رد صلاحیت؛ چالش همیشگی اصلاح طلبان در انتخابات

مجلس شورای اسلامی یکی از دستاوردهای انقلاب اسلامی به شمار می رود که به موجب قانون اساسی یکی از مهمترین و اساسی ترین ارکان تصمیم گیری در نظام جمهوری اسلامی و یکی از نشانه های مردم سالاری دینی است.

به گزارش خبرنگار ایمنا، از همین رو طبق قانون اساسی همه افراد جامعه در صورت واجد شرایط بودن امکان ثبت نام در انتخابات مجلس شورای اسلامی را دارند، اما در هر دوره از این انتخابات، تیغ نظارت استصوابی بسیاری افراد را از حضور در انتخابات محروم می کند. در انتخابات مجلس یازدهم نیز برخلاف پیش بینی بسیاری از فعالان سیاسی که معتقد بودند به دلیل شرایط بحرانی جامعه و نیازمندی نظام به وحدت، نهادهای نظارتی نگاه بازتری نسبت به بررسی صلاحیت‌ها داشته باشند، اما نتایج بررسی صلاحیت ها در انتخابات مجلس یازدهم چیز دیگری را نشان داد و شاهد رد صلاحیت اکثر داوطلبان جناح اصلاح طلب بودیم؛ در این شرایط مواضع اصلاح طلبان درباره حضور یا عدم حضور روشن‌تر از گذشته به گوش می‌رسد. شواهد نشان می‌دهد که حضور حداکثری در عرصه انتخابات از سوی بیشتر این جریان سیاسی استراتژی غالب است هرچند حضور مشروط یا کناره گیری هم طرفداران خود را دارد.

در مورد نتایج بررسی صلاحیت ها در یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی و اثرات آن بر جامعه و استراتژی اصلاح طلبان برای حضور در انتخابات با علی باقری، مدیرکل سیاسی وزارت کشور در دوران اصلاحات و عضو شورای عالی سیاستگذاری اصلاحات به گفت و گو نشسته ایم که در ادامه می‌خوانید:

تفاوت بررسی صلاحیت های این دوره از مجلس شورای اسلامی با مقاطع گذشته چیست؟

متاسفانه اصلاح طلبان به سیاست ورزی در شرایط سخت عادت کرده اند و از ابتدای دهه ۷۰ یعنی از انتخابات مجلس چهارم به این طرف، حدود ۲۸ سال است که به مبارزه  انتخاباتی در  این شرایط خو کرده اند، اما در این دوره از انتخابات، مجلس شورای اسلامی شاهد گسترده ترین و شدیترین رد صلاحیت های تاریخ انتخابات در نظام جمهوری اسلامی است. علی‌رغم اینکه برخی منابع رسمی تلاش کردند رد صلاحیت های این دوره را مبهم نشان دهند و مدعی هستند تنها ۳۰ درصد از داوطلبان رد صلاحیت شدند، اما متاسفانه به لحاظ کمی کاملا روشن است که از ۱۶ هزار نفر ثبت نام کننده، حدود ۵ هزار نفر تایید صلاحیت شده اند که این آمار نسبت به انتخابات دوره های گذشته بی‌سابقه است.

در دوره‌های گذشته انتخابات مجلس شورای اسلامی شاهد رد صلاحیت چهره های موثر اصلاح طلب بودیم ولی به گونه ای بود که امکان رقابت انتخاباتی با نیروهای کمتر شناخته شده وجود داشت؛ اما در این دوره از انتخابات مجلس شورای اسلامی یک جناح سیاسی تقریبا به طور مطلق از امکان مشارکت در انتخابات محروم شده و شرایط به گونه‌ای است که امکان رقابت سیاسی حتی شبیه به انتخابات مجلس دهم نیز از جناح اصلاح طلب گرفته شده است. دامنه رد صلاحیت ها در این دوره از انتخابات مجلس شورای اسلامی به حدی است که تقریبا تمام داوطلبان نزدیک به اصلاح طلبان رد صلاحیت شده و حتی داوطلبان غیر سیاسی یا مستقل که اندکی تمایلات اصلاح طلبی داشتند نیز رد صلاحیت شدند.

به نظر می‌رسد امکان اینکه شرایطی مانند انتخابات مجلس دهم رقم بخورد و اصلاح طلبان حتی با یک لیست گمنام با رقیب تا دندان مسلح خود رقابت کنند سلب شده است؛ به نوعی با این حجم از رد صلاحیت ها خیال رقیب راحت شده است؛ البته به ندرت تعدادی از نیروهای اصلاح طلب تایید صلاحیت شده‌اند که ممکن است در مراحل بعدی بررسی صلاحیت ها، همین افراد نیز رد صلاحیت شوند.

