به گزارش خبرنگار ایمنا، حملات پهپادی حوثی های یمن در روز شنبه _۲۳ شهریورماه_ به تاسیسات غول پیکر و معروف عربستانی ها، آرامکو در شرق عربستان سعودی موجب وارد شدن آسیب های جدی فنی و اقتصادی به این تاسیسات شد و حملات پهپادی در حالی از سوی حوثی های انصارالله یمن صورت گرفت که تا پیش از آن بسیاری از کارشناسان امنیتی و اقتصادی معتقد بودند، تاسیسات نفتی و گازی عربستان سعودی غیر قابل نفوذ است و همواره در امن ترین حالت ممکن قرار دارد.
بر اساس گزارشات روزنامه سعودی فرامنطقه ای "الشرق الاوسط" حملات پهپادی حوثی های انصارالله یمن به تاسیسات نفتی آرامکو در شرق عربستان حوالی ساعت چهار صبح به وقت ریاض رخ داده و موجب آسیب دیدن دومین میدان بزرگ نفتی عربستان یعنی میدان نفتی خریص با ظرفیت تولید بیش از یک و نیم میلیون بشکه نفت خام در روز شده است و تاسیسات نفت خام "بقیق" نیز با ظرفیت تولید بیش از هفت میلیون بشکه نفت در روز آسیب‌های جدی را متحمل شده است.
همه پیش بینی‌ها و تحلیل‌ها پیرامون حملات گسترده اخیر پهپادهای یمنی به تاسیسات نفتی عربستان در حالی است که بر اساس گزارش‌های "واس" خبرگزاری رسمی عربستان سعودی، دود غلیظی در آسمان این کشور و منطقه شرق تاسیسات نفتی به وجود آمده و در حال حرکت به سمت خلیج فارس و خاورمیانه است و این تنها نکته نادیده گرفته شده در همه تحلیل‌ها و گزارشات رسانه‌های معتبر جهان است.
بی شک دود ناشی از انفجار در تاسیسات نفتی آرامکو به زودی تاثیرات خود در برهم ریختن نظام آب و هوایی جهان و آلوده شدن هوای تنفسی مردم خاورمیانه را نشان خواهد داد و هیچ یک از نهادهای بین المللی به فکر آسیب اکوسیستم‌های محیط زیست در پرتو انتشار این دود غلیظ نیست.
بزرگ‌ترین حمله به تاسیسات نفتی در دهه‌های اخیر
روزنامه واشنگتن پست روز دوشنبه _۲۵ شهریور ماه_ در صفحه اقتصادی خود از حمله پهپادی انصارالله یمن به تاسیسات نفتی عربستان سعودی با عنوان "بزرگ ترین حمله به تاسیسات نفتی در دهه های اخیر" یاد کرد و با مقایسه این حمله پهپادی با موشک باران تاسیسات نفتی عربستان در سال ۱۹۹۱ میلادی به دستور صدام حسین، آن را کم نظیر دانست.
به رغم اینکه مقامات عربستان سعودی تلاش کردند تا در ساعات اولیه این حمله پهپادی، رسانه‌های جهانی و افکار عمومی متوجه ضربه اقتصادی هولناک حوثی‌ها به عربستان نشوند، شرکت آرامکو در عصر روز شنبه با انتشار یک بیانیه در وبگاه رسمی خود اعلام کرد که بیش از شش درصد از عرضه نفت جهانی از مدار خارج شده و میزان تولید نفت عربستان سعودی در روز پنج میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه کاهش پیدا خواهد کرد.
بسیاری کارشناسان اقتصادی و تحلیلگران بازار جهانی انرژی معتقدند، افزایش دو دلاری قیمت هر بشکه نفت خام در بازار های جهانی چهار سال پیش از این، به تاثیر از حملات پهپادی یمن به خطوط لوله نفتی عربستان در حالی اتفاق افتاد که هیچ یک از تاسیسات اصلی و محوری این کشور آسیب ندیده بود و تنها قسمتی از خطوط لوله انتقال نفت از شرق به غرب نیاز به بازسازی داشت؛ از این رو بی شک وارد شدن آسیب‌های جدی به تاسیسات نفتی عربستان سعودی "آرامکو" در شرق این کشور موجب افزایش بی سابقه ارزش هر بشکه نفت خام در بازارهای جهانی خواهد شد.
افزایش ۲۴ درصدی قیمت نفت در بازارهای جهانی
کامران فرحزاد، کارشناس اقتصاد انرژی و عضو هیئت علمی گروه اقتصاد دانشگاه استراسبورگ فرانسه با اشاره به تاثیر حملات پهپادی یمنی‌ها در بازارهای جهانی در این باره به خبرنگار ایمنا می گوید: اثر وضعی تحرکات نظامی میان عربستان سعودی و حوثی های یمن همواره متوجه بازارهای جهانی انرژی و تسلیحاتی بوده و بی شک تاثیر حملات پهپادی اخیر انصارالله یمن به تاسیسات نفتی آرامکو در عربستان، هفته های آینده در بازار نفت و انرژی پدیدار خواهد شد.
