وظایف مجمع شهرداران کلانشهرها چیست؟

به گزارش خبرنگار ایمنا، مجمع شهرداران کلانشهرها در سال ۱۳۷۸ با موافقت و تصویب شهرداران کلانشهرهای منتخب نخستین دوره شورای اسلامی کلان شهرها با هدف انتقال تجارب و حفظ حقوق و منافع مشترک و عمومی شهرداری‌های کلانشهرها در راستای پیشبرد اهداف و تقویت مدیریت شهری در کلانشهر مشهد تشکیل و در سال ۱۳۸۵ با درخواست شهردار وقت تهران و تصویب شهرداران کلانشهرها به منظور ارتقاء جایگاه دبیرخانه کلانشهرها و همچنین مرکزیت اداری سیاسی، دبیرخانه آن به تهران منتقل و شهردار تهران به عنوان دبیر مجمع انتخاب شد البته درحال حاضر به «دبیرکل مجمع» تغییر نام پیدا کرده است.

به پیشنهاد دبیرخانه کلانشهرها و با هدف افزایش کارآمدی و چابک سازی در فعالیت‌ها، تغییراتی اساسی در ساختار دبیرخانه کلانشهرها ایجاد شد و هم اکنون دبیرخانه به عنوان ساختار اداری تشکل شهرداران کلانشهرها و با جایگاه حقوقی NGO  فعالیت می‌­کند و با تصمیم شهرداران در غیاب اتحادیه شهرداری‌ها، بخشی از وظایف اتحادیه را به انجام می‌­رساند.

تعامل با دستگاه‌ها و نهادهای فرهنگی و اجتماعی با هدف کنترل و کاهش آسیب‌های اجتماعی و حمایت از سیاست‌ها و برنامه های دولت از جمله اهداف مورد تایید شهرداران کلانشهرها بوده است.

اعضای مجمع کلانشهرها

در ادبیات رایج کشور ایران اصطلاح کلانشهر معادل مادر شهر(Metropolis) است و به شهرهایی با جمعیت بیشتر از ۵۰۰ هزار نفر گفته می‌شود، اما تنها شهرهای واجد مرکزیت اقتصادی و سیاسی، در سطح ناحیه‌ای و ملی که جمعیت آنها بیشتر یک میلیون نفر باشد از مزایای مالیات بر ارزش افزوده بهره‌مند می‌شوند و سایر شهرها صرفا از نظر قانونی و رسمی می‌توانند کلانشهر باشند.

بنابراین در صورتی که یک شهر جمعیتی بیشتر از ۵۰۰ هزار نفر داشته باشد می‌تواند از نظر قانونی و رسمی عضو مجمع کلانشهرها باشد، بنا بر این تعریف و مطابق با آمارهای جمعیتی سرشماری سال ۹۵، کلانشهرهای تهران، مشهد، اصفهان، کرج، شیراز، تبریز، قم، اهواز، کرمانشاه، ارومیه، رشت، زاهدان، همدان، کرمان، یزد، اردبیل، بندرعباس و اراک کلانشهر بوده و شهرداران آنان عضو مجمع هستند.

پیروز حناچی شهردار تهران، رئیس مجمع شهرداران کلانشهرهای ایران و کمال مرادی دبیر کل این مجمع است.

وظایف دبیرخانه مجمع شهرداران کلانشهرها

۱-   سیاست گذاری در اجرای برنامه‌های راهبردی نشست‌های دوره‌ای مدیران بازرسی .

۲-   تهیه بانک اطلاعاتی و بایگانی اسناد و مدارک .

۳-   انجام کلیه مکاتبات داخلی و خارج از دبیرخانه .

۴-   هماهنگی و برقراری ارتباط لازم با دبیرخانه نشست ادواری شهرداران کلان شهرهای کشور.

۵-   هماهنگی به منظور برگزاری دوره‌ای همایش‌های سالانه مدیران بازرسی کلان شهرها .

۶-   جمع بندی مطالب مطرح شده در نشست‌های دوره‌ای مدیران و تنظیم صورت جلسات بر اساس تصمیمات گرفته شده

۷-   مدیریت و نظارت شکلی و محتوایی بر نحوه برگزاری نشست‌های دوره‌ای مدیران بازرسی

۸-   ابلاغ و پیگیری مصوبات مندرج در صورت جلسات تا زمان دریافت نتیجه

۹-   هماهنگی و ایجاد زمینه هم اندیشی، تبادل تجربیات و نقطه نظرات اعضاء

۱۰-  دریافت پیشنهاد از ادارات بازرسی کلان شهرها و ارسال آن به سایر اعضاء جهت بررسی ، اظهار نظر و جمع بندی نتایج و طرح آن در همایش‌های آتی

۱۱- برگزاری دوره‌های آموزشی

ساختار مجمع شهرداران کلانشهرهای کشور

مجمع شهرداران کلان شهرها دارای ۹ کمیسیون شامل کمیسیون برنامه ریزی و سرمایه سازمانی، کمیسیون حقوقی، کمیسیون خدمات شهری و محیط زیست، کمیسیون حمل و نقل و ترافیک، کمیسیون سرمایه گذاری و مشارکت‌ها، کمیسیون شهرسازی و معماری، کمیسیون فرهنگی و اجتماعی، کمیسیون فنی و عمرانی، کمیسیون مالی و اقتصاد شهری است، در اینجا به تشریح برخی از این کمیسیون‌ها می‌پردازیم:

کمیسیون برنامه ریزی و سرمایه سازمانی

این کمیسیون، در قالب کمیته‌های ذیل مصوب شده و فعالیت می‌کند:

۱-  کمیته برنامه ریزی، آمار و ارزیابی عملکرد

۲-  کمیته تحول اداری و سرمایه انسانی

۳-  کمیته فن آوری اطلاعات و شهر هوشمند

۴-  کمیته بودجه و درآمدهای پایدار

۵-  کمیته پژوهش، نوآوری و دیپلماسی شهری

 شرح وظایف‌ اصلی کمیسیون برنامه‌ریزی و سرمایه سازمانی:

۱- تدوین برنامه راهبردی کمیسیون در راستای ایجاد وحدت رویه در حوزه‌های برنامه ریزی و منابع انسانی کلان­شهرها در دستیابی به اهداف مشترک

۲-بررسی و به روز­رسانی ماموریت­‌های تعریف شده در حوزه‌های برنامه ریزی و منابع انسانی

۳- انخاذ تدابیر لازم در خصوص فراهم کردن زمینه­‌های همکاری گسترده، تشریک مساعی، انتقال تجربیات و انجام پروژه‌های مشترک مورد نیاز حوزه‌های برنامه ریزی و منابع انسانی شهرداری­‌های کلانشهرهای کشور

۴- راهبری و مدیریت برگزاری منظم گردهمایی‌ها،  جلسات کمیسیون و کمیته‌های تخصصی و کارگروه‌­های موضوعی در کلانشهرها و تلاش در جهت تحقق مصوبات کمیسیون و پیشنهادات کمیته‌های مربوطه مطابق با آیین نامه کمیسیون

۵- برقراری ارتباط مؤثر با نهادها و سازمان‌های مرتبط جهت تقویت و پاسخ به  نیازهای حوزه‌های برنامه ریزی و منابع انسانی کلانشهرهای کشور

۶- ایجاد ساز و کار لازم در جهت رشد و ارتقاء سرمایه‌های انسانی، حفظ و صیانت از سلامت و امنیت شغلی، رعایت عدالت استخدامی، افزایش روحیه، رفاه و معیشت کارکنان و بازنشستگان از طریق تدوین و به روزرسانی بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌های لازم اجرایی

۷- هماهنگی در جهت ایجاد تعادل و تناسب کمی و کیفی نیروی انسانی با وظایف و ماموریت‌های سازمانی کلانشهرهای کشور

کمیسیون حقوقی

این کمیسیون با بیش از دو دهه فعالیت مستمر و پویا هم اکنون یکی از کمیسیون‌های شناخته شده دبیرخانه مجمع شهرداران کلانشهرهای ایران است، سه کمیته دعاوی و امور قراردادها، دیوان عدالت اداری و دیوان محاسبات و تدوین، تنقیح و انتشار قوانین و مقررات شهرداری‌ها زیر نظر این کمیسیون فعالیت می‌کنند.

اهداف کمیسیون حقوقی وحدت رویه در حوزه حقوقی کلانشهرها، توسعه و تدوین قوانین و تنظیم و تصویب برنامه آموزشی در راستای انتقال تجربه و ارتقای سطح علمی و عملی کارشناسان و کارکنان در بخش‌های مختلف شهرداری‌ است

کمیسیون حقوقی برای رسیدن به این اهداف  به صورت ادواری جلساتی را با حضور مدیران حقوقی کلانشهرها و جلسات مشترکی را با قضات دیوان عدالت اداری برگزار می‌کند.

کمیسیون خدمات شهری و محیط زیست

کمیته تخصصی سیما و نظر، کمیته تخصصی آتش نشانی و خدمات ایمنی، کمیته تخصصی پسماند، کمیته تخصصی میادین میوه و تره بار و ساماندهی مشاغل شهری، کمیته تخصصی مدیریت بحران و کمیته تخصصی آرامستان‌های عمومی، کمیته‌های تخصصی کمیسیون خدمات شهری و محیط زیست است.

