مرتضی مکی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا درمورد سفرهای اخیر محمد جواد ظریف، وزیر امورخارجه کشورمان به کشورهای حوزه خلیج فارس، کشورهای اسکاندیناوی و دیدار روز گذشته با امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه در کاخ الیزه اظهار کرد: حقیقتی که باید بدان اذعان شود این است که آمریکا ظریف را تحریم کرده ولی نمی تواند سایر کشورها را وادار به اعمال تحریم علیه ظریف کند.
وی افزود: فعال شدن روابط دیپلماتیک ایران با کشورهای اسکاندیناوی و تصمیم گیری این کشورها در سطح اروپا و جهان برای اجرای برجام، در جهت خنثی سازی سیاست های آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران بوده است، آمریکا در تحریم‌های ثانوی و اقتصادی خود، ابزارهای تحریم اقتصادی را دراختیاردارد، ولی نمی تواند شخصیت های ایرانی و وزیرخارجه ایران را تحریم جهانی کند. باید این نکته حائز اهمیت گفته شود که درحالی جهان می تواند دکتر ظریف وزیر امورخارجه ایران را تحریم کند که این تحریم ها در چار چوب قطعنامه های سازمان ملل بوده و سایر کشورها را متعهد و ملزم به اجرای قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل کند، ولی دکتر ظریف به دلیل تحریم های سیاسی آمریکا نسبت به وی، فقط برای ورود به آمریکا تحریم شده است و تحریم آمریکا نمی تواند سفرهای دکتر ظریف به کشورهای اروپایی و اسکاندیناوی را تحت تأثیر قرار بدهد.
کشورهای اسکاندیناوی کشورهای با سیاست های متعادل
این کارشناس مسائل اروپا در مورد سفر وزیر خارجه ایران به کشورهای اسکاندیناوی و فرانسه خاطرنشان کرد: فنلاند درشش ماه آینده ریاست دوره‌ای اتحادیه اروپا را برعهده خواهد داشت و این نکته برای ایران بسیارحائز اهمییت است که بتواند با فنلاند و سایر کشورهای اروپایی روابط دیپلماتیک بر قرار کند، چون فنلاند می تواند فعالیت و پایبندی بیشتری برای خنثی سازی تحریم های ثانوی آمریکا و اجرای تعهدات اروپاییان در برجام داشته باشد، کشورهای اسکاندیناوی در اروپا و جهان به کشورهای دارای سیاست های متعادل معروف هستند، این کشورها موارد بی طرفی را در برابر بسیاری از بحران ها و تنش های منطقه‌ای و جهانی نشان داده اند.
تلاشهای دیپلماتیک برای حفظ برجام
این تحلیلگر مسائل اروپا یاد آورشد: سفر ظریف به فرانسه و دیدار با امانوئل مکرون رییس جمهور این کشور نشان دهنده تلاش جدی این کشور برای حفظ برجام است، طی هفته های اخیر شاهد گفت‌وگوهای چند باره مکرون با آقای روحانی بوده‌ایم که حتی زمان این گفت‌وگوها به صد دقیقه هم رسیده است، مسلما تلاش دو کشور برای حفظ برجام است، هرچند تا کنون از نظر عملی کشورهای اروپایی فرانسه، آلمان و انگلیس اهتمام جدی برای خنثی سازی تحریم های ثانوی آمریکا و اجرای تعهدات خودشان در برجام نشان نداده‌اند، ولی به دنبال این هستند که با اجرای برنامه مالی اینستکس، مسیر صادرات نفت هموارتر شده، بازگشت پول نفت و مبادلات بانکی ایران، در برابر تحریم های آمریکا به شکل آسانتری انجام شود. پس دلیل موجه برای امانوئل مکرون، تلاش سیاسی در واکنش به رفتارهای ترامپ نسبت به ایران است و فرانسه سعی می‌کند با رایزنی های سیاسی فعال و دیپلماتیک، تعهد خود را در حفظ و صیانت از برجام نشان دهد.
اروپایی ها در وضعیت های بحرانی نقش آفرینی بالایی در عرصه جهانی ندارند
مکی خاطر نشان کرد: فرانسوی ها نمی خواهند زیر چتر تصمیمات سیاسی و امنیتی آمریکا باشند و در مسیر سیاست ها و برنامه های راهبرد ی این کشور قرار بگیرند، از این جهت حفظ برجام برای آن ها اهمیت حیاتی دارد و اگر بتوانند در برابر برنامه های راهبردی آمریکا ایستادگی و مقاومت کنند، می توانند ادعا داشته باشند که نقش آفرینی خوبی از خود در یکی از پرونده های مهم منطقه‌ای و بین المللی نشان داده‌اند و اگر هم در برابرسیاست ها و مواضع آمریکا علیه برجام عقب نشینی کنند، ضعف و سستی اروپا در برابر آمریکا را به جهانیان نشان خواهند داد. باید این نکته مهم گفته شود که اروپایی ها برخلاف آنچه که ادعا می‌کنند در وضعیت های بحرانی از نقش آفرینی بالایی درعرصه جهانی برخوردار نیستند.
تنش وبحران آفرینی درسطح منطقه و خلیج فارس منافع کشورهای عربی را به خطر می اندازد
مکی در پاسخ به این سوال که آیا سفرها منطقه ای و اروپایی ظریف نشان دهنده فعالیت دستگاه دیپلماسی ایران است گفت : سفر ظریف به کشورهای اسکاندیناوی، دیپلماسی فعال ایران را به جهانیان اثبات می کند، روند برخورد جمهوری اسلامی با تحولات اخیر در منطقه به ویژه آزادی و رفع توقیف کشتی نفتکش ایرانی درتنگه جبل الطارق، اقتدار و قدرت نظامی و دیپلماسی جمهوری اسلامی را به جهانیان به خوبی نشان داده است؛ تحول منطقه‌ای دیگر که باید آن را یکی دیگر از برگ های برنده در دست جمهوری اسلامی ایران دانست، تجدید نظر دولت های امارات و عربستان در رویکرد کینه توزانه این کشورها نسبت به ایران است. برخلاف آنچه که این کشورها تصور می کردند، آمریکا نمی تواند تامین کننده خواسته‌ها و منافع آنها باشد، اکنون عربستان و امارات متحده عربی به دنبال راهکارهای عملی برای کاهش بحران و تنش در سطح منطقه هستند، چون به این حقیقت پی برده اند که تنش و بحران آفرینی در منطقه و خلیج فارس، منافع بزرگ اقتصادی آنها را به خطر می اندازد.
رفتار آمریکا در خلیج فارس فضاحت بار است
وی تاکید کرد: نزدیک ترین متحد اروپایی آمریکا، انگلیس، به دستور جان بولتون کشتی ایرانی گریس۱ که اکنون به آدریان دریا تغییر نام داده است را توقیف کرد و انگلیس هم هزینه سیاسی سنگینی برای این اقدام پرداخت کرد، به نظر نمی رسد هیچ کشور اروپایی دیگری بخواهد تجربه چنین فضاحتی را بر دوش بکشد و یا دارای چنین قدرت وتوانایی باشد که بخواهد اقدام و حرکت دولت انگلیس را تجربه کند، تلاش های نا موفق آمریکا برای ایجاد ائتلاف در خلیج فارس، به نوعی جبران شکست و فضاحتی است که درطی چند هفته اخیر در برابر اقدامات جمهوری اسلامی ایران متحمل شده و سعی در سرپوش گذاشتن بر آن دارد.
اقتدار دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران در رفع توقیف آدریان دریا
این تحلیلگر مسائل اروپا در پاسخ به این سئوال که رفع توقیف نفتکش غول پیکر "آدریان دریا"(گریس۱)، چه دستاوردهایی در عرصه جهانی برای ایران بدنبال دارد، گفت: از نفتکش ایرانی رفع توقیف شد و تلاش های آمریکا برای توقیف دوباره این نفتکش نتیجه نخواهد داد، اما در چند هفته اخیر تلاش آمریکایی‌ها برای تشکیل ائتلاف در خلیج فارس و حفظ امنیت نفتکش ها در تنگه هرمز که بعد از آزادی و رفع توقیف نفتکش ایرانی در حال انجام است، نشان می دهد ثبات و امنیت منطقه‌ای خلیج فارس بدون ایران امکان پذیر نیست و در برنامه راهبردی دیگر تلاش های عربستان و امارات برای تجدید نظر در روابطشان با جمهوری اسلامی و نوع رفتار و واکنش آمریکایی نشان می دهد تشکیل ائتلاف در خلیج فارس، یک مانور سیاسی است و حضور اسرائیل در این ائتلاف، یک بلوف سیاسی بیشتر نیست چرا که حضور این رژیم غاصب در خلیج فارس تبعات سنگینی را برای این رژیم بدنبال خواهد داشت و اسرائیل نمی تواند با شرایطی که دارد دست به چنین رفتار احمقانه‌ای بزند.
گفت‌وگو از: آناهید بیدکانی بختیاروند- خبرنگار سیاسی ایمنا
نظر شما