به گزارش خبرنگار ایمنا، حسن ساسانی امروز _دوشنبه ۹ دی ماه_ در جمع خبرنگاران اظهار کرد: از ابتدای سال آبی (مهرماه) میزان بارش ها در ایستگاه چلگرد ۳۳۷ میلی‌متر بوده است که سال گذشته در چنین روزی ۴۵۴ میلی متر و متوسط بلند مدت ۴۴۴ میلی متر بوده است.
وی با بیان اینکه حجم بارش‌ها نسبت به سال گذشته ۲۴ درصد و نسبت به بلند مدت ۲۶ درصد کاهش داشته است، افزود: ذخیره کنونی سد زاینده رود ۳۱۲ میلیون مترمکعب، ورودی به آن ۱۶ مترمکعب بر ثانیه و خروجی ۱۱ مترمکعب بر ثانیه است.
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای استان اصفهان ادامه داد: براساس پیش بینی ها در حوضه آبریز زاینده رود بارش ها خیلی کمتر از نرمال است؛ عمده بارندگی ها در چلگرد در سال آبی جاری به صورت برف بوده و در حال حاضر ارتفاع برف ۸۹ سانتی متر است، در مجموع در آن مدت ۱۲۰ سانتی متر بارش برف وجود داشته است.
وی با بیان اینکه پرت و تبخیر باران بیشتر از برف است و بارش برف سفره‌های آب زیرزمینی را بهتر تغذیه می کند، گفت: بین افرادی که دغدغه زیست محیطی دارند این تصور وجود دارد که با توجه به بارش‌ها چرا رودخانه بسته است در حالی که واقعیت امر این است که تنها دغدغه ما، محیط زیست نیست هر چند یکی از مهمترین هاست.
دغدغه مندان محیط زیست از یک بُعد به زاینده رود نگاه می کنند
ساسانی خاطرنشان کرد: ما دغدغه شرب، کشاورزی و صنعت را نیز داریم؛ دغدغه مندان محیط زیست پیگیر یک موضوع هستند و از یک بُعد به این موضوع نگاه می کنند در حالی که با توجه به پیش‌بینی هواشناسی مبنی براینکه کمتر از میزان نرمال بارندگی خواهیم داشت باید نگرانی داشته باشیم زیرا در پایان اسفندماه کشت پاییزه نیاز آبی خواهد داشت.
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای استان اصفهان با بیان اینکه در سال آبی ۹۷-۹۸ یک دوره ترسالی را پشت سر گذاشتیم اما نتوانستیم ذخیره مناسبی در سد زاینده رود داشته باشیم، افزود: با توجه به نیاز ضروری کشاورزان و اینکه چند سالی بود کشت نداشتند، همچنین بنا بر مصحلت، آب برای کشت پاییزه، بهاره و تابستانه کشاورزان تامین و حجم زیادی آب تحویل بخش کشاورزی شد.
وی گفت: امسال از فروردین ماه حدود ۳۸.۵ میلیون مترمکعب آب از سد رودشتین به سمت تالاب گاوخونی رهاسازی شد که با توجه به حقابه تالاب که سالانه حدود ۱۷۶ میلیون مترمکعب است حدودا ۲۲ درصد حقابه گاوخونی تامین شده است.
ساسانی اضافه کرد: هم اکنون نیز با توجه به زهکش ها در پایین دست حدود ۲.۵ مترمکعب بر ثانیه آب به سمت تالاب هدایت می شود.
- ذخیره سد زاینده رود ۳۱۱ میلیون مترمکعب/آب به سمت گاوخونی جریان دارد
- ۲۲ درصد حقابه تالاب گاوخونی تامین شد
مسائل سیاسی و اجتماعی عامل تغییر اولویت ها در حوضه زاینده رود
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای استان اصفهان با بیان اینکه پس از شرب، حقابه زیست محیطی در اولویت است، گفت: مسائل سیاسی و اجتماعی ایجاب می کند که اولویت ها را در حوضه زینده رود تغییر دهیم؛ موضوع این است که همه شهروندان اصفهانی دغدغه محیط زیست دارند، چرا فکر نمی کنید که ما نیز از وضعیت پرندگانی که در رودخانه بلاتکلیفند دلمان می سوزد؟ یا نمی خواهیم با قدم زدن در حاشیه زاینده رود لذت ببریم؟، اما در شرایطی قرار می گیریم که بحران ایجاد می شود. وقتی سیاست استان بر این است که نیاز بخش شرب، صنعت و کشاورزی تامین شود ،مجبور هستیم که اولویت‌ها را تغییر دهیم.
وی ادامه داد: در برنامه منابع و مصارف؛ حقابه زیست محیطی، حقابه رودخانه زاینده رود و تالاب مشخص است در حالی که محیط زیستی ها می گویند این حقابه صرفا برای تالاب است اما معتقد هستیم اکنون که بالادست سد چم آسمان حدود ۱۰۰ کیلومتر آب جاری است این نیز بخشی از حقابه زیست محیطی است؛ فقط شهر اصفهان را نباید ببینیم، حقابه زیست محیطی از سد زاینده رود تا تالاب تامین می شود.
