مسعود تجریشی در گفت و گو با خبرنگار ایمنا ضمن رد اظهاراتی مبنی بر لغو مجوز دوساله طرح انتقال آب بن-بروجن، افزود: مجوز لغو شده مربوط به پروژه انتقال آب بروجن- رفسنجان معروف به (ونک- سولگان) بوده که برای اجرای آن به دنبال سرمایه گذار چینی بودند و با گذشت دو سال از صدور مجوز به دلیل عمل نکردن به تعهدات آن طرح به طور کامل لغو شده است.
وی با توضیح اینکه ارزیابی زیست محیطی پروژههای عمرانی از سال ۱۳۷۲ انجام میشود، ادامه داد: ارزیابی زیست محیطی طیف گستردهای از پروژهها مانند پالایشگاه، نیروگاه و سدسازی را شامل میشود و تاکنون ۵۴ پروژه کشوری مجوز ارزیابی زیست محیطی دریافت کردهاند.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست اظهار کرد: در بازههایی از زمان انجام مطالعات ارزیابی زیست محیطی طرحهای عمرانی به استانها واگذار شده و طرح انتقال آب بن- بروجن از جمله پروژههایی بوده است که اداره کل محیط زیست استان به آن مجوز داده است.
مجوز طرح بن- بروجن بیش از ۱۰ سال پیش صادر شده
تجریشی افزود: پاییز سال گذشته در پی مکاتباتی که داشتیم پس از بررسیها متوجه شدیم سازمان محیط زیست برای پروژه مجوزی نداده است و به این دلیل اعلام کردیم این طرح فاقد گزارش ارزیابی زیست محیطی است و از کارگروه ارزیابی سازمان محیط زیست مجوزی دریافت نکرده است از این رو مدیرکل حفاظت محیط زیست چهارمحال و بختیاری نزدیک به دو ماه قبل مستنداتی حقوقی به سازمان ارائه کرد مبنی بر اینکه مجوز این طرح بیش از ۱۰ سال پیش توسط استان صادر شده است و پروژه دارای ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی است و یک حق مکتسبه محسوب میشود.
تجریشی اظهار کرد: از این رو سازمان حفاظت محیط زیست به رغم اینکه طرح بن-بروجن فاقد مجوز از تهران بود و از قبل گزارش نشده بود در نامهای با توجه به مستندات حقوقی ارائه شده به استان چهارمحال و بختیاری اعلام کرد که این طرح میتواند به فعالیت خود ادامه دهد زیرا مجوز استانی به لحاظ حقوقی برای سازمان محیط زیست (حاکمیت) قابل قبول است.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست همچنین به طرح انتقال آب بهشت آباد اشاره و اظهار کرد: این طرح نیز از سالها قبل مجوز داشته است تا اینکه حدود دو سال و نیم پیش مسئولان استان چهارمحال و بختیاری ادعا کردند که پیمانکار این طرح به برخی تعهدات عمل نکرده است؛ تجهیز ایستگاه، دپوی خاکبرداریها در محلهای خاص و یا ساخت تصفیه خانه برای افرادی که در کارگاه پروژه کار میکنند از جمله مواردی بود که استان چهارمحال و بختیاری اعلام کرد به آن تعهدات عمل نشده است.
وی افزود: در جلسهای با حضور نماینده وزارت نیرو، متولیان دو استان اصفهان و چهارمحال و بختیاری این موضوع بررسی شد که از ۲۰ مورد تعهد، به پنج مورد عمل نشده از این رو برای تمدید مجوز طرح باید پیمانکار این تعهدات را حین پروژه انجام دهد که البته این امر نیازمند اعتبار است.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست خاطرنشان کرد: پروژههایی مانند بهشت آباد و بن- بروجن که ردیف بودجه از مجلس و دولت دارد و وزارت نیرو اجرای آنها را ضروری میداند و در حال اجرا است را نمیتوانیم متوقف کنیم بنابراین سازمان حفاظت محیط زیست تنها الزامات زیست محیطی طرحهای انتقال آب را بررسی میکند و بخاطر لزوم رعایت آن باید مجدد تعهد بگیرد.
طرح بهشت آباد متوقف نشده است
تجریشی در مورد پروژه بهشت آباد نیز خاطرنشان کرد: محیط زیست مخالف اجرای این طرح نیست و به وزارت نیرو اعلام کردیم تا تکمیل گزارش ارزیابی زیست محیطی صبر کند؛ وزارت نیرو متولی آب کشور است وقتی اجرای یک پروژه را ضروری بداند سازمان محیط زیست تنها الزامات زیست محیطی را بررسی میکند.
وی با بیان اینکه گزارش ارزیابی با الزامات زیست محیطی تفاوت دارد، اضافه کرد: سازمان محیط زیست براساس برنامه ششم توسعه مکلف شده است پروژههایی که دارای پیشرفت فیزیکی بودند و از قبل مجوز زیست محیطی نداشتند از نظر زیست محیطی ارزیابی و الزامات را اعلام کند ولی نمیتوانیم پروژهای که در گذشته دارای گزارش ارزیابی زیست محیطی نبوده است متوقف کنیم و حتماً با اخذ گزارش زیست محیطی به پروژه اجازه فعالیت میدهیم و طرح بهشت آباد از جمله این طرحها است.
تجریشی با بیان اینکه برخلاف عقیده برخی منتقدان عملکرد سازمان حفاظت محیط زیست در مورد پروژههای انتقال آب در فلات مرکزی یک بام و دو هوا نبوده است، اظهار کرد: این سازمان طبق دستورالعملها و ضوابط اجرایی و فنی نظام جمهوری اسلامی عمل میکند.
