همت بلند اتریش در مناسب‌سازی شهرها برای زنان

برنامه‌ریزی‌ شهرهای اتریش در گذشته کاملا به منظور برآوردن اهداف مردانی انجام می‌گرفت که هر روز در زمان معینی، چه با استفاده از اتومبیل شخصی و چه با وسایل حمل و نقل عمومی، بین خانه و محل کار و یا هر مقصدی در حال جابجایی بودند و به نیازهای "شهر محور" زنان و کودکان تقریبا اهمیتی داده نمی‌شد.

به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، در سال ۱۹۹۱، یک نمایشگاه عکس با موضوع زندگی یه روز از زنان و دختران اتریشی در آسپرن، یکی از شهرهای وین پایتخت اتریش برگزار شد که نتیجه آن تغییر تفکرات مردسالارانه اتریش و توجه بیشتر به زنان و نیازهای آنان بود.

در جامعه آن روز اتریش، برنامه‌ریزی‌های شهری کاملا به منظور برآوردن اهداف مردانی انجام می‌گرفت که هر روز در زمان معینی، چه با استفاده از اتومبیل شخصی و چه با وسایل حمل و نقل عمومی، بین خانه و محل کار و یا هر مقصدی در حال جابجایی بودند و به نیازهای زنان و کودکانی که سرگرم کارهای بدون درآمد هم‌چون مراقبت از بچه‌ها و خرید بدون استفاده از وسایل نقلیه و با پای پیاده بودند، هیچ توجهی نمی‌شد.

پس از برگزاری نمایشگاه و شکل گرفتن مباحثی عمومی در راستای افزایش احساس امنیت برای زنان و ایجاد زمینه‌های حضور بیشتر آن‌ها در جامعه، سازمان زنان حزب سوسیال دموکرات حاکم، دست به پژوهشی زد که موفقیت‌های بسیاری برای زنان در پی داشت. بررسی‌های این حزب نشان داد که تقریبا دو سوم از جابجایی‌هایی که با اتومبیل انجام می‌شد به مردان و دو سوم از پیاده‌روی‌ها به زنان اختصاص داشت. این افشاگری یک موفقیت ماندگار به حساب می‌آمد چرا که برای نخستین بار توانست نادیده گرفتن زنان در جامعه و تفاوت زندگی مردان و زنان در شهر را به اثبات برساند.

این یافته‌ها منجر به تغییر  و جنبش کوچکی برای  معطوف کردن برنامه‌ریزان شهری به زنان در سال ۱۹۹۲ شد که برخی از صاحب‌نظران آن را "گامی کوتاه در مسیر ایجاد یک آرمان‌شهر " می‌دانند. در این زمان وین در یک دوره گسترش سریع قرار گرفت و دولت مرکزی آن هدفی جدید مبنی بر ساخت ۱۰ هزار آپارتمان جدید در طول یک سال تعیین و قراردادها و مزایایی به شرکت‌های معماری اعطا کرده بود ولی هیچ‌گونه دعوتی از زنان برای شرکت در پروژه‌های ساخت و ساز به عمل نیامد و در اصل تنها مردان ساختار جدید شهر را تعریف می‌کردند.

با این حال پس از تغییرات به وجود آمده، به منظور ارائه پیشنهادهایی برای یک پروژه مسکن اجتماعی در شمال شهر که محوریت و معیار اساسی طراحی آن را زندگی روزمره زنان تشکیل می‌داد، فقط از زنان معمار دعوت به همکاری شد. علاوه بر این از آنجایی که مشخصاً آینده وین به نحوی با خانه‌های متراکم گره خورده بود، برنامه‌ریزان استراتژیک، این طرح آزمایشی ابتدائی را فرصت مناسبی برای اثبات اهمیت توجه به زنان در دستیابی به نتایج بهتر دانستند و با توجه به این امر که چنین شرایط ویژه‌ای همیشه در دسترس نیست، با در نظر گرفتن کیفیت بالا و عملکرد مناسب از آن بیشترین بهره را بردند.

