به گزارش خبرنگار ایمنا، جمهوری اسلامی افغانستان کشوری محصور در خشکی در آسیای مرکزی و پایتخت آن کابل است. همسایگان افغانستان، پاکستان در جنوب و شرق، ایران در غرب، تاجیکستان و ازبکستان و ترکمنستان در شمال و چین در شمال شرقی است.
جمعیت آن در سال ۲۰۱۵ بیش از ۳۲ میلیون نفر بوده است. اسلام دین رسمی در افغانستان است و جمعیت شیعیان بین ۲۵ تا ۳۰ درصد کل جمعیت برآورده شده است.
برپایی مراسم عزاداری ماه محرم در افغانستان سابقه بسیار دارد، اما در نحوه برگزاری این مراسم در سال‌های اخیر تغییرات زیادی به وجود آمده است. در گذشته‌های نه‌چندان دور این مراسم بیشتر در حسینیه‌ها برگزار می‌شد و مردم با تجمع در حسینیه‌ها و تکایا پای منبر روحانیون می‌نشستند، سینه می‌زدند و با گوش دادن به روضه مصیبت‌های امام حسین (ع) می‌گریستند. به‌این‌ترتیب برگزاری مراسم ماه محرم به خصوص دهه اول آن صرفاً به حسینیه‌ها محدود بود و این مراسم عزاداری ١٣ روزه با سادگی بسیار برگزار می‌شد. ولی امروزه آیین‌های سوگواری حضرت اباعبدالله الحسین (ع) در ماه محرم با حضور انبوه عزاداران حسینی در شهرهای مختلف افغانستان برگزار می‌شود و شیعیان عزادار این کشور به خصوص در روزهای تاسوعا و عاشورا با شرکت در دسته‌های گوناگون عزاداری درس‌های قیام سالار شهیدان را در صحرای کربلا مرور می‌کنند.
خیابان‌ها، کوچه‌ها و دیوارهای اماکن عمومی با پارچه‌های سیاه، سبز و سرخ با شعارهای «یا حسین»، «یا اباعبدالله»، «یا ثارالله»، «یا عباس» و نیز احادیثی از پیامبر اکرم (ص) در مورد شخصیت والای امام حسین (ع) پوشیده می‌شوند. علاوه بر آن، عاشقان اهل‌بیت پرچم‌های سیاه و سبز با شعارهای حسینی بر دیوارهای منازل، خودروها و موتورسیکلت‌های خود نصب می‌کنند.
عزاداری ماه محرم در افغانستان مانند ایران از روز اول محرم آغازشده و تا اربعین حسینی ادامه دارد، اما مهم‌ترین نکته‌ای که در این عزاداری دیده می‌شود. عزاداری در افغانستان معمولاً به دو شکل سنتی و جدید انجام می‌شود، در عزاداری سنتی که در محله‌های قدیمی کابل برگزار می‌شود عمدتاً به شیوه مناقب خوانی اجرا می‌شود این آیین از شب اول ماه محرم آغازشده و در مکان‌هایی که به نام سقاخانه ساخته‌شده انجام می‌شود، مناقب خوانی امروز در محله‌های قدیمی ازجمله چند شب اول اجراشده و طرفداران بسیاری دارد.
در سایر محله‌های کابل و دیگر نقاط افغانستان نیز عزاداری در حسینیه‌ها با روضه‌خوانی و سینه‌زنی همراه است و معمولاً تا سیزدهم ماه محرم ادامه دارد.
در افغانستان برخلاف ایران که روز تاسوعا اختصاص به حضرت عباس (ع) دارد روز هفتم ماه محرم به نام حضرت عباس (ع) ثبت‌شده است و در این روز تکیه‌ها و حسینیه‌ها علم کشی کرده و تا روز یازدهم و حتی سیزدهم علم کشی را ادامه می‌دهند.
این مراسم‌ها عمدتاً در حوزه علمیه خاتم‌النبیین، مسجد الزهرا (س)، تکیه خانه‌های چنداول، مدینه العم، محمدیه، امام زمان (عج)، حسینیه قلعه فتح‌الله، مناطق وزیرآباد، خیرخانه، تایمنی و دیگر مساجد با حضور پرشور مردم کابل برگزار می‌شود.
روز تاسوعا نیز در این کشور به نام حضرت علی‌اکبر (علیه‌السلام) ثبت‌شده است و در این روز شیعیان و اهل سنت برای جوان دشت کربلا عزاداری می‌کنند. دهم محرم‌الحرام یا روز عاشورای حسینی در سراسر افغانستان از سوی دولت این کشور تعطیل رسمی است.
نذری دادن نیز یکی از سنت‌های رایج عزاداری در افغانستان است، مردم هر محله به فراخور وضع مالی خود اقدام به نذری دادن می‌کنند، اما معمولاً شله‌زرد و حلوا نذر می‌شود.
در افغانستان تا پیش از دوران پادشاهی ظاهرشاه عزاداری ممنوع بود و شیعیان و اهل سنت اجازه نداشتند که به عزاداری بپردازند، اما پس‌ازآن روز عاشورا تعطیل اعلام شد و شیعیان برای عزاداری آزاد شدند و تا امروز این روند ادامه دارد.
رسانه‌های مختلف نیز در ماه محرم تغییراتی کلی را در برنامه‌های خود ایجاد می‌کنند به‌طوری‌که رادیو و تلویزیون با حذف موسیقی بیشتر به تلاوت قرآن، مداحی و پخش گزارش از حسینیه‌ها و مساجد معروف کشور می‌پردازد.
نظر شما