شکاف میان ترامپ و بولتون

به گزارش ایمنا، برگزیده اخبار جهان، همچنین مرور تحولات خاص سیاسی منطقه طی بیست و چهار ساعت گذشته را می‌توانید در بسته خبری پیش رو مطالعه کنید:

گزارش شانزدهم آژانس انرژی هسته ای

گزارش شانزدهم آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره ایران پس از توافق هسته ای سال ۲۰۱۵ در حالی روز جمعه منتشر شد که می توان در آن نشانه هایی از تمرکز این نهاد به موضوعات تخصصی یافت؛ موضوعاتی که در آن آینده برجام در پس زمینه این گزارش و مذاکرات چندجانبه نهفته است.

شانزدهمین گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره ایران روز گذشته (جمعه) توسط "کورنل فروتا" رومانیایی مدیرکل موقت آژانس منتشر شد؛ گزارشی که در چارچوب گزارش های پیشین مثبت، اما با کمی تغییرات روبه رو شده بود.

در این گزارش، ‌ آژانس بین المللی انرژی اتمی تاکید می کند که ایران همچنان به اجرای موقت پروتکل الحاقی موافقتنامه پادمان ها بر اساس ماده ۱۷ (B) پروتکل الحاقی، تا زمان لازم الاجرا شدن آن ادامه می دهد. آژانس به ارزیابی اظهارنامه های ایران ذیل پروتکل الحاقی ادامه داده وتحت پروتکل الحاقی دسترسی های تکمیلی به همه سایت ها و اماکن مورد نیاز برای بازدید در ایران داشته است. بنابر این اعلام همکاری به موقع و فعالانه از سوی ایران در ارائه چنین دسترسی، موجب تسهیل در اجرای پروتکل الحاقی شده و اعتماد را افزایش می دهد.  
دراین گزارش همچنین آمده که غنی‌سازی اورانیوم در ایران در سطح ۴/۵ درصدی ادامه دارد و ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران به ۲۴۱ کیلوگرم رسیده است.

کاظم غریب آبادی سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمان های بین المللی در وین عصر جمعه همزمان باانتشار شانزدهمین گزارش مدیرکل موقت آژانس بین المللی انرژی اتمی در خصوص راستی‌آزمایی اجرای برجام، آن را نشانه حسن نیت جمهوری اسلامی ایران برای حفظ چندجانبه گرایی در روابط بین الملل و گواهی بر پایبندی آن به تعهدات بین‌المللی‌اش خواند.

غریب آبادی معتقد است که در گزارش شانزدهم، همانند پانزده گزارش پیشین، تصریح شده که از روز اجرای برجام، آژانس به نظارت و راستی آزمایی اجرای تعهدات مرتبط هسته‌ای از سوی ایران بر اساس مفاد برجام ادامه داده است.

آژانس بین المللی انرژی اتمی درحالی در گزارش شانزدهم پایبندی جمهوری اسلامی ایران به تعهدات برجامی را تایید کرد که دولت ترامپ علیرغم این تایید، فشار یکجانبه علیه ایران را افزایش داده و طرف های اروپایی برجام نیز نتوانسته اند تعهدات خود را به سرانجام برسانند.

رکود؛ چالش جدید اقتصاد هند

کاهش رشد اقتصادی هند به زیر پنج درصد و خروج سرمایه گذاران خارجی در سه ماه گذشته باعث رکود اقتصادی بی سابقه‌ای در یکی از اقتصادهای بزرگ آسیا و جهان شده است.

روزنامه "اکونومیک تایمز" روز شنبه نوشت: دولت هند تمهیداتی برای جلوگیری از ادامه کاهش رشد اقتصادی این کشور در نظر  گرفته است.

این درحالی است که سازمان ملل در ماه ژوئن  رشد اقتصادی هند برای سال مالی ۲۰۱۹-۲۰۲۰ را ۷.۱ درصد پیش بینی کرده بود.

