به گزارش خبرنگار ایمنا، خدمات متنوع شهرداری‌ها و دهیاری‌ها در ارتقا و سامان‌بخشی وضعیت کالبدی و فیزیکی سکونتگاه‌ها، مدیریت پسماند، بهبود سیمای شهری، حفظ پاکیزگی شهر، مدیریت بحران، مدیریت ایمنی و آتش‌نشانی، ارائه برنامه‌های فرهنگی و اجتماعی و بسیاری از فعالیت‌های دیگر واضح و هویداست.
ارائه این خدمات گسترده نقش قابل توجهی در تأمین آرامش، آسایش، امنیت، سلامت روانی و اجتماعی، فرهنگ‌سازی و جلب مشارکت شهروندان در مسیر توسعه و پیشرفت شهرها دارد، از این رو مدیران شهری همواره در تلاش هستند تا با برنامه‌ریزی و تصمیم‌سازی در راستای تحقق این اهداف گام بردارند.
فعالیت بیش از یک هزار و ۲۹۰ شهرداری و افزون بر ۳۷ هزار دهیاری در کشور، فرصتی ارزشمند برای ارتقای نشاط اجتماعی، امیدبخشی و اجرای برنامه‌های کلیدی در سایه سیاست‌گذاری‌ها، برنامه‌ریزی‌های هوشمندانه و متفکرانه برای مردم به ویژه در مناطق کمتر توسعه یافته شهری و روستایی است.
با توجه به فرارسیدن چهاردهم تیرماه سالگرد تصویب قانون تأسیس دهیاری‌های خودکفا در روستاهای کشور که در تقویم رسمی کشورمان با عنوان «روز شهرداری و دهیاری» نامگذاری شده، با" مهدی جمالی‌نژاد" معاون عمران و توسعه امور شهری و روستایی وزیر کشور و رئیس سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور گفت و گویی انجام داده‌ایم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید:
سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌ها برای نوسازی بافت ناکارآمد شهری چه پتانسیل‌هایی دارد؟
به منظور استحکام نقش و جایگاه مدیریت شهری در بازآفرینی شهری و سرعت گرفتن برنامه‌ها و سیاست‌های بازآفرینی شهری سال گذشته تفاهم‌نامه همکاری مشترک بین سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور و شرکت بازآفرینی شهری ایران منعقد شده است.
همیاری و بهره‌گیری متقابل به منظور استفاده از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های اجرایی، مدیریتی، علمی، پژوهشی، آموزشی طرفین در زمینه تحقق برنامه‌ها و سیاست‌های بازآفرینی شهری و راه‌اندازی هیئت‌های اجرایی محلات مورد هدف در اولویت مداخله مصوب ستاد بازآفرینی استان‌ها توسط شرکت بازآفرینی شهری ایران با همکاری سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور از جمله زمینه‌های همکاری مشترک این تفاهم نامه است.
همکاری مشترک در پیش‌بینی و پیگیری اختصاص اعتبارات مناسب جهت بازآفرینی شهری از سرفصل‌های تملک دارایی، صندوق توسعه ملی و اوراق مشارکت در قوانین بودجه سنواتی و همکاری مشترک در خصوص تدوین، بازنگری و پیشنهاد لوایح قانونی، آئین‌نامه‌ها، دستورالعمل‌ها و شیوه‌نامه‌ها مرتبط با بازآفرینی شهری دیگر زمینه‌های همکاری مشترک این تفاهم‌نامه است.
توجه دولت تدبیر و امید به وضع شهرها و روستاها در قالب تهیه و تدوین برنامه‌های مناسب و همچنین تخصیص اعتبارات و امکانات چگونه بوده است؟
سیاست اصلی وزارت کشور در بحث توسعه و پیشرفت در کشور، توسعه متوازن به عنوان مقدمه توزیع عادلانه خدمات است زیرا اگر توزیع عادلانه خدمات را نداشته باشیم، توزیع متوازن جمعیت را هم نخواهیم داشت و اگر توزیع متوازن جمعیت نباشد، نظام شهری ما دچار مشکل خواهد شد.
