به گزارش خبرنگار ایمنا، درست بیست و پنج سال پیش (سال ۱۳۷۴) در همین روز یعنی بیستم خردادماه بود که جامعه موسیقی استاد بزرگ کمانچه، علی اصغر بهاری را از دست داد، اما میراث هنری و فعالیت‌هایی که او برای احیای ساز کمانچه انجام داد؛ از تاریخ موسیقی ایران و یاد و خاطر موسیقیدانان محو نخواهد شد.
کمانچه در دوران زندگی علی اصغر بهاری مهجور مانده بود و بیشتر نوازندگان به ویولن جذب می‌شدند و حتی این ساز تا حدودی توسط نوازندگان تحقیر شد، ولی علی اصغر بهاری در آن هیاهو جانی تازه به کمانچه بخشید.
علی اصغر بهاری به سال ۱۲۸۴ در بازار عباس آباد تهران متولد شد، او همچون دیگر موسیقیدانان هم نسل خود نوازندگی را به واسطه خانواده و از طریق پدر خود آموخت. خانواده مادری بهاری همگی از نوازندگان زمان خود بودند و علی اصغر بهاری نزد پدربزرگ خود میرزاعلی خان در ۱۳ سالگی با نواختن ساز کمانچه آشنا شد. پس از آن به مدت چهار سال نزد سه دایی خود یعنی رضا خان، اکبر خان و حسن خان که از مشاهیر آن دوران بودند به تکمیل اندوخته‌های خود پرداخت.
پس از آموزش‌های لازم علی اصغر بهاری همکاری‌های خود را با دیگر هنرمندان شروع می‌کند. اولین همکاری بهاری با ارکستر ابراهیم خان منصوری بود که شهرت زیادی را برای او همراه آورد. در دورانی که ویولن وارد ایران شد و رونق بسیار گرفت استاد بهاری به ناچار به ویولن روی آورد و فعالیت‌های هنری خود را با این ساز ادامه داد اما پس از سال‌ها به یار دیرین خود یعنی کمانچه پناه آورد و این دوران با همکاری او با رادیو مصادف شد. از آنجا بود که نوای جادویی کمانچه علی اصغر بهاری در کنار ساز اساتید دیگری همچون احمد عبادی، صبا، حسین تهرانی و غیره نظرات بسیاری را به خود جلب کرد و افراد زیادی را به سمت این ساز کشاند افرادی که از محضر استاد بهاری بهره‌های فراوانی بردند و امروز از نوازندگان برجسته کمانچه هستند.
بنا بر گفته‌های استاد بهاری و دیگر اساتید کمانچه نوازی اگر چه ویولن ممکن است صدای شفاف‌تری داشته باشد و تکنیک‌های زیادی بشود با آن اجرا کرد ولی صدای گرفته و تو دماغی که کمانچه دارد و آن سوزی که در نوای کمانچه نهفته است و تفاوت آرشه کمانچه با ویولن که امکاناتی را به نوازنده کمانچه برای صدا دهی های مخصوص موسیقی ایرانی می‌دهد آن را تبدیل به سازی منحصر به فرد برای اجرای ردیف و موسیقی اصیل ایرانی کرده است که هیچ ساز دیگری نمی‌تواند جای آن را بگیرد.
استاد بهاری نقش بسزایی در شناساندن گوشه‌ها و تصانیف فراموش شده داشت و حافظه ایشان کمک شایانی به موسیقی ایران کرد تا جایی که بسیاری از تصنیف‌هایی که امروزه به عنوان رپرتوار به هنرجویان آموزش داده می‌شود از ایشان به ما رسیده است.
بهاری اشراف کاملی بر موسیقی دستگاهی و ردیف موسیقی ایران داشت و به همین خاطر فرامرز پایور از استاد بهاری دعوت به همکاری کرد. این همکاری باعث به وجود آمدن آثاری شد که پس از گذشت سال‌ها هنوز جای تأمل و تفکر دارد. نمونه این اشراف را می‌توان در جواب آوازهای منحصر به فرد استاد بهاری شنید.
علی اصغر بهاری شاگردان بسیاری را در مرکز حفظ و اشاعه تعلیم داد که امروز از طلایه داران کمانچه نوازی ایران هستند اساتیدی مثل داوود گنجه‌ای، هادی منتظری و علی اکبر شکارچی. اگر چه کمانچه نوازان دیگری هم بوده‌اند که از محضر این استاد بزرگ بهره نبرده‌اند، اما با بررسی و الگو برداری از نوازندگی استاد بهاری از این استاد بزرگ درس‌های فراوانی گرفته‌اند که راهگشای آن‌ها در زندگی هنری شان بوده است. افرادی مثل کیهان کلهر که اگر چه شاگرد استاد بهاری نبوده ولی سبک و سیاق نوازندگی خود را الهام گرفته از استاد بهاری می‌داند.
از آلبوم‌هایی که از استاد بهاری به یادگار مانده است می‌توان به نغمه‌های جانسوز، تبسم بهار، مجموعه ردیف نوازی و بداهه نوازی، آوای بهاری، حاصل عمر (به همراه حسین تهرانی و فرامرز پایور)، آوای جان (به همراه جلیل شهناز و امیر ناصر افتتاح)، نسیم کمانچه نسیم بهاری و بسیاری آلبوم‌های دیگر با گروه اساتید اشاره کرد.
نظر شما