داده های منتشر شده توسط دولت هند نشان می دهند که در سه ماه نخست  سال مالی ۲۰۱۹-۲۰۲۰ که از ماه ژوئن آغاز می شود، رشد اقتصادی هند ۵ درصد بوده است که این میزان در مدت مشابه سال قبل هشت درصد اعلام شده بود.

رشد سطحی ناخالص داخلی هند، یک معیار تولید ناخالص داخلی بدون تعدیل تورم، تنها ۸ درصد رشد داشته است که این مقدار کمترین سطح رشد از سال ۲۰۱۲ تاکنون است و نشان دهنده رکود شدید اقتصادی این کشور است.

مصرف که ستون اصلی رشد اقتصادی هند در چند سال گذشته بوده است، به کمترین سطح خود در شش سال گذشته رسیده است. نرخ مصرف در سه ماه نخست سال مالی جاری در هند ۳.۱ درصد بوده است که این نرخ در ماه مارس ۱۰.۶ درصد محاسبه شده بود.

نرخ رشد سرمایه گذاری در هند در دوره یاد شده ۴ درصد بوده است. این رقم در مدت مشابه سال قبل ۳.۶ درصد اعلام شده بود.

رکود سرمایه گذاری و همچنین کاهش سطح تقاضا، روند تولید در هند را با  مشکل مواجه کرده است.

استقبال پاکستان از مذاکره با هندوستان

وزیر امور خارجه پاکستان روز شنبه در واکنش به آمادگی دهلی نو برای مذاکرات دوجانبه با اسلام آباد گفت: ما اعتراضی به مذاکرات دوجانبه نداریم، اما هند باید فضای سازگار برای گفت و گو را فراهم کند.

رسانه های پاکستان این سخنان را به نقل از «شاه محمود قریشی» طی مصاحبه وی با نشریه انگلیسی بی بی سی عنوان کردند.

به نوشته منابع خبری هند، «جی شانکر» وزیر امور خارجه این کشور در دیدار با کمیسر اتحادیه اروپا گفت: دهلی نو مایل است در فضایی عاری از خشونت، درباره مسائل مهم با پاکستان گفت وگو کند.

براساس این گزارش، وزیر امور خارجه پاکستان مذاکرات با هند را مشروط به آزادی رهبران کشمیری و لغو حکومت نظامی در این منطقه دانست و افزود: دهلی نو اگر در قضیه گفت وگوها صادقانه رفتار می کند، باید ضمن آزادی رهبران کشمیری اجازه دیدار با آنها را بدهد.

وزیر امور خارجه پاکستان اظهارکرد: این کشور اعتراضی به گفت وگوهای دوجانبه با هند ندارد و همزمان از نقش طرف سوم برای تسهیل در مذاکرات و یا میانجیگری، نیز استقبال می کند.

انصارالله: ائتلاف عربی مشروعیت ندارد

رئیس کمیته عالی انقلاب یمن وابسته به انصارالله، بیانیه‌ امارات درباره حملات هوایی‌اش به کسانی که ابوظبی آنها را "تروریست" خوانده، به منزله تاکیدی بر عدم مشروعیت ائتلاف نظامی عربی در یمن دانست.

بر اساس گزارشی از خبرگزاری اسپوتنیک، محمدعلی الحوثی، رئیس کمیته عالی انقلاب یمن در توییتی نوشت: اذعان امارات در بیانیه خود به حملات هوایی به کسانی که آنها را تروریست خوانده؛ همان کسانی که عربستان از آنها حمایت می‌کند، تاکیدی بر این امر است که ائتلاف متجاوز علیه یمن غیر قانونی بوده و آمریکا، عربستان، امارات و همپیمانانشان همان تروریسم، حامیان آن و بنیان‌گذارانش برای نابودی یمن هستند.