شهرداری‌ها و دهیاری‌ها به عنوان نهادهای مستقل عمومی غیردولتی نباید نظیر دستگاه‌های دولتی خود را سازمانی دولتی بدانند و از دولت تقاضای کمک‌های مختلف مالی و تجهیزاتی داشته باشند زیرا با این تفکر توسعه شهرها و روستاها اتفاق نمی‌افتد.
از این رو تاکید داریم که ایجاد تحول و جهش در شهرها و روستاهای استان یک نگاه جدید را می‌طلبد که یکی از محورهای آن دور شدن از تفکر اداره شهر و روستا با اتکای صرف به کمک‌های دولتی است.
در دولت تدبیر و امید در زمینه تخصیص اعتبارات و امکانات به دهیاری‌های کشور اقدامات بسیار مؤثری شده است که یکی از مهمترین این موارد تخصیص نزدیک به ۲۵ هزار میلیارد تومان اعتبار (ملی و استانی) به دهیاری‌های کشور از سال ۱۳۸۲ (سال راه‌اندازی دهیاری‌ها) تا پایان سال گذشته است.
۸۵ درصد این اعتبارات در دولت‌های یازدهم و دوازدهم (حدود ۲۱۱۸۴ میلیارد تومان) به دهیاری‌های کشور تخصیص یافته است.
از دیگر اقدامات شده افزایش سهم سرانه روستاییان از اعتبارات متمرکز تخصیصی به دهیاری‌های کشور است که از ۷۵ هزار تومان در سال ۹۲ به ۳۰۰ هزار تومان در سال ۹۸ رسیده و افزایش چهار برابری داشته است.
تخصیص ۳۶۰ میلیارد تومان تسهیلات ارزان قیمت جهت اجرای ۹۴۹ طرح درآمدزای دهیاری‌ها و فراهم شدن زمینه اشتغال مستقیم بیش از ۲۳۱۲ نفر در سطح روستاهای کشور از دیگر اقدامات شده به شمار می‌آید.
از ابتدای تأسیس دهیاری‌ها تاکنون تعداد ۱۶ هزار و ۹۲۷ دستگاه انواع ماشین‌آلات عمرانی و خدماتی به دهیاری‌ها واگذار شده که تعداد چهار هزار و ۴۳۴ دستگاه در دولت‌های یازدهم و دوازدهم بین دهیاری‌ها توزیع شده است.
تاکنون تعداد ۹۲۴ پایگاه آتش نشانی روستایی در کشور راه‌اندازی شده که در دولت‌های یازدهم و دوازدهم تعداد ۴۹۶ پایگاه آتش‌نشانی در روستاهای کشور راه اندازی و به ماشین آلات آتش‌نشانی تجهیز شده است.
مشارکت دانشگاه‌ها را در توسعه اقتصاد شهرها و روستاها تا چه حد ضروری می‌دانید؟
مسلماً بهره‌گیری از توان علمی دانشگاه‌های کشور در جهت توسعه اقتصادی شهرها و روستاها نقش مهمی در شکوفایی اقتصادی این مناطق خواهد داشت؛ البته باید دانشگاه‌های کشور نیز به صورت ویژه و تخصصی بر روی موضوع "اقتصاد روستایی" کار کنند و آن را به عنوان یک زیرشاخه مهم از علم اقتصاد بشناسند.
هر چند موضوع اقتصاد روستایی با اقتصاد کشاورزی که امروزه یک رشته دانشگاهی در کشور است، تفاوت‌هایی دارد و باید در محافل علمی و آکادمیک با بهره‌گیری از تجربیات اجرایی در این زمینه تحقیقات بیشتری انجام داد.
شهرداری‌ها و دهیاری‌ها در توسعه پایدار چه نقشی ایفا می‌کنند؟
نقش شهرداری‌ها و دهیاری‌ها در فرایند توسعه همه جانبه کشور و نقش شوراها در تصمیم سازی‌ها برای تحقق توسعه پایدار پررنگ و تأثیرگذار بوده است؛ البته معتقدم توسعه پایدار کشور با تقویت حس تعلق مردم به شهرها و روستاها محقق می‌شود.
