به گزارش خبرنگار ایمنا، زایمان در منزل یکی از موضوعات منسوخ شده در ایران است، اما هنوز این نوع زایمان در برخی از خانه‌های حاشیه‌نشینان شهر اصفهان دیده می‌شود، حاشیه نشینانی که فقر گریبان آنها را گرفته و توان پرداخت هزینه‌های زایمان در مراکز درمانی را ندارند، در این بین سهم زنان باردار اتباع خارجی از همه بیشتر است، زنانی که حتی برخی از آنها در مراکز غیر رسمی قابل سکونت از جمله گاوداری‌ها حاضر به زایمان می‌شوند.
این رفتار در بین زنان اتباع خارجی علت‌های زیادی دارد، اما عمده ترین آن می‌تواند ناآگاهی از خدمات درمانی باشد که این افراد می‌توانند با پرداخت حداقل هزینه از آن استفاده کنند.
۱۰ درصد از کل مادران باردار استان مادران باردار اتباع افغان هستند
در این ارتباط راحله صادق، رئیس گروه مدیریت سلامت خانواده و جمعیت مرکز بهداشت استان اصفهان درباره مادران و کودکان اتباع خارجی استان اظهار کرد: حدود ۱۰ درصد از کل مادران باردار استان اصفهان را مادران باردار اتباع افغان تشکیل می‌دهند که در سامانه ثبت شده‌اند.
وی ادامه داد: تعدادی از مادران اتباع افغان ممکن است به مراکز بهداشت مراجعه نکنند که در این صورت مسئولین ذی‌ربط در مرکز بهداشت بر اساس وظیفه‌ای که در سیستم مراقبت سلامت بهداشت دارند، خدمات لازم را به مادران باردار اتباع که مراجعه میکنند و یا حتی مراجعه ندارند، ارائه می‌دهند تا خدمات لازم برای اتباع مانند افراد ایرانی و به طور کامل ارائه شود.
رئیس گروه مدیریت سلامت خانواده و جمعیت مرکز بهداشت استان اصفهان خاطرنشان کرد: اگر نیاز باشد، مادری اتباع در منزل خدمتی را بگیرد، حتماً این کار انجام می‌شود، مشکلات مادران اتباع افغان بسیار بیشتر از مادران ایرانی است.
وی با بیان اینکه در هفت شهرستان استان اصفهان که اتباع با مجوز سکونت دارند، نیز همکاران مراکز بهداشتی خدمات لازم را به آنها ارائه می‌دهند، افزود: در شهرستان‌های مبارکه، برخوار، نجف‌آباد، لنجان، شاهین‌شهر، اصفهان یک و دو و شهرضا جمعیت نسبتاً بالایی از اتباع افغان و مادران اتباع را داریم و در برخی از شهرستان‌ها جمعیت مادران باردار به حدود ۱۷ درصد نیز می‌رسد که خدمات مورد نیاز برای مادران و نوزادان آنها انجام می‌شود.
صادق با توضیح اینکه مشکلات فراوانی در ارتباط با مادران اتباع افغان وجود دارد، تصریح کرد: از جمله این مشکلات عدم مراجعه مادران اتباع افغان به مراکز بهداشت است، به خصوص افرادی که کارت اقامتی رسمی ندارند و از ایجاد مشکلات اقامتی هراس دارند.
وی اضافه کرد: مادران باردار اتباع افغان که مشکلات اقامتی دارند، در گروه پرخطر هستند و ممکن است حیات آنها تهدید شود، همکاران ما مشکلات متعددی با آنها برای ارائه خدمات دارند و حتی برای انجام اقدامات لازم برای نوزادان اتباع نیز با مشکل مواجه هستیم.
تمایل مادران اتباع افغان به زایمان در منزل
رئیس گروه مدیریت سلامت خانواده و جمعیت مرکز بهداشت استان اصفهان گفت: در مورد زایمان مادران اتباع افغان هم ایراداتی از جمله تمایل به زایمان در منزل و عدم مراجعه به بیمارستان و مراکز تسهیلاتی زایمان استان وجود دارد که این موضوع توان زیادی از همکاران ما در متقاعد کردن آنها برای داشتن یک زایمان مطمئن می‌گیرد.
