زندگی نامه سیمین بهبهانی از زن تا کولی + عکس و اشعار

به گزارش ایمنا سیمین بهبهانی، از اعضای کانون نویسندگان ایران بود و همایون شجریان "تصنیف هوای گریه" و "فریاد غم"، از آلبوم "نسیم وصل" و شعر قطعات "چرا رفتی"و " کولی" از آلبوم "نه فرشته‌ام نه شیطان" را از شعرهای سیمین انتخاب کرده بود، سیمین به خاطر سرودن غزل فارسی در وزن‌های بی‌سابقه به «نیمای غزل» معروف است و شعرهای او موضوعاتی هم‌چون عشق به وطن، زلزله، انقلاب، جنگ، فقر و حقوق برابر برای زنان را در بر می‌گیرند.

بیوگرافی سیمین بهبهانی

سیمین خلیلی معروف به سیمین بهبهانی متولد ۲۸ تیر ۱۳۰۶ در تهران بود. او نویسنده، شاعر غزل‌سرای معاصر ایرانی و از اعضای کانون نویسندگان ایران بود. سیمین بهبهانی در طول زندگی‌اش بیش از ۶۰۰ غزل سرود که در ۲۰ کتاب منتشر شده‌اند. شعرهای سیمین بهبهانی موضوعاتی هم‌چون عشق به وطن، زلزله، انقلاب، جنگ، فقر، آزادی بیان و حقوق برابر برای زنان را در بر می‌گیرد. سرودن غزل‌های فارسی در وزن‌های بی‌سابقه به سیمین لقب "نیمای غزل" را داده است. سیمین بهبهانی از سال ۱۳۳۰ به مدت سی سال معلم آموزش و پرورش بود.

پدر و مادر سیمین بهبهانی

سیمین بهبهانی فرزند عباس خلیلی، شاعر و نویسنده و مدیر روزنامه اقدام بود که به دو زبان فارسی و عربی شعر می‌گفت و حدود ۱۱۰۰ بیت از ابیات شاهنامه فردوسی را به عربی ترجمه کرده بود و در ضمن رمان‌های متعددی را هم نوشت که همگی به چاپ رسیدند.
میرزا حسین میرزا خلیل مشهور به میرزا حسین خلیلی تهرانی که از رهبران مشروطه، عموی پدر سیمین و علامه ملاعلی رازی خلیلی تهرانی پدربزرگ او بود.
مادر او فخر عظما ارغون دختر مرتضی قلی ارغون (مکرم السلطان خلعتبری) از بطن قمر خانم عظمت السلطنه، فرزند میرزا محمد خان امیر تومان و نبیره امیر هدایت الله خان فومنی بود. مادر سیمین فارسی و عربی و فقه و اصول را در مکتبخانه خصوصی خواند و با متون نظم و نثر آشنایی کامل داشت و زبان فرانسه را نیز زیر نظر یک مربی سوئیسی آموخت. او همچنین از زنان پیشرو و از شاعران موفق زمان خود بود و در انجمن نسوان وطن‌خواه عضویت داشت و مدتی هم سردبیر روزنامه آینده ایران بود. او همچنین عضو کانون بانوان و حزب دموکرات بود و به عنوان معلم زبان فرانسه در آموزش و پرورش خدمت می‌کرد.
پدر و مادر سیمین که در سال ۱۳۰۳ ازدواج کرده بودند، در سال ۱۳۰۹ از هم جدا شدند و مادرش با عادل خلعتبری (مدیر روزنامه آینده ایران) ازدواج کرد و صاحب سه فرزند دیگر شد.

همسر و فرزندان سیمین بهبهانی

سیمین در سال ۱۳۲۵ با حسن بهبهانی ازدواج کرد و از همان جا به سیمین بهبهانی معروف شد. حاصل این ازدواج دو پسر با نام‌های علی و حسین، و یک دختر به نام امید است، ابوالحسن تهامی‌نژاد دوبلور و صداپیشهٔ ایرانی، داماد اوست. سیمین بهبهانی در سال ۱۳۴۹ از حسن بهبهانی جدا شد و با منوچهر کوشیار ازدواج کرد. منوچهر کوشیار تیرماه ۱۳۶۳ در اثر عارضهٔ قلبی درگذشت.

فعالیت‌های اجتماعی سیمین بهبهانی

سیمین بهبهانی در زمینه حقوق زنان بسیار فعال بود.

آثار سیمین بهبهانی

اولین کتاب شعرهای شاعر، به همراه برگزیده‌ای از نثر داستانی او با عنوان "سه تار شکسته"، در اسفند ۱۳۲۹ منتشر شد. پس از آن کتاب‌های شعر جای پا در سال ۱۳۳۵ و چلچراغ در سال ۱۳۳۶ از سیمین منتشر شد. سیمین بهبهانی چهارمین کتاب خود را با عنوان مرمر در سال ۱۳۴۲ منتشر کرد. دفترهای بعدی سیمین با نام‌های رستاخیز در سال ۱۳۵۲، خطی ز سرعت و آتش در سال ۱۳۶۰، دشت ارژن در سال ۱۳۶۲، گزیده اشعار در سال ۱۳۶۷، درباره هنر و ادبیات در سال ۱۳۶۸، آن مرد، مرد همراهم در سال ۱۳۶۹ کاغذین جامه در سال ۱۳۷۱، کولی و نامه و عشق در سال ۱۳۷۳، عاشق تر از همیشه بخوان در سال ۱۳۷۳، یک دریچه آزادی در سال ۱۳۷۴ با قلب خود چه خریدم در سال ۱۳۷۵، مجموعه اشعار در سال ۱۳۸۲ و یکی مثلاً اینکه در سال ۱۳۸۴ منتشر شده است.

ترانه‌های سیمین بهبهانی با صدای خوانندگان گوناگون از جمله همایون شجریان به گوش مردم آشناست، او همچنین ترجمه فارسی کتاب شاعران امروز فرانسه اثر پیر دوبوادفر را در سال ۱۳۷۳ در کارنامه خود دارد. سیمین بهبهانی در سال ۱۳۹۰ زندگی نامه خود را در کتابی تحت عنوان "با مادرم همراه" منتشر کرده است.

اشعاری که به اشتباه به سیمین بهبهانی نسبت داده شده‌اند

از جمله شعرهای منسوب به او، شعری است با عنوان «به تو چه» که این گونه آغاز می‌شود:

من اگر کافر و بی‌دین و خرابم؛ به تو چه؟

من اگر مست می و شرب و شرابم؛ به تو چه؟

شاعر این شعر، «آبتین پوریا» نام دارد در حالی که به‌طور گسترده در اینترنت به بهبهانی نسبت داده شده است.

شعر معروف دیگری با عنوان «هرگز نخواب کورش» نیز به نام سیمین بهبهانی منتشر شده بود که با تکذیب رو به رو شد و بعدها مشخص گردید که شاعر واقعی آن «سورنا آرام» نام دارد. در صفحه فیس‌بوک این شاعر، آن را «دروغ شاخدار» و «باعث تأسف» دانستند.

همچنین برخی از اشعار هادی خرسندی مانند شعر معروف «قلم چرخید و فرمان را گرفتند» به اشتباه به نام سیمین بهبهانی دست به دست می‌شد که اعتراض این شاعر را برانگیخت. سیمین بهبهانی با انتشار دست خطی ضمن ابراز نگرانی از انتشار اشعار نادرست به نام خود، خواهش کرد که با نشر چنین اشتباهاتی «بر گناه وی نیفزایند.»

صفحه فیس‌بوک سیمین بهبهانی نیز در سال ۲۰۱۳ از انتشار اشعار اشتباه و نادرست به نام وی انتقاد کرد و خبر داد که ایشان از انتشار این اشعار به نام خود «عمیقاً ناراحتند.»

از جمله دیگر اشعاری که «به اشتباه» به نام بهبهانی منتشر شده‌اند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱. زنی را می‌شناسم من که از «فریبا شش بلوکی» است.

۲. «قصه اینجاست که شب بود و هوا ریخت به هم». این شعر از سیمین بهبهانی «نیست».

۳. «خنده باید زد به ریش روزگار…» که شاعر واقعی آن «محمود مسعودی» نام دارد.

۴. شعری با عنوان «من از عقرب نمی‌ترسم ولی از نیش می‌ترسم». شاعر این شعر مرحوم مدیحه سرای معاصر ژولیده نیشابوری است که به اشتباه به سیمین بهبهانی نسبت داده می‌شود.

۵. همچنین می‌توان به شعر مشابهی اشاره کرد با سرآغاز «من از شب‌های تاریک بدون ماه می‌ترسم» که از «مرتضی کیوان‌هاشمی» است و در مراسم ترحیم سیمین بهبهانی به اشتباه توسط خطیب مسجد جامع شهرک غرب به نام او خوانده شد.

۶. بعضی کاربران مجازی در تلاشند اشعاری که به نقد دین می‌پردازند را به نام سیمین بهبهانی گسترش دهند. از آن جمله می‌توان به شعری با آغاز ما امت بیچاره و دربند نمازیم اشاره کرد. این شعر از

بهبهانی نیست!

۷. بعضی اشعار و نوشته‌های شادی صندوقی و نسرین بهجتی در فضای مجازی به اشتباه به سیمین بهبهانی نسبت داده می‌شوند. از آن جمله شعرهایی با مطلع «دل من حوصله کن داد زدن ممنوع است» یا «ضربه خوردیم و شکستیم و نگفتیم چرا» که این دو شعر از «شادی صندوقی» هستند.

۸. شعری با عنوان (شدم گمراه و سرگردان، میان این همه ادیان…). این شعر از دکتر سید محمدرضا اسلامی است که به اشتباه به سیمین بهبهانی منسوب شده است.

۹. شعری با مطلع (شرابی خوردم از دست عزیز رفته از دستی…)

به ساز من که می‌رقصی قیامت می‌کنی، به به

بنازم دلبری‌هایت، قلم، الحق که تردستی!

این شعر از محمدرضا نظری است که به نام سیمین بهبهانی جعل شده است.

۱۰. شعر چه رفتن‌ها که می‌ارزد به بودن‌های پوشالی

شاعر این شعر محمد لالوی است و به اشتباه به سیمین بهبهانی نسبت داده می‌شود.

۱۱. غزلی با مطلع «بازهم آئینه و نور و صدا» که غزلی احسن فرازمند در کتاب «کلوز آپ، نمای نزدیک» نشر روزگار نو، که برخی آن را به نام حمید مصدق هم منتشر کرده‌اند.

درگذشت سیمین بهبهانی

سیمین به علت مشکلات تنفسی و قلبی در بیمارستان پارس تهران بستری بود. وی از پانزدهم مرداد ۱۳۹۳ در کما به سر می‌برد؛ سیمین بهبهانی ساعت یک بامداد روز سه شنبه، ۲۸ مرداد ۱۳۹۳، در سن ۸۷ سالگی درگذشت پیکر او با حضور مردم و ادیبان و هنرمندان از مقابل تالار وحدت تشییع شد و در بهشت زهرا در مقبره خانوادگی و کنار پدرش به خاک سپرده شد. در مراسم تشییع سیمین، شهرام ناظری غزل "دوباره می‌سازمت وطن" و همایون شجریان غزل "رفت آن سوار کولی" سیمین بهبهانی را به آواز خواندند.

شعر دوباره می‌سازمت وطن سیمین بهبهانی

این شعر از مشهورترین غزل‌های سیمین بهبهانی است. بهبهانی این شعر را اسفند سال ۱۳۶۰ سرود و به بانوی قصهٔ فارسی، سیمین دانشور پیشکش کرد. این غزل در دفتر «دشت ارژن» سیمین بهبهانی به چاپ رسیده‌است

دوباره می‌سازمت، وطن! اگرچه با خشت جان خویش
ستون به سقف تو می‌زنم اگرچه با استخوان خویش
دوباره می‌بویم از تو گل به میل نسل جوان تو
دوباره می‌شویم از تو خون به سیل اشک روان خویش
دوباره یک روزِ روشنا سیاهی از خانه می‌رود
به شعر خود رنگ می‌زنم زِ آبی یِ آسمان خویش
اگرچه صدساله مرده‌ام به گور خود خواهم ایستاد
که بردَرَم قلب اهرمن زِ نعرهٔ آن چنان خویش
کسی که «عظم رمیم» را دوباره انشا کند به لطف
چو کوه، می بخشدم شکوه به عرصهٔ امتحان خویش
اگرچه پیرم، ولی هنوز مجال تعلیم اگر بُوَد
جوانی آغاز می‌کنم کنار نوباوگان خویش
حدیث «حُبُّ الوَطَن» ز شوق بدان روِش ساز می‌کنم
که جان شود هر کلام دل چو برگشایم دهان خویش
هنوز در سینه آتشی به جاست کز تاب شعله اش
گمان ندارم به کاهشی زِ گرمی یِ دودمان خویش
دوباره می‌بخشی ام توان اگر چه شعرم به خون نشست
دوباره می‌سازمت به جان اگر چه بیش از توان خویش