رادیو، روایتگر تاریخ و فرهنگ ملل جهان است

به گزارش ایمنا، اجلاس رادیو آسیا ۲۰۱۹ این روزها در بنگلادش در حال برگزاری است و پنج شنبه شب نهم آبان به پایان  می‌رسد.

حمید شاه‌آبادی معاون صدای رسانه ملی امروز _سه شنبه هفتم آبان ماه_ در بخشی از این اجلاس به ایراد سخنرانی پرداخت و با اشاره به ویژگی‌های رادیو تصریح کرد: رادیو در طول حیات خود توانسته علیرغم فراز و نشیب‌های فراوان جای خود را در بین رسانه‌های جهان حفظ کند. در این مجال، به پنج ویژگی  همیشه در حال تحولی که رادیو داشته و به نظر می‌رسد خواهد داشت، اشاره خواهیم کرد. پنج خصوصیتی که به نظر می‌رسد، درست مثل رادیو، توانسته با تغییرات فن آورانه، پوست اندازی کند و به حیات خود ادامه دهد.

وی در این سخنرانی بر عنصر مشارکت پذیری تاکید و بیان کرد: رادیو از زمان تولد با مخاطبانش، زندگی کرده، با آنها نفس کشیده، نوشیده و رویا دیده تا هر آنچه برای درک افکار و احساسات مخاطبان این رسانه نیاز است را بیابد و از این راه بتواند رسانۀ رویایی و رویاساز شنودگانش باشد.

شاه آبادی اضافه کرد: این ویژگی، از برنامه‌های تلفن‌های درخواستی در رادیو جان گرفته، با قدرت گرفتن اینترنت و برنامه‌های تعاملی اوج گرفته و حال با توسعه اینترنت و چندبستری شدن، ساخت برنامه‌هایی با محتوای تولید شده توسط کاربر را در پیش گرفته است. برنامه‌های با محتوای تولید شده توسط کاربر هم توانسته به اعتبار محتوایی رادیو بیافزاید و هم بتواند از محتوای به روز شده‌ای بهره ببردکه برآمده از قلب جامعه است. این شیوۀ محتواسازی از لحاظ مالی نیز یک محتوای ارزان قیمت محسوب می‌شود؛ و نباید فراموش کرد که رادیو خود رسانه‌ای کم هزینه است.

معاون صدا با اشاره به پانزدهمین جشنواره رادیو که اردیبهشت سال ۹۹ برگزار می‌شود تصریح کرد که پانزدهمین جشنواره بین المللی رادیو، یکی از بخش‌های خود را به این ساختار نوی رسانه‌ای اختصاص داده و مدیران و فعالان رادیو در اجلاس رادیو آسیا ۲۰۱۹ را به این جشنواره در تهران دعوت کرد.

وی ادامه داد: نمونه دیگری از مشارکت پذیری رادیو، هم افزایی با رویدادهای فرهنگی است. راه اندازی رادیویی مختص راه پیمایی بزرگ اربعین در رادیوی جمهوری اسلامی ایران، توانست سهم زیادی از محتوای تولید شده خود را با حضور مشارکت کنندگان این رویداد فرهنگی-مذهبی تولید کند.

شاه آبادی در بخش دیگر این سخنرانی به چابکی رادیو اشاره و عنوان کرد: رادیو از ابتدا، رسانه‌ای چابک بوده است، رسانه‌ای که بسیار چالاک و به دور از تشریفات و کاغذبازی‌های رسانه ای، توانسته سریع ترین واکنش‌ها را به اتفاقات، رویدادها جهانی و مسائل مهم بشر داشته باشد.

رادیو رسانه‌ای محتوا مدار است و تمرکز روی محتوا باعث شده بدون هیچ گونه تجمل گرایی به ماموریت خود بپردازد. به عنوان نمونه، رادیو به سرعت می‌تواند در بحرانهای ملی و جهانی به اطلاع رسانی لحظه به لحظه و مستمر بپردازد. 

وی با اشاره به سیل اخیر در بهار امسال که بسیاری از مناطق غرب و جنوب ایران را ویران ساخت گفت: این سیل زیرساخت‌های ارتباطی نظیر اینترنت را نیز مختل کرد که حضور رادیو بلافاصله توانست نقش مهمی در اطلاع رسانی ایفا کند. تمامی روستاها و شهرهای سیل زده از طریق رادیو توانستند اخبار و اطلاع رسانی‌های امدادی را دریافت کنند و گزارشگران نیز با حضور در این مناطق توانستند پل ارتباطی سیل زدگان با مسئولین و نهادهای ذیربط باشند. 

