بحران آینده جهانی، تنش در کشورهای بدهکار است

به گزارش خبرنگار ایمنا، محمد حسین ادیب در همایش "چشم انداز اقتصاد ایران در سال ۱۳۹۹" که شامگاه یکشنبه _۲۲ دی ماه_ در محل اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اصفهان برگزار شد، اظهار کرد: واردات نفت در دنیا نسبت به سال ۲۰۰۵، ۱۵ میلیون بشکه در روز کاهش یافته است. تولید نفت عراق و آمریکا نیز در مجموع هشت میلیون بشکه افزایش یافته و این به غیر از دو میلیون بشکه‌ای است که در سال آینده به تولید آمریکا افزوده می‌شود. یعنی حدود ۲۳ میلیون بشکه در عرضه و تقاضای نفت تغییر ایجاد شده که همین تغییر زمینه تحریم نفتی ایران را فراهم کرده است.

وی افزود: این مسئله نیز به دلیل بی توجهی به افزایش قیمت نفت است. در گذشته گفته می‌شد قیمت نفت نباید در میان مدت بالا نگه داشته شود زیرا باعث می‌شود کشورها به سمت بهینه سازی مصرف انرژی و استفاده از انواع دیگر انرژی حرکت کنند که اکنون این اتفاق افتاده است. بنابراین تحریم نفتی ایران، ارتباطی به اختلاف میان ایران و امریکا ندارد. در این شرایط اگر ایران و ونزوئلا از بازار حذف شود، از سه قطب عربستان سعودی، عراق و روسیه یک قطب دیگر نیز باید از این چرخه حذف شود.

این پژوهشگر ارشد ریسک تصریح کرد: سه ماه گذشته اتفاقی در آمریکا رخ داد که در صد سال اخیر بی سابقه بوده است. در عرض سه ماه ۵۰۰ میلیارد دلار پول به اقتصاد امریکا تزریق شد که از این مقدار ۳۵۰ میلیارد دلار به واسطه کسری تراز تجاری و ۱۵۰ میلیارد دلار به دلیل کسری سال جاری بوده است.

وی افزود: این مسئله همه چیز را در دنیا به هم می‌ریزد و شوک‌های قیمتی سنگینی به بازارهای جهانی نفت، طلا، بورس و فارکس وارد می‌کند. بنابراین به اعتقاد من بحران عراق، بحران ما نیست اگرچه در زمین ما جریان دارد. همچنین بحرانی که قرار است تا حدود شش ماه آینده در جهان ایجاد شود ارتباطی به ایران ندارد.

۴۲۰ میلیارد دلار بدهی ترکیه

ادیب اضافه کرد: نکته قابل توجه بعدی این است که هم اکنون پالایشگاه‌های کشور روزانه یک میلیون و ۹۰۰ هزار بشکه فرآورده‌های نفتی تولید می‌کند. هم اکنون یک میلیون بشکه در روز، فرآورده در کشور تولید می‌شود که به صورت سوبسید دار در کشور توزیع نشده و به صورت قانونی یا غیرقانونی صادر و باعث ارزآوری به کشور می‌شود.

این کارشناس اقتصادی ادامه داد: بحران آینده جهانی، بحران کشورهای بدهکار است. در سال ۱۹۸۰ میلادی، نسبت بدهی کشورها به GDP آن‌ها حدودا ۸۰ درصد بود که این نسبت هم‌اکنون ۲۴۰ درصد است. در غرب آنچه که در این ۴۰ سال اتفاق افتاده اینکه رشد بدهی در این کشورها از رشد همه چیز بیشتر بوده است.

وی با اشاره به اینکه کشور ترکیه در زمان به قدرت رسیدن رجب طیب اردوغان، ۳۰ میلیارد دلار بدهی خارجی داشته و این مقدار اکنون ۴۲۰ میلیارد دلار است، گفت: این روند در ترکیه به ازای این بدهی بوده که بازپرداخت دارد. طبیعی است زمانی که کشوری وام دریافت می‌کند در رونق قرار می‌گیرد. کانادا کشوری است که ۱۶۰۰ میلیارد دلار بدهی خارجی دارد و این در حالی است که در گذشته ۲۰۰ میلیارد دلار بوده است.

مجموع بدهی خارجی ایران تنها هشت میلیارد دلار است

ادیب خاطرنشان کرد: در حال حاضر مجموع بدهی خارجی ایران تنها هشت میلیارد دلار است. کانادا و ترکیه توان بازپرداخت این بدهی را نداشته و تنها می‌توانند بهره این وام را پرداخت کنند. بنابراین بحران آینده، بحران کشورهای بدهکار است. کشوری که کمترین بدهی خارجی را به نسبت جمعیت خود دارد، ایران است.