با نگاهی به سیر تحولات مدیریت روستایی در ایران طی سال‌های قبل و بعد از انقلاب اسلامی، در اغلب مواقع شاهد ضعف و خلأ مدیریت روستایی در کشور بوده‌ایم، با این حال تشکیل شوراهای اسلامی روستا، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، گامی مؤثر در جلب مشارکت‌های محلی در مدیریت توسعه روستایی بود.
با توجه به ماهیت شوراهای اسلامی روستایی به عنوان نهاد نظارتی و تصمیم گیرنده و غیر اجرایی، ایجاد بازویی که مجری تصمیمات اعضای شورای اسلامی روستا باشد، امری غیرقابل اجتناب بود؛ بنابراین خلأ موجود در زمینه مدیریت روستایی و نبود تشکیلات سازمان یافته و متولی پیگیری، اجرا، هدایت و پیشبرد امور توسعه پایدار و همه‌جانبه در مناطق روستایی کشور که از یک‌سو مدیریت امور عمومی روستا را بر عهده داشته و از سوی دیگر نیز تسهیل کننده فرآیند توسعه پایدار روستایی و تحقق اهداف مورد نظر دستگاه‌ها و نهادهای مختلف متولی امور توسعه روستا باشد، همواره به عنوان مانعی جدی بر سر راه توسعه پایدار روستایی کشور مطرح بوده است.
با خلق واژه «دهیاری» جهت اطلاق بر یک نهاد و سازمان برای اداره و تولیت امور مرتبط با مدیریت روستایی در قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب یکم خردادماه سال ۱۳۷۵ و در پی آن با تصویب "قانون تأسیس دهیاری‌های خودکفا در روستاهای کشور" در سال ۱۳۷۷، مدیریت امور عمومی در مناطق روستایی کشور مبنای قانونی یافته و تجربه اجرایی جدیدی در عرصه مدیریت روستایی کشور شکل گرفت.
تأسیس این نهاد عمومی غیر دولتی، نشانه‌ای از حرکت به سوی اجرای نظام نوین مدیریت در روستاها بود که می‌توانست تحول شگرفی در فرایند مدیریت و توسعه روستایی ایجاد کند.
بنابراین دهیاری به عنوان نهاد متولی اداره امور روستا و تحقق بخش توسعه پایدار روستایی، رابط میان نهادهای دولتی و مردمی، بازوی اجرای شوراهای اسلامی در نظام مدیریت نوین روستایی، ارائه کننده بسیاری از خدمات و تسهیلات عمومی و رفاهی، تقویت کننده روند توسعه اجتماعی و فرهنگی، بسترساز شهرهای آینده و کنترل‌کننده روند مهاجرت از روستا به شهرها، حافظ امکانات زیربنایی احداث شده در نواحی روستایی و تقویت‌کننده روند توسعه کشاورزی است.
از این رو وجود شوراها و دهیاری‌ها به عنوان نهاد مشارکتی و مردمی در سطح روستاها که در واقع حلقه اتصال بین مردم و نهادها و دست‌اندرکاران اجرایی دولت است، به واسطه وظایف و اختیاراتی که دارند، می‌توانند نقش مهمی در تحقق توسعه پایدار روستایی داشته باشند.
شیوع کرونا باعث ایجاد چه تغییراتی در سیاست‌های مدیریت شهری و روستایی شده است؟
همواره رخدادهای پیش‌بینی شده یا نشده تأثیر زیادی بر اقتصاد و شرایط اجتماعی دنیا گذاشته و اقتصاد مبتنی بر سرمایه‌گذاری‌های کلان را با چالش‌های جدی رو به رو کرده است.