معاون صدا همچنین به قصه گویی به‌عنوان ویژگی دیگر اشاره و اظهار کرد: قصه گویی تجربه مشترک همه انسان هاست. اگر قصه گویی را قدیمی ترین، ماندگارترین و گسترده ترین هنر انسانی بدانیم،  پیشرفت علم نه تنها از رونق آن نکاسته بلکه به ظرافت‌ها و ارزشهای آن افزوده است. رادیو، از ابتدا رسانۀ قصه گوی صمیمی انسانها بوده است. از نمایش‌های رادیویی، سریال‌های نمایشی و نمایش‌های کوتاه گرفته تا برنامه‌های زندگینامه‌ای که روایتگر قصه‌های انسانها بوده است. رادیو با کلام، موسیقی و افکت‌های صوتی کوشش کرده پنجره روح و ذهن و شخصیت خود را به روی مخاطب خود باز کند.

وی اضافه کرد: رادیو، روایتگر تاریخ و فرهنگ ملل جهان، جریانهای اجتماعی-سیاسی و هنر و اندیشه بومی هر سرزمینی بوده و هست. در عصر جدید، رادیو همین ویژگی خود را در عصر دیجیتال به مقوله «ذهن روایتمند» بخشیده است.

شاه‌آبادی تصریح کرد: هایمز (۱۹۸۰) می‌گوید انسان برای قصه گویی زاده شده است و شافر و فولک بر این باورند که مغز انسان به طور طبیعی ساختاری روایی دارد. لانگاکر (۱۹۶۰) انسان را تکثیردهندۀ نمادها می‌داند و بر این باور است که زنجیره‌ای از نمادها هستند که ذهن انسان را تشکیل می‌دهند.  پس رادیو می‌تواند از ظرفیت برنامه سازی خود در جهت تولید نمایش‌های رادیویی، فیچر و حتی مستندهای روایی استفاده کند و بر اساس همین الگو  بتواند این ذهن روایتمند را بر اساس الگوهای معنا شناختی فعال کند.

معاون صدا در ادامه عنوان کرد: مسئولیت اجتماعی رسانه، مجموعه وظایف و تعهداتی است که رسانه بایستی در جهت حفظ، مراقبت و کمک به جامعه‌ای که در آن فعالیت می‌کند، انجام دهد. رادیو از دیرباز توانسته یکی از رسانه‌های اخلاق مدار باشد و  از سردمداران  اخلاق کسب و کار باشد. رادیو، توانسته به بسیاری از مسائل و همینطور معضلات اجتماعی بپردازد و به حل این مسائل کمک کند. به عنوان نمونه، مسئله سفر، تصادفات جاده‌ای و فرهنگ گردشگری در ایران با راه اندازی یک رادیو مستقل همزمان با شروع تعطیلات، در امسال، توانست در کاهش تصادفات جاده‌ای و معضلات محیط زیستی سهم بسزایی داشته باشد.

شاه‌آبادی همچنین به ویژگی انطباق پذیری اشاره و بیان کرد: رسانه‌ها می‌بایست خود را با شرایط فرهنگی، علمی و زمانی خود منطبق کنند. رادیو نیز در طول حیات خود، از برودکستینگ تا برودبندینگ، خود را منطبق ساخته است. اکنون، رادیو با کمک اپلیکیشن‌های مبتنی بر تلفن همراه و اینترنت اشیاء، مانند اسپیکرهای هوشمند، به سوی رادیو بر اساس تقاضا و رادیو هوشمند، راه خود را هموار ساخته است. علاوه بر انطباق پذیری فناورانه، رادیو می‌بایست با جربان‌های اجتماعی-فرهنکی نیز خود را منطبق سازد. با افزایش خوانندکان کتابهای الکترونیکی و همینطور شنودگان کتاب‌های صوتی، صدای جهموری اسلامی ایران، بر آن شد تا بیش از هزار کتاب صوتی را تولید و آنها را در اپلیکیشن «ایرانصدا» قرار دهد. 

در حاشیه این اجلاس از شاه آبادی معاون صدای رسانه ملی تجلیل شد.

معاون صدا همچنین با خانم اولیا بویار رئیس بخش رادیو abu در مورد «جشنواره پانزدهم رادیو و هفتمین اجلاس جهانی صدا» که در سال آینده برگزار می‌شود گفتگوهایی انجام داد.

منبع: مهر