وی با بیان اینکه برخی از اتباع برای نداشتن هزینه زایمان به بیمارستان‌ها مراجعه نمی‌کنند، ادامه داد: هفت مرکز تسهیلاتی زایمان در سطح استان وجود دارد که در صورت مراجعه به این مراکز برای زایمان هیچ هزینه‌ای از آنها دریافت نخواهد شد و ارائه خدمات کاملاً رایگان است، در صورتی که مادران باردار برای زایمان به بیمارستان یا مراکز مراجعه نکنند، مسئولین ذی‌ربط در مراکز بهداشت اجبارا به سکونتگاه‌های غیر رسمی آنها مانند گاوداری‌ها می‌روند تا زایمان مادران اتباع افغان به سلامت انجام شود و مراقبت‌های لازم نیز برای نوزادان‌شان مانند انجام نوبت‌های واکسیناسیون را در منزل انجام خواهند داد.
صادق اضافه کرد: حتی از صندوق خیریه‌ای که برای مادران باردار بی‌بضاعت توسط خیرین سلامت استان تهیه و در نظر گرفته شده است، برای کمک به مادران اتباع افغان استفاده می‌کنیم و تفاوتی بین مادر بی‌بضاعت ایرانی و غیر ایرانی قائل نیستیم، هر کجای استان که اعلام شود مادر بارداری برای انجام سونوگرافی، آزمایش‌های لازم، زایمان، بستری در بیمارستان و … نیازمند حمایت است، قطعاً از طریق این صندوق و در حد توان به او کمک خواهیم کرد.
وی با بیان اینکه بیشتر اتباع افغان از نظر فرهنگی اعتقادی به دریافت خدمات و کمک ندارند، اظهار کرد: آنها از نظر اقتصادی نیز توان پرداخت هزینه‌های مورد نیاز برای مراقبت‌های استاندارد یک بارداری سالم را ندارند و از طرفی دیگر نیز مشکلاتی برای مراجعه قانونی به مراکز خدماتی دارند و همه این موارد سیستم کاری ما را با حجمی بزرگ از مسائل و مشکلات کاری در زمینه مادران باردار اتباع افغان روبرو کرده است.
رئیس گروه مدیریت سلامت خانواده و جمعیت مرکز بهداشت استان اصفهان با تاکید اینکه برای حل مشکلات موجود جلسات متفاوت و متعددی با کمیساریای عالی اتباع خارجی استانداری، نمایندگان اتباع خارجی و حتی با دو سازمان مردم نهادی که در استان توسط خود اتباع اداره می‌شود، داشته‌ایم، توضیح داد: حتی از افراد تحصیل کرده اتباع در رشته‌های پزشکی و پیراپزشکی برای دادن آموزش‌های لازم به جمعیت اتباع استفاده می‌کنیم، گاهی اگر مادران اتباع در خصوص دریافت خدمات لازم با مشکلی مواجه هستند، از سفیران سلامت اتباع بهره خواهیم گرفت تا آموزش و اطلاعات لازم را توسط افرادی از خودشان به آنها بدهیم.
حل مشکلات گفتار درمانی کودکان اتباع افغان
وی گفت: اگر مادر باردار اتباع برای صدور کارت بیمه برای دوران بارداری مشکلاتی داشته باشد، از طریق استانداری مجوزهای لازم گرفته می‌شود تا به صورت موردی و محدود برای آنها بیمه دوران بارداری و کارت اقامت صادر شود.
صادق اضافه کرد: برای ارائه خدمات، کارت اقامت اتباع چک نمی‌شود تا افرادی هم که کارت اقامت ندارند، بتوانند مراجعه کنند و این اقدام در جهت ارتقای سلامت مادر و کودک اتباع انجام می‌شود تا نگرانی از جهت ایجاد مشکل برای پناهندگان غیرقانونی ایجاد نشود، چرا که گرفتن خدمات برای سلامت جدای از مسائل مهاجرتی است و افراد به دلیل نداشتن کارت اقامت نباید از گرفتن خدمات بهداشتی محروم شوند.
وی با بیان اینکه مادران سوری و عراقی نیز در دامنه مادران اتباع خارجی استان قرار دارند، اما تعدادشان زیاد نیست و عمده مادران، اتباع افغان هستند، افزود: اتباع افغان مراجعات بسیاری به مرکز جامع تکامل واقع در منطقه زینبیه برای مشکلات گفتار درمانی دارند و با گرفتن مجوز از ریاست دانشگاه علوم پزشکی اصفهان یک گفتار درمان از اتباع افغان در این مرکز مشغول به کار و ارائه خدمات گفتار درمانی شده است، با حمایت از طرف کُمیساری‌های عالی اتباع دو مرکز دیگر نیز در استان وجود دارد که به طور اختصاصی به اتباع خدمات ارائه می‌دهند.