وی اضافه می کند: اکنون بسیاری از خریداران نفت عربستان سعودی نگران محاسبات و برنامه ریزی های خود در حوزه انرژی هستند و ریسک‌های ژئوپلیتیک این کشور در آینده نه چندان دور می تواند به افزایش بیش از حد قیمت نفت خام در بازار های جهانی دامن بزند.
فرحزاد خاطر نشان می کند: دامنه رشد افزایش بهای هر بشکه نفت در بازار های جهانی به میزان خسارت های وارد شده به تاسیسات مهم نفتی عربستان سعودی و زمانی که برای ترمیم آنها لازم است، وابستگی دارد و پیش بینی می شود بر اساس از دست رفتن شش درصد از منابع فروش نفت جهانی در روز قیمت هر بشکه نفت خام در بازارهای جهانی رشد صعودی بیش از ۲۴ درصد را تجربه کند.
این کارشناس اقتصاد انرژی و عضو هیئت علمی گروه اقتصاد دانشگاه استراسبورگ فرانسه با اشاره به افزایش سه دلاری قیمت هر بشکه نفت خام، تنها یک روز پس از بروز این حادثه در بازارهای جهانی، ادامه می دهد: نقطه قوت پیش بینی‌ها در حوزه میزان افزایش یا نوسانات قیمت هر بشکه نفت در بازارهای جهانی، اعلام نشدن میزان خسارت‌های وارد شده به تاسیسات آرامکو در عربستان سعودی است و به محض اعلام میزان خسارت و زمان لازم برای تجهیز مجدد این تاسیسات، پیش بینی پیرامون وضعیت آینده بازار جهانی نفت و انرژی آسان تر خواهد شد.
وی با بیان اینکه عربستان نمی تواند با استفاده از نفت ذخیره خود و عرضه آن در بازار های جهانی، از افزایش قیمت نفت جلوگیری کند، اضافه می کند: استفاده از ذخایر نفتی عربستان برای منظم نگه داشتن بازار انرژی جهانی اقدامی نامعقول است زیرا بی شک بازار نفت و انرژی در هفته آتی تاثیرات لازم از این پدیده را دریافت خواهد کرد و عرضه ذخایر نفتی عربستان سعودی در بازار انرژی جهانی تنها منجر به کاهش شدید قیمت نفت در بازه زمانی سه ماه پس از این اتفاق خواهد شد.
فرحزاد با اشاره به اقدام رئیس جمهور آمریکا مبنی بر صدور دستور رها سازی و استفاده از ذخایر استراتژیک نفتی ایالات متحده، تصریح می کند: این اقدام دونالد ترامپ برای تامین نیازهای نفتی ایالات متحده در زمان افزایش بهای جهانی نفت در بازار بوده و تاثیری در بازار جهانی نفت و انرژی نخواهد گذاشت. بهتر است سایر کشورهایی که به خرید نفت از عربستان سعودی وابسته هستند نیز با ره سازی حجم کنترل شده ای از ذخایر انرژی خود، کشورشان را از التهابات و نوسانات احتمالی بازار نفت، بیمه کنند.
۳۵۰ میلیون دلار در روز؛ خسارت عربستان سعودی
قابل ذکر است که تنها تاسیسات نفتی آرامکو آسیب‌های جدی در حملات اخیر پهپادی انصارالله یمن دریافت نکرده بلکه بر اساس گزارشاتی از منابع اطلاعاتی نزدیک به جریان‌های سیاسی ایالات متحده و عربستان سعودی، ۱۵ سازه اساسی و محوری در تاسیسات نفت خام بقیق این کشور نیز آسیب دیده اند و تجهیز و تعمیر مجدد آنها، ۳۱ میلیارد دلار هزینه روی دست سعودی ها می گذارد و البته این همه ماجرا نیست زیرا از دست رفتن شش درصد از نفت روزانه بازارهای جهانی که از سوی عربستان در این بازارها عرضه می شده به معنای آسیب درآمدی روزانه ۳۵۰ میلیون دلار برای اقتصاد این کشور است و بی شک این حجم از ضرر و زیان، خشم حاکمان سعودی برای انتقام گیری از حوثی های یمن را چندین برابر خواهد کرد.
همچنین بر اساس گزارشی از خبرگزاری رویترز در روز یک شنبه _۲۴ شهریورماه_ امین ناصر، مدیرعامل تاسیسات نفتی آرامکو در عربستان سعودی در یک گفت‌وگوی ویژه خبری اعلام کرد که "آغاز روند تعمیرات این تاسیسات تا ۴۸ ساعت آینده از طریق رسانه‌ها اعلام خواهد شد" و این در حالی است که هنوز امنیت تاسیسات نفتی آرامکو، چالشی اصلی برای سعودی ها تلقی می شود.
