممانتین (نامندا): این دارو بر شبکه بین سلولی مغزی تأثیر میگذارد و سرعت پیشرفت علائم را در آلزایمر متوسط تا شدید کاهش میدهد.
نظر شما