رئیس گروه مدیریت سلامت خانواده و جمعیت مرکز بهداشت استان اصفهان افزود: اگر افراد تحصیل کرده اتباع خارجی در موارد مورد نیاز برای همکاری به ما مراجعه کنند، کمک شایانی در جهت آموزش‌های لازم به مادران باردار و موارد دیگر مانند مسائل مربوط به دیابت، فشار خون و … به جمعیت اتباع و مشکلات موجود راحت‌تر حل خواهد شد، چرا که اتباع نیز بیشتر پذیرای افراد از جمعیت خود هستند.
وی با بیان اینکه هدف مرکز بهداشت این است که جمعیت اتباع خارجی از مراکزی که ایرانی‌ها خدمات دریافت میکنند، خدمات لازم را بگیرند و جدای از دیگر افراد نباشند، ادامه داد: اگر در مواردی نیاز به خدمات خاص برای اتباع باشد با همکاری کمیساریای عالی اتباع اقدامات لازم را انجام خواهیم داد.
چالش‌های موجود در سلامت اتباع افغان
همچنین اسماعیل اختر، کارشناس برنامه اتباع در معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان درباره مادران و کودکان اتباع خارجی استان اظهار کرد: جلساتی با حضور مسئولان ذی‌ربط و کمیساریای عالی اتباع تشکیل شده و توضیحاتی درباره چالش‌های موجود از جمله زایمان در منزل، عدم توجه اتباع افغان به توصیه‌های بهداشتی پرسنل مراکز بهداشت و عدم شناسایی افراد پرخطر مطرح و در پی آن مشخص شده که چه ارگانی، چه وظایفی را انجام دهد تا مشکلات موجود رفع شود.
وی ادامه داد: شناسایی مادران اتباع باردار پرخطر و افراد اتباع نیازمند دریافت خدمات توسط مراکز بهداشت یک و دو انجام خواهد شد، استفاده از فرصت‌هایی که در جمعیت اتباع افغان وجود دارد، نیز یکی دیگر از موارد مطرح شده در جلسات بوده است.
کارشناس برنامه اتباع در معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان خاطرنشان کرد: از سازمان‌های مردم نهاد اتباع افغان خواسته شده تا در شناسایی افراد نیازمند حمایت مالی برای دریافت خدمات تشخیصی و درمانی به مرکز بهداشت کمک کنند و با حمایت آژانس پناهندگان سازمان ملل آموزش‌های لازم برای مادران باردار اتباع افغان اولویت بخشی شود.
وی تصریح کرد: زندگی در مراکز غیر رسمی از جمله کوره‌های آجرپزی سجزی در اصفهان یکی از این چالش‌ها است که باید مدیریت شود و در این زمینه آموزش و فرهنگ سازی می‌تواند راهکار مؤثری باشد.
صدور شناسنامه ایرانی برای فرزندان افغان که مادر ایرانی دارند
همچنین مهدی سلیمانی، مدیر کل دفتر امور اتباع و مهاجرین خارجی استانداری اصفهان گفت: در همکاری با دانشگاه علوم پزشکی اصفهان برای سلامت مادر و کودک اتباع تلاش می‌کنیم تا زایمان مادران اتباع افغان در بیمارستان صورت بگیرد و با رسیدن به این هدف از مشکلاتی که ممکن است بعد از زایمان برای مادر و کودک پیش بیایید، تا حدود زیادی جلوگیری خواهد شد.
وی با بیان اینکه زمینه بیمه اتباع دارای کارت اقامت معتبر را فراهم کردیم، خاطرنشان کرد: با بیمه، بسیاری از هزینه‌های درمانی کم خواهد شد، رابط‌هایی از خود اتباع افغان داریم که با همکاری دانشگاه علوم پزشکی برای جمعیت خود آموزش‌هایی در جهت زایمان در بیمارستان و … را به آنها ارائه می‌دهند.
مدیر کل دفتر امور اتباع و مهاجرین خارجی استانداری اصفهان افزود: انجام آزمایش‌های قبل از ازدواج را برای اتباع افغان الزامی کرده‌ایم تا از تولد نوزادان تالاسمی بین اتباع جلوگیری شود و اگر در آزمایش‌ها مشکلی برای ازدواج افراد اتباع وجود نداشت، ثبت ازدواجشان انجام می‌شود.
وی تصریح کرد: برای نوزادان اتباع افغان شناسنامه ایرانی صادر نمی‌شود و فرزندان اتباع به تابعیت پدرشان که افغان هستند، دارای شناسنامه افغان می‌شوند، اما طبق قانون جدید فرزندان اتباع افغان که مادر ایرانی دارند، از بدو تولد شناسنامه ایرانی برایشان صادر خواهد شد و این قانون از سال آینده اجرایی می‌شود.
گزارش از: فهیمه نظری- خبرنگار سرویس جامعه ایمنا
نظر شما