به گزارش خبرنگار ایمنا، از قدیم‌الایام که سنندج امروزی را "سنه‌دژ" می‌خواندند، سربرآوردن تپه‌ها و کوه‌های بی‌شمار و چشمه‌ها و دریاچه‌های متعدد، مترادف می‌شد با نام مرکز استان سنندج که در بطن منطقه کوهستانی زاگرس در غرب ایران قرار دارد.
سال ۲۰۰۷ سازمان جهانی توریسم، لقب شهر هزار تپه را برای سنندج انتخاب کرد تا بیش از پیش به هویت‌بخشی تپه‌ها برای این شهر توجه شود اما با گذشت چند سال از این نامگذاری، همچنان دست تصرفات غیرقانونی بر قامت ارتفاعات سنندج دراز بوده و کوه خواری و تپه خواری، به امری رایج در این شهر غربی کشور تبدیل شده است.
در این میان گاهگاهی صدای اعتراض سازمان‌های مردم‌نهاد بلند می‌شود که نسبت به اقدامات غیرقانونی متصرفان معترض هستند اما با وجود تمام این صداهای معترض، گسترش تخلفات در دامنه کوه‌ها و تپه‌های سنندج همچنان ادامه دارد. جلال شریعتی، رئیس شورای اسلامی شهر سنندج با خبرنگار ایمنا گفت‌وگو کرده تا اقدامات مدیریت شهری برای جلوگیری از این تخلفات را تشریح کند. متن پیش‌رو مربوط به این گفت‌وگو است:
یکی از دغدغه‌های فعالان محیط زیست در سنندج معضل کوه خواری و تپه خواری است، به نظر شما علت گسترش اقداماتی از این دست چیست؟
موضوع کوه خواری یکی از معضلات دیرینه شهر سنندج است با این حال شورا و شهرداری و دستگاه‌های نظارتی استان به‌طور جدی این موضوع را رصد کرده و برای حفظ میراث طبیعی سنندج، کمک‌ها و حمایت‌های خوبی را شاهد بوده‌ایم که باعث شده اخیراً تخلفات از این دست بسیار کمتر شود.
یکی از مشکلات شهر سنندج در حال حاضر محدودیت زمین در داخل محدوده طرح جامع شهری است یعنی عملاً اداره کل مسکن و شهرسازی با محدودیت شدید زمین روبرو شده چون از زمان تدوین طرح جامع چندسال می‌گذرد.
از طرف دیگر یکی از آسیب‌ها در این حوزه، پناه آوردن دستگاه‌های مختلف اداری و حاکمیتی به دامنه کوه‌ها و تپه‌ها است چون این نهادها نیاز به تأمین زمین دارند و چاره‌ای جز گسترش شهر به سمت کوه‌ها برای تأمین این نیاز وجود ندارد.
سنندج به‌واسطه کوه‌ها و تپه‌هایی که در دل خود دارد به نام شهر هزارتپه مشهور است ولی جای تأسف دارد که بسیاری از این تپه‌ها در سال‌های گذشته از دست رفته‌اند.
سال‌هاست شاهد تصرف‌ها و ساخت‌وسازهای غیرقانونی در ارتفاعات سنندج هستیم اما ضعف در کنترل و نظارت این موضوع که از گذشته تاکنون وجود دارد، باعث شده برای به خطر افتادن تپه‌های سنندج نگران باشیم.
در مجموع واقعیت این است که در کنترل ساخت‌وساز غیرمجاز ناتوان هستیم و اقدامات خلاف قانونی که اتفاق می‌افتد نیز مقداری حساسیت ایجاد کرده اما مدیریت شهری تا آنجایی که مقدور بوده جلوگیری و ممانعت شده است.
اواخر سال گذشته تصرفاتی در محدوده کوچکه رش خیلی حاشیه‌ساز شد، درباره جزئیات آن توضیح می‌دهید؟
محدوده پارک علم و فناوری قبل از شروع و اتمام مطالعات تپه‌های شهر سنندج در شورای عالی معماری و شهرسازی به تصویب رسیده و پروانه احداث این پارک توسط شهرداری منطقه در سال ۹۶ صادر شده بود.
این محدوده در طرح جامع و طرح تفضیلی به عنوان شهر دانش معرفی شده بود که بدون منع قانونی، ۱۵ هکتار به پارک علم و فناوری واگذار شد اما پارک علم و فناوری پس از اخذ مجوز پا را فراتر گذاشت و شروع به حصارکشی در آن محدوده کرد و قصد داشت حدود ۲۲۰ هکتار را در آن منطقه تصرف کنند.
همین مسئله باعث نگرانی‌هایی از سوی سمن‌ها، شورای شهر و شهرداری شد و در میان شهروندان تنش ایجاد کرد به همین سبب مکاتباتی را آغاز کردیم تا در نهایت امکان تصرف را محدود کردند. پس از آن ۱۵ هکتاری که قرار بود برای این موضوع اختصاص پیدا کند، به پارک گل‌ها و گیاهان دارویی تغییر کاربری داد که اقدامی بسیار منطقی بود.