وی در ادامه نوشت: اذعان رسمی امارات به عنوان عضو موثر در ائتلاف عربی به تروریست بودن شبه نظامیانشان این مسئله را اثبات می‌کند که آمریکا مادر تروریسم و سازنده آن در یمن است و آمریکا را به طور کامل مسئول تروریسم خود در یمن می‌داند.

الحوثی در ادامه نوشت: بیانیه مذکور امارات، عربستان را مسئول حمایت از تروریست‌های خود می‌داند، نه اینکه همانگونه که مدعی است با آنها مبارزه کند.

رئیس کمیته عالی انقلاب یمن در پایان این توییت نوشت: یمن با ایستادگی خود پیروز شده است و با افشای این مسئله که ائتلاف عربی سازنده تروریسم است، توجیه حملات را از بین برده است.

پیشتر وزارت دفاع یمن اعلام کرده بود، در جریان ۱۰ حمله هوایی جنگنده‌های امارات به ارتش دولت مستعفی یمن در عدن، حومه‌های آن و استان أبین در جنوب این کشور، بیش از ۳۰۰ تن کشته و زخمی شدند که در میان آنها غیر نظامیان نیز هستند.

آتش بس در ادلب

ارتش سوریه با آتش‌بس در منطقه کاهش تنش در ادلب از صبح امروز (شنبه) موافقت کرد و به این ترتیب این آتش‌بس وارد فاز اجرایی شد.

بر اساس گزارشی از روزنامه فرامنطقه‌ای القدس العربی، دیده بان حقوق بشر سوریه وابسته به مخالفان اعلام کرد، حملات هوایی به ادلب صبح امروز همزمان با اعلام آتش‌بس متوقف شد.

رامی عبدالرحمان، ‌ مدیر دیده بان حقوق بشر سوریه گفت، هیچ جنگنده اسرائیل بر فراز منطقه دیده نشد و حملات هوایی متوقف شده‌اند. وی افزود: درگیری‌ها بین نیروهای نظام و افراد مسلح در اطراف ادلب نیز همزمان با آتش‌بس یکجانبه اجرا شده از امروز متوقف شده‌اند.

همچنین بر اساس گزارشی از خبرگزاری رسمی سوریه (سانا)، یک منبع نظامی سوری اعلام کرد که ارتش این کشور با  آتش‌بس در منطقه کاهش تنش در ادلب از صبح امروز (شنبه) موافقت کرد اما پاسخگویی به تجاوزات و نقض آتش‌بس را حق مشروع خود می‌داند.

ترامپ به زودی با امیر کویت دیدار می کند

سخنگوی کاخ سفید اعلام کرد: رئیس جمهوری آمریکا در ۱۲ سپتامبر در کاخ سفید با امیر کویت دیدار و گفت‌وگو خواهد کرد.

بر اساس گزارشی از رأی الیوم، استفانی گریشام، سخنگوی کاخ سفید با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد: دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا در ۱۲ سپتامبر آتی (۲۱ شهریور) در کاخ سفید با صباح الاحمد الصباح، امیر کویت دیدار و رایزنی خواهد کرد.

سخنگوی کاخ سفید همچنین اعلام کرد: پیش‌بینی می‌شود رئیس جمهوری آمریکا و امیر کویت در خصوص تحولات منطقه‌ای، همکاری امنیتی دوجانبه و همچنین مسئله مبارزه با تروریسم به بحث و تبادل‌نظر بپردازند.

تغییرات اساسی در حکومت سعودی

پادشاه عربستان یک سری دستورات سلطنتی را صادر کرد که مهمترین آن تعیین رئیس جدید دفتر سلطنتی و ایجاد یک وزارتخانه جدید است.

بر اساس گزارشی از خبرگزاری رسمی عربستان (واس)، ملک سلمان بن عبدالعزیز پادشاه عربستان، روز جمعه دستوراتی را صادر کرد که در راس آن تعیین رئیس جدید دفتر سلطنتی و برکناری نایب رئیس سابق دفتر مذکور بود.

