به گزارش خبرنگار ایمنا، مسکن یکی از نیازهای اصلی انسان برای معیشت است، از این رو همواره به عنوان یک صنعت پیشران در نظام اقتصادی هر کشور مورد توجه دولت‌ها قرار گرفته است. وجود تعداد زیاد صنایع وابسته به مسکن و ساختمان و ظرفیت بالای این صنعت برای اشتغال‌زایی نیز جایگاه ویژه ای برای آن در هر کشوری رقم زده است.
در طول سال‌های اخیر با سایه افکندن رکود بر بازارهای کشور و سخت شدن شرایط اقتصادی، مسکن نیز از این رهگذر بی نصیب نماند و دچار مشکلات بسیاری شد. به طوری که خانه دار شدن برای بسیاری از مردم به ویژه اقشار متوسط و کم درآمد جامعه به یک رویا تبدیل شد.
راهکار دولت نهم؛ مسکن مهر
راهکار دولت نهم برای برقرار کردن توازن میان عرضه و تقاضا در بازار مسکن کشور و رونق بخشیدن به آن، راه اندازی پروژه‌های ساخت و ساز مسکن دولتی با عنوان "مسکن مهر" بود که با مشکلات زیاد و خدمات حداقلی همراه و موجب خانه دار شدن بسیاری از مردم در نقاط دور از مرکز شهر شد. هنوز نیز ساخت بسیاری از واحدهای این پروژه ادامه دارد و انجام و تکمیل آن به دولت دوازدهم نیز رسید.
دولت یازدهم و دوازدهم پس از روی کار آمدن تلاش کرد تا روند خانه دار کردن مردم با خدمات حداقلی در مسکن مهر را ادامه دهد و واحدهای مسکونی که دولت قبل به صورت نیمه کاره در مناطق خارج از شهر ساخته بود را به مردم تحویل دهد، اما مشکلات ساختاری در نظام واگذاری و پرداخت این طرح ملی که توسط دولت نهم تدوین شده بود، باعث به وجود آمدن مشکلات زیادی برای مردم شد و از این رو دولت تصمیم گرفت تا در کنار تکمیل پروژه‌های مسکن مهر و واگذاری واحدهای مسکونی به صاحبان آنها، طرح مسکن خود را اجرایی کند.
راهکار دولت دوازدهم؛ اقدام ملی مسکن
اقدام ملی مسکن، نام طرح اقتصادی دولت دوازدهم است که برای خانه دار کردن دهک های ضعیف جامعه و کنترل رکود بازار مسکن و مستغلات معرفی شده و دولت قصد دارد تا با اجرای صحیح این طرح، رکود سنگین در بازار مسکن مملو از قیمت های نجومی را بشکند و رونق را به صنعت ساختمان بازگرداند.
ساخت ارزان واحدهای مسکونی نباید به ایمنی ترجیح داده شود
خشایار جمالی نژاد، کارشناس برنامه ریزی اقتصادی، معتقد است حتی مطرح کردن اجرای یک طرح ملی برای کاهش قیمت مسکن می تواند در نزولی کردن ارزش واحدهای مسکونی و کمک به جو روانی منفی که در بازار ایجاد شده، تاثیرگذار باشد و بی شک اجرای آن تبعات مهمی در اقتصاد مسکن کشور خواهد داشت.
وی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، اظهار می کند: بر اساس صحبت های وزیر راه و شهرسازی این وزارتخانه قصد دارد تا ۴۰۰ هزار واحد مسکونی جدید را در دو سال آینده به بازار مسکن کشور تزریق کند و بی شک این اقدام موجب ریزش قیمتی واحدهای مسکونی در شهرهای مختلف خواهد شد.
این کارشناس اقتصادی می افزاید: اجرای طرح اقدام ملی مسکن به تفکیک استان‌های محروم یکی از اقداماتی است که می تواند نقش مهمی در کاهش قیمت این کالای ضروری داشته باشد.
جمالی نژاد اضافه می کند: دولت قصد دارد تا با اجرایی کردن طرح اقدام ملی مسکن، بیش از یک میلیون و ۱۰۰ هزار واحد مسکونی جدید برای مردم بسازد و میزان اشتغال ایجاد شده توسط این طرح می تواند رونق را به بسیاری از بازارهای وابسته به مسکن کشور بازگرداند؛ البته وزارت راه و شهرسازی باید از مشکلات طرح مسکن مهر الگو بگیرد و واحدهای مسکونی را در بهترین کیفیت تحویل مردم دهد.
وی ادامه می دهد: اجرایی نکردن ملزومات ایمنی در طول ساخت و سازهای این طرح می تواند تبعات اقتصادی منفی را برای سال‌های آینده متوجه دولت دوازدهم کند و تحویل نا ایمن واحدهای مسکونی به مردم، نمونه بارز ظلم در حق آنهاست؛ دولت نباید به عنوان نهاد اجرایی کشور، ارزان ساخته شدن واحد های مسکونی را به ایمنی ترجیح دهد و مولد واحدهای مسکونی نا ایمنی باشد که در حوادث طبیعی موجبات انتقادات نسبت به دستگاه اجرایی را فراهم می کند.
