به گزارش خبرنگار ایمنا، امروزه هوشمندسازی سازمان‌ها و سیستم‌های شهری کلانشهرها و مادرشهرها جزء دغدغه‌های نظام‌های مدیریتی شهرهاست زیرا این دسته از شهرها به نسبت شهرهای کوچک و متوسط پهنه گسترده‌تری را در بر می‌گیرد.
سیستم حمل و نقل عمومی یکی از مهم‌ترین و تاثیرگذارترین سیستم‌ها در توسعه یک شهر است، شبکه سیستم‌های حمل و نقل همانند رگ‌های بدن است که زندگی را در سراسر شهر جاری می‌کند و چنانچه خللی در این سیستم به وجود بیاید یا کمبودی در هر نقطه حس شود کل ساختار شهر تحت تاثیر قرار می‌گیرد.
دسترسی آسان، ایمن، به موقع و ارزان شهروندان به دورترین نقطه از محل کار یا سکونت آنان، گواهی بر کارایی سیستم حمل و نقلی شهر است، این مهم به خصوص در کشورهای در حال توسعه که علاوه بر جمعیت بالا از نظر افقی نیز گسترده هستند اهمیت بیشتری دارد.
شهر تهران و کلانشهرهای دیگر کشور نیز از این قاعده مستثنی نیستند به خصوص که این شهرها گاهی در طول روز پذیرای جمعیتی چند میلیونی است که برای فعالیت روزانه و کسب درآمد از شهرک‌های اقماری و حتی شهرهای پیرامونی به سمت مادر شهر حرکت می‌کنند.
بنابراین گسترش نظام حمل ونقل و برنامه‌ریزی برای آن دیگر تنها محدود به یک شهر نمی‌شود بلکه یک منطقه شهری را در برمی‌گیرد منطقه‌ای که تعدادی شهر و شهرک کوچک، متوسط و حتی بزرگ حول یک مادر شهر با جمعیتی بالای ۱۰ میلیون نفر گردهم آمده‌اند.
گذشت زمان، جمعیت‌پذیری شهرها و پیشرفت‌های فناورانه، اهمیت حمل و نقل هوشمند شهری را بیشتر از گذشته آشکار کرده است، در دنیای امروزی سرعت فعالیت‌های روزانه به مراتب بیشتر از گذشته شده و شهروندان برای دسترسی سریع به محل کار و سکونت خود همچنین مراکز خرید نیاز به زمانبندی دقیق دارند، در این راستا استفاده از ابزارهای هوشمند ترافیکی اهمیت زیادی دارد.
هوشمندسازی در جهت بهبود حمل و نقل عمومی
«مجید عموچی»، کارشناس ارشد راه و ترابری در این باره می‌گوید: ابزارها و سیستم‌های قدیمی مورد استفاده در شهرها براساس دریافت اطلاعات ثابت بود، به عنوان مثال زمانبندی چراغ‌ها در هر تقاطع براساس حجم ترافیک وارد شده در سال های گذشته انجام می‌شد و این برآورد برای یک تقاطع در جهات مختلف و زمان‌های متفاوت یکسان بوده است در حالی که امکان استفاده از سنسور سنجشگر در ابزارهای جدید وجود دارد.
وی ادامه می‌دهد: حجم ورودی ترافیک به تقاطع در جهات مختلف و در زمان‌های مختلف متفاوت است و کم یا زیاد می‌شود بنابراین با تنظیم درست و به موقع چراغ‌های سبز و قرمز به وسیله سنسورها می‌توان مدت زمان تلف شده در تقاطع را به کمترین حد ممکن رساند.
این کارشناس ارشد راه و ترابری می‌افزید: چنانچه برنامه مدیران شهری اولویت‌دهی به حمل ونقل عمومی از جمله اتوبوس است باید شرایط نیز برای عبور و مرور این وسیله حمل و نقلی فراهم باشد، در نظام حمل و نقل هوشمند شهری چراغ راهنمایی با رسیدن اتوبوس به تقاطع سبز می‌شود و خودروهای شخصی در زمان عبور اتوبوس از چهارراه موظف به توقف هستند.
