محمدمهدی جوادیان زاده در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با بیان اینکه سالانه ۸۹۹ میلیون متر مکعب آب از ۶۷۴۱ منبع زیرزمینی شامل چاه، چشمه و قنات برداشت می‌شود، اظهار کرد: از این میزان ۷۶۶ میلیون متر مکعب از چاه‌های عمیق و نیمه عمیق، ۴۰ میلیون مترمکعب از چشمه‌ها و ۱۸۳ میلیون مترمکعب از قنات‌ها برداشت می‌شود.
وی با بیان اینکه ۸۵.۷ درصد منابع آب در بخش کشاورزی، ۷.۴ درصد در بخش شرب و هفت درصد در بخش صنعت به مصرف می‌رسد، افزود: با توجه به ناچیز بودن منابع آب سطحی در استان یزد، ۱۰۰ درصد نیاز بخش کشاورزی و بیش از ۹۵ درصد نیاز بخش صنعت که در ماه‌های گرم سال نیز افزایش می‌یابد از منابع آب زیرزمینی تأمین می‌شود که دارای کیفیت آشامیدنی نیستند؛ از این رو همه آب انتقالی به یزد به مصرف شرب و بهداشت می‌رسد و در بخش کشاورزی مصرف نمی‌شود.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای یزد با بیان اینکه سالانه در بخش کشاورزی استان تنها از منابع آب زیرزمینی ۸۰۰ میلیون متر مکعب در سال برداشت می‌شود، ادامه داد: متوسط راندمان بخش کشاورزی در کشور و استان یزد حدود ۴۵ درصد است که افزایش آن در برنامه‌های وزارت جهاد کشاورزی از طرق مختلف از جمله به کارگیری روش‌های نوین آبیاری، کشت محصولات متناسب با اقلیم و کم آب بَر و اجرای آئین نامه مصرف بهینه لحاظ شده است.
وجود ۱۰۲ حلقه چاه غیرمجاز در یزد
جوادیان زاده به وجود سه هزار و ۹۵۴ حلقه چاه مجاز در استان یزد اشاره کرد و گفت: در سطح این استان ۱۰۲ حلقه چاه غیرمجاز فعال نیز وجود دارد که سه درصد چاه‌های استان را شامل می‌شود و جلوگیری این امر در مراجع قضائی در حال رسیدگی است.
وی با اشاره به اقدامات این استان در راستای طرح ملی احیا و تعادل بخشی آب‌های زیرزمینی، خاطرنشان کرد: بر اساس مصوبات پانزدهمین جلسه شورای عالی آب در شهریور ماه سال ۱۳۹۳ مقرر شد تا طرحی جامع برای مدیریت بحران آب، تغییر زیربنایی روند فعلی و حرکت به سوی تعادل بخشی بین منابع و مصارف آب‌های زیرزمینی تدوین شود که خروجی این مصوبه، طرح ملی و جامع "احیا و تعادل بخشی آب‌های زیرزمینی" است؛ هدف این طرح در گام نخست حذف همه اضافه برداشت‌ها از این منابع حیاتی در طول برنامه ششم توسعه است تا در ادامه و در یک روند مثبت، طی ۲۰ سال میزان کسری تجمعی در دهه‌های اخیر جبران شود.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای یزد ادامه داد: این طرح شامل ۱۵ پروژه بود که ۱۱ پروژه آن از سوی وزارت نیرو، سه پروژه توسط وزارت جهاد کشاورزی و یک پروژه دیگر توسط سازمان زمین شناسی کشور در حال پیگیری است؛ پس از ابلاغ این طرح در استان یزد نیز با فعال شدن شورای حفاظت منابع آب استان و در همه شهرستان‌ها، طرح در دستور کار قرار گرفت که خروجی آن در مدت پنج سال گذشته تشکیل کارگروه سازگاری با کم آبی استان یزد، ایجاد تشکل آب بران در دشت ابرکوه و بهادران، به روز رسانی ۹۴ درصد پروانه چاه‌های کشاورزی، اجرای پروژه اطلاع رسانی، فرهنگ سازی و آموزش بهره برداران، اجرای طرح رویداد آبی در سال ۱۳۹۹، اجرای طرح سپاس آب، اجرای طرح ملی "داناب" در سطح استان و نصب کنتور هوشمند روی چاه‌های صنعتی و کشاورزی بوده است.
