به گزارش خبرنگار ایمنا، ایران یکی از صادر کنندگان عسل مرغوب است که در سراسر جهان طرفداران زیادی دارد زیرا مردم دنیا می‌دانند ایران یکی از بهترین پرورش‌دهندگان زنبور عسل است و به جهت برخورداری از منابع غنی و پوشش‌های گیاهی گوناگون، بهترین عسل طبیعی را تولید و روانه بازار می‌کند. جایگاه ایران در تولید عسل باکیفیت به میزانی است که اگر قرار باشد در مورد عسل باکیفیت ایران سخنی به میان آورد باید از اردبیل گرفته تا آذربایجان، دماوند، اصفهان، چهارمحال و بختیاری، فارس و خراسان را به‌عنوان قطبی از تولید عسل معرفی کنیم که هرکدام حرف‌های زیادی برای گفتن دارند.
هرچند باوجود چنین قابلیتی در زمینه تولید این محصول اما فعالیت در عرصه زنبورداری که با کمترین میزان مصارف مالی، می‌تواند بیشترین سود را نصیب اقتصاد کشور کند، با چالش‌ها و مشکلات زیادی روبه‌رو است. به‌طوری‌که در حال حاضر تولیدات عسل بیشتر استان‌ها به صورت فله‌ای به خارج از کشور صادر و از آنجا با بسته‌بندی‌های لوکس با نام‌های خارجی وارد بازار جهانی می‌شود.
در شرایطی که از حدود شش میلیون و ۷۰۰ هزار کندوی موجود، بیش از ۷۰ هزار تن عسل در سال تولید می‌شود، اما فقط به دلیل نبود حمایت‌های لازم، صنایع تبدیلی و بسته‌بندی مناسب، عسل ناب ایرانی با برند دیگر کشورها عرضه و توزیع می‌شود.
در این میان بنا بر گفته محمدمهدی طبائیان، کارشناس پرورش زنبور عسل سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان، زنبورداران استان با داشتن سرانه ۷۵۰ هزار کلونی رتبه اول کشوری را به خود اختصاص داده‌اند و بی شک سهم زیادی در تولید عسل دارند.
اشتغال و درآمدزایی قابل توجه تولید عسل در اصفهان
وی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اضافه می کند: در سال‌های عادی از هر کلونی به‌طور میانگین ۹ تا ۱۰ کیلوگرم عسل تولید می‌شود که دارای کیفیت مطلوبی است و به این ترتیب حدود ۹ درصد تولید آن متعلق به استان اصفهان است.
به گفته کارشناس پرورش زنبور عسل سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان شهرهای شهرضا، سمیرم، خوانسار، کاشان، فریدن، چادگان، فریدون‌شهر و نطنز از مهم‌ترین شهرستان‌های تولید عسل استان بشمار می آیند اما در بین همه شهرستان‌ها نجف‌آباد با تولید سالانه یکهزار و ۱۰۰ تن عسل رتبه نخست صنعت زنبورداری استان را به خود اختصاص داده و بخشی عمده تجهیزات زنبورداری کشور نیز در این شهرستان تولید و عرضه می‌شود.
در ادامه طبائیان با اشاره به سهم زنبورستان ها در اشتغال‌زایی می‌گوید: زنبورداری در استان اصفهان شغل اصلی محسوب می‌شود به‌طوری‌که بیش از چهار هزار نیروی کار در زمینه زنبورداری و تولید عسل در زنبورستان های استان فعالیت می‌کنند و البته اشتغال مستقیم در این زمینه شامل افرادی می‌شود که به طور مستقیم در واحدها مشغول تولید عسل هستند. به غیر از این مشاغل مستقیم واحدهایی نیز در زمینه مشاغل خانگی مرتبط با تولید عسل مشغول فعالیت هستند که معمولاً این افراد فعالیت خود را در منازل و باغ‌ها انجام می‌دهند.