ویروس کرونا و تبعات همه‌گیری جهانی آن قابل پیش بینی و کنترل نبوده و به نظر می‌رسد ماه‌ها و حتی سال‌ها باید بگذرد تا بتوان شرایط پسا کرونا را درک و نظم نوینی را شناسایی کرد.
البته فرآیند سازندگی و اجرای طرح‌های عمرانی کشور با قوت پیگیری شده و حتی در دوران مقابله با کرونا نیز متوقف نشد و به موجب مصوبات ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا، پروژه‌های عمرانی با رعایت پروتکل‌های بهداشتی اجرا می‌شود.
خوشبختانه شهرهای میانی و کوچک کشور نیز هم همپای شهرهای بزرگ نسبت به اجرای پروژه‌های زیرساختی با مشارکت مردم و بخش خصوصی اقدام کرده و برای سازندگی کشور خیز بلندی برداشته‌اند.
آمار و ارقام و رصد بخش‌های اقتصادی نشان می‌دهد که اقتصاد مبتنی بر کشاورزی به خصوص در ایران به جهت شرایط ویژه آن، نسبت به سایر بخش‌های اقتصادی آسیب کمتری از شیوع ویروس کرونا دیده است و بالتبع با توجه به اینکه اقتصاد روستاها عمدتاً مبتنی بر کشاورزی است، تبعات ناشی از ویروس کرونا در مقایسه با شهرها کمتر بوده است.
این امر بدان معنا نیست که روستاها از تبعات ناشی از ویروس کرونا متضرر نبوده، بلکه در مقایسه با شهرها کمتر بوده است.
شواهد حاکی است برخی از خانوارهای شهری، در ایام شیوع کرونا اقدام به مهاجرت موقت به نواحی روستایی کرده‌اند؛ البته نبود تداوم تدابیر مناسب برای کنترل رفت‌وآمد شهرنشینان به نواحی روستایی و عشایری، به‌دلیل ضعف اساسی در امکانات بهداشتی و درمانی این نواحی، می‌تواند آثار منفی قابل‌توجه و جبران‌ناپذیری از خود برجای بگذارد.
البته محصولاتی که بازارهای منطقه‌ای و ملی داشته‌اند و حتی محصولات برخوردار از بازارهای محلی، با کاهش فروش و قیمت مواجه شده‌اند و می‌توان گفت از بین کسب‌وکارهای روستایی و عشایری عمیق‌ترین آثار منفی را اقامتگاه‌های گردشگری روستایی و عشایری شاهد بوده‌اند؛ همچنین معیشت روستاییان و عشایر، بیشترین آسیب را از ناحیه اختلال در بازاریابی و فروش محصولات کشاورزی شاهد بود.
در واقع شیوع ویروس کرونا تغییرات بسزایی را در رویکردهای مدیریت روستایی ایجاد کرد، اجرای طرح‌های پیشگیری از شیوع ویروس کرونا و ابلاغ دستورالعمل‌ها و شیوه‌نامه‌های متعدد در این حوزه، یکی از مهمترین دغدغه‌های مدیریت محلی محسوب می‌شود.
بحث آموزش و فرهنگ‌سازی جهت رعایت بهداشت فردی و جمعی، یکی از رویکردهایی است که در صدر تمامی اقدامات و سیاست‌های پیشگیرانه مدیریت در روستاها تلقی می‌شود.
دهیاران به عنوان مدیران ارشد روستا وظیفه خطیری در حوزه آموزش و اطلاع رسانی روستاییان دارند؛ در واقع کمک به فرهنگ‌سازی و آموزش روستاییان در راستای رعایت بهداشت فردی و عمومی و برگزار نکردن اجتماعات و مراسم‌های فرهنگی و ورزشی در روستا، باید مورد توجه مدیریت محلی باشد.
همچنین همکاری و همفکری با سایر نهادهای متولی توسعه روستایی و بهره گیری از مشارکت سمن‌ها و انجمن‌های فعال در حوزه بهداشت و سلامت یکی دیگر از سیاست‌هایی است که در کنترل و مهار تبعات ناشی از ویروس کرونا در روستاها اهمیت فراوان دارد.
