به گزارش ایمنا، همانگونه که پیش بینی میشد بازار این هفته در مسیر تعادل قرار گرفت. شاخص کل به استثنای روز یکشنبه در مابقی ایام هفته با رنگ سبز به کار خود پایان داد تا در این هفته هر دو مرز یک میلیون و۶۰۰ و یک میلیون و ۷۰۰ هزار واحدی را پشت سر بگذارد.
به این ترتیب در پایان معاملات روز چهارشنبه با رسیدن این شاخص به رقم یک میلیون و ۷۰۴ هزار و ۹۸ واحد رشد ۹.۴ درصدی را نسبت به هفته قبل از خود به نمایش گذاشته باشد. پس از پنج هفته متوالی کاهش نماگر اصلی بازار رشد شاخص در این هفته سرمایه گذاران را امیدوار کرد به نحوی که در روز پایانی بازار شاهد انجام معاملاتی به ارزش بیش از ۲۳ هزار میلیارد تومان در بازار بودیم که یادآور روزهای اشتیاق برای حضور در بورس است.
رشد شاخص هم وزن در همین مدت کمتر از یک درصد بوده است. اختلاف رشد این دو شاخص عمدتاً به دلیل تمرکز حمایتها بر روی سهام بزرگ بازار بوده است به نحوی که در اکثر سهمهای کوچک و نیمه بزرگ بازار صفهای فروش تا روز سه شنبه نیز قابل مشاهده بود و نهایتاً در روز چهارشنبه عمده صفهای فروش بازار برچیده و امکان معامله در اکثر نمادها فراهم شد.
علیرغم اینکه فشار فروش در سهام مختلف در این هفته و بویژه در روزهای پایانی با کاهش قابل ملاحظهای همراه بود، در پایان معاملات روز چهارشنبه کمتر سهام تأثیرگذاری را شاهد بودیم که با صف خرید و یا صف فروش بسته شده باشد.
به عبارت دیگر در شرایطی که در ساعات ابتدای معاملات روز چهارشنبه ۴۷ درصد از نمادها در وضعیت صف خرید و ۲۷ درصد در موقعیت صف فروش قرار داشتند این نسبت در پایان معاملات به ۲۴ درصد صف خرید و ۴۶ درصد صف فروش تغییر کرد.
همچنین شاخص کل در پایان معاملات چهارشنبه نسبت به بالاترین نقطه خود در همان روز شاهد کاهش شش هزار واحدی بود. این تعادل بخشی را میتوان در چهارچوب مصاحبه چندی قبل نایب رئیس هیئت مدیره شرکت بورس تعبیر کرد که گفته بود در روند جدید بازار شاهد صف خرید و صف فروش یکدست نخواهیم بود.
در این شرایط شاهد خواهیم بود که نوسانات روزانه سهام افزایش پیدا میکنند و به تدریج خریداران برای خرید در قیمتهای بالاتر احتیاط بیشتری به خرج خواهند داد. به طور کلی به نظر میرسد شرایط فعالیت در بازار در ماههای آینده نسبت به چند ماه ابتدای سال تغییر کند و افراد غیرحرفهای برای موفقیت در این بازار نیاز به بررسی بیشتر برای انجام معاملات خود داشته باشند که این بررسی میتواند شامل آموزش، مطالعه، تحلیل و استفاده از نظرات مشاوران باشد.
همچنین در این شرایط میتوان انتظار داشت که اقبال به رویکردهای سرمایهگذاری غیرمستقیم نظیر سرمایهگذاری در صندوقها یا استفاده از خدمات سبدگردانهای رسمی و غیررسمی افزایش داشته باشد. در زمانی میتوان انتظار افزایش تصمیمات حرفهای را داشت که علیرغم مثبت بودن روند کلی بازار و امکان کسب بازدهی مناسب، این بازدهی برای معاملهگران غیرحرفهای که به صورت مستقیم اقدام به معامله میکنند، دور از دسترس جلوه کند؛ امری که در پنج ماه ابتدای سال برعکس آن را شاهد بودیم.