وظایف‌ اصلی دبیرخانه کمیسیون خدمات شهری و محیط زیست به شرح ذیل تدوین و ابلاغ شده است:

۱- تدوین برنامه راهبردی کمیسیون در راستای ایجاد وحدت رویه در حوزه‌های برنامه ریزی و منابع انسانی کلان­شهرها در مسیر دستیابی به اهداف مشترک

۲- بررسی و به روز­رسانی ماموریت‌­های تعریف شده در حوزه‌های برنامه ریزی و منابع انسانی

۳- اتخاذ تدابیر لازم در خصوص فراهم نمودن زمینه­‌های همکاری گسترده، تشریک مساعی، انتقال تجربیات و انجام پروژه‌های مشترک مورد نیاز حوزه‌های برنامه ریزی و منابع انسانی شهرداری­‌های کلان شهرهای کشور

۴- راهبری و مدیریت برگزاری منظم گردهمایی‌­ها و جلسات کمیسیون، کمیته­‌های تخصصی و کارگروه‌­های موضوعی در کلانشهرها و تلاش در راستای تحقق مصوبات کمیسیون و پیشنهادهای کمیته‌­های مربوطه، مطابق با آیین نامه کمیسیون

۵- برقراری ارتباط مؤثر با نهادها و سازمان‌های مرتبط جهت تقویت و پاسخ به نیازهای حوزه‌های برنامه ریزی و منابع انسانی کلانشهرهای کشور

کمیسیون سرمایه‌گذاری و مشارکت‌ها:

مجمع شهرداران کلانشهرهای ایران سال ۱۳۸۵ تحت عنوان" کارگروه سرمایه‌گذاری و مشارکت‌ها" و  با هدف ارتباط و تعامل شهرداری‌های کلانشهرهای کشور در حوزه سرمایه‌گذاری، دستیابی به وحدت رویه در ایجاد سازمان و نیز شیوه نامه سرمایه گذاری و مشارکت در شهرداری‌های کلانشهرها آغاز به کارکرد، در این راستا نشست‌های مختلفی با اهداف متفاوت در شهرهای تبریز، قم و اصفهان برگزار شد.

 پس از برگزاری هفت نشست تخصصی، کارگروه مذکور در نشست تخصصی آبان ماه ۱۳۸۹ که به میزبانی شهر قم برگزارشد، به سطح "کمیته" ارتقاء پیدا کرد.

بررسی سیاست‌های اقتصاد مقاومتی، پایدارسازی درآمد شهرداری‌ها، حمایت از مشارکت و سرمایه گذاری بخش خصوصی و توانمندسازی مالی و اقتصادی شهرداری‌ها به منظور ارتقای خدمات و توسعه پایدار شهرها با بهره‎گیری از ظرفیت‌های موجود شهرها و سرمایه گذاران در راستای توسعه زیر ساخت‌ها، از جمله مهم‌ترین مسائل مورد بررسی دراین نشست‌ها بوده است، کمیته سرمایه گذاری و مشارکت‌ها در نود و پنجمین نشست شهرداران کلانشهرها که به میزبانی اصفهان برگزارشد، به" کمیسیون" ارتقاء پیدا کرد.

کمیسیون شهرسازی و معماری

کمیسیون شهرسازی و معماری مجمع شهرداران کلانشهرهای ایران در راستای هم افزایی مطلوب در حوزه شهرسازی و معماری اهداف ذیل را دنبال می‌کند:

۱- ایجاد وحدت رویه در حوزه معماری وشهرسازی به منظور دستیابی به اهداف کلان مشترک و به روز رسانی ماموریت‌های تعریف شده

۲- همکاری گسترده، تشریک مساعی، انتقال تجربیات و انجام پروژه‌ها در طرح‌های مشترک مورد نیاز

۳- برگزاری منظم گردهمایی‌ها، جلسات کمیته‌های تخصصی و کارگروه‌های موضوعی

۴- برقراری ارتباط موثر با نهادها و سازمان‌های مرتبط جهت تقویت و رفع نیاز معاونت‌های شهرسازی و معماری کلانشهرهای کشور

در سی و چهارمین نشست تخصصی معاونان شهرسازی و معماری که در تاریخ چهارم و پنجم اردیبهشت ماه سال ۹۸، به میزبانی شهرداری مشهد و به صورت مشترک با وزرات راه و شهرسازی برگزار شد، چهار کمیته تخصصی "طرح‌های توسعه شهری، محیط زیست، تاب آوری و حریم"، "معماری و طراحی شهری، سیما و منظر"، "ضوابط،  مقررات و دستورالعمل‌ها" و کمیته " نوسازی و بازآفرینی شهری" ذیل کمیسیون شهرسازی و معماری تشکیل شد و معاونان شهرسازی و معماری کلانشهرها و مدیران راه و شهرسازی استان‌ها برای عضویت در هریک از این کمیته‌ها انتخاب شدند.