به موجب فرامین سلطنتی، فهمد بن محمد العیسی رئیس جدید دفتر سلطنتی و هم رتبه وزیر شد. فهد العیسی به جای خالد بن عبدالرحمان العیسی تعیین شده که از ۱۳ ژوئیه ۲۰۱۵ در این پست خدمت کرده است.

فهد بن محمد بن صالح العیسی از ۲۹ ژانویه ۲۰۱۵ مدیر دفتر وزیر دفاع در رتبه ممتاز بوده است.

از مهمترین اطلاعات درباره العیسی این است که حامل پرونده‌های مرزهای عربستان و یمن است. او در سال ۲۰۰۱ به نشان "وحدت یمنی" به دلیل تلاش‌هایش در مذاکرات ترسیم مرزهای عربستان و یمن دست یافت.

کره شمالی: سخنان پمپئو مذاکره با آمریکا را سخت می کند

خبرگزاری رسمی کره‌شمالی امروز (شنبه) به نقل از معاون وزیر خارجه این کشور گزارش داد، اظهارات اخیر وزیر خارجه آمریکا درباره "رفتار سرکش کره‌شمالی" مذاکرات با ایالات متحده را دشوارتر می‌کند.

بر اساس گزارشی از خبرگزاری رویترز، مایک پامپئو، وزیر امور خارجه آمریکا سه‌شنبه در مراسمی گفته بود: ما تاکید داریم که رفتار سرکش کره‌شمالی را نمی‌توان نادیده گرفت.

چوئه سون هویی، معاون وزیر امور خارجه کره‌شمالی گفته است، اظهارات پامپئو غیر منطقی و تحریک‌آمیز است. این مقام در بیانیه‌ای گفت: پامپئو در سخنانش بسیار پیش رفته است و این گشایش مذاکرات کاری مورد انتظار میان جمهوری دموکراتیک خلق کره – آمریکا را دشوارتر می‌کند.

معاون وزیر امور خارجه کره‌شمالی همچنین هشدار داد، انتظارات پیونگ‌یانگ از مذاکرات با ایالات متحده آمریکا به صورت تدریجی در حال از بین رفتن است و این کشور به سمت بازنگری در تمامی تدابیر کشانده می‌شود. او تاکید کرد: بهتر است آمریکا با بیان چنین اظهارات تحریک‌آمیزی دیگر صبر ما را به بوته آزمایش نگذارد، البته اگر نمی‌خواهد پس از آن دچار پشیمانی شود.

کره‌شمالی اخیرا انتقادها از مایک پامپئو، وزیر امور خارجه آمریکا را افزایش داده و نسبت به از سرگیری مذاکرات ابراز تردید کرده است.

اردوغان برای دیدن ترامپ به سازمان ملل می رود

رئیس جمهوری ترکیه اعلام کرد، قرار است در نشست مجمع عمومی سازمان ملل در سپتامبر ۲۰۱۹ با همتای آمریکایی‌اش دیدار کند.

بر اساس گزارشی از خبرگزاری آناتولی، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه به خبرنگاران گفت، قرار است در نشست سپتامبر مجمع عمومی سازمان ملل با دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا درباره مسائل حول محور منبج سوریه گفت‌وگو کند.

وی همچنین به این مساله نیز اشاره کرد، اگر واشنگتن به موضع کنونی خود درباره نادیده گرفتن ترکیه از برنامه جنگنده‌های اف-۳۵ ادامه دهد، آنکارا از خودش مراقبت خواهد کرد.

مقام‌های آمریکایی گفته‌اند، اگر ترکیه کاری درباره اس-۴۰۰های روسی انجام ندهد، به آن اجازه نمی‌دهد تا در این برنامه مربوط به جنگنده‌های اف-۳۵ نقشی داشته باشد.

