به گزارش خبرنگار ایمنا، سه مقوله پول، ارز و بانکداری از جمله مهمترین مباحث موجود در علم اقتصاد است که فهم آن در دنیای امروز یکی از نیازهای بشر محسوب می‌شود. در همین راستا، فردریک میشکین، یکی از سرشناس ترین اقتصاددانان آمریکایی در همین ارتباط کتابی را به رشته تحریر درآورده است که به کوشش علی جهانخانی و علی پارسائیان به فارسی برگردانده شده و بخشی از مناسب‌ترین مطالب آن را در سلسله خلاصه کتاب‌های اقتصادی بیان خواهیم کرد.
در ادامه قسمت پیشین، میشکین پس از بیان مواردی درباره پول، نرخ بهره و سیاست‌های پولی به بیان کسری بودجه می‌پردازد. او می‌نویسد: کسری بودجه عبارت است از مازاد هزینه‌های دولتی نسبت به درآمدهای مالیاتی، در یک دوره زمانی مشخص که معمولا یکسال در نظر گرفته می‌شود. دولت برای تامین کسری بودجه باید وام بگیرد و در نهایت نیز باعث افزایش تورم خواهد شد.
چرا بانکداری باید مطالعه شود؟
همانطور که گفته شد سه مقوله پول، ارز و بانکداری از جمله مهمترین مباحث موجود در علم اقتصاد است که فهم آن در دنیای امروز یکی از نیازهای بشر محسوب می‌شود. در قسمت قبل درباره پول مطالبی بیان شد بنابراین این بار به علت مطالعه پرداخته می‌شود.
در تعریف بانک باید گفت؛ بانک عبارت است از یک نهاد یا سازمان مالی که سپرده‌های پولی را می‌پذیرد و به متقاضیان وام می‌دهد. سازمان‌هایی مانند بانک‌های تجاری، صندوق‌های پس انداز و وام، صندوق‌های مشترک پس انداز و اتحادیه‌های اعتباری از زیر مجموعه‌های این بخش محسوب می‌شود.
از طرفی می‌توان سه دلیل عمده را برای بیان اهمیت سیستم بانکی ذکر کرد. بانک موجب می‌شود تا بین کسانی که می‌خواهد پس انداز داشته باشند و کسانی که قصد سرمایه‌گذاری دارند ارتباط برقرار شود. همچنین در تعیین عرضه پول و انتقال اثرات سیاست‌های پولی به سیستم اقتصادی، بانک‌ها نقش مهمی ایفا می‌کنند. سومین اهمیت سیستم بانکی را نیز می‌توان پیشتازی در نوآوری مالی بیان کرد. به عبارتی بانک‌ها موجب شده تا برای پس انداز کردن و به کارگیری این پس اندازها در (سرمایه گذاری‌ها) راهکارهای بسیار نوین ابداع شود.
واسطه‌های مالی چه اشخاصی هستند؟
اگر کسی تمایل داشته باشد به برخی شرکت‌ها وام دهد نباید به صورت مستقیم به آن‌ها مراجعه کند بلکه باید این کار را از طریق واسطه‌های مالی انجام دهد. این واسطه‌ها عبارتند از: بانک‌های تجاری، صندوق‌های مشترک سرمایه‌گذاری، صندوق‌های پس انداز، اتحادیه‌های اعتباری، شرکت‌های بیمه، صندوق‌های بازنشستگی و شرکت‌های تامین مالی.
این سازمان‌ها وجوه مردم را به عنوان وام دریافت می‌کنند (سپرده‌گذاری مردم) و آن را به سایر شرکت‌ها و سازمان‌های متقاضی وام پرداخت می‌کنند.واسطه‌های مالی نقش چشمگیری در سیستم اقتصادی دارند زیرا این امکان را فراهم می‌آورند که پول‌های مردم به کانال‌های تولید هدایت شود. همچنین لازم به ذکر است که بانک‌ها اکنون به یکی از بزرگترین واسطه‌های مالی در سیستم اقتصادی تبدیل شده‌اند. این بخش همچنین نقش مهمی در ایجاد پول ( نه چاپ پول) ایفا می‌کنند. آن‌ها می‌توانند به دیگران وام دهند و همین مسئله باعث می‌شود حساب جاری که یکی از اجزای عرضه پول به شمار می‌رود پدید آید.