این کارشناس برنامه ریزی اقتصادی، تصریح می کند: دولت باید در این طرح به میزان اراضی باقی مانده در شهر ها و حفاظت از محیط زیست طبیعی مناطق غیر شهری نیز توجه کند تا ناخواسته مهره بازی کثیف طبیعت خواران نشود و شهرسازی بدون برنامه ریزی نداشته باشد. بی شک شهر سازی یکی از مهم ترین فعالیت های اقتصادی دولت است که باید برنامه ریزی های گسترده و بلند مدتی برای آن صورت بگیرد تا ساختمان های پایدار، آسیبی به منافع نسل‌های بعد، نرسانند.
جمالی نژاد اضافه می کند: اجرای طرح اقدام ملی مسکن، بستر مناسبی برای ترویج الگوی ساختمان سازی پایدار توسط دولت در کشور است و باید ببینیم دولتی که همواره طرح مسکن مهر کابینه نهم را بابت ایمن نبودن آن مورد انتقاد قرار داده، تا چه میزان معیارهای استاندارد ساختمان سازی در ساخت واحدهای مسکونی جدید را رعایت می کند.
قابل ذکر است که معرفی این طرح از زمستان سال گذشته موجب تغییرات نسبتا قابل توجهی در میزان معاملات و قیمت مسکن در شهرهای بزرگ شد و بر اساس آمار، پس از معرفی این طرح و اعلام وبگاه اینترنتی ثبت نام در آن توسط وزارت راه و شهرسازی، میزان معاملات مسکن در شهرهای بزرگ حدود ۴۰ درصد افزایش داشته و این در حالی است که تا پیش از زمستان سال گذشته، بازار مسکن در رکود کامل قرار داشت و نوسانات نرخ دلار موجب ورود سرمایه های مردمی به بازار ارز شده بود.
بهبود فرهنگ مسکن کشور باید در اولویت قرار گیرد
امیرعلی قاسمی، فعال حوزه مسکن در این باره به خبرنگار ایمنا می گوید: مشکل بازار مسکن کشور، کمبود واحد های مسکونی در شهرهای بزرگ نیست، بلکه فرهنگ وسعت طلبی مردم در حوزه خرید مسکن است؛ خانواده هایی چهار نفره به دنبال واحدهای مسکونی با متراژهای بیش از ۱۰۰ متر هستند و این در حالی است که بر اساس استانداردهای جهانی، واحد مسکونی ۶۰ متری نیز پاسخگوی نیاز معیشتی این خانواده است.
وی اضافه می کند: بهبود فرهنگ مسکن خانواده‌های ایرانی از ساخت واحدهای مسکونی جدید در مناطق شهری مهم تر است و این موضوع باید از طریق وزارتخانه های فرهنگی دولت در اولویت قرار بگیرد تا بتوانیم شاهد نیازهای صحیح و منطقی در بازار مسکن باشیم و سپس برای پاسخ این نیاز ها، فکری بکنیم.
قاسمی ادامه می دهد: مصرف گرایی بلای جان هر نظام عرضه و تقاضایی است و به نظر می رسد نظام عرضه و تقاضای مسکن کشور نیز دچار همین بلای جان شده و در صورتی که دولت به فکر فرهنگ سازی برای نیازهای غیرمنطقی مردم نباشد، تا زمان متوازن شدن عرضه و تقاضا در بازار مسکن کشور فاصله زیادی داریم.
این فعال حوزه اقتصاد مسکن با اشاره به بخش هایی از طرح مسکن مهر دولت نهم، خاطر نشان می کند: یکی از اصلی ترین اشتباهات دولت نهم در تدوین طرح ملی مسکن مهر، جانمایی واحدهای مسکونی ارزان قیمت جدید در نقاطی دور از شهرهای بزرگ بود و همین امر موجب افزایش میزان هزینه های دولت برای احداث ساختمان های مسکن مهر شد زیرا هزینه های احداث راه و برطرف سازی عوارض زمین نیز به هزینه های ساخت واحدهای مسکونی اضافه شد و بودجه دولت برای اجرای همزمان هر دو پروژه کافی نبود.
قاسمی اضافه می کند: تنها مزیت طرح اقدام ملی مسکن، نسبت به طرح مسکن مهر دولت نهم، در نظر گرفتن اراضی استفاده نشده درونی شهرهای بزرگ کشور است زیرا این مشکل همواره یکی از معضلات اصلی نظام شهرسازی شهرهای مختلف ایران بوده و به نظر می رسد همکاری نهادهای متفاوت متولی حوزه مسکن کشور همچون بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و شهرداری‌ها می تواند دولت را در اجرای دقیق و صحیح این طرح یاری دهد.
به گزارش خبرنگار ایمنا، ادامه طرح‌های ملی اقتصادی که توسط دولت‌های مختلف تصویب و اجرایی شده همواره یکی از بحث برانگیز ترین، موضوعات در حوزه اجرای طرح‌های ملی بوده زیرا اغلب دولت‌های جدید پس از روی کارآمدن با انتقاد از طرح‌های توسعه ای دولت قبل، پروژه‌های جدیدی را کلید می‌زنند و همین موضوع موجب نیمه کاره ماندن طرح دولت قبلی و از بین رفتن سرمایه‌های مردمی می‌شود.
گزارش از: سپهر زارع – خبرنگار ایمنا
نظر شما