به گزارش خبرنگار ایمنا، هر اندازه شمار انسانهای ساکن در یک منطقه، شهر یا مجتمع مسکونی بیشتر باشد، امکان برخورد بین افراد و بروز مشکلات ناشی از تقابل منافع بیشتر میشود؛ یکی از شایعترین موارد ایجاد اختلاف بین افراد در شهرها، ایجاد مزاحمت همسایگان است. امروزه به دلیل افزایش جمعیت شهرها و کلانشهرها، شمار سکنه محلات و آپارتمانها افزایش یافته است، در حالی که به علت کمبود مسکن، شمار مستاجران نیز زیاد بیشتر شده و به این ترتیب افرادی که هر روز، ماه یا سال جای خود را در محلات مختلف به افراد جدید میدهند نیز افزایش یافته است.
هر چند آموزههای دینی و اخلاقی افراد را به حُسن همجواری و رعایت منافع دیگران و پرهیز از تعرض به حقوق سایرین میخواند، اما باز هم افرادی خواسته یا ناخواسته با تعرض به حقوق و آزادیهای فردی همسایگان، سبب آزار آنها میشوند. حال پرسش اینجاست که اگر با پدیده همسایه آزاری مواجه شدیم چه کنیم؟ اهمیت این مسئله به ویژه در جایی مشخص میشود که بدانیم اثبات دعاوی ناشی از مزاحمت همسایگان در محاکم دادگستری بسیار سخت و زمانبر است.
مصادیق همسایه آزاری
وفق ماده ۱۳۲ قانون مدنی " هیچ کس نمیتواند در ملک خود تصرفی کند که مستلزم تضرر همسایه شود، مگر تصرفی که به قدر متعارف و برای رفع حاجت یا دفع ضرر از خود باشد"؛ لذا انجام هر اقدامی از قبیل ایجاد سر و صدای غیر متعارف، استفاده غیر قانونی از آسانسور، دخالت در روابط زناشویی همسایه، پارک خودرو در غیر محل تعیین شده و استفاده نا متعارف از فضاهای مشترک آپارتمان مصداق عمل مجرمانه است که ضمان مرتکب را به همراه دارد؛ البته اقداماتی از قبیل خودداری از تامین هزینههای مشترک، رعایت نکردن قواعد ایمنی مقرر از سوی مدیریت ساختمان هرچند منجر به ایراد آسیب به دیگران نشود و استمرار تردد با سر و صدای زیاد در معبر یا راهپله نیز از مصادیق اعمالی است که مزاحمت تلقی میشود.
مزاحمت همسایگان ممکن است در قالب تخریب دیوار مشترک، خط کشیدن روی ماشین، تصادف، ایجاد مانع در کوچههای مسدود، تخلیه نخالهها و سد معبر، اسبابکشی در ساعات نامناسب و ایراد آسیب به تجهیزات و امکانات مشترک در مجمعهای مسکونی بروز پیدا کند.
وفق ماده ۱۹ قانون مدنی هیچ کس حق ندارد ناودان خود را به طرف ملک دیگری بگذارد یا آب باران را از بام خود به بام یا ملک همسایه جاری کند یا برف بریزد، مگر به اذن صاحب ملک؛ همچنین بر اساس ماده ۱۳۰ این قانون کسی حق ندارد از خانه خود به فضای همسایه خروجی دهد و در صورت اقدام به این عمل بدون اذن مالک، ملزم به رفع آن است. اگر شاخه درخت کسی وارد خانه یا ملک دیگری شود باید از همانجا قطع کند و اگر اقدام نکرد یا نتوانست، باید از ملک خود قطع کند.
با همسایه مزاحم چه کنیم؟
پیش از اقدام به هر عملی در راستای رفع مزاحمت همسایه، نخست موقعیت و رفتار خودتان را بررسی کنید، زیرا ممکن است ارتکاب عملی از سوی شما باعث واکنش همسایه شود و در صورت طرح شکایت شما نیز محکوم شوید. تلاش کنید در محل سکونت خود به حُسن خلق و حُسن همجواری با دیگر همسایگان و ساکنان محله مشهور باشد، زیرا اشتهار به فساد اخلاق از موارد محکومیت است و باعث میشود در صورت طرح دعوا علیه شما، شانس زیادی برای اثبات مدعا نداشته باشید مگر اینکه همسایه مزاحم سبب ایراد آسیب جسمی یا مالی به شما شود.
اگر همسایه شما مزاحمت ایجاد میکند در گام نخست تلاش کنید با صحبت و توصیه و درخواست مشکل را رفع کنید؛ اما گاهی فرد مزاحم قصد ندارد دست از رفتار خود بردارد در این صورت تحقیق کنید که آیا همسایگان دیگر نیز با مشکلی مشابه هستند یا خیر؟ معمولا اگر در آپارتمان یا مجتمع مسکونی ساکن هستید، همسایگان دیگری نیز با مشکل مشابه مواجه هستند. در این صورت نامهای تنظیم و با امضای همه همسایگان معترض به همسایه مزاحم تسلیم کنید؛ از این نامه تصویر تهیه کنید و توجه داشته باشید که متنی که تهیه میکنید کاملا مودبانه باشد و در قالب استشهاد محلی نباشد.(همه این اقدامات در صورت طرح شکایت مبنای استدلالی دارد)
در صورت نیاز به طرح دعوا در محکمه تلاش کنید نام همه شُکات را در متن شکایت ذکر کنید، اگر در آپارتمان سکونت دارید باید بدانید که بسیاری از مواد فصل دعاوی در "قانون تملک آپارتمانها" و "آییننامه اجرایی قانون تملک آپارتمانها" ذکر شده، پس در متن شکایت و استدلال در دادگاه به مواد دقیق اشاره کنید، زیرا همه این موارد در صدور حکم نهایی دادگاه و غلبه اصحاب دعوا موثر است.
نکته بسیار مهم در طرح دعوا علیه همسایه مزاحم آن است که فرد مزاحم در اعمال خود از حد متعارف تجاوز کرده باشد؛ اهمیت عُرف به اندازهای است که گاه سبب تغییر تفسیر قوانین مدنی در مناسبات افراد میشود؛ لذا در صورتی که عزم بر طرح شکایت علیه همسایه مزاحم دارید بهتر قبل از هر اقدام قضایی با یک وکیل یا حقوقدان مشورت کنید.
یادداشت از: عباس صادقی، خبرنگار خبرگزاری ایمنا
نظر شما