دولت ترامپ حضور ترکیه را در این برنامه در پی تحویل گرفتن اس-۴۰۰های روسی به حالت تعلیق درآورده است اما برخی امیدوارند که در این مورد سازش صورت گیرد.

رئیس جمهوری ترکیه همچنین افزود، هشدارهای جدی و لازم درباره تعرض به پست‌های دیده‌بانی ترکیه در ادلب مطرح شده است.

شکاف میان ترامپ و بولتون

در شرایطی که مشاوران ارشد رئیس‌جمهوری آمریکا اوایل ماه برای یکی از مهمترین نشست‌ها درباره آینده افغانستان آماده می‌شدند، یک مقام عالی‌رتبه در لیست مدعوین نبود: جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریکا.

مقام‌های ارشد آمریکایی به روزنامه واشنگتن پست گفتند، حضور این مشاور امنیتی ارشد طبیعتا حائز اهمیت می‌شد، اما حذف او اشتباهی نبوده است. به گفته مقام‌ها، بولتون که از حامیان حضور نظامی گسترده‌ در سراسر جهان به حساب می‌آید، دشمن داخلی توافق صلح در حال ظهوری است که هدفش خاتمه دادن به طولانی‌ترین جنگ آمریکاست.

این مقام‌ها می‌گویند، مخالفت بولتون با این تلاش دیپلماتیک در افغانستان خشم دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا را برانگیخته است و موجب شد تا دستیاران، شورای امنیت ملی آمریکا را از گفت‌وگوهای حساس درباره این توافق دور نگه دارند. به حاشیه راندن بولتون سوالاتی را درباره نفوذ او در دولتی ایجاد کرده است که به دنبال خروج نیروهایش از افغانستان، همچنین یک توافق هسته‌ای جاه‌طلبانه با کره‌شمالی و توافق بالقوه با ایران است.

به گفته مقام‌های آمریکایی، بولتون مخالف این تلاش‌ها است، اما به صورت چشمگیری این کارها را از حاشیه انجام می‌دهد. یک مقام آمریکایی دیگر که همچون دیگر مقام‌ها نخواست نامش فاش شود، گفت: اینکه مشاور امنیت ملی مشارکت ندارد، به لحاظ بسیاری سردرگمی است، اما اعتماد یک مساله اصلی است.

بولتون در اوج نفوذش موجب می‌شود تا رئیس‌جمهوری آمریکا تحت خصمانه‌ترین ماهیتش اقدام کند و توصیه دیگر مقام‌های کابینه را بی‌اهمیت قلمداد کند، اما سبک مدیریتی سرسختانه و جهان‌بینی خصمانه بولتون موجب تیرگی روابطش با برخی از همکاران شده است.

مقام‌های آمریکایی‌ می‌گویند، در بن‌بست اخیر بولتون خواستار دسترسی به نسخه پیش‌نویس توافقی شده بود که ایالات متحده قصد دارد با طالبان به امضا برساند، اما زلمای خلیل‌زاد، نماینده ویژه آمریکا با رد درخواست او گفته بود، بولتون می‌تواند در حضور یک مقام ارشد توافق را بخواند اما این را به دست او نمی‌دهد. به گفته یک مقام آمریکایی، این مساله خشم بولتون را برانگیخت اما به هر حال پیش‌نویس برای شورای امنیت ملی آمریکا ارسال شد. ‌  

تام رایت، یک کارشناس امنیت بین‌المللی در موسسه بروکینگز گفت: نمی‌توانم به مثال دیگری فکر کنم که مشاور امنیت ملی اینطور به حاشیه رانده شده باشد. یک چیزی که این را با جنگ‌های درونی بروکراتیک متفاوت می‌کند، این است که بولتون آشکارا علیه سیاستی وارد عمل می‌شود که رئیس‌جمهوری آمریکا از آن حمایت می‌کند.