وی با اشاره به چگونگی عملکرد چراغ‌های راهنمایی هوشمند به منظور تسهیل حرکت اتوبوس‌ها تصریح می‌کند: سنسوری در درون چراغ راهنمایی و اتوبوس‌های شهری قرار دارد، این حس‌گرها موجب شده که چراغ راهنمایی، اتوبوسی را که در حال نزدیک شدن به تقاطع است تشخیص دهد و اطلاعات را به پردازشگر مرکزی بفرستد.
عموچی ادامه می‌دهد: تمامی چراغ‌های تقاطع به یک پردازشگر مرکزی وصل است که پس از دریافت اطلاعات، زمانبندی چراغ‌های راهنمایی را در جهت‌های مختلف تقاطع به نحوی تنظیم می‌کند تا چراغ برای عبور اتوبوس سبز و برای سایر خودروها قرمز باشد.
این کارشناس راه و ترابری تصریح می‌کند: کنترل مسیریابی خودروها به وسیله نرم افزار نیز جزو سیستم حمل و نقل هوشمند شهری محسوب می‌شود، در این نرم‌افزارها مسیریابی از مبدأ به مقصد به صورت سنتی انجام نمی‌شود بلکه نرم افزارهای ترافیک مثل گوگل ترافیک مسیرهای کم ترافیک را به کاربران معرفی تا آنان با استفاده از این ابزارهای جدید در کمترین زمان و بدون اتلاف وقت به مقصد برسند.
عموچی عنوان می‌کند: شهرداری در ۱۰ تا ۱۲ سال گذشته به تدریج آغاز به استفاده از این ابزارها در شهر کرده است، یکی از این ابزارها نرم افزار اسکت scatc است که می‌تواند زمانبندی چراغ‌های راهنمای سطح شهر را به روز کند.
وی ادامه می‌دهد: استفاده از ابزارهای کنترل سرعت در بزرگراه‌ها نیز در راستای هوشمندسازی حمل و نقل شهرهای کشور انجام شده است، تا قبل از آن کنترل سرعت در بزرگراه‌ها و جریمه افراد متخلف توسط پلیس انجام می‌شد، اما در حال حاضر دوربین‌های نصب شده توان ثبت دقیق سرعت خودروها را دارد.
این کارشناس راه و ترابری می‌گوید: تخطی رانندگان در عبور از چراغ قرمز یا استفاده از مسیرهای خط ویژه یا بی آر تی به وسیله دوربین‌های هوشمند ثبت می‌شود و موجب شده تا مدیران شهر با استفاده از آنها و بدون استفاده از حصار برای جلوگیری از ورود خودروها تخلف رانندگان را ثبت کنند.
لزوم تنظیم دوباره ابزارهای هوشمند حمل و نقل متناسب با زیرساخت‌های فرهنگی
عموچی تاکید می‌کند: همانطور که سیستم‌های ارتباطی و اطلاعاتی مداوم در حال به روزرسانی است، ابزارهای هوشمند شهری نیز هر روز پیشرفته‌تر می‌شود بنابراین مدیریت شهری باید ساختار و برنامه جامع و دقیقی را با توجه به پیشرفت علم و ابزار برای نظام حمل و نقل شهری تعیین کند.
وی با اشاره به اهمیت تعیین برنامه‌های ۱۰ سال آینده در حوزه حمل و نقل شهری، ادامه می‌دهد: تعیین این برنامه‌ها شهرداری را موظف به استفاده از ابزارهای حمل و نقلی متناسب با نیاز و زیرساخت‌های شهری کرده و شرایط لازم را برای خرید این ابزارها و استفاده از آنها فراهم می‌کند.
این کارشناس راه و ترابری می‌گوید: کنترل هوشمند حمل و نقل شهری منوط به استفاده از ابزارهای کارآمد است، ابزارهایی که طی چندین سال مورد استفاده مدیریت شهری قرار بگیرد و کارآمد باشد.
وی خاطرنشان می‌کند: استفاده از ابزارهای به روز و فراهم آوردن بسترهای مناسب برای استفاده از این ابزارها دو اهرم اصلی برای هوشمندسازی حمل و نقل شهری است که باید در فرآیند تهیه برنامه‌های شهری به خصوص برنامه‌های راهبردی مدنظر قرار بگیرد.
نظر شما