به اقدامات خلاقانه شده برای پیشرفت همه جانبه مناطق کمتر توسعه یافته شهری و روستاهای کشور اشاره کنید؟
بسیاری از شهرهای کشور نیاز به انجام اقدامات خلاقانه به‌ویژه توسعه فضای سبز، مبلمان و خدمات شهری، معماری و شهرسازی و نحوه هزینه اعتبارات دارند که اجرای آن باید مورد توجه شهرداران و شوراهای اسلامی شهرها قرار بگیرد.
انجام اقدامات خلاقانه در مدیریت شهری علاوه بر افزایش رفاه عمومی، سبب جذب سرمایه گذاری و ایجاد درآمد پایدار برای شهرداری‌ها از محل افزایش ورود گردشگر، توریست و مسافر به شهرها می‌شود.
اقدامات خلاقانه پیشنهادی در این زمینه شامل موارد زیادی می‌شود که از جمله آنها تقویت اقتصاد محلی صادرات محور در پیوند با اقتصاد منطقه‌ای در مناطق کمتر توسعه یافته، افزایش مشارکت اقتصادی فعالان اقتصادی و کارآفرینان از طریق حمایت‌های مالیاتی و تشویق آنها به سرمایه‌گذاری در مناطق کمتر توسعه‌یافته، راه‌اندازی و بهره‌گیری از ظرفیت استارتاپ‌های روستایی، به منظور تجارت الکترونیک در حوزه تأمین، فروش، برند سازی، بازاریابی و صادرات محصولات و تولیدات روستایی، بهره گیری از ظرفیت علمی و دانش تحصیل کردگان محلی در طرح‌های توسعه اقتصادی و ایجاد شهرک‌های تخصصی تولیدی (صنایع دستی، محصولات کشاورزی، دامی و …) در مناطق کمتر توسعه‌یافته به منظور حذف واسطه‌ها و دلالان و فروش بی واسطه محصولات روستایی به سایر مناطق است.
توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی، گسترش تولید فرآورده‌هایی که ایجاد ارزش افزوده می‌کنند، به کارگیری روش‌های علمی و به‌روز در راستای افزایش بهره‌وری (ارتقای تولیدات گیاهی و دامی مانند گسترش تولیدات گلخانه‌ای، بهره‌گیری از شیوه‌های کشت نوین هیدروپونیک و ایروپونیک، گسترش دوقلوزایی در دام‌ها و توسعه پرورش دام‌های دومنظوره)، توسعه آموزش و حرفه‌آموزی روستاییان مناطق کمتر توسعه‌یافته و ارائه روش‌های نوین درآمدزایی به آنها، شناسایی و بهره‌گیری از ساختمان‌های بلا استفاده دستگاه‌های اجرایی در روستاها و تبدیل آنها به پردیس‌ها و مجتمع‌های چندمنظوره تولید و اشتغال‌زایی در مناطق کمتر توسعه یافته، ایجاد سندیکاها، اتحادیه‌ها و تشکل‌های صنفی به منظور حمایت از حقوق روستاییان مناطق کمتر توسعه یافته، حمایت از ایجاد و تقویت بنگاه‌های اقتصادی خرد و کوچک‌مقیاس و صندوق‌های خرد و زودبازده در مناطق کمتر توسعه یافته از دیگر اقدامات خلاقانه برای پیشرفت همه جانبه مناطق کمتر توسعه‌یافته روستاهای کشور به شمار می‌رود.