دونالد ترامپ پنج‌شنبه به فاکس نیوز گفت قصد دارد شمار نیروهای آمریکایی در افغانستان را به ۸۶۰۰ تن کاهش دهد و "بعد از آن تصمیم می‌گیریم که چه اتفاقی رخ دهد. " بولتون با تصمیم خروج نسبی مخالفتی ندارد، اما مقام‌های آمریکایی تاکید دارند که او به شدت با توافق در حال وقوع خلیل‌زاد مخالف است. این توافق شامل حذف تدریجی نیروهای آمریکایی می‌شود و در عوض طالبان باید از القاعده اعلام برائت کرده و اجازه ندهد این گروه به جذب نیرو، تامین مالی، آموزش و دیگر فعالیت‌ها مبادرت کند.

مقام‌های آمریکایی همچنین انتظار دارند تا توافق مذکور مذاکرات میان طالبان و دولت افغانستان و همچنین یک آتش‌بس نهایی که خروج کامل آمریکا و ناتو را احتمالا تا اواخر سال آتی ممکن کند، جلو ببرد. آن‌ها اذعان دارند که سوالات کلیدی درباره حضور ضد تروریسمی کوچک آمریکا هنوز حل نشده است. زلمای خلیل‌زاد در روزهای گذشته گفت‌وگوها با مقام‌های افغان و طالبان را ادامه داده است، اما هرگونه توافقی نیازمند تایید نهایی ترامپ است.

مقام‌های آمریکایی می‌گویند، انزوای بولتون در حوزه افغانستان زمانی آشکارتر شد که مقام‌های ارشد رئیس‌جمهوری آمریکا همین ماه به تفرجگاه گلف او در نیوجرسی رفتند تا درباره این توافق صلح رایزنی کنند؛ توافقی که باید در دوحه قطر به دست مقام‌های افغان و طالبان می‌رسید. چندین مقام مطلع از گفت‌وگوها تاکید دارند، به جز رئیس‌جمهوری آمریکا، نشست ۱۶ اوت شامل وزیر دفاع آمریکا، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا، معاون رئیس‌جمهوری آمریکا، وزیر خارجه آمریکا، مدیر سیا و خلیل‌زاد بود و بولتون بابت نگرانی از مخالفت او با دستورکار و سپس افشای جزئیات دعوت نشد.     

یک مقام ارشد دولت ترامپ که مستقیما از گفت‌وگوها مطلع است، گفت: "تیم او به شکست و افشا شناخته شده است." بولتون اما با رد این ادعاها در بیانیه‌ای گفت: "افشاگری از سوی خودم یا هر کسی که مجاز به صبحت به رسانه‌ها بوده است، تکذیب می‌کنم. این ادعاها مبنی بر درز اطلاعات باید با دقت مورد بررسی قرار بگیرد. "

حمایت همه جانبه آمریکا از اسرائیل در برابر کشور های عربی

یکی از مسئولان کاخ سفید به کشورهای عربی نسبت به لطمه زدن به امنیت رژیم صهیونیستی هشدار داد.

بر اساس گزارشی از شبکه خبری الجزیره، یکی از مسئولان کاخ سفید در واکنش به حملات اخیر رژیم صهیونیستی به عراق و لبنان گفت: آمریکا از حق اسرائیل برای دفاع از خود در برابر تهدیدات حمایت می‌کند.

وی این گونه ابراز عقیده کرد که اگر ایران از کمک کردن به همسایگان اسرائیل خودداری کند اسرائیل نیازی به پاسخ ندارد.

این مسئول گفت: کشورهایی مثل لبنان، سوریه و عراق باید در صورتی که اجازه دادند خاکشان به مرکزی برای حمله به اسرائیل تبدیل شود مسئولیت را بپذیرند.

از سوی دیگر، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در گفت‌وگوی تلفنی با امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه گفت: اسرائیل باید در برابر حملات از خود دفاع کند.

وی گفت: او مانع این می‌شود که دشمنان اسرائیل به سلاح کشنده دست یابند.