سعودی‌ها ناراحت نیستند
میترا اکبری نژاد، پژوهشگر بازارهای انرژی و استاد دانشگاه در این باره به خبرنگار ایمنا می گوید: شرکت نفتی آرامکو بزرگ‌ترین شرکت عرضه نفت در بازارهای جهانی است و حمله ناوگان پهپادی انصارالله یمن به تاسیسات این شرکت در شرق عربستان، موجب تحریک ایالات متحده و آل سعود برای تشدید مناقشات نظامی با حوثی‌های یمن در آینده ای نه چندان دور خواهد شد.
وی اضافه می کند: سعودی ها چندان هم از بروز این اتفاق در کشورشان ناراحت نیستند و حتی شاید در دل خوشحال هم باشند، زیرا اکنون بهانه خوبی برای تداوم حملات نظامی به انصارالله یمن و تشدید مناقشات نظامی با کشورهای منطقه از جمله ایران پیدا کرده اند و از سویی دیگر نفتی که تا دیروز ارزان می فروخته اند، امروز گران شده و افزایش قیمت نفت، از دست رفتن منابع انرژی در حملات پهپادی اخیر را جبران خواهد کرد.
این پژوهشگر بازارهای انرژی و استاد دانشگاه خاطر نشان می کند: برخی از کارشناسان معتقدند بروز این اتفاق در عربستان سعودی به نفع اقتصاد ایران و افزایش مشتریان نفتی کشورمان تمام خواهد شد؛ این در حالی است که علت کم بودن مشتریان نفت ایران، رقابت عربستانی ها و ارزان فروشی آنها نیست، بلکه تحریم موجب گریز مشتریان از بازار نفت خام ایران شده است.
اکبری نژاد ادامه می دهد: افزایش حجم برداشت‌های ایران از میدان های نفتی و بازاریابی برای پیدا کردن مشتریان جدید در این برهه زمانی می تواند حتی به ضرر ایران نیز تمام شود زیرا سعودی ها که تاکنون گمان می کرده اند، ایران در این حملات پهپادی نقش داشته است.
وی اضافه می کند: حمله ناوگان پهپادی انصارالله یمن به تاسیسات نفتی آرامکو در عربستان بی شک اپک را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد و موجب بالاگرفتن سطح مناقشات در این نهاد می شود. بسیاری از صاحب نظران خارجی نیز معتقدند شاید تنش میان اعضای اپک بر سر تصویب قیمت جدید هر بشکه نفت خام در بازارهای جهانی منجر به ازهم پاشیدن این نهاد استراتژیک شود.
حملات پهپادهای انصارالله یمن به خاک عربستان سعودی در حالی صورت گرفت که این اتفاق به امری طبیعی و بدیهی در اخبار تبدیل شده بود و حوثی های یمن پس از حملات تروریستی عربستان به خاک آن کشور و کشتار غیرنظامیان در این کشور، هر روز از طریق حملات پهپادی خاک رژیم سعودی را ناامن می کردند؛ اما وجه تمایز حمله اخیر با دیگر حملات پهپادی مخالفان رژیم مستعفی یمن به آل سعود در گزینش مکان هدف بود زیرا حوثی های یمن همواره با حمله به فرودگاه ملک خالد عربستان موجب ایجاد اختلال در روند برنامه ریزی شده پروازهای این فرودگاه می شدند و رژیم عربستان گمان نمی کرد که پهپادهای دست ساز یمنی بتواند با طی کردن بیش از یک‌هزار کیلومتر به تاسیسات نفتی این کشور در شرق عربستان برسد.
البته قابل ذکر است که این نخستین حمله پهپادی انصارالله یمن به تاسیسات نفتی عربستان سعودی نبوده است بلکه مخالفان یمنی چهار سال پیش نیز با استفاده از پهپادهای بومی سازی شده یمنی سعی کردند چند سکوی نفتی عربستان در خلیج فارس را مورد هدف قرار دهند و پس از اینکه از حمله به سکوهای نفتی این کشور نتیجه ای نگرفتند با حملات پهپادی و نظامی به خط لوله انتقال نفت خام این کشور که شرق عربستان را به سواحل غربی آن و دریای سرخ منتقل می کرد، موجب اختلال در نظام اقتصادی خرید و فروش انرژی در جهان شد و افزایش دو دلاری قیمت هر بشکه نفت، حاصل مرحله اول حملات پهپادی یمنی‌ها در چهار سال پیش به تاسیسات نفتی عربستان بود.
گزارش از سپهر زارع-خبرنگار ایمنا
نظر شما