به گزارش خبرنگار ایمنا، امروز پانزدهم آبان ماه مصادف است با هشتم ربیع الاول ۱۴۴۱ هجری قمری که به نام سالروز شهادت امام حسن عسگری (ع) و آغاز امامت حضرت ولی عصر (عج) ثبت شده است. بر اساس آنچه در تاریخ اسلام ثبت و ضبط شده است پیشوای یازدهم شیعیان، با وجود همه فشارها و مراقبت‌های بی وقفه حکومت عباسی، سلسله‌ای از فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی و علمی را در جهت حفظ اسلام و مبارزه با افکار ضد اسلامی انجام و ولایت را به امام دوازدهم حضرت حجت (عج) انتقال داده اند.
محسن دهقان، کارشناس مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی، در گفت وگو با خبرنگار ایمنا با اشاره به رویداد شهادت امام حسن عسگری (ع) و آغاز امامت حضرت ولی عصر (عج) گفت: پیرامون امام حسن عسگری (ع) در سه بخش می توان صحبت کرد. بخشی در مورد مشخصات شناسنامه ای ایشان است. بخش دیگر در رابطه با اقامت ایشان در سامرا است و بخش سوم آماده سازی برای مسئله غیبت است.
وی ادامه داد: اما در مورد شناخت شناسنامه ای امام، امام حسن بن علی عسگری (ع) یازدهمین امام شیعیان است و بنا به روایت مورخان حضرت در ربیع الثانی روز دهم یا هشتم یا چهارم سال ۲۳۲ ه.ق چشم به جهان گشوده و بنا به نقلی که در کتاب کافی شریف جلد ۱ صفحه ۵۰۳ آمده اشان ۲۸ سال زندگی کرده اند. جناب مسعودی در کتاب بروج الذهب صفحه ۴ و ۱۱۲ سن امام رو به هنگام شهادت ۲۹ سال ذکر کرده اند. نکته دیگری که در این بحث وجود دارد این است که همه مورخان اتفاق نظر دارند که رحلت امام حسن عسگری در هشتم ربیع الاول از سال ۲۶۰ ه.ق اتفاق افتاده که شیخ مفید در کتاب ارشاد صفحه ۳۳۵ نیز به این مطلب اشاره کرده است.
دهقان در خصوص مسئله سکونت امام در شهر سامرا گفت: خلفای عباسیه هم اصل با امام حسن عسگری (ع) سیاست اجداد خودشان را نسبت به امام ادامه دادند و حضرت را مجبور کردند که در شهر سامرا بماند. روشن است که امام عسگری (ع) همانند سایر امامان در صورت داشتن اختیار و آزادی، نه سامرا بلکه مدینه را برای زندگی خودشان انتخاب می کردند اما خلفای عباسی در صدد این بودند که با نگه داشتن امام در سامرا ایشان و یارانشان را به شدت تحت مراقبت خود داشته باشند و ارتباطات عادی و روزمره حضرت با مردم و دوستدانشان به راحتی امکان پذیر نباشد. چنان چه طبق نقل یکی از خدمتکاران امام(ع) آمده است که آن حضرت هر دوشنبه و پنجشنبه مجبور بود در دارالخلافه حاضر شوند که البته چنین حضوری اگرچه نوعی احترام برای آن حضرت تلقی می شد ولی در واقع تنها وسیله کنترل او از نظر خلیفه بود. لذا شیعیان برای دیدن امام با مشکل مواجه بودند.
وی با اشاره به اقدامات مهم امام حسن عسگری (ع) در باب آماده سازی شیعیان برای عصر غیبت افزود: نکته ای که اینجا لازم است اشاره کنیم این است که یکی از اقدامات مهم امام حسن عسگری (ع) آماده سازی شیعیان برای مسئله غیبت بود که البته از زمان پیامبر آماده سازی شیعان برای مسئله غیبت وجود داشته است. برخی از اقدامات امام در در این امر را می‌شود اینگونه مطرح کرد: پنهان کردن دلالت امام زمان(عج) است. به دلیل اینکه دشمنان به دلیل شنیدن روایاتی که از قبل در باب تولد فرزند امام حسن (ع) به دنبال این بودند که اگر چنین فرزندی به دنیا بیاید او را پیدا کرده و از بین ببرند به همین دلیل امام عسگری (ع) از بیم دشمنان ولادت فرزندشان را مخفی کردن به گونه ای که دوران بارداری همسر امام حسن(ع) برای کسی آشکار نبود و دختر امام جواد به نام حکیمه تنها هنگام فرارسیدن زمان تولد حضرت حجت(عج) از این موضوع مطلع شد.