همچنین ایجاد باجه‌های اطلاعاتی در روستاها (information desks) به منظور ارائه آموزش‌های لازم در توسعه بازاریابی و تجاری‌سازی محصولات روستاییان این مناطق، استفاده از ظرفیت فناوری اطلاعات همچون اپلیکیشن‌ها و برنامه‌های جانبی تلفن همراه در دسترس روستاییان این مناطق به منظور آموزش آنها در بهره‌مندی از ظرفیت استارتاپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان فعال، بهره‌مندی از تجارب موفق سایر کشورها، آموزش توانمندسازی زنان و جوانان روستایی و ایجاد کسب و کارهای کوچک و خانگی و اهطای تسهیلات ارزان‌قیمت به آنها، شناسایی مناطق کمتر توسعه یافته و اعلام این مناطق به سمن‌ها و نهادهای فعال در حوزه توسعه روستایی، بهره‌گیری از ظرفیت و توان دانشگاه‌ها و مراکز علمی در توسعه مناطق کمتر توسعه‌یافته از طریق حمایت از طرح‌ها و رساله‌های دانشجویی در حوزه توسعه مناطق کمتر توسعه یافته کشور، حمایت از ایجاد و تقویت مزرعه گردشگری در روستاهای مناطق کمتر توسعه‌یافته، ایجاد مراکز مشاوره اشتغال و سرمایه‌گذاری در روستاها و بهره‌گیری از ظرفیت کانون‌های فرهنگی و هنری جهت ارائه آموزش‌های آنلاین در خصوص کسب و کارهای جدید و بهره‌گیری از ظرفیت خیرین جهت راه‌اندازی واحدهای تولیدی انجام شده است.
راهکارهای خلق ثروت از طریق قابلیت‌ها و ظرفیت‌های محلی در روستاها چیست؟
به منظور ایجاد ثروت در سطح روستاها، در مرحله نخست باید ظرفیت‌ها و قابلیت‌های روستاهای کشور شناسایی و احصا شود.
روستاهای کشور ما ظرفیت‌های گوناگون و متنوعی دارند که همین امر لزوم اتخاذ رویکردهای متناسب با این ظرفیت‌ها را مشخص می‌سازد؛ پس از شناسایی این فرصت‌ها، مرحله بعد معرفی و عرضه این فرصت‌ها به سرمایه‌گذاران و کارآفرینان است که این افراد هم می‌توانند از اهالی خود روستا باشند که در همان روستا و یا در محل دیگری زندگی می‌کنند و هم می‌توانند سرمایه‌گذاران غیربومی باشند که البته در این مورد باید به ویژگی‌های فرهنگی و اجتماعی محل نیز توجه کرد.
گام بعدی در این خصوص داشتن برنامه مشخص برای جذب سرمایه‌ها و هدایت آن به سمت خلق ثروت و در ادامه بازاریابی و فروش محصولات و خدمات تولیدی است.
در راستای امیدبخشی، برنامه‌محوری و از همه مهم‌تر افزایش نشاط اجتماعی چه اقداماتی شده است؟
شهرداری‌ها و دهیاری‌ها برای افزایش امید به آینده و رضایتمندی حداکثری با همراهی و همدلی مردم، سازمان‌های دولتی و غیر دولتی، باید عملکرد خود را ارزیابی و آسیب شناسی و ظرفیت‌های خود را شناسایی و با بهره گیری از این ظرفیت‌ها امید اجتماعی را در جامعه بالا ببرند.
عواملی همچون بافت شهر و محله که با استانداردهای روحی و روانی و فرهنگی در تعارض باشند، آلودگی‌های صوتی، تنش‌های عصبی، ترافیک، نبود ثبات اقتصادی و تورم، بزهکاری‌های اجتماعی، بی‌نظمی و هنجارشکنی‌های اجتماعی، تعارض بین فرهنگ و باورهای دینی با رفتارهای اجتماعی و شکل‌گیری و نهادینه شدن بعضی ضد ارزش‌ها مانند کم شدن روحیه تعاون و همدلی و نوع‌دوستی یا زیاد شدن ریا و دروغ، کم شدن فضای سبز و از بین رفتن فضای سبز متصل به زندگی روزانه مانند حیاط خانه، درختان خیابان‌ها و گذرگاه‌ها، کم شدن جلوه زیبای شهری با بکارگیری رنگهای سرد و کدر مانند رنگهای خاکی، خاکستری و رنگهای تیره با درخشندگی کم، عدم استفاده از نمادهای هنری و استفاده بسیار محدود از آب نماها، خرابی‌ها و زشتی‌های معابر و خیابان‌ها، جداول و جوی‌های خیابان‌ها، دیوارهای منازل و سایر عناصر شهری نقش مؤثری در کاهش نشاط اجتماعی شهروندان دارند که شهرداری‌ها و دهیاری‌ها با مداخلات و فعالیت‌های حساب شده و علمی می‌تواند نقش مؤثری در این زمینه ایفا کند.
به همین جهت طیف وسیعی از اقدامات مانند بهبود زیرساخت‌های تفریح و سرگرمی‌های سالم اجتماعی از جمله افزایش سرانه فضای سبز، تعریف و ایجاد مجموعه‌های فرهنگی و ورزشی، سینمای روباز در بوستان‌ها، ایجاد سایت‌های کوچک ورزش (فوتسال، تنیس روی میز، بدمینتون) شاداب‌سازی فضای شهری و عرصه‌های عمومی، مشتمل بر ساختمان‌ها، خیابان‌ها و میادین و نمادهای شهری با نمادسازی، مجسمه‌سازی و دیوار نوشته و دیوارنگاره‌ها، اصلاح مبلمان شهری فرسوده یا آسیب دیده، رنگ‌آمیزی شاد و هماهنگ دیوارها، معابر و پاک سازی آلودگی دیوارها، بازطراحی استانداردهای طراحی منازل شهروندان با توجه به معیارهای معماری بومی و ایجاد فضای بصری شاد در سیما و منظر شهری توسط شهرداری‌ها و دهیاری‌ها در حال اجراست که سازمان نیز با ابلاغ ضوابط و مقررات تخصصی اقدام به سیاست‌گذاری و راهبری موضوعات در توسعه شهرها و روستاها می‌کند.
نشاط اجتماعی شرایطی است که افراد از آن احساس رضایت کرده و پویایی دارند؛ به عنوان مثال کسی که در حرفه خود می‌تواند کار مفیدی انجام بدهد و یا در کانون‌های فرهنگی و یا خیریه‌ها فعالیت می‌کند، به علت احساس مفید واقع شدن، نشاط واقعی پیدا می‌کند و از رضایت درونی بسیار بالایی بهره‌مند می‌شود.
با آموزش‌شهروندی، زمینه‌های تغییر نگرش و تغییر هنجارهای اجتماعی و الگوسازی برای افزایش نشاط اجتماعی ایجاد خواهد شد که شهرداری‌ها و دهیاری‌ها در سال‌های اخیر با ایجاد مراکز اجتماعی و فرهنگی و مشارکت سازمان‌های مردم‌نهاد و شهروندان گام‌های بلندی در این زمینه برداشته‌اند.
ترویج فعالیت‌های صحیح شادی‌آور همخوان با فرهنگ ملی و دینی، برگزاری رویدادهای اجتماعی و فرهنگی، استفاده از هنرهای خیابانی مانند ایجاد گالری‌های شهری و گذرهای هنر، جشنواره طراحی نمادهای هنری و اقدامات اجتماعی و حرکت‌های عمومی مانند، درخت‌کاری، پاک‌سازی معابر و نمای ساختمان‌ها، تفکیک زباله و اشاعه فرهنگ پرورش گل‌های آپارتمانی، تشویق مردم به ورزش‌های همگانی نظیر کوه‌پیمایی عمومی و یا پیاده‌روی عمومی از اهم این فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی است.
در همین راستا حوزه اجتماعی و فرهنگی سازمان در سال‌های اخیر برنامه‌های متنوعی را طراحی و اجرا کرده که ازجمله آنها می‌توان به برگزاری شش پویش ملی با موضوعات ساماندهی اوقات فراغت شهروندی، تقویت هویت و همبستگی ملی و دینی، ارتقای نشاط اجتماعی و ایجاد فضای مشارکت و همدلی بین شهروندان اشاره کرد.
گفت و گو از: راضیه کشاورز- خبرنگار سرویس کلانشهرهای خبرگزاری ایمنا
نظر شما