به گزارش خبرنگار ایمنا، معاونت برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی متولی اصلی جمع‌آوری داده‌ها، تجزیه و تحلیل آنها و انتشار درست اطلاعات است تا به واسطه آن برنامه‌ریزی برای شهر آسان‌تر شود.
آمار و اطلاعات در برنامه‌ریزی‌های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت مورد استفاده مدیران شهری اصفهان قرار می‌گیرد و برای یکپارچه‌سازی داده‌ها و اطلاعات، سامانه‌های مختلفی راه‌اندازی شده تا خروجی مورد نظر حاصل شود.
بهره‌گیری درست از آمار در برنامه‌ریزی‌ها از جمله برنامه‌ریزی شهری فواید زیادی از جمله پیشبرد امور شهر با هزینه کمتر، سرعت در ارایه و بهبود کیفیت خدمات به شهروندان و سایر ذی‌نفعان، توسعه و تحول سازمانی، پاسخگویی و مسئولیت‌پذیری در برابر شهروندان و شفافیت در تولید آمار و انجام برنامه‌ریزی‌های شهری را به همراه دارد.
در ارتباط با اهمیت و جایگاه آمار و برنامه‌ریزی در مدیریت شهری گفت و گویی را با «سعید فردانی»، مدیر برنامه‌ریزی و بودجه شهرداری اصفهان انجام داده‌ایم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید:
آمار و برنامه‌ریزی در مدیریت شهری چه جایگاهی دارد؟
اثرگذاری آمار و برنامه‌ریزی در تصمیم‌گیری و خدمت به شهروندان است؛ یکی از مهمترین نکات، تصمیم‌گیری مدیران در سطح استراتژیک بر مبنای آمار صحیح است.
برنامه‌ریزی تلاشی است که فعالیت یک سازمان را در راستای اهداف سازماندهی کرده و می‌تواند در ترسیم آینده مطلوب اثرگذار باشد، این برنامه‌ریزی در شهر اصفهان در دو سطح استراتژیک و عملیاتی انجام می‌شود.
برنامه‌ریزی استراتژیک آینده را در نظر می‌گیرد و بر نقاط قوت تمرکز دارد تا با استفاده از فرصت‌های امروز، آینده مطلوب را برای شهروندان رقم بزند.
تفاوت رویکرد استراتژیک با فضای برنامه‌ریزی‌های بلند مدت این است که از مزیت‌ها استفاده حداکثری داشته و منجر به افزایش بهره‌وری در فضای تصمیم‌گیری، تخصیص منابع و هدایت شهر می‌شود.
به عنوان مثال ظرفیت گردشگری‌های سلامت، تاریخی، صنعتی، زیارتی یا سیاحتی مورد بررسی قرار گرفته و مناسبت‌ترین ظرفیت انتخاب و تلاش برای تحقق اهداف در آن حوزه مد نظر برنامه‌ریزان قرار می‌گیرد.
در حوزه عملیاتی بر اساس استراتژی‌ها و جهت‌گیری‌های مشخص شده باید طرح‌ها و پروژه‌های مرتبط با آن جهت از سوی خبرگان و مدیران شهری تعریف شود.
در لایه عملیاتی به طور معمول پروژه‌ها، طرح‌ها و اقدامات در راستای اهداف و استراتژی‌ها تدوین می‌شود تا با تمرکز بر این لایه، آینده مطلوب و مناسب‌تر از قبل ترسیم شود.
یکی از مباحث مطرح شده در سال‌های گذشته، استفاده از فناوری‌ها در راستای تحقق اهداف در مدیریت شهری است؛ استفاده از تکنولوژی‌های به روز در راستای ارتقاء کیفی خدمات می‌تواند از جمله مواردی باشد که در سطح استراتژیک انتخاب و در سطح عملیاتی اجرایی شود، مثل سامانه‌های یکپارچه‌ای که در اختیار شهرداری اصفهان قرار گرفته است تا خدمات با کیفیت بیشتری به شهروندان ارایه شود.
با وجود نرم‌افزارهای موجود شهروندان در منزل با استفاده از بستر تکنولوژی از خدمات شهرداری بهره‌مند می‌شوند و بدون مراجعه حضوری اطلاعات و خدمات مورد نیاز خود را دریافت می‌کنند.