واسطه های مالی علاوه بر اینکه می‌توانند پول مردم را به سمت تولید یا رفع نیاز به پول هدایت کند، می‌تواند با ایجاد یک حساب جاری برای دارندگان وجوه، به آن‌ها سود برساند که از نوآوری‌های واسطه‌های مالی محسوب می‌شود.
چرا باید بازارهای مالی را مطالعه کرد؟
بازار مالی، بازاری است که در آن پول اضافی افراد به کسانی که کسری یا کمبود بودجه دارند، منتقل می‌شود. بازارهای مالی مانند بازارهای اوراق قرضه و سهام از این نظر اهمیت دارند که پول‌های کسانی که توان تولید ندارند را به کسانی می‌رسانند که دارای چنین امکاناتی هستند. در نتیجه این انتقال، کارایی اقتصادی افزایش پیدا می‌کند. بازارهای مالی همچنین می‌توانند به صورت مستقیم بر ثروت افراد و رفتار شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی تاثیر بگذارند.
اوراق بهادار که آن را "ابزار مالی" نیز می‌نامند، گواهی ادعایی بر درآمدهای آینده سازمان منتشرکننده اوراق بهادار می‌باشد. اوراق قرضه، در واقع یک سند بدهی است که در آن شرکت بدهکار تعهد می‌نماید که در دوره‌های زمانی مشخص مبالغی را پرداخت کند.
بازار اوراق قرضه از دو جهت برای سیستم اقتصادی اهمیت دارد. اول اینکه شرکت‌ها و همچنین دولت می‌توانند بدان وسیله برای فعالیت‌های خود پول تهیه کنند ( تامین مالی کنند) و دیگر آن‌که نرخ بهره در این بازار تعیین می‌شود.
در تعریف بازار سهام نیز می‌توان گفت بازاری است که در آن سهام یا ادعا در مورد سودهای شرکت‌ها داد و ستد می‌شود. نوسان بسیار شدید قیمت سهام مختلف، یکی از موارد پر مخاطب در رسانه‌ها است. این مسئله دلایل مختلفی می‌تواند داشته باشد. یکی از این موارد که شاید بهترین توصیف درباره بازار سهام نیز باشد این است که در این بازار افراد به سرعت می‌توانند ثروتمند شوند.
با این وجود بازار سهام نقش مهمی در اقتصاد دارد. قیمت سهام می‌تواند بر میزان وجوهی که می‌توان از طریق فروش سهام تازه انتشار یافته به منظور تامین مالی برای سرمایه‌گذاری‌ها، تاثیر می‌گذارد.
بازار ارز و نقش آن در اقتصاد
نرخ ارز به معنای ارزش واحد پول یک کشور نسبت به قیمت واحد پول کشور دیگر. تغییر نرخ ارز می‌تواند به صورت مستقیم بر مصرف کننده به دلیل تاثیر بر بهای تمام شده کالاهای خارجی اثر بگذارد. در سال ۱۹۸۵ یعنی زمانی که واحد پول انگلیس تقریبا ۱.۳۰ دلار بود، قیمت کالاهای ۱۰۰ پوندی انگلیسی به ۱۳۰ دلار می‌رسید اما هنگامی که در سال ۱۹۹۴ ارزش دلار تضعیف شد و پوند به ۱.۵۰ دلار رسید قیمت همین کالاها به ۱۵۰ دلار افزایش یافت، بنابراین تغییر نرخ ارز بر قدرت خرید مردم تاثیر می‌گذارد.
از طرف دیگر یک دلار ( واحد پول) پول قوی باعث می‌شود که کالاهای داخلی یک کشور به قیمت‌های بالاتری به سایر کشورها صادر شود از این رو خارجی‌ها تمایل کمتری برای خرید کالاهای آن کشور خواهند داشت. همچنین واحد پول قوی باعث می‌شود مردم این کشور کالاهای خارجی را ارزان‌تر خریداری کنند و همین مسئله نیز به شرکت‌های تولیدی داخلی صدمه می‌زند.
نظر شما