به گزارش خبرنگار ایمنا، اجازه شرکت دختران در زنگ ورزش مدارس، حضور زنان در ورزشگاه به بهانه جشن سالگرد تشکیل کشور سعودی، صدور فرمان پادشاه برای اعطای آزادی حق رانندگی زنان، انتخاب یک زن به عنوان سخنگوی وزارت عربستان در واشنگتن، دستور پادشاه به وزیر داخلی برای تدوین قانون مبارزه با آزار و اذیت زنان، انتخاب یک زن برای اولین‌بار به سمت معاون شهرداری برای استان الخبار و.… همگی بخشی از اصلاحات عربستان‌سعودی در چندسال اخیر است. در روزهای اخیر نیز فشارهای سازمان عفو بین‌الملل و حقوق‌بشر باعث شد پادشاه عربستان دستور دهد مجازات اعدام برای کودکان در این کشور لغو و ۱۰ سال حبس جایگزین آن شود که البته در آن تاکید شده احکام پرونده‌های مرتبط با تروریسمِ افراد زیر سن قانونی متفاوت خواهد بود. قبل از این نیز بر اساس اسناد منتشرشده توسط برخی رسانه‌های عربی، حکومت سعودی از قضات خواسته تا به جای حکم شلاق، مجازات‌های جایگزین دیگری از جمله زندان و جریمه را برای محکومان در نظر بگیرند.
محمدبن سلمان، ولیعهد کنونی عربستان متولی بسیاری از اصلاحات اخیر اجتماعی در عربستان است. جالب اینکه شاهزاده محمد، برخلاف بقیه شاهزادگان سعودی، در غرب تحصیل نکرده و اتفاقاً در مکتب فقهای سلفی و حنبلی کشور سعودی درس خوانده است. با توجه به اطلاعاتی که از وهابیت در دسترس است، افراط در مسائل دینی از خصوصیات بارز پیروان این فرقه بوده و به نظر نمی‌رسد این اصلاحات توسط بخشی از مردم این کشور تحمل شود. حکومت سعودی که مجموعه‌ای از شاهزادگانی از نسل ملک عبدالعزیز و فقهایی از نسل شیخ‌محمد بن عبدالوهاب آن را اداره می‌کنند به این نتیجه رسیده که برای حضور در عرصه جهانی باید پوست اندازی کنند.
حال باید پرسید که این اصلاحات تا چه اندازه قابلیت اجرا داشته و توسط تندروها و علمای این کشور تحمل خواهد شد؟ آیا بن سلمان واقعاً به آزادی بها می‌دهد؟ آیا عربستان زیرساخت‌های لازم برای تبدیل شدن به کشوری دموکراتیک را دارد؟
علمای وهابیت جرأت انتقاد از اصلاحات ایجاد شده را ندارند
محمدصادق کوشکی، کارشناس مسائل خاورمیانه معتقد است "اصلاحاتی که عربستان با پرچم‌داری محمدبن سلمان آغاز کرده با این هدف انجام می‌شود که عربستان را به کشوری مانند امارات متحده تبدیل کند."
وی در این باره افزود: به همین دلیل محدودیت‌هایی که بخاطر فتواهای علمای وهابی در عربستان وجود داشت به کنار زده شد و امروز می‌بینیم که مباحث فرهنگی و حجاب در این کشور کاملاً آزاد است.
این کارشناس مسائل خاورمیانه ادامه داد: محمدبن سلمان تحولات اخیر عربستان را تحت عنوان سند ۲۰۳۰ انجام می‌دهد. تا سال ۲۰۳۰ شاهد اصلاحات جنجالی‌تر مانند مختلط شدن سواحل و آزادی پوشش در عربستان خواهیم بود. محمدبن سلمان معتقد است نفت به تنهایی نمی‌تواند مخارج عربستان را تأمین کند و از همین رو به دنبال این است تا مانند امارات از راه جذب گردشگر کسب درآمد کند.
کوشکی ادامه داد: مجازات‌های خشن نیز مانعی در برابر تحولات عربستان بوده و باعث شده بود تصویر ناخوشایندی را از این کشور به اروپایی‌ها نشان دهد.
وی تصریح کرد: عربستان‌سعودی در نظر دارد با رسانه‌ای کردن مباحثی مانند لغو حکم اعدام کودکان، چهره‌ای که از خود در جهان به جاگذاشته را تغییر دهد؛ اما همچنان اعتقاد دارد در زمینه‌های سیاسی باید سیاست فشار و ایجاد رعب و وحشت را ادامه داد؛ بنابراین هیچ گاه بحث لغو کامل مجازات اعدام را مطرح نمی‌کند.
این کارشناس مسائل خاورمیانه خاطرنشان کرد: سیاست عربستان چه در زمان ملک عبدالله و چه در زمان بن سلمان، کاهش قدرت علمای وهابیت بوده و برنامه تضعیف این افراد توسط حکومت سعودی آغازشده است؛ زیرا علمای وهابی از حکومت اطاعت نمی‌کردند و امروز به دنبال سیاست‌های این کشور، جرأت انتقاد از اصلاحات ایجاد شده را ندارند.
عربستان فاقد زیرساخت‌های یک کشور دمکراتیک است
حسن هانی زاده، کارشناس مسائل خاورمیانه نیز معتقد است "لغو احکامی مانند اعدام کودکان به دلیل فشارهای بین‌المللی و درخواست‌های مکرر سازمان‌های مدافع حقوق‌بشر صورت گرفته است."
وی در این باره افزود: عربستان‌سعودی به دلیل فقدان قوانین قضائی، روزانه ۱۰ ها نفر از مجرمان را بدون محاکمه قضائی اعدام می‌کند که اکثر این اعدام‌ها در طول سال‌های گذشته، از جوانان شیعه منطقه الشرقیه عربستان بوده که به دلایل مذهبی و سیاسی محاکمه شده‌اند.
این کارشناس مسائل خاورمیانه ادامه داد: امروز عربستان‌سعودی به عنوان یک کشور دیکتاتور در جهان شناخته می‌شود که هیچگاه حقوق‌بشر در آن رعایت نشده است. پادشاه عربستان به دلیل انزوای سیاسی این کشور و درخواست نهادهای بین‌المللی مجبور شد به لغو حکم اعدام کودکان تن دهد، اما این یک ظاهرسازی برای نشان‌دادن چهره‌ای متفاوت از عربستان در سطح جهان بوده و در نظر دارد آن را به بهانه‌ای برای سرپوش گذاشتن بر اعدام آزادی خواهان کشور تبدیل کند.
هانی زاده ادامه داد: محمدبن سلمان، ولی عهد عربستان طرحی را موسوم به دورنمای عربستان ۲۰۳۰ ارائه کرده است اما تاکنون نشانه‌ای از اجرایی‌شدن آن دیده نمی‌شود؛ زیرا دولت سعودی در طول پنج سال گذشته بیش از ۳۵۰ میلیارد دلار جهت حمله به کشور یمن هزینه کرده و نیاز به تأمین هزینه‌های خود برای اجرای این طرح دارد.
وی خاطرنشان کرد: عربستان فاقد زیرساخت‌های یک کشور دمکراتیک بوده و نمی‌تواند در یک چرخه زمانی کوتاه به کشوری مدرن و دمکراتیک تبدیل شود.
نظر شما