کارشناس مرکز ملی پاسخوگی به مسائل دینی اقدامات دیگر امام حسن عسگری(ع) در باب عصر غیبت را چنین برشمرد: اقدام دیگری که امام عسگری(ع) برای مسئله غیبت انجام دادند، مژده ولایت امام زمان(عج) به اصحاب خاص بود که در ضمن نامه ای به برخی از اصحاب خودشان ولادت حضرت حجت(عج) را به آنها بشارت دادند. از جمله نامه ای که به احمد بن اسحاق نوشتند و در آن نامه به تولد فرزند خوشان اشاره کرده بودند. کار دیگر امام عسگری(ع) معرفی حضرت حجت به شیعیان نزدیک بود. چنان در روزهای ابتدای ولادت امام زمان(عج) ایشان را به اصحاب نزیک خودشان از جمله حسین بن عیوب بن نوح نشان دادند و از آنها پیمان گرفتند که راز این فرزند را پنهان نگه دارند.
وی ادامه داد: فعالیت دیگر امام عسگری(ع) در باب مسئله غیبت دیدار تعدادی از یاران امام با فرزند امام عسگری(ع) بود به نوشته شیخ طوسی گروهی از شیعیان نزد امام عسگری(ع) رفتند تا از او در مورد جانشین ایشان سوال کنند. آنها در حالی که نشسته بودند کودکی را دیدند که شبیه ترین افراد به امام عسگری(ع) بود و حضرت در آنجا فرمودند پس من او پیشوا و جانشین من بر شماست. بدانید از امروز او را نخواهید دید تا روزگاری بگذرد.
محسن دهقان با بیان این مطلب که "به هر ترتیب اقدامات امام در برخورد با این حجم از فشار و سختگیری ها همان رویه ای بود که باید نظام وکلا را تقویت می کرد، گفت: این اقدام به این دلیل انجام شد که شیعیان در مناطق مختلفی پراکنده شده بودند باید ارتباط با شیعیان از طریق وکلا حفظ میشد این بود که به ناچار نظام وکلا را تقویت کردند. نمایندگانی را با پیک های مخصوص فراهم کردند و سعی کردند ارتباط خودشان را با شیعیان حفظ کنند. از همین جا باید به این مطلب اشاره کرد که زمان شناسی امام یک نکته بسیار مهم در برخورد با حاکمان بوده است.
وی با شاره به این مطلب که اگر ما بخواهیم درسی از امام (ع) بگیریم این است که باید براساس زمان کارهای خودمان را انجام دهیم، گفت: درسی که لازم است از این مطلب بگیریم این است که ما نیز باید ویژگی های زمانی خود را بشناسیم و بر اساس ویژگی های زمان سعی کنیم برنامه ریزی های لازم را در جهت هدایت مردم به سمت دین داسته باشیم چنانچه شما میبینید که امام علی(ع) بر اساس اصلاح و بعد از خلیفه شدن بر اساس رویارویی با دشمنان عمل کردند، امام حسن(ع) بر اساس صلح، امام حسین(ع) جنگ را انتخاب کردند، امام سجاد(ع) تقیه را پیش گرفتند، امام باقر(ع) و امام صادق(ع) به نشر علوم پرداختند و یا امام کاظم(ع) به دلیل فشار های سیاسی حکام عباسی به رسالت ایجاد توازن و تعادل فکری میان شیعیان پرداختند. وجود نازنین امام رضا (ع) قبول ولایت عهدی مامون را برای شناخت حق علویان و بطلان اقدامات خلفای پیشین در پیش گرفتند. امام جواد(ع) به دلیل کمی سنی و یا سخت گیری های خاص حکومت در ارتباط با امام شیوه مناظره و شبکه ارتباطی وکلا را در پیش گرفتند. امام هادی(ع) نیز بر اساس تبعیت از پدرشان بر همان شیوه شبکه ارتباطی وکالت و وجود نمایندگان در مناطق مختلف را سرلوحه خودشان قرار دادند و امام حسن عسگری(ع) نیز به همان منوال و طبق شیوه پدرشان برخورد کردند.
دهقان در پایان با بیان این مطلب که، آنچه که مهم است که ما هم باید بر اساس ویژگی های عصر حاضر خودمان حرکت کنیم، گفت: عصر حاضر ما عصر سرعت و فرصت، عصر رهایی از تمامی قید و بندها، عصر کاهش نظارت های اجتماعی ناشی از تحولات مدرنیته، عصر اختلالات و تنوع مشکلات روانی، عصر تشویش و بی هدفی عصر هجوم منابع رسانه ای عصر عصیان های اجتماعی و فرهنگی است، لذا بر اساس ویژگی های عصر حاضر ما هم باید در تبلیغ دین و گسترش دعوت به سوی مسیر درست و حق و حقیقت گام برداریم. اگر ویژگی های عصر حاضر را مورد لحاظ قرار ندهیم قطعا در انجام کارهایی که مدنظر داریم شکست خواهیم خورد.
نظر شما