وی با اشاره به اینکه متولی آب در کشور وزارت نیرو است و در تقسیمات کشوری هر سازمانی مسئولیت بخش خود را دارد، افزود: بخشی از حاکمیت (وزارت نیرو) ضرورت اجرای پروژههای سدسازی، نیروگاه برق، انتقال آب و گاز را تشخیص میدهد و سازمان حفاظت محیط زیست الزامات اجرایی این پروژهها را بر پایه دستورالعملهایی که دارد بررسی و ترسیم میکند.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: وقتی وزارت نیرو میگوید هیچ راهی جز اجرای طرح انتقال آب کوهرنگ سه برای تأمین آب استان اصفهان نیست، سازمان حفاظت محیط زیست تنها در مورد الزامات زیست محیطی این طرح انتقال آب از جمله نحوه لوله گذاری، اجرا و بهره برداری میتواند اعمال نظر میکند.
وی اضافه کرد: پروژه کوهرنگ سه، سال گذشته به تعهدات زیست محیطی عمل نکرد، اما سازمان محیط زیست نمیتواند پروژه را به دلیل عمل نکردن به تعهدات متوقف کند، بلکه اعلام میکند ادامه پروژه منوط به ایجاد تعهد مجدد است که پس از آن در حین اجرای پروژه باید به آنها عمل کند و اداره کل محیط زیست در منطقه بر چگونگی عمل به تعهدات نظارت میکند.
تجریشی با بیان اینکه طرح کوهرنگ سه پس از پایان مهلت مجوز دو ساله برای ایجاد تعهد مجدد متوقف شد، اما مجموعه قوه قضائیه اعلام کرد که این پروژه باید فعال شود، گفت: در برخی پروژههای آبی شورای امنیت ملی و یا شورای عالی آب وارد شده و مجوز میدهند ولی ارزیابی زیست محیطی آن باید انجام شود از این رو چگونگی اجرای پروژه را مشاور طرح در کمیته ارزیابی مطرح میکند و متناسب با آن گزینههایی که در حین ساخت و بهرهبرداری کمترین آسیب زیست محیطی را دارند برای اجرا از سوی محیط زیست تأیید میشود.
وی ادامه داد: وقتی که شوراهای بالادستی و حاکمیتی مانند وزارت نیرو اعلام میکنند که هیچ راهی جز انتقال آب وجود ندارد سازمان حفاظت محیط زیست نمیتواند با اجرای آن مخالفت کند زیرا اگر آب قطع شود مردم را در مقابل خود قرار داده است از این رو در طرحی مانند انتقال آب از خزر به استان سمنان سازمان حفاظت محیط زیست با مطالعات ارزیابی تعیین میکند که آب از کدام نقطه و در چه عمقی برداشت شود و لوله گذاری از جاده قدیمی خط انتقال نفت نکا-ری برای جلوگیری از تخریب بیشتر جنگل، اجرا شود؛ این الزاماتی است که با توجه به تصمیم حاکمیتی برای انتقال آب، سازمان حفاظت محیط زیست برای آسیب کمتر به محیط زیست منطقه در نظر میگیرد.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه مسئله کمبود آب در کشور ما ریشهای است، تصریح کرد: این مشکلات به دلیل سیاستگذاری اشتباهی است که صنایع پرآب بَر را در مناطق کم آب مستقر کرد و اکنون بسیاری از این اقدامات و طرحهای انتقال آب مشکلات را نه تنها حل نمیکند بلکه از نقطهای به نقطه دیگر میبرد و ناپایداری سرزمین را بیشتر میکند.
تجریشی خاطرنشان کرد: سیاستگذاری اشتباه در گذشته سبب افزایش الگوهای مصرفی آب شده و از سوی دیگر به لحاظ آمایشی کمک نمیکند که از فناوریها برای کاهش مصرف آب استفاده کنیم یا مکانیابی صنایع به گونهای باشد که به جای آوردن آب کنار صنعت، صنعت را کنار آب ببریم؛ شمال و جنوب ایران دریا است از این رو میتوان روشهای پایدار را برای اشتغال و تولید کشور برگزید.
طرح انتقال آب جدید از هراز به کلانشهر تهران
وی ادامه داد: برای مثال منابع آب شرب شهر تهران در حال حاضر از سدهای لتیان، ماملو، کرج و طالقان تأمین میشود و این طرحهای انتقال آب ادامه دارد، وزارت نیرو به تازگی پروژه انتقال آب از هراز به تهران را مطرح کرده و ضرورت اجرای این طرح را تشخیص داده است که برای رفع مشکل آب تهران چارهای جز انتقال آب ندارد اما سوال اینجاست که شهر تهران چرا باید چمن داشته باشد؟ در دین ما تاکید شده اسراف نکنید، غربیها جای چمنکاریها را رنگ سبز زدند اما در تهران این شیوه مورد توجه نبوده است.
چرا سمنها درباره این موضوعات صحبت نمیکنند؟
این مقام مسئول گفت: زمستان سالی که گذشت اگر ۱۰ درصد مصرف گاز را کاهش میدادیم مجبور به سوزاندن مازوت در نیروگاهها نبودیم اما الگوی مصرف افزایش یافته است و از سوی دیگر خطوط انتقال و فاز جدید به عسلویه اضافه میکنند این مسیر اشتباه است و باید الگوی مصرف اصلاح شود.
تجریشی در پایان خاطرنشان کرد: متولی آب کشور که پروژههای انتقال آب را مطرح میکند چشمانداز ۱۰، ۲۰ ساله برای فلات مرکزی را مشخص کند زیرا مردم حق دارند بدانند در سالهای آتی چه اتفاقی برای یزد، کرمان، کاشان و تمدن این شهرها رخ خواهد داد اگر آب نداشته باشند و وزارت نیرو باید برای آنها آب تأمین کند.
نظر شما