وی می افزاید: گرده، بره موم و ژل رویال از تولیدات زنبورعسل است که هر کدام در صنایع بهداشتی، درمانی و غذایی کاربردهای ویژه‌ای داشته و درآمد اقتصادی مناسبی را نیز همراه دارد.
موانع صادرات مناسب عسل باید برطرف شود
همانگونه که اشاره شد کشور ایران از تولیدکننده‌ها و پرورش‌دهندگان مطرح عسل و زنبور در دنیا است و با داشتن ظرفیت‌های فراوان برای توسعه زنبورداری اما به دلیل وجود برخی مشکلات نتوانسته به جایگاه مطلوب در صادرات دست یابد درصورتی‌که بر اساس آمار موجود با احتساب جمعیت ۸۰ میلیون نفری و تولید ۸۸ هزار تن عسل و مصرف نشدن این ماده غذایی در کودکان کمتر از دو سال، سالانه با مازاد ۲۰ هزار تن عسل در کشور روبه‌رو هستیم که باید برای صادرات آن برنامه‌ریزی کرد.
دراین باره رضا بهرامی که از زنبورداران اصفهان است به خبرنگار ایمنا می‌گوید: با توجه به این که عسل ایران دارای ذخیره خواص بی‌نظیر گیاهان دارویی است با حمایت از تولید داخل می‌توان در صادرات این محصول به بازارهای هدف، رتبه نخست را به دست آورد اما با مشکلاتی همچون بسته‌بندی نامناسب و قوانین دشوار اداری در صدور مجوزها برای صادرکنندگان، دست و پای فعالان این حوزه برای درآمد و اشتغال‌زایی بسته شده است.
وی می افزاید: همچنین اعمال تحریم‌های سال‌های اخیر و نبود آزمایشگاه‌های مجهز و کافی برای کنترل کیفیت عسل، در کاهش شدید صادرات این محصول تاثیر داشته است.
این زنبوردار می‌گوید: یکی از مهم‌ترین دلایل افت صادرات عسل به حذف استاندارد اجباری و ایجاد استاندارد تشویقی بر تولیدات عسل مربوط می‌شود زیرا خریدار خارجی تمایل به عسلی دارد که حداقل کنترل و نظارت در کشور تولید کننده بر آن انجام گرفته باشد و به عسل تولیدی ایران با استاندارد تشویقی اعتمادی ندارد.
وی اظهار می‌کند: جدای از وجود چنین معضلاتی بر سر راه صادرات عسل، برخی افراد سودجو باوجود میزان فراوان ملکه‌های زنبورعسل، با این توجیه که ملکه‌های زنبور عسل داخلی بی‌کیفیت هستند اقدام به واردات غیرقانونی ملکه و فروش آن‌ها با نرخ‌های بسیار بالا کرده‌اند که این مسئله علاوه بر وارد کردن زیان‌های اقتصادی به تولیدکنندگان داخل، باعث ایجاد بیماری‌های ناشناخته‌ای در زنبورستان ها خواهد شد که گاه جبران‌ناپذیر است.
بهرامی اظهار می‌کند: موضوع قابل تأمل دیگر آنکه گذشته از واردات ملکه، در بسیاری از فروشگاه‌های استان اصفهان که خود قطب تولید عسل کشور محسوب می‌شود شاهد توزیع عسل‌های خارجی هستیم و برخی مصرف‌کنندگان نیز که فقط دنبال تولیدات خارجی هستند، خریداری می‌کنند و این در حالی است که عسل اصفهان جزو عسل‌های باکیفیت جهان محسوب می‌شود و به دلیل تنوع اقلیمی کشور در هیچ جای دنیا عسل طبیعی این تنوع گیاهی را ندارد.
به گفته وی بر اساس قوانین، واردات عسل و فرآورده‌های مربوط به آن با وجود تولید مازاد در داخل، ممنوع است به همین دلیل از مسئولان انتظار می‌رود نظارت بیشتری بر این امور داشته باشند زیرا در صورت حل مشکلات کنونی تولید، این صنعت می‌تواند نقش مؤثری در ارزآوری و ایجاد اشتغال ایفا کند.
نظر شما