بهبود حجم و ارزش معاملات در این هفته فرصتی فراهم آورد تا نمادهایی که مدتی به بهانه ارائه اطلاعات متوقف بودند، به تدریج به تالار معاملات بازگردند. شاخصترین این نمادها "وبملت" بود که نزدیک به دو ماه به واسطه انجام افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی به میزان ۳۱۴ درصد متوقف بود و پس از ثبت افزایش سرمایه و قرار گرفتن سهام جدید در پرتفوی قابل معامله سهامداران بازگشایی شد.
بازگشایی این نماد در روز شنبه با کاهش ۱۳ درصدی نسبت به قیمت تئوریک صورت پذیرفت که البته تا پایان هفته ۱۰ درصد از آن جبران شد. در طول دو ماهی که نماد بانک ملت بسته بوده است نمادهایی مختلف در صنعت بانکداری شاهد نوسانات متفاوتی در ارزش بازار بودهاند.
این تغییرات از کاهش ۳۶ درصدی بازده سهام پست بانک تا افزایش ۶۷ درصدی بازدهی بانک گردشگری به چشم میخورد. بازدهی بانکهای تجارت و صادرات که بیشترین شباهت را با بانک ملت در میان سایر بانکها دارند در همین دوره به ترتیب منفی ۲۰ و منفی ۱۸ درصد بوده است.
بانک ملت بلافاصله پس از ثبت افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی و در چهارچوب برنامههای اعلام شده با انتشار اطلاعیهای خبر از پیشنهاد مجدد هیئت مدیره به مجمع فوقالعاده صاحبان سهام برای افزایش سرمایه داده است که این بار این افزایش سرمایه از محل سود انباشته و سایر اندوختهها صورت میپذیرد.
این افزایش سرمایه به از مبلغ ۲۰۷ هزار میلیارد ریال به مبلغ ۳۰۰ هزار میلیارد ریال خواهد بود. بر اساس گزارش توجیهی منتشر شده توسط این بانک بر روی سامانه کدال از مبلغ افزایش سرمایه پیش رو ۸۰ هزار میلیارد ریال مربوط به اندوخته تسعیر ارز و مابقی سود انباشته است.
متأسفانه بر خلاف روال متداول و مورد پذیرش گزارشهای افزایش سرمایه که در آنها در خصوص اثرات افزایش یا عدم افزایش سرمایه بر روی سود آوری آتی شرکتها با ارائه صورتهای مالی پیش بینی شده به سهامداران اطلاعاتی داده میشود، گزارش ارائه شده توسط بانک ملت به کلی از این محتوا خالی است و صرفاً به مؤثر بودن این افزایش سرمایه در بهبود ساختار مالی و افزایش اعتبار بانک اشاره شده است.
این در حالی است که در صنعت بانکداری افزایش سرمایه به دلیل افزایش ظرفیت بانک جهت پذیرش سپرده و اعطای تسهیلات در سودآوری شرکت اثر سریعی خواهد داشت. از سازمان بورس انتظار میرود، اعطای مجوز افزایش سرمایه را منوط به ارائه گزارش توجیهی با محتوای اطلاعاتی مناسب توسط بانک کند.
دیگر نمادی که در این هفته پاسخگوی انتظار سهامداران جهت بازگشایی بود نماد "پترول" است که از روزهای ابتدایی ماه جاری جهت برگزاری مجمع عادی سالیانه صاحبان سهام متوقف شده بود. بازگشایی نماد پترول در روز چهارشنبه در دامنه نوسان روزانه قیمت در حالی اتفاق افتاد که در روزهای دوشنبه و سه شنبه اطلاعیه بازگشایی نماد این سهم منتشر شده بود و در هر دو روز ناظر بازار به دلایل نامشخص امکان گشایش نماد را فراهم نساخت.
خریداران و فروشندگان در روز دو شنبه آماده گشایش نماد در قیمت ۱۵,۶۵۰ ریال بودند که مد نظر ناظر قرار نگرفت و بازگشایی نماد معاملاتی سهم در روز سه شنبه در نرخ ۱۷ هزار و ۱۰۰ ریال که ۳۱ درصد بالاتر از قیمت بسته شدن بود نیز با ابطال معاملات همراه شد. در نهایت گشایش نماد در محدوده نوسان قیمت روزانه منجر به تشکیل صف خرید ۱۴۳ میلیون سهمی به ارزش ۱,۹۶۰ میلیارد ریال برای این سهم شد که به تنهایی ۷% از کل صف خرید تشکیل شده برای سهمهای مختلف در بازار در پایان معاملات چهارشنبه را تشکیل میداد.
شفاف نبودن ناظر در مبانی تصمیمگیری در خصوص بازگشایی نماد شرکتها از مواردی است که همواره مورد انتقاد فعالان بازار بوده است. پترول در سه ماهه گذشته از سال مالی اخیر خود موفق به شناسایی سودی به مبلغ ۹۷ هزار میلیارد ریال شده که معادل ۳,۸۸۸ ریال به ازای هر سهم است.
اگر چه از این مبلغ، ۹۰ هزار میلیارد ریال آن مربوط به معامله فروش سهام شرکت مدبران اقتصاد به هلدینگ خلیج فارس در ازای بدهی پترول به سهامدار عمده خود بوده است، اما حتی هفت میلیارد ریال باقی مانده نیز به مراتب از سود ۱۶۵ میلیارد ریالی سه ماه ابتدای سال مالی قبل شرکت به مراتب بیشتر است.
به غیر از معامله مدبران اقتصاد، پترول در سال جاری موفق شده است از محل فروش سهام شرکتهای بانک گردشگری، پتروشیمی لردگان و عرضه اولیه پتروشیمی ارومیه به تحقق این سود دست یابد. در حالی که پتروشیمی سرمایهگذاری ایرانیان در جریان افزایش سرمایه از محل آورده نقدی، مطالبات و سود انباشته است، سود محقق شده از فروش مدبران اقتصاد نیز بر اساس برنامه اعلامی مبنای افزایش سرمایهای دیگر در این شرکت قرار خواهد گرفت.
به طور کلی انتظار میرود پترول در سال جاری با برنامه عرضه اولیه سهام شرکتهایی نظیر پتروشیمی ایلام و همچنین بهره برداری از فاز بعدی پتروشیمی لردگان و پیشرفت سایر پروژههای شرکت همچنان خبرهای خوبی برای سهامداران خود داشته باشد.
در پایان اشارهای داریم به اظهار نظر سعید محمد علیزاده، مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس که طی مصاحبهای اعلام کرده است: «نحوه توقف و بازگشایی نمادها در بورس سیستمی است و به صورت دستی یا تصمیم سلیقهای انجام نمیشود.» اگر چه این اظهار نظر ایشان عمدتاً مربوط به توقف نمادها به دلیل رشد قیمت ۲۰ یا ۵۰ درصدی است اما فرصت را مغتنم میشماریم و با توجه به توضیحات ارائه شده در خصوص بازگشایی یک نماد معاملاتی که به کرات شاهد موارد مشابه آن بودهایم، به این مدیر بزرگوار عرضه میکنیم که به نظر میرسد بازگشایی نمادها بیشتر نمایش یک بیسلیقگی باشد تا یک فرآیند سلیقهای.
توجه: این نوشته حاوی هیچ توصیهای برای هر گونه تصمیم سرمایهگذاری شامل خرید و فروش نبوده و صرفاً بیان رویدادهای مرتبط با بازار سرمایه و نظر شخصی نگارنده است. مسئولیت هر گونه تصمیم بر عهده سرمایهگذاران است.
** کارشناس ارشد مدیریت مالی، تحلیلگر بازار سرمایه و بورس
نظر شما