این منطقه به نام کوچکه رش (سنگ سیاه) نام گرفته که منطقه مشهور و معروفی در ابتدای ورودی سنندج از سمت مریوان در منطقه فیض آباد است. کوچ که رش مورد استقبال و علاقه مردم است و اگر اجازه می‌دادیم ساختمان‌ها یا دیوارهایی در آن محدوده ایجاد شود، طبیعتاً چهره منطقه را به هم می‌زد و این مسئله باعث نارضایتی می‌شد.
از گسترش بیش از اندازه این پارک جلوگیری و مقرر شد همان منطقه ۱۵ هکتاری محصور شود هرچند اکنون برای همین محصور شدن نیز نگرانی وجود دارد و در این خصوص که ممکن است با دیوار بتنی محصور شود نگران هستیم.
در این خصوص نیز مکاتباتی انجام شد و شهرداری هم کمک کرد تا به جای احداث دیوار بتنی یک دیوار سبز ایجاد شود تا حداقل نما و سیما و منظر منطقه تحت تأثیر قرار نگیرد.
آیا برای جلوگیری از تکرار این اقدامات مدیریت شهری با دستگاه‌های دیگر هماهنگی و رایزنی کرده است؟
در این خصوص تلاش بسیاری شده و جدا از اینکه تصرفات غیرقانونی در تپه اتفاق افتد یا جای دیگر، مردم نسبت به آن واکنش نشان می‌دهند؛ ما نیز به عنوان شورای شهر وظیفه خود در قبال محیط زیست را مدنظر داریم.
سال گذشته برای حفظ تپه‌ها شورای عالی معماری و شهرسازی با امضای وزیر مسکن و شهرسازی مصوبه‌ای داشت که به استان ابلاغ شده تا این تپه‌ها از هرگونه ساخت‌وساز فریز شده و مصون بمانند.
همانطور که پیشتر گفته شد واگذاری ۱۵ هکتار مذکور قبل از این مصوبه انجام شده بود و نهایتاً وقتی سعی کردیم مقدمات تبدیل آن به پارک گل‌ها و گیاهان دارویی ایجاد شود.
حداقل با این تغییر کاربری منطقه احیا می‌شود و از طرف دیگر ماجراهای اخیر نشان داد حساس شدن شورای شهر و مردم نسبت به ساخت‌وساز در تپه‌ها نتیجه بخش خواهد بود.
اخیراً تندیس بزرگی در آبیدر نصب شد که مورد توجه بسیاری قرار گرفت، به نظر شما این اقدام تا چه حد می‌تواند باعث رونق بخشیدن به مناطق مرتفع سنندج شود؟ و چرا آن مکان برای نصب مجسمه در نظر گرفته شد؟
هفت یا هشت سال پیش بزرگ‌ترین تندیس یادبود شهدای بمباران شیمیایی دوران جنگ را بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس به یکی از مجسمه سازان ماهر و با تجربه سفارش داده بود که ساخته شود. پس از چند سال این مجسمه اکنون در کوه آبیدر سنندج نصب شده تا نمادی اعتراضی علیه اقدامات غیرانسانی نسبت به مردم بی‌گناه غیرنظامی کُرد در جریان جنگ تحمیلی باشد. این مجسمه ارزشمند از ابتدا قرار بود در شهر مریوان نصب شود ولی با توجه به اینکه می‌توانست به نمادی ملی و بین‌المللی تبدیل شود، ترجیح بر آن شد تا محل نصب آن به سنندج تغییر کند.
هدف از نصب این تندیس، شناساندن مشکلاتی بوده که بمب باران شیمیایی برای مناطق مرزی کردنشین هم در حلبچه عراق و هم در سردشت و مریوان ایران به وجود آورد بنابراین لازم بود در معرض بازدید افراد بیشتری قرار گیرد.
شهر سنندج مرکز استان است و رونق بیشتری در زمینه گردشگری دارد و باعث می‌شود افراد بیشتری این مجسمه را ببینند؛ شاید بسیاری از مسافران که استان را مقصد سفر خود قرار می‌دهند به مریوان نروند ولی به سنندج می‌آیند بنابراین مجسمه در مکان بلندی نصب شد که تقریباً در همه نقاط شهر قابل رؤیت است. این مجسمه بدون پایه حدود ۱۵ متر و با پایه حدود ۲۲ متر است.
اقدامات مربوط به رونق گردشگری در سنندج محدود به تپه‌های شهر می‌شود یا در نقاط دیگر نیز گسترده شده است؟
در زمینه مسائل عمران شهری برای ایجاد زیرساخت‌های گردشگری در سنندج اتفاقات خوبی رخ داده است؛ فعالیت‌های عمرانی و توسعه فضای سبز به‌طور جدی مورد توجه بوده است. در نقاط دیگر شهر به ویژه قسمت مرکزی شهر خیابان به نام فردوسی قرار دارد که بخشی از هسته مرکزی شهر بوده و تقریباً بافت تاریخی شهر را دربر می‌گیرد.اکنون عملیات اجرایی تبدیل خیابان به پیاده راه آغاز شده و با توجه به اینکه چندین آثار تاریخی در آن خیابان وجود دارد، پروژه شاخصی محسوب می‌شود. در مجاورت آن تعریض خیابان و میدان و احداث پارک سوار برای تسهیل ترافیکی در نظر گرفته شده است که مجموع این اقدامات می‌تواند یک قطب گردشگری را در شهر ایجاد کند.
نظر شما