به گزارش خبرنگار ایمنا از شهرستان دهاقان، اقبال اندک ایرانیان به کتابخوانی سال‌هاست که نقل محافل انتقادی فرهنگی شده و هر کس به شیوه‌ای تلاش می‌کند راهکاری برای رفع آن ارائه کند. نخستین نوشتارها در این زمینه به دوران مشروطه و زمانی که اندیشه‌های نوگرایانه در ایران مطرح شد بازمی‌گردد. از همان زمان روشنفکران، بی‌توجهی ایرانیان به مطالعه را از علل عقب‌ماندگی کشور می‌دانستند.
در سالیان اخیر فعالیت‌های زیادی در حوزه ترویج کتابخوانی انجام شده است، اما باید زیرساخت‌هایی فراهم شود تا مردم همه مناطق از مواهب مطالعه مفید برخوردار شوند، نباید روستاها و مناطق کم‌برخوردار در فرایند توسعه فرهنگ مطالعه نادیده انگاشته شوند، زیرا تمرکز بر تامین امکانات شهرها و انجام اکثر فعالیت‌های فرهنگی در این مناطق آسیب دیگری است که سبب رنجش فعالان حوزه فرهنگ شده و به فرهنگ کتابخوانی آسیب می‌زند.
اینک "پوده"، روستایی کوچک و کم‌جمعیت در جنوب اصفهان و غرب دهاقان میزبان تحولی نو در امر ترویج کتابخوانی شده و تلاش می‌کند تا مردم بیشتری را به آن علاقه‌مند کند. مرور فعالیت‌های انجام شده در زمینه توریج فرهنگ مطالعه و نتایج حاصل از آن در این روستا نشان می‌دهد اگر به روستاها و مناطق محروم توجه شود و امکانات بیشتری در اختیار آنان قرار گیرد، رویدادهای شگرفی ایجاد خواهد شد.
با "بنفشه نفیسی" کتابدار کتابخانه "گنجینه بهار" روستای پوده که با انجام اقدامات فرهنگی مختلف موفق شده نام این کتابخانه را جزء ۱۰ کتابخانه برتر کشور ثبت و عنوان نخست جشنواره تولیدات صوتی شهرداری اصفهان را کسب کند، گفت‌وگویی انجام دادیم که در ادامه می‌خوانید:
روستای پوده از چه زمانی دارای کتابخانه شد؟
کتابخانه گنجینه بهار در سال۱۳۸۷ آغاز به فعالیت کرده و بیشتر مختص کودکان و نوجوانان است. امروزه کتاب در زندگی بچه‌ها نقش مهمی دارد. در این کتابخانه فعالیت‌هایی که انجام می‌شود تازگی و تنوع دارد که همین مسئله باعث گرایش اقشار مختلف به کتابخوانی شده است. فکر ما هم این بوده که کودکان از همان ابتدا با کتاب آشنا شوند و انس بگیرند و هرچه بزرگتر می‌شوند، کتاب‌ها هم براساس نیازهای آن‌ها متحول می‌شود و مطالب بیشتری به آن‌ها می‌آموزد.
چرا این کتابخانه در روستای پوده ایجاد شد؟ چه ویژگی خاصی در این روستا مشاهده کردید؟
پدر بزرگ من از بزرگان این روستا بود وشخصیت ایشان مورد اعتماد مردم بود. من هم به خاطر علاقه‌ای که به کتاب و روستای آبا و اجدادیمان داشتم آن را انتخاب کردم، اما کار راحتی هم نبود، چون ساکنان اختلافات قومی و عقیدتی داشتند، مشکلات دیگری هم بود، ولی به یاری خدا کتابخانه احداث و کارها شروع شد.
کتابخانه از یک اتاق ۱۲ متری شروع شد. سپس کم‌کم هزینه کردیم و فعالیت‌های مختلف انجام دادیم تا امروز که در یک مکان بزرگتر قرار داریم. تقبل هزینه‌ها هم بیشتر خانوادگی بود و خیران هم کمک‌های جزئی برای تأمین بعضی تجهیزات مثل رایانه پرداخت کردