به گزارش خبرنگار ایمنا، ایران و چین دو کشوری هستند که همواره به روابط متقابل یکدیگر امیدوار بوده‌اند و نیاز چین به انرژی و نیاز ایران به فروش انرژی و جذب سرمایه موجب شده تا این روابط همواره مورد توجه قرار بگیرد؛ اما در چند روز اخیر اخباری مبنی بر عقد قراردادی ۲۵ ساله بین ایران و چین منتشر شده که غالباً در آنها صحبت از ضرر ایران در مقابل چین پیش آمد.
برای بررسی بیشتر این قرارداد، برنامه تلویزیونی "تهران ۲۰" به بررسی آن پرداخت که مشروح مطالب این برنامه را در ادامه می‌خوانید:
قرارداد ایران و چین، هندوانه در بسته
ابتدا کیومرث یزدان پناه، تحلیلگر مسائل شرق آسیا و استاد دانشگاه تهران آغازگر بحث بود.
وی گفت که "قرارداد ۲۵ ساله میان ایران و چین که امروزه در جامعه مطرح شده باید از سه بعد فنی، حقوقی و سیاسی مورد تحلیل قرار بگیرد. "
این تحلیلگر مسائل شرق آسیا با تاکید بر اینکه قرارداد ایران و چین فعلاً در حالت پیش‌نویس قرار دارد، اضافه کرد: این قرارداد فعلاً یک هندوانه در بسته است چون ابعاد، متن، کیفیت و کمیت این محتوا از طریق دولت‌های چین و ایران برملا نشده است.
یزدان پناه سابقه قرارداد ایران و چین را به سفر رئیس جمهور چین به تهران دانست و افزود: در تاریخ سه بهمن ۱۳۹۴، رئیس جمهور چین دیداری با رهبر معظم انقلاب داشته‌اند که آنجا رهبری تاکید داشتند باید بین ایران و چین شاکله قرارهای استراتژیک شکل بگیرد؛ اما قرار استراتژیک با قرارداد خیلی فرق می‌کند.
طلا می‌دهیم عروسک می‌گیریم
وی روابط فعلی ایران و چین را "استراتژیک" دانست و اضافه کرد: بزرگترین شریک اقتصادی ایران در بدترین شرایط نیز چین است، البته کمیت و کیفیت این ارتباطات بماند که اصلاً موازنه‌ای در این ارتباطات شکل می‌گیرد یا نه، که طلا می‌دهیم و عروسک می‌گیریم، ولی ورود به این بحث در شرایط فعلی شاید زیاد به صلاح نباشد.
یزدان پناه تصریح کرد: چین بهترین کالای ممکنه یعنی انرژی را می‌گیرد و از آن سمت مقداری پول نقد و مقداری کالا به ما می‌دهد؛ فعلاً بحث سیاسی را کنار می‌گذاریم اما این قرار داد باعث بروز تردیدهای سیاسی شده و باعث دلهره مردم شده است؛ زیرا ایران از واردات بی‌رویه از چین ضررهای زیادی دیده است.
در این میان که یزدان پناه واردات بی رویه ایران از چین را ضررآمیز می‌دانست و معتقد بود کسی این ضرر را کتمان نمی‌کند، مجیدرضا حریری رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین به میان حرف‌های وی آمد و خطاب به یزدان پناه گفت: این حرف‌های شما برای تاکسی و خیابان بوده و به فضای دانشگاهی ربطی ندارد.
یزدان پناه به حرف‌های خود ادامه داد و تاکید کرد: انحصاری که چین به بازار ایران وارد کرده، "بی‌سابقه" بوده و نمی‌توان آن را کتمان کرد؛ در این میان، بازهم حریری به میان حرف‌های وی می‌آید و می‌گوید که اطلاعات اشتباه دارد در اختیار جامعه قرار می‌گیرد؛ بعد از این واکنش، درگیری لفظی کوچکی همان ابتدای بحث میان حریری و یزدان پناه شکل گرفت.
حریری با لحن تندی خطاب به یزدان پناه گفت: قرار نیست اینجا هرچه دوست داشتیم بگوییم؛ مجری برنامه در این بخش از یزدان پناه فرصت می‌خواهد تا حریری حرف "غیر تاکسی" بزند.
رئیس اتاق ایران و چین گفت: ما آمار داریم که چه چیزی از چین گرفتیم؛ در سه سال اخیر بالای ۲۴ درصد از صادرات غیر نفتی ما به چین رفته است. چیزی که به چین فروختیم، به همه دنیا فروخته‌ایم. اگر ما بلد نیستیم کالا را به مواد اولیه تولید کنیم مشکل ماست، مشکل بقیه دنیا نیست.
ما بیشتر به چینی‌ها فروخته‌ایم
وی ادامه داد: ۸۰ درصد صادرات غیر نفتی ایران را مواد معدنی، پتروشیمی، میعانات و گاز تشکیل می‌دهد که این آمار گمرک ماست.
یزدان پناه در این میان خطاب به حریری گفت: آمار غیر نفتی و گمرکات چطور؟ آمار کالاهایی که به صورت قاچاق از کشور خارج میشود را هم دارید؟
حریری این گونه به حرف‌های خود ادامه داد که در طول این ۳۱ سال رابطه‌مان با چین، همیشه ما بیشتر به چینی‌ها فروخته‌ایم تا آنها به ما.
یزدان پناه در خصوص اظهارات رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین، در مورد فروش بیشتر ایران، گفت: ما مرتب می‌زنیم بر سر خودمان و می‌گوئیم که اقتصاد ما مشکل دارد، تولید کننده ما مشکل دارد؛ در حالی که این یک فراکنی و فرار رو به جلو است. آیا فرصت را شما به بازار داخل دادید که نتوانسته است تولید کند؟
رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین در میان بحث‌های یزدان پناه وارد شد و گفت: امروز که من در خدمت شما هستم، ما به چین ماشین آلات بافت الیاف نانو می‌فروشیم در حالی که این محصول را به هیچ کشور دیگری نمی‌توانستیم بفروشیم.
قرارداد ایران و چین نشان از بلوغ حکومت دارد
وی ادامه داد: برای اولین بار طی ۴۱ سال گذشته به این بلوغ رسیده‌ایم که با یک حکومت و قدرت بزرگ اقتصادی دنیا راجع به چشم‌انداز ۲۵ ساله کشورمان مذاکره کنیم؛ ما در ۳۰ ساله گذشته رئیس جمهوری نداشتیم که به چین نرفته باشد و رئیس جمهوری نداریم که در زمان خود روابط ما با چین را بیشتر و بیشتر نکرده باشد. روابط چین و ایران ربطی به این دولت و آن دولت ندارد.
حریری بزرگ شدن قرارداد ایران و چین را قدرت رسانه‌های غیر رسمی در کشور یا همان فضای مجازی دانست و اضافه کرد: کار به کسی که خارج از کشور نشسته و کروات زده و علیه این قرارداد صحبت می‌کند ندارم؛ اما برایم عجیب است که در داخل کشور نیز علیه این قرارداد صحبت می‌کنند.
رئیس اتاق ایران و چین گفت: هر کس که بگوید چین به ما جنس می‌دهد، حرف درستی را مطرح نمی‌کند.
یزدان پناه بازهم به میان حرف‌های حریری وارد میشود و دلیل مشکلات را وارد کنندگان معرفی کند و حریری نیز حرف‌های وی را تأیید می‌کند.
عددی در قرارداد ایران و چین وجود ندارد
این تحلیلگر مسائل سیاسی تاکید می‌کند: روابط ایران با شرق باید بهتر شود و از ترکمنستان، چین، هند افغانستان و پاکستان بیشتر کالا وارد کند، اما مشکل افکار عمومی مشخص نبودن ابعاد قرارداد بوده و در این راستا برخی شایعات نیز منتشر شده که جزیره کیش به چین واگذار شده است.
لاریجانی پیام‌رسان مقام معظم رهبری به چین
در حالی که یزدان پناه برخی شایعات پیرامون قرارداد ایران و چین را مطرح می‌کند، حریری حرف وی را قطع کرد و گفت: اصلاً عددی در قرارداد وجود ندارد، یک توافقنامه جامع میان ایران و چین منعقد شده که این توافقنامه باید منجر به یکسری اتفاقات اجرایی شود. وقتی این قرارداد در سال ۲۰۱۶ امضا شد، چون که در بحبوحه برجام و سفر هیئت‌های مختلف به ایران بود، مورد توجه قرار نگرفت، اما بعد از چهار سال به همان نقطه برگشتیم؛ زیرا فقط همین یک نقطه را داریم.
وی اضافه کرد: ای‌کاش ما چندین قرارداد به این سبک با ۱۰۰ کشور دنیا داشتیم؛ این قرارداد زمانی قرار بود اجرا شود که آقای لاریجانی به چین سفر کرد. سفر این فرد به همراه هشت وزیر برای انتقال پیام مقام معظم رهبری به آنها برای بازسازی روابط بین دو کشور بود. در آنجا بود که اولین نطفه این تفاهم نامه ایجاد شد.
رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین ادامه داد: پس از سه یا چهار ماه، آقای ظریف اولین پیش‌نویس را با خود به چین بردند، که این اتفاق همه جا اعلام شد؛ اما برخی می‌گویند چرا جزئیات آن محقق نمی‌شود. باید بگویم هنوز جزئیاتی در مورد آن وجود ندارد، اما امروز داریم توافق می‌کنیم که در افق ۲۵ ساله باهم کار کنیم.
وی ادامه داد: باید در یک افق ۲۰ ساله رشد هفت الی هشت درصدی داشته باشیم تا اقتصاد کشور دوباره جان بگیرد. برای این امر نیاز داریم سالیانه ۷۰ تا ۸۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری جدید جذب کنیم که نیمی از آن باید از خارج وارد کشور شود، چون اقتصاد ما چنین ظرفیتی ندارد.
حریری تصریح کرد: وقتی بخواهیم از سرمایه گذاری صحبت کنیم، تاریخ اقتصادی ما چه چیزی را نشان می‌دهد؟ گاز، نفت و پتروشیمی؛ چین برای این سرمایه گذاری در کشور ما به این نگاه می‌کند که ما دومین کشور دارای انرژی در جهان هستیم. آن چیزی که وجود دارد این است که چین طالب انرژی بوده و بزرگترین خریدار انرژی در دنیاست. ما بزرگترین فروشنده انرژی در دنیا هستیم و این یک فرصت بزرگ برای افزایش همکاری با چین است.
وی ادامه داد: بعد از جمع‌آوری اطلاعات از وزرا به این نتیجه رسیدیم که ما می‌توانیم در حوزه انرژی، فناوری‌های نو، پتروشیمی و زیرساخت‌ها با چین کار کنیم که تصویب نشد، اما چارچوب آن مشخص است.
ایران دنبال جذب مشتری ثابت نفت
در این میان، عباس مقتدایی نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی روی خط تماس آمد.
وی در خصوص قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین گفت: یک بیانیه مشترک میان دو رئیس جمهور در خصوص مشارکت جامع راهبردی دو کشور امضا شد. بر اساس این بیانیه دو کشور باید به سمتی بروند که ایران و چین همکاری ۲۵ ساله استراتژیک با هم داشته باشند.
مقتدایی اضافه کرد: در این قرارداد مشخص شده که این دو کشور برای پیشرفت خود به همکاری باهم ادامه دهند. ایران در این میان دنبال جذب مشتری جامع و ثابت نفت خود می‌گردد و همین امروز نیز دنبال جذب مشتری است. چینی‌ها نیز دنبال منبع مستمر تأمین انرژی از راه خشکی می‌گردند؛ بنابراین ایران دنبال جذب سرمایه گذاری خارجی است.
نماینده اصفهان در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: این همان کاری است که دولت می‌خواست با غربی‌ها انجام دهد و غربی‌ها بدقولی کردند؛ اما این طرف در یک برنامه ۲۵ ساله به چینی‌ها می‌گوئیم که شما میلیاردها دلار پول دارید و زمینه سرمایه‌گذاری می‌خواهید، ما نیز این زمینه را ایجاد می‌کنیم و وقتی سیاست این است که یاران را در وسط راه ابریشم جدید قرار دهیم، موضوعات اشتغال، گردشگری و سرمایه را خودمان تأمین کنیم و شما نیز به سرمایه گذاری در محیط امن می‌رسید.
وی خاطرنشان کرد: کشورهایی مثل مالزی، کره و سنگاپور با سرمایه گذاری بیرونی به رشد بالا رسیدند؛ البته هنوز هیچ قراردادی امضا نشده و فقط در حد یک بیانیه و پیش‌نویس است اما این به سود هر دو کشور خواهد بود.
نظر شما