یکی از مهمترین اتفاقات حال حاضر کلانشهرها، «دگردیسی نگرش به آمار و برنامه‌ریزی» است.
چالش‌های حوزه آمار چیست؟
مهمترین چالش در حوزه آمار، یکسان‌نبودن مفاهیم اطلاعاتی و آماری و نبود یکپارچگی بین دستگاه‌های اجرایی است، اما با تدابیری که از سوی تمام ارگان‌های شهری انجام شده، یکپارچه‌سازی اطلاعات برای تصمیم‌گیری بهتر و سریع‌تر و ارایه خدمات بهینه به مردم در دستور کار قرار گرفته است.
خوشبختانه در حال حاضر فضای یکپارچه‌سازی اطلاعات بهبود یافته و این فضا با رصد اطلاعات درست بسیار اثرگذار برای کاهش هزینه‌های بحران و نجات جان شهروندان است.
در بخش برنامه‌ریزی چه اقداماتی انجام شده است؟
در بخش برنامه‌ریزی تاکنون پنج برنامه مصوب پنج ساله با عناوین «اصفهان ۲۲+»، «اصفهان ۸۵»، «اصفهان ۹۰»، «اصفهان ۹۵ » و «اصفهان ۱۴۰۰» از سوی شهرداری اصفهان تدوین شده است.
در حال حاضر برنامه «اصفهان ۱۴۰۵» به عنوان ششمین برنامه شهرداری اصفهان در دستورکار قرار گرفته و جلسات آن با حضور نخبگان، پژوهشگران و مدیران مختلف شهری برگزار شده است.
آیا برنامه‌ای برای توریست‌های گردشگری سلامت و تاریخی در اصفهان دارید؟
مزیت رقابتی توریست سلامت در سطح کشور احصاء نشده، اما در زمینه گردشگری تاریخی شهرداری اصفهان مصمم است در محورهای گردشگری برای احیاء خانه‌های قدیمی اقدام کند تا گردشگران از مبدأ مقصد خود را به سمت یک شهر تاریخی انتخاب کند.
در برنامه‌های شهرداری اصفهان برای گردشگران از «احیاء نقطه‌ای» به سمت «احیاء محورهای گردشگری» حرکت شده و به عنوان مثال ساماندهی محور گردشگری حدفاصل میدان انقلاب، میدان امام حسین(ع)، میدان نقش‌جهان و میدان امام علی(ع) در دستور کار قرار گرفته است.
اخیرا با همت شورای اسلامی شهر طرح «اصفهان ۲۰۲۰» به عنوان یک رویداد جهانی مطرح شده تا استراتژی‌ها و سیاست‌های گردشگری مورد توجه قرار گیرد.
آمار در مباحث مدیریت شهری و تصمیم‌گیری‌ها چه کاربردی دارد؟
این سؤال را با یک مثال پاسخ می‌دهم؛ هر دو سال یکبار از مردم نظرسنجی انجام می‌شود تا نیازهای آنها احصاء، دسته‌بندی و در بودجه سالانه پاسخ داده شود البته نظرسنجی با روش‌های مختلف انجام می‌شود تا بتوانیم به نتایج حاصله اکتفا کنیم.
در سال‌های اخیر تمام نیازهای مکان‌مند شده، خوشبختانه شهرداری اصفهان در ارایه اطلاعات مکانی پیشتاز است و حرف برای گفتن دارد. اطلاعات مکانی یا جی. آی. اس در شهرداری و توسط افرادی که در شهر به این اطلاعات نیازمند هستند، استفاده می‌شود و یکی از روش‌هایی است که می‌تواند کاربرد آمار را مورد توجه قرار دهد.
به عنوان مثال در اصفهان به ازای هر نفر شهروند ۲۷ متر فضای سبز وجود دارد، اما آیا همه شهروندان دسترسی این سرانه را دارند؟، بی‌شک پاسخ این سؤال منفی است، از این رو در رویکردهای اخیر در کنار توجه به معیار سرانه خدمات در شهر، میزان دسترسی شهروندان با استفاده از آمار مشخص می‌شود.
در ارایه خدماتی مثل حمل ونقل عمومی نیز این موضوع بسیار حائز اهمیت است.