ساسانی با بیان اینکه استانداری در سال ۱۳۹۷ حدود ۸۰ میلیارد تومان به کشاورزان خسارت نکاشت پرداخت کرد، گفت: در نهایت به هر کشاورز حدود یک تا دو میلیون تومان پرداخت شد و این برای یک خانواده در سال کافی نیست، از سوی دیگر دولت یا استانداری درآمدی ندارد که بتواند به ۱۰۰ هزار نفر کشاورز خسارت پرداخت کند؛ بنابراین مسئله فقط پرداخت خسارت نیست، بحث اشتغال است، آیا می توان شرق اصفهان را از نظر اشتغال تامین تعطیل کرد در حالی که تبعات اجتماعی و اقتصادی به همراه دارد؟ بر این اساس باید اشتغال ایجاد کرد که در اولویت اول جامعه ما است.
کاهش ۴ مترمکعبی دلیل خشک شدن رودخانه زاینده رود نیست
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای در پاسخ به این سوال که آیا برای تغییر میزان خروجی سد زاینده رود از ۱۵ به ۱۱ مترمکعب بر ثانیه در روزهای اخیر از پیش برنامه ریزی شده بود، اظهار کرد: میزان خروجی سد متناسب با نیاز، همیشه متغیر است اما با توجه به شرایط رودخانه در زمان کاهش خروجی سد نمی توانیم در روز اول به میزان ۱۰ مترمکعب بر ثانیه کاهش دهیم بنابراین با دبی سه یا چهار متر مکعب بیشتر از نیاز آب را رها می کنیم تا تصفیه شود و سپس مازاد آن را کسر می کنیم.
ساسانی یادآور شد: این موضوعی بود که دغدغه مندان محیط زیست تصور می کنند خشکی زاینده رود در شهر اصفهان به دلیل کاهش خروجی سد از ۱۵ مترمکعب به ۱۱ مترمکعب در ثانیه است درحالی که وقتی چهار مترمکعب را از سد زاینده رود خارج می کنیم تا نکوآباد نیز نمی رسد.
وی تصریح کرد: برای اینکه حداقل آبی به میزان سه متر مکعب در ثانیه در زاینده رود اصفهان جاری باشد باید از سد زاینده رود بیش از ۲۵ مترمکعب آب رهاسازی شود زیرا بر اثر کاهش سفره های آب زیرزمینی و آبخوان ها، آب در بستر رودخانه نفوذ می کند و جاری نمی شود؛ کاهش چهار مترمکعبی دلیل خشک شدن رودخانه زاینده رود نیست.
بارگذاری بیش از ۲۰۰۰ میلیون مترمکعب در حوضه زاینده رود
ساسانی با بیان اینکه در حوضه آبریز زاینده رود بارگذاری زیادی شده است، تصریح کرد: متوسط آورد آب در حوضه آبریز زاینده رود یک هزار و ۳۵۰ میلیون مترمکعب است در حالی که بیش از دو هزار میلیون مترمکعب بارگذاری شده است؛ تامین آب شرب اصفهان بزرگ، یزد، کاشان، بخشی از صنایع و توسعه کشاورزی در بالادست و پایین دست سد زاینده رود از جمله این بارگذاری‌ها است.
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای استان اصفهان با اشاره به توسعه کشاورزی در استان اصفهان و همچنین استان مجاور، افزود: این توسعه رقابت برای برداشت بی رویه آب را افزایش داده و کنترل آن را دشوار کرده است؛ طبیعی است که زاینده رود دچار چنینی بیماری شده است.
ساسانی با تاکید بر اینکه مدیریت حوضه آبریز باید یکپارچه باشد، خاطرنشان کرد: با توجه به مشکلات کم آبی که در همه استان ها وجود دارد انتقال آب میان حوضه ای امری دشوار و پیچیده است؛ باید به این باور برسیم که استان اصفهان را با شرایط کم آبی سازگار کنیم.
وی با بیان اینکه بخشی از بارگذاری های انجام شده قابل جبران است، گفت: یکی از مشکلات حوضه آبریز زاینده رود بی انضباطی در برداشت آب است در حالی که اگر قیمت واقعی آب و برق را حساب کنیم کشاورزی سخت و محصولاتی که تولید می شود توجیه اقتصادی نخواهد داشت و دلیلی وجود ندارد که ایستگاه پمپاژی به طول ۷۰۰ متر در ارتفاع ایجاد و در حوضه کم آب زاینده رود درخت هلو یا در آران و بیدگل خربزه و هندوانه کاشته شود.
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای استان اصفهان با تاکید بر اینکه اگر قیمت واقعی آب محاسبه شود توسعه ها محدود خواهد شد، تصریح کرد: در استان های حوضه آبریز زاینده رود به هیچ عنوان نباید در برابر یکدیگر قرار بگیریم، باید تعامل بیشتری داشته و کمک کنیم که هر کسی به حقابه خود برسد.