کمیسیون فرهنگی و اجتماعی

این کمیسیون از ترکیب معاونان امور اجتماعی و فرهنگی ۱۵ کلان شهر کشور تشکیل شده است، از ابتدای سال جاری و بر اساس مصوبات نود و پنجمین نشست شهرداران کلانشهرهای ایران، کمیسیون فرهنگی و اجتماعی از سطح کمیته به کمیسیون ارتقا پیدا کرد و در حال حاضر دارای پنج کمیته گردشگری شهری، ورزش و تفریحات سالم،  بانوان و خانواده، کارآفرینی و توانمند سازی و کمیته آسیب‏‌های اجتماعی است.

از فعال‌ترین کمیته‌های کمیسیون فرهنگی و اجتماعی می‌توان به کمیته ورزش و تفریحات سالم اشاره کرد که برگزاری مسابقات مختلف ورزشی را با حضور کارکنان شهرداری‌های کلانشهرهای کشور بر عهده دارد.

کمیسیون برنامه ریزی و سرمایه سازمانی:

شرح وظایف‌ اصلی این کمیسیون به شرح ذیل است:

۱- تدوین برنامه راهبردی کمیسیون در راستای ایجاد وحدت رویه در حوزه‌های برنامه ریزی و منابع انسانی کلان­شهرها در دستیابی به اهداف مشترک

۲- بررسی و به روز­رسانی ماموریت‌­های تعریف شده در حوزه‌های برنامه ریزی و منابع انسانی

۳- اتخاذ تدابیر لازم در خصوص فراهم نمودن زمینه‌های همکاری گسترده، تشریک مساعی، انتقال تجربیات و انجام پروژه‌های مشترک مورد نیاز حوزه‌های برنامه ریزی و منابع انسانی شهرداری­‌های کلانشهرهای کشور

۴- راهبری و مدیریت برگزاری منظم گردهمایی ‌ها و جلسات کمیسیون و کمیته ‌های تخصصی و کارگروه­های موضوعی در کلانشهرها و تلاش در جهت تحقق مصوبات کمیسیون و پیشنهادات کمیته‌های مربوطه مطابق با آیین نامه کمیسیون

۵- برقراری ارتباط مؤثر با نهادها و سازمان‌های مرتبط جهت تقویت و پاسخ به نیازهای حوزه‌های برنامه ریزی و منابع انسانی کلانشهرهای کشور

کمیسیون فنی و عمرانی

شهرداری‌های کلانشهرهای کشور برای ارائه خدمات متناسب با توسعه و رشد پرشتاب تکنولوژی باید شرایط را برای اجرای پروژه‌های بزرگ عمرانی و زیرساختی متنوع و گسترده در شهرهای بزرگ فراهم کند.

به منظور تحقق این مهم، اولین اصل هماهنگی توام با تبادل افکار در تمامی سطوح اعم از عمرانی، سیاسی و جغرافیایی است.

وظایف‌ اصلی دبیرخانه کمیسیون فنی و عمرانی به شرح ذیل تدوین و ابلاغ شد:

۱ـ تدوین برنامه‌ راهبردی کمیسیون در راستای ایجاد وحدت رویه حوزه فنی و عمرانی کلانشهرها به منظور دستیابی به اهداف مشترک

۲ـ بررسی و باز تعریف ماموریت‌های تعریف شده امور فنی و عمرانی.

۳ـ اتخاذ تدابیر لازم درخصوص فراهم نمودن زمینه‌های همکاری گسترده، تشریک مساعی در انتقال تجربیات و انجام پروژه‌های مشترک مورد نیاز حوزه فنی و عمرانی شهرداری کلانشهرهای کشور.

۴ـ راهبری و مدیریت برگزاری منظم گردهمایی‌ها و جلسات کمیسیون تخصصی و کارگروه‌های موضوعی کلانشهرها و تلاش در جهت تحقق مصوبات کمیسیون و پیشنهادات کمیته‌های مربوطه مطابق با آیین‌نامه کمیسیون

۵ـ برقراری ارتباط موثر با معاونان، مدیران کل و روسای ادارات فنی و عمرانی، دستگاه‌ها، سازمان‌های اداری و اجرایی مرتبط برای تقویت و پاسخ به نیازهای مقتضی و عمرانی کلانشهرهای کشور