نتیجه این اقدام ایجاد مجموعه‌ای ۳۵۷ واحدی توسط زنان و برای آن‌ها تحت پروژه "زنان-کار-شهر" (Frauen-Werk-Stadt) بود که ساخت آن در سال ۱۹۹۷ به پایان رسید. این پروژه در اصل از این عقیده حاصل شد که لازم است مردان و زنان در برنامه‌ریزی شهری از فرصت‌های برابری برخوردار باشند و در جامعه‌ای که بیشتر برنامه‌ریزی‌ها و طراحی‌های شهری به نفع مردان انجام گرفته بود، طرح‌های ساخت و ساز خود را بر مبنای نیازهای روزمره زنان و توجه جدی به الگوهای مختلف و معمول زندگی کاربران زن قرار داد. این هدف با توجه به تمامی جنبه‌های موردنظر زنان، از محل‌های نگهداری کالسکه در هر طبقه و ایجاد راه‌پله‌های گسترده برای افزایش تعاملات همسایه‌ها باهم گرفته تا ترکیب منعطف راهروها، اتاق‌های استاندارد و ارتفاع مناسب ساختمان برای مشاهده راحت خیابان محقق شده است. در این پروژه حتی به محل پیاده شدن از اتوبوس و ورود به ساختمان نیز توجه شده است.

لازم به ذکر است که پروژه "زنان-کار-شهر" با چالش‌های بسیاری نیز مواجه شد چرا که برخی از زنان مشارکت کننده در آن بسیار بی‌تجربه بودند. در بعضی از موارد نیز مقاومت‌های در بخش ارائه خدمات عمومی دیده می‌شد و هر چند پروژه مذکور از حمایت کامل دولت برخوردار بود ولی در سطوح پایین‌تر موج‌هایی آشکار از مخالفت‌ دیده می‌شد. گاهی برخی از نمایندگان که خود مخالفتی با جنبش جاری نداشتند خود را مخالفان قوانین تصویب شده نشان می‌دادند تا از اجرای مسئولیت‌های محول شده شانه‌ خالی کنند. سرانجام زنان توانستند با بهره‌گیری از کمک رسانه‌ها در مسیر به رسمیت شناخته شدن اقدامات پیشگامانه حمایت از زنان و از طریق آموزش و پرورش، در کشمکش‌های اجتماعی حاکم بر گرایشات و رویکردهای موجود پیروز میدان شوند و با اعمال فشار بر افراد با نفوذ جایگاه خود در جامعه را تثبیت کنند.

گام بعدی، ایجاد جریان حمایت از زنان در سطح شهر و فراگیر کردن آن بود. به منظور تحقق این هدف "ماریاهیلف"، محله‌ای شلوغ با ۲۸هزار ساکن به عنوان یک منطقه آزمایشی انتخاب شد. در فاصله سال‌های ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۶، در ۲۶ منطقه این محله که بر طبق نظرسنجی‌ها به عنوان مناطق استرس شناسایی بود روشنایی‌های خیابانی افزایش یافت، چراغ‌های راهنمایی و رانندگی مخصوص عابران پیاده تعبیه شد، در ۹ مکان جدید صندلی‌ها و نیمکت‌هایی برای استراحت نصب شد، پیاده‌روها حدود یک‌ کیلومتر گسترده شد و پنج منطقه بدون مانع برای راحتی عبور کالسکه کودکان، صندلی‌های چرخدار و جابجایی افراد مسن ایجاد شد. طراحان هدف خود از ایجاد چنین اقداماتی را تضمین برابری فرصت‌ها و دسترسی دانستند و در پاسخ به آن دسته از مخالفان که رابطه‌ای میان بود و نبود پیاده‌روها، نیمکت‌ها نمی‌دیدند عنوان کردند که یک نیمکت مناسب می‌تواند تفاوت بزرگی در علاقه یک فرد مسن در بیرون آمدن از خانه و یا ماندن در آن ایجاد کند.

از سوی دیگر طراحی مجدد دو پارک در منطقه " مارگارتن" در سال ۱۹۹۹، ایجاد مناطقی برای نشستن و گفت گو و نیز افزودن زمین‌های والیبال و بدمینتون مناسب سازی شده برای زنان، مزیت چشمگیری برای آن‌ها محسوب می‌شد. علاوه بر این بهبود وضعیت روشنایی پارک‌ها، خیابان‌ها و پیاده‌روها با افزایش احساس امنیت همراه بود که آن‌ها را بیشتر نسبت به حضور در اجتماع ترغیب کرد.  

در سال ۲۰۰۰ نیز چهار پارک دیگر ایجاد شد و از سال ۲۰۰۵ به بعد دستورالعمل‌های حساسیت جنسیتی به پارک‌ها و اماکن عمومی سراسر شهر ابلاغ شد که این روند یعنی تبدیل دانش محلی متخصصان به دستورالعمل‌های کلی و لازم‌الاجرا برای شهرداری‌ها و مسئولان شهری، گامی بلند و ایده‌آل در مسیر اجرای جریان اصلی حمایت از زنان در کل کشور بود.

کد خبر 400663

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.