چاه های حریمی درد حوضه آبریز زاینده رود
ساسانی گفت: چاه‌های غیر مجاز و حریمی درا طراف رودخانه زاینده رود یکی از دردهای بزرگ این حوضه آبریز است که اجازه نمی دهد آب جاری شود.
وی افزود: در سال های گذشته به دلیل بالا بودن سطح آب‌های زیر زمینی، بستر رودخانه زاینده رود تغذیه می شد اما در حال حاضر آبخوان‌ها به حدی خالی است که وقتی آب را در رودخانه زاینده رود جاری می کنیم حدود ۴۰ درصد این آب به آبخوان ها نفوذ می کند و دوباره توسط چاه‌های مجاز و غیرمجاز حریمی برداشت می شود؛ چاه‌های حریمی اگر مسدود نشود زاینده رود هرگز درمان و احیا نخواهد شد.
ساسانی ادامه داد: ما دوست نداریم که زاینده رود، رودخانه ای فصلی باشد، همچنین می خواهیم که آب پیوسته در رودخانه جاری باشد اما کمبود منابع آبی، ما را ملزم به این امر می کند که برای مثال در تابستان ها حتی دغدغه تامین آب شرب را داریم.
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای استان اصفهان با بیان اینکه سطح زیر کشت در استان اصفهان ۲۰۰ هزار هکتار است، اظهار کرد: این درحال است که منابع آب بیش از این اجازه توسعه را نمی دهد.
سهم ذوب آهن و فولاد مبارکه از زاینده رود ۷۰ میلیون متر مکعب در سال است
وی در ادامه به وضعیت منابع و مصارف سال گذشته حوضه آبریز زاینده رود اشاره کرد و گفت: سال آبی ۹۷-۹۸ خروجی سد زاینده رود یک میلیارد و ۹۵۰ میلیون مترمکعب بوده است و از این میزان ۶۴ میلیون مترمکعب به صنایع داده شده است. سهم ذوب آهن ۴۰ میلیون مترمکعب و فولاد مبارکه ۳۰ میلیون مترمکعب در سال است در حالی که فولاد بخش عمده نیاز آبی خود را از پساب تامین می کند.
ساسانی افزود: فولاد مبارکه بیش از ۲۰۰ میلیارد تومان برای انتقال پساب شهرهای فولاد شهر، نجف آباد، زرین شهر و مبارکه هزینه کرده است؛ ذوب آهن و فولاد تمام پساب منطقه را استفاده می کنند و شهرک های صنعتی نیز از پساب استفاده می کنند زیرا به این تفکر رسیدند که تنها آب پایدار در شرایط کنونی پساب است و مصارف صنایع از آب های سطحی کاهش یافته و این در حالی است که کشاورزان پساب شمال و جنوب اصفهان را بخشی از حقابه خود می دانند و نمی توان این پساب را انتقال داد.
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای استان اصفهان با بیان اینکه تلاش ما بر این بود بخشی از مصوبه ۹ ماده ای شورای عالی آب اجرا شود، افزود: یکی از مواد این مصوبه، انجام نشدن بارگذاری جدیدی در حوضه آبریز زاینده رود است، در حال حاضر هیچ بارگذاری جدیدی صورت نگرفته است.
مصوبات ۹ ماده ای به طور کامل اجرا نشد
وی ادامه داد: وزارت نیرو نصب کنتورهای هوشمند و مسدود کردن چاه‌های غیرمجاز را الزام کرده است و قرار بر این بود که از محل اعتبارات طرح تعادل بخشی منابع آب، نصب کنتورهای هوشمند اجرا شود اما دو سال بعد مقرر شد با هزینه کشاورزان این مهم صورت گیرد که با افزایش قیمت کنتورهای هوشمند از چهار به ۱۲ میلیون تومان، سرعت عمل در خصوص نصب کنتورهای هوشمند پایین است.
ساسانی اضافه کرد: از سوی دیگر مسدود کردن یک چاه غیرمجاز کار راحتی نیست، با وجود همکاری نیروهای انتظامی و قضایی، گذراندن مراحل قانونی برای مسدود کردن یک چاه غیرمجاز زمان بر است؛ همچنین مسدود کردن هر چاه حدود پنج میلیون تومان هزینه دارد و گاهی نیز متخلفان با نیروهای ما برخورد فیزیکی می کنند با وجود این به رغم کمبود اعتبارات و مشکلات تلاش می کنیم این مهم اجرا شود.
طرح ساماندهی رودخانه ها مشکل تامین اعتبار ندارد
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای استان اصفهان با بیان اینکه در حال حاضر برای ساماندهی رودخانه هیچ مشکل اعتباری نداریم، گفت: اعتبار این پروژه از محل مابه التفاوت آب پایدار ی که به صنایع تخصیص یافته تامین می شود زیرا یکی از پروژه های اولویت دار ما ساماندهی رودخانه است.
نظر شما