در حال حاضر حدود ۱۲ خدمت اصلی شهرداری اصفهان به صورت مکان‌مند جانمایی شده و دسترسی شهروندان در محلات مختلف شهر به امکانات ورزشی، فضای سبز، پارکینگ، کتابخانه، ایستگاه‌های آتش نشانی برای افزایش ایمنی شهر و شهروندان، مُدهای مختلف حمل ونقل عمومی در شهر محاسبه و ارزیابی شده است.
مردم چه کمکی می‌توانند در این زمینه انجام دهند؟
بیشترین کمک مردم به خصوص در فصل بودجه‌ریزی این است که پیشنهادات خود را از طریق سامانه ۱۳۷ شهرداری اصفهان مطرح کنند زیرا در حال حاضر بر اساس این فضا، نیازهای مردم مورد سنجش قرار می‌گیرد.
ارزیابی و داده‌کاوی اطلاعات سامانه ۱۳۷ را در دستور کار داریم و در بخش عملیاتی شدن طرح‌ها نیز نظرات شهروندان مورد توجه قرار می‌گیرد.
در حال حاضر بیشتر شهروندان اصفهانی پیرامون اتفاقات و رویدادهای شهر نظرات خود را مطرح می‌کنند که انتظار می‌رود پیشنهادات اقتضایی به سمت پیشنهادات اصلاحی ارتقاء یابد.
آیا آمارها و سنجش‌ها توانسته در مدیریت برنامه‌ریزی و بودجه شهرداری به گونه‌ای باشد که سطح اختلاف خدمات مناطق را کاهش یا برطرف سازد و توزیع عادلانه خدمات رارقم بزند؟
تفاوت فضای اجتماعی شهر بر اساس برنامه و بودجه رقم نمی‌خورد، هر چند عدالت اجتماعی و شاخص سرانه عمرانی مورد توجه است تا همه شهروندان از خدمات عمرانی بهره‌مند شوند و همگرایی در فضای خدمات داشته باشیم.
توزیع عادلانه خدمات با پروژه‌های محرک توسعه در مناطق مختلف شهر انجام می‌شود؛ خوشبختانه در دو سال اخیر توزیع عادلانه امکانات و خدمات در تمام نقاط شهر بسیار مورد توجه قرار گرفته و به صورت کمّی و سنجش‌پذیر می‌توانیم ادعا کنیم که همگرایی ارایه خدمات در شهر اصفهان رقم خورده است.
البته در سال‌های متمادی باید توزیع تمام امکانات در نقاط مختلف شهر انجام شود.
تاریخچه‌ای از آمارنامه‌های شهر اصفهان در اختیار دارید؟
به صورت نظام‌مند و مستمر از سال ۸۷ نخستین آمار نامه شهر اصفهان تدوین شد و انتشار آن هر سال ادامه یافت به طوری که تاکنون ۱۱ آمارنامه منتشر شده است در این آمارنامه‌ها با تعامل مرکز آمار ایران، اطلاعات بر اساس استاندارد آیزیک دسته‌بندی شده و در فصل‌های متعددی همچون جمعیت، انرژی و ... ارایه شده است.
آمارنامه ۹۷ در نخستین نشست آمار و برنامه‌ریزی در ۶۰۰ صفحه و چهار هزار قلم اطلاعاتی رونمایی شد؛ با توجه به اینکه اکثر برنامه‌ریزان فرصت مطالعه تمام موارد مطرح شده در آمارنامه را ندارند، در هر فصل اطلاعات کلیدی در یک یا دو صفحه خلاصه شده و به صورت تصویری(اینفو) ارایه شده تا در کمترین زمان نیازهای اصلی اطلاعاتی مخاطبان برطرف شود.
اضافه شدن روندهای اطلاعاتی ۱۰ سال گذشته، اینفوگرافی و توجه به استانداردها ازجمله موارد اضافه شده در آمارنامه ۹۷ شهر اصفهان است.
در گذشته آمارنامه‌های شهر بهمن ماه هر سال منتشر می‌شد، اما در حال حاضر با تلاش صورت گرفته در شش ماه نخست سال نسخه الکترونیک و در هفته آمار و برنامه ریزی نسخه چاپی منتشر می‌شود و با توجه به وجود آمار و اطلاعات بسیار مفید، مورد استفاده دانشجویان زیادی قرار می‌گیرد.
نظر شما