به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، شهرنشینی به معنای تنوع بیشتر و فرصتهای شغلی فراوانتر برای انسانها است. این فرآیند یک روند طبیعی اجتماعی است ولی افزایش بیش از حد آن میتواند فاجعهآفرین باشد و از دست رفتن این فرصتها و یا خارج شدن آنها از کنترل، منجر به افزایش جرم و جنایت و ایجاد فقر غیرقابل کنترل خواهد شد. با این حال شرایط شغلی مناسبتر، داشتن درآمد بالاتر، بهرهمندی از زندگی مرفهتر و کاهش امکانات لازم برای کشاورزی باعث شده همواره سیل جمعیت روستایی در حال نقل مکان به شهرها هستند. علاوه بر این تراکم بالای جمعیت در مناطق شهری منجر به افزایش تقاضای خدمات و درنتیجه ایجاد فرصتهای شغلی جدید و بیشتر میشود که برای جویندگان حرفه موقعیت مناسبی به حساب میآید.
فرآیند شهرنشینی تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد که بیشتر آنها مثبت هستند و به دنبال دستیابی به بهترین موقعیتها اتفاق میافتد، با این حال وجوه منفی نیز برای آن وجود دارد که بسیار ویرانگر است. در ادامه با جنبههای مثبت و منفی شهرنشینی و افزایش جمعیت شهری بیشتر آشنا میشویم:
افزایش شهرنشینی و مشکل اشتغال
بخشی از شهرنشینی عبارت است از مهاجرت مردم از مناطق روستایی به سمت شهرهای بزرگ و کوچک که علاوه بر داشتن تراکم بیشتر و وجود مناطق گوناگون و متنوع، دارای فرصتهای شغلی بهتر و پردرآمدتر برای ساکنان خود هستند. این پدیده اجتنابناپذیر است چرا که تولیدات کشورها کمکم از سمت کشاورزی به سوی صنعتی شدن میرود و مردم را برای دسترسی بهتر به مشاغل و منابع به سمت شهرها سوق میدهد.
افزایش شهرنشینی در اکثر کشورهای در حال توسعه رخ میدهد، بدین ترتیب شهرها تبدیل به قطبهای تجارت و فرهنگ میشوند که با هدف دستیابی به مزایای مالی و یا اجتماعی، افراد بسیاری را به سمت خود و یا خارج از مرزهای خود جذب میکند و به این ترتیب یک فرد به طبقه اجتماعی که در آن متولد شده است محدود نمیشود. علیرغم اینکه این فرآیند بخشی طبیعی از یک جامعه در حال توسعه است ولی گاهی شاهد روند نزولی برای آن نیز وجود دارد زیرا افزایش بیرویه جمعیت شهرنشین و نیاز به گسترش مرزهای شهری، برخی اوقات ساکنان شهرها نیز راهی مناطق روستایی میشوند. در نتیجه برای شکوفایی یک جامعه پر رونق لازم است که در فرآیند شهرنشینی اصل تعادل برقرار شود.
شهرنشینی و استانداردهای بهتر زندگی
قابلیت دسترسی یکی دیگر از دلایلی است که مردم را به سمت شهرها میکشاند. ساکنان مناطق شهری دسترسی بیشتر و بهتر به استانداردهای زندگی، مدارس مناسب، امکانات بهداشتی و درمانی، فرصتهای تجاری و مزایای اجتماعی دارند.
علاوه بر این محیطهای شهری مدرنتر از محیطهای روستایی است و مردم را به سمت مد، غذاهای متنوع، فنآوریهای نوین و ایدههای جاری در سطح شهر جذب میکند. اکثر مهاجران روستایی در جستجوی یک شروع تازه و با هدف آشنایی بیشتر با فرهنگ، زندگی در محیطی شلوغ، بهرهمندی از فنآوریهای روز دنیا و تجربه مدرنیت به شهرها مهاجرت میکنند.
مهاجرت و بیکاری
شهرنشینی اثرات مثبت فراوانی برای جامعه دارد ولی تأثیرات منفی آن بسیار عمیقتر است چرا که مهاجرت بیش از حد به شهرها با افول منافع شهری و کاهش تمامی مزایا و فرصتهایی همراه است که شهرها وعده میدهند.
از سوی دیگر ازدحام بیش از حد جمعیت شهری منجر به افزایش غیرقابلتحمل ترافیک، قیمت مسکن، میزان فقر در اثر پر شدن موقعیتهای شغلی، رقابت غیرقابل کنترل برای به دست آوردن شغل، آلودگیهای صوتی و آب و هوا و کاهش کیفیت آموزش و پرورش و خدمات اجتماعی، کمبود محل زندگی منابع انرژی، زندگی در محیط کوچک به دنبال صرفهجویی در هزینهها و ایجاد محیطهای ناسالم و در نتیجه افزایش شدید بیکاری، جرم و جنایات میشود زیرا با کمیاب شدن مشاغل، علیرغم تلاشهای فراوان برای تأمین هزینههای زندگی نمیتوان درآمد کافی به دست آورد.
،
علاوه بر این مشکلات زندگی در چنین محیطهایی باعث میشود که فرد بدون در نظر گرفتن تواناییها و استعداد خویش دست به انتخاب مشاغلی بزند که برای وی مناسب نیست. فشارهای زندگانی نیز ممکن است فرد را به سمت مصرف مواد مخدر و قاچاق سوق دهد که هرچند تنها مختص مناطق شهری نیست ولی در آنها بسیار شایعتر است.
برای شهرنشینی چه کنیم؟
با توجه به معضلات ذکر شده برای شهرنشینی لازم است که در نحوه برخورد با این پدیده تجدیدنظر کرد و برای پیشگیری از مضرات ناشی از آن راهکارهایی ارائه داد. یکی از این آنها میتواند پیشگیری از ازدحام بیش از حد جمعیت باشد چرا که عامل اصلی ایجاد و تشدید مشکلات ذکر شده همین مورد به حساب میآید. این اقدام تنها با وجود آموزش صحیح در زمینه مبارزه با شهرنشینی بیش از حد قابل اجرا خواهد بود. از سوی دیگر با ارائه آموزشهای مناسب، میتوان نقش کلیدی سلامت محیط زیست را در ذهنها نهادینه کرد و بدین ترتیب به کمک حذف آلایندهها، ساکنان شهرها را برای ایجاد محیطهای شهری بهتر و پایدارتر آماده کرد.
علاوه بر این با ایجاد فضاهای شهری متناسب همه اقشار جامعه، میتوان یکی از اساسیترین مشکلات شهری یعنی ناپایداری آنها را برطرف نمود. در راستای دستیابی به این هدف لازم است برنامهریزان و مسئولان شهری با اقداماتی مانند استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر، بازیافت آب، طرحهای دوستدار محیط زیست و کارهایی چون ایجاد فرصتهای شغلی بیشتر و امکان دسترسی همگانی به آموزش و در نتیجه تربیت نیروی کار ماهرتر و توسعه امکانات رفاهی و ترویج گردشگری و تقویت فضاهای زندگی، حمایت از فرآیند یادگیری، فراهم آوردن آسایش برای ساکنان شهرها و حومه آنها، تقویت راهکارهای کمکی برای کاهش جرم و جنایت و تلاش برای از بین بردن فقر یا کاهش آن تا حد ممکن باعث ایجاد پایداری شهرها و با حفظ آن آینده شهری مناسبتری را برای شهروندان به ارمغان آورند.
نظر شما