میزان مشارکت در انتخابات مجلس یازدهم چگونه خواهد بود؟

راهبرد مشارکت حداکثری در انتخابات همواره به عنوان سیاست اصلی نظام مورد توجه قرار داشته و سعی شده که شرایطی در انتخابات فراهم شود تا امکان یک رقابت ولو حداقلی، به جهت کسب مشارکت حداکثری به وجود آید اما در این دوره از انتخابات مجلس شورای اسلامی به نظر می رسد جریانات احساس نیاز به مشارکت حداکثری در انتخابات نمی‌کنند، در صورتی که طبق نظر سنجی‌ها استقبال در این دوره از انتخابات از دوره های گذشته نیز بسیار پایین تر خوهد بود اما با این حجم از رد صلاحیت‌ها که عملا امکان رقابت جدی برای اصلاح‌طلبان وجود ندارد به نظر می‌رسد فضای مشارکتی را سردتر هم کرده باشد. مهمترین ابزار تدافعی نظام در مقابله هجمه‌های همه جانبه کنونی دشمنان، نشان دادن قدرت مردمی است؛ مشارکت در انتخابات می‌تواند تاثیرگذار ترین پارامتر برای مایوس کردن دشمن و جلوگیری از فتنه‌ها در کشور باشد. متاسفانه در حال حاضر احساس می‌شود تلاش عملی برای شکل گیری مشارکت حداکثری در انتخابات وجود ندارد.

بنابه گفته سخنگوی شورای نگهبان ۹۰ درصد از داوطلبان به دلیل مشکلات اقتصادی رد صلاحیت شده اند، صحت این ادعا را قبول دارید؟

متاسفانه سخنگوی نهادی که جایگاه حقوقی در کشور دارد، شبهه‌ای را به شکل کلی در خصوص ردصلاحیت شدگان ایجاد می کند و مدعی می شود اکثر رد صلاحیت‌ها به دلیل مشکلات اقتصادی بوده و با نام نبردن از این افراد، همه رد صلاحیت شدگان را مورد اتهام قرار می‌دهد. جای تاسف است که اینگونه القای شبه می‌کند. اصلاح طلبان بارها اعلام کرده‌اند نه تنها با ردصلاحیت افرادی که دارای فساد مالی و اخلاقی هستند مشکلی ندارند، بلکه از آن استقبال هم می‌کنند اما اکثریت اصلاح طلبان به گواه بندهای قانونی که به آنان اعلام شده، به دلایل اتهامات سیاسی رد صلاحیت شده اند.

سخنگوی شورای نگهبان در توضیحات خود گفته اگر کسی جرم کلاه برداری در کارنامه خود داشته است به عنوان عدم التزام به اسلام برداشت می‌شود اما در فهم عمومی جامعه عدم التزام به اسلام این گونه نیست. بند ۱۱ ماده ۳۰ قانون انتخابات شامل افرادی می‌شود که به جرم کلاه‌برداری محکوم شده‌اند و این بند مانع شرکت این افراد در انتخابات می‌شود. پس چرا برای رد صلاحیت چنین افرادی به بند عدم التزام به اسلام استناد می‌شود؟ اصلاح طلبان منتقد برخی از رویه‌ها در کشور هستند و بدون لکنت نیز انتقادات خود را مطرح می‌کنند اما انتقاد به رویه‌ها، عملکردها و افراد مبنای عدم وفاداری به نظام و قانون اساسی نیست.

راهبرد اصلاح طلبان برای شرکت در انتخابات مجلس یازدهم چیست؟

استراتژی اصلاح طلبان در انتخابات مجلس یازدهم این است که از همه ظرفیت‌ها برای مشارکت در انتخابات استفاده کنند و برای شکل گیری یک رقابت قابل قبول در سال جاری تلاش کنند. در حال حاضر اکثر کاندیداهای اصلاح طلب اعتراض خود نسبت به رد صلاحیت ها را به شورای نگهبان اعلام کرده اند اما اگر شرایط انتخابات به گونه‌ای شود که اصلاح‌طلبان در ارایه نامزد ناتوان باشند، کاری از آن‌ها ساخته نیست زیرا برای انجام فعالیت سیاسی نیاز به ابزاری است که در حال حاضر در اختیار اصلاح طلبان نیست.

کد خبر 406236

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.