مهناز ملکی‌ریزی استاد ادبیات و زبان فارسی در گفت و گو با خبرنگار ایمنا، با بیان اینکه یکی از زیباترین مناسبت‌های تقویم ملی، ۲۷ شهریور روز شعر و ادب فارسی است، اظهار کرد: شعر یکی از مقوله‌های زیبا و دلنشین ادبیات به عنوان پنجمین هنر از هنرهای هشت‌گانه بشریت بشمار می‌رود که از دیر زمان تا کنون مورد توجه و نظر آحاد مردم بوده است.
وی با بیان اینکه شعر به معنی دانش و فهم و ادراک بوده و در لغت‌نامه با عنوان سرود، سخن و چکامه نیز خوانده شده است، افزود: در تعریف شعر چنین آمده که "کلامی است موزون و مقفّی که دارای معنی بوده و از روزی که انسان شعر را شناخت، آن را ملازم وزن یافت به گونه‌ای که آهنگ و وزن شعر، باعث جذابیت و دلنشین آن شد.
این شاعر تصریح کرد: ارسطو نخستین فردی است که رساله‌ای درباره شعر از او در دست بوده، وی شعر را در مقابل نثر قرار می‌دهد و از شعر، سخن موزون را اراده می‌کند.
وی با اشاره به تعریف ملک‌الشعرای بهار از شعر و شاعر، ادامه داد: این شاعر شیرین سخن در خصوص شعر می‌گوید که شعر خوب، چیزی است که از احساسات، عواطف و انفعالات و از حالات، روحیه صاحب خود، از فکر دقیق پرهیجان و لمحه گرم تحریک شده یک مغز پرجوش و یک خون حرارت حکایت کند.
ملکی اضافه کرد: هرچه هیجان و اخلاق گوینده در موقع گفتن یک شعر یا ساختن یک غزل قوی‌تر و نجیب‌تر باشد، آن شعر بهتر و خوب‌تر خواهد بود؛ بنابراین می‌توان گفت شعر خوب شعری است که خوب تهییج کرده، فهمیده شود و در نهایت به حافظه سپرده شود.
شعر گره خوردگی عاطفه و تخیل است
وی عنوان کرد: شاعر با هنر والا، احساسات لطیف ادبی، تخیل و با یاری از استعداد فطری خود چنان آب و رنگ، نظم و قرار و جان و جلا به واژگان بی‌جان می‌بخشد تا شعری به زیبایی بیافریند و جانی دوباره به خواننده ببخشد از این رو دکتر شفیعی کدکنی می‌گوید "شعر گره خوردگی عاطفه و تخیل است که در زبان آهنگین شکل گرفته باشد."
این استاد ادبیات و زبان فارسی گفت: شعر زبانی است که جان را به هیجان می‌آورد از این رو می‌توان با تکیه بر این موضوع به جنبه‌های مختلف ادبیات از جمله شعر و تأثیر آن بر زندگی انسان‌ها و روح و روان آن‌ها نگریست.
وی افزود: شعر هنری است که می‌تواند با انتقال مفاهیمی غنی و شگرف با موضوعات مختلف اجتماعی، عاشقانه، عرفانی، اسلامی و فرهنگی ذهن‌های جستجوگر و روان‌های تشنه خوبی و حقیقت را برانگیزاند و در تاثیرات خود فرو ببرد که این مهم با آگاهی و دانش خواننده و مخاطب از شعر و غنی و مفهومی بودن شعر به دست می‌آید.
ملکی تصریح کرد: درست زیستن در جامعه و داشتن یک زندگی موفق و شاد، مستلزم توانمند بودن در رفتار، کردار و گفتار ماست و این توانمندی از طرق مختلف به دست می‌آید که بیشتر جنبه اکتسابی دارد و یکی از این راه‌ها دوستی با ادبیات و کسب دانایی و مهارت از آن است.
شعر و درمانگری
وی ادامه داد: اشعار شاعران ایران وجهان از قدیم تا کنون یکی از منابع اصلی کسب مهارت‌های زندگی، آرامش درونی، دوری از منفیات و رسیدن به مفاهیم عالی زندگی بوده و هست.
این استاد ادبیات و زبان فارسی اضافه کرد: در مورد کارایی شعر و درمانگری آن نیز باید گفت اگر انسان به شعر به عنوان یک آموزش در کنار لذت بردن و سرگرمی نگاه کند به آن عادت می‌کند و این عادت سالم و مفید می‌تواند در روح و روان و زندگی فردی و اجتماعی او تأثیر شایسته‌ای داشته باشد. این مسئله مستلزم داشتن انگیزه، هدف، اراده و در کنار آن شرکت در جلسات ادبی و استفاده از تجارب صاحبان فن در این رشته است.
وی عنوان کرد: هنرهای هفت‌گانه یا هشت‌گانه و زندگی، رابطه‌ای تنگاتنگ با هم دارند و این یک حقیقت ثابت شده است که هنر از زندگی زاییده می‌شود و بر زندگی هم اثر دارد. اگر انسان به شناخت از دنیای خود و درک درست از زندگی برسد و در برخورد با آفریده‌ها و پدیده‌های جهان هستی با اندیشه و تعقل و احساس بنگرد این قدم اول در کشف هنر است، در ادامه اگر این هنر را با روش خود بیافریند و یا پرورش دهد و حتی استفاده کند می‌توان گفت کم کم آرامش روح و روان را برای خود می‌طلبد.
عظمت تأثیرگذاری هنر بر ذهن انسان
وی با بیان اینکه شعرخوانی و ادب‌ورزی یکی از این تمرین‌ها در هنرپروری است، گفت: در روایات، نقل‌ها و نوشته‌های گذشتگان داریم که تأثیر هنرمندان و معلمان از طریق هنر و دانش خود بر روی هنرآموزان و دانش‌ورزان در شکل‌دهی اخلاق و روان و جهت‌گیری زندگی ایشان در خور توجه و ثابت شده است.
این شاعر افزود: این که ما می‌گوئیم من عاشق نوشته‌های این شاعر یا نویسنده‌ام یا من هنر دست این هنرمند را می‌ستایم و قبول دارم یا اینکه با موسیقی این هنرمند به آرامش می‌رسم همه و همه بیانگر عظمت تأثیرگذاری هنر بر ذهن و روح انسان است.
وی تصریح کرد: شاعر انسانی است که در متن جامعه زندگی می‌کند و مسلماً واژگان و ابیاتی که از احساس و اندیشه شان بر صفحات سفید نقش می‌بندد برآمده از احساس، عشق، درد و رنج و درونیات آن‌هاست و بی شک، تأثیرگذار خواهد بود. در جامعه امروز نیاز است این هنر والا و متعالی و آفریدگاران آن یعنی شاعران را پاس بداریم و در جهت حفظ، پاسبانی، اشاعه و نگهداشت شعر حرکت کنیم.
نظر شما