وی افزود: ظرف پنج سال آینده یک فروپاشی مالی در این کشورها رخ می‌دهد و ایران تنها نقش تماشاچی را بازی خواهد کرد. کشور ما ظرفیت آن را دارد که ظرف یکسال، قراردادهای خارجی با مجموع ارزش ۳۰۰ میلیارد دلار امضا کند زیرا بدهکار نیست.

این پژوهشگر ارشد ریسک گفت: بر اساس اصول بانکداری، وام را باید به کسی داد که احتیاج نداشته باشد زیرا کسی که به این وام احتیاج دارد نمی‌تواند آن را بازپرداخت کند و ایران در این شرایط کشوری است که احتیاجی ندارد و بنابراین به راحتی به ایران وام داده می‌شود. همچنین به نظر می‌رسد کمپانی‌های بزرگ در آینده از کشورهای پیر جهان خارج می‌شوند. میانگین سن افراد در آلمان ۴۹ سال، در ژاپن ۴۷ سال و در ایران ۳۰ سال و سه ماه است که نشان از جوان بودن جمعیت ایران دارد.

ادیب اظهار کرد: با افزایش مصرف سوخت‌های فسیلی و آب شدن یخ‌های قطبی حدود ۱۵ سال آینده بر اساس پیش‌بینی‌های موجود، برخی کشورها زیر آب خواهند رفت. و بشر قطعا اجازه چنین مسئله‌ای را نخواهد داشت، در این میان مصرف گاز به مراتب آلایندگی کمتری دارد و لازم به ذکر است که ایران ۱۸ درصد از کل ذخایر گازی جهان را در اختیار دارد.

آینده اقتصاد ایران بسیار روشن است

وی افزود: ۷۰ درصد تولید ناخالص ملی دنیا در کنار اقیانوس‌ها انجام می‌شود و زمانی که یخ‌های قطبی ذوب شود و سطح آب بالا بیاید، باید از سطح آن‌ها فاصله گرفت؛ در نهایت آینده اقتصاد ایران بسیار روشن است.

ادیب گفت: به نظر من اقتصاد ایران در ۱۲ ماه آینده، پنج درصد رقابتی‌تر می‌شود و این بدان معنی است که هزینه تمام شده کسب و کارها افزایش می‌یابد و از این مقدار پنج درصد قابل جبران از طریق افزایش قیمت نیست، بنابراین باید از طریق افزایش سطح بهره وری جبران شود.

این پژوهشگر ارشد ریسک افزود: واحدهای نابهره‌ور بزرگترین بازنده شرایط جدید هستند. برای بهره ور اداره کردن واحد اقتصادی، نکات مختلفی وجود دارد. یکی از این نکات این است که سرمایه بهره‌ورتر باشد و این مهم در شرایطی امکان پذیر است که کسب و کار مربوطه از ۸۰ درصد رقبا نسبت به سرمایه درگیر، فروش بیشتری داشته باشد، می‌مانند و سایرین حذف خواهند شد.

ادیب ادامه داد: در حقیقت نسبت فروش به مجموع چهار حوزه موجودی مواد، موجودی کالا، طلب از مشتری و سپرده بانکی باید از ۸۰ درصد رقبای موجود در آن حوزه بیشتر باشد تا کسب‌وکار مربوطه بتواند در بازار باقی بماند؛ حال در صورتی که این نسبت کاهش یابد آن واحد کاندید اخراج از بازار می‌شود.

افراد براساس دارایی که در اختیار دارند ثروتمند نیستند

وی تصریح کرد: بنابراین در آینده دیگر افراد بر اساس دارایی که در اختیار دارند ثروتمند نیستند بلکه به میزان جریان وجوه نقدی که در یکسال آینده در اختیار خواهند داشت ثروتمند می‌شوید و کشور در حال پیشروی به سمت بحران نقدینگی است. در نتیجه لازم است به شدت به جریان وجوه نقد در بنگاه‌های اقتصادی توجه شود. اگر این میزان کاهش یابد، آن بنگاه اقتصادی کاندیدی برای اخراج از بازار است.

این کارشناس اقتصادی درباره علت این موضوع نیز گفت: علت اصلی این است که بانک‌های کشور در اجرای سیاست انقباضی تعلل ورزیده اند. عمق این مسئله خیلی ارتباطی به تحریم‌های آمریکا ندارد. به عنوان مثال نرخ دلار تا حدود ۱۰ هزار تومان هیچ ارتباطی با تحریم‌های امریکا ندارد بنابراین حتی اگر تحریم‌های اقتصادی این کشور نیز رخ نمی‌داد، کمی دیرتر کشور با این مسئله روبه رو می‌شد.