تجهیز ۸۰ درصد چاه‌های یزد به کنتور هوشمند
جوادیان زاده با بیان اینکه از سال ۱۳۹۳ تا پایان سال ۱۳۹۸ یک هزار و ۹۳۸ حلقه چاه مجاز در استان یزد معادل ۸۰ درصد چاه‌های این استان به کنتور هوشمند مجهز شده است، افزود: در این بازه زمانی ۲۶۰ حلقه چاه غیرمجاز نیز مسدود شده که حجمی معادل ۹ میلیون مترمکعب به نفع آبخوان‌ها صرفه‌جویی شده است.
وی خاموشی فصل سرد چاه‌های کشاورزی و اجرای طرح تحویل حجمی آب را از دیگر اقدامات در راستای طرح تعادل بخشی آب‌های زیرزمینی دانست و اظهار کرد: با توجه به نصب کنتورهای هوشمند از سال ۱۳۹۳ تلاش شد تا اتمام کامل نصب کنتورهای هوشمند، همزمان برنامه خاموشی چاه‌های کشاورزی در فصول سرد سال نیز برای ذخیره بیشتر آب در دستور کار قرار گیرد از این رو از سال ۱۳۹۵ با خاموشی ۳۰ روزه کل چاه‌های کشاورزی استان در سال، طرح خاموشی آغاز و ادامه یافته است؛ امسال نیز پس از تجهیز بیش از ۸۰ درصد چاه‌های کشاورزی به کنتورهای هوشمند، طرح تحویل حجمی آب بر اساس پروانه مجاز هر چاه در حال اجراست.
حجم آب انتقالی به یزد کمتر از ۶۰ میلیون مترمکعب است
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای یزد درباره حجم سالانه آب انتقالی به یزد گفت: حجم متوسط سالانه آب انتقالی به استان یزد از محل خط اول کمتر از ۶۰ میلیون مترمکعب است در حالی که بنا بر تخصیص‌های اولیه وزارت نیرو مقرر شده است تا ۹۸ میلیون مترمکعب آب در سال به استان یزد اختصاص یابد.
جوادیان زاده حجم آب انتقالی به یزد در سال ۱۳۹۷ را نزدیک به ۶۸ میلیون مترمکعب و متوسط جریان آب انتقالی را در آن سال ۱.۵۴ مترمکعب بر ثانیه اعلام کرد و گفت: در فصل‌های سرد و گرم متوسط اختلاف دبی لحظه‌ای ۱.۵۴ مترمکعب بر ثانیه است؛ فصل گرم ۱.۹ مترمکعب بر ثانیه و فصل سرد ۱.۲ مترمکعب بر ثانیه است.
وی خاطرنشان کرد: آب آشامیدنی استان یزد به صورت تلفیقی از منابع آب انتقالی و زیرزمینی تأمین می‌شود.
آب مورد نیاز کارواش‌های یزد با تانکر تأمین می‌شود
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای یزد در پاسخ به پرسشی مبنی بر وجود بیش از ۱۵۵ کارواش در استان یزد و منابع تأمین کننده آب آنها، گفت: با توجه به بازدیدها و بررسی‌های انجام شده، کارواش‌های مستقر در یزد آب مورد نیاز خود را از محل آب تانکری و استفاده از مخزن ذخیره که در محل کارواش قرار دارد تأمین می‌کنند.
جوادیان زاده افزود: نظارت و کنترل بر آب مصرفی در داخل شبکه توزیع آب شهری در حیطه وظایف شرکت آب و فاضلاب است و فعالیت کارواش‌ها به طور پیوسته رصد و کنترل می‌شود ضمن اینکه میزان مصرف آب در سیستم کارواش به مراتب کمتر از آب مصرفی جهت شستشوی خودرو در خانه است.
به گفته وی مطالعات خط انتقال آب از خلیج فارس توسط متولیان صنایع کرمان و یزد در حال انجام است.
تأثیر خشکی گاوخونی بر منابع آب زیرزمینی استان یزد
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای یزد با اشاره به اینکه بالا بودن هدر رفت آب در کشاورزی از مشکلات بخش کشاورزی کشور است و تنها مختص یزد نیست، تصریح کرد: استان یزد هم اکنون از نظر کشت گلخانه‌ای که از پر بازده‌ترین نوع کشت با کمترین هدر رفت آب محسوب می‌شود رتبه دوم کشور را دارد.
جوادیان زاده با بیان اینکه حوضه‌های آبریز این استان ارتباط هیدرولیکی مستقیم با حوضه آبریز گاوخونی ندارد، گفت: ممکن است در اعماق زمین به دلیل درز و شکاف‌های محدوده تالاب یک ارتباط هیدرولیکی بین دشت‌های مجاور برقرار شده باشد که می‌تواند بر وضعیت چاه‌های یزد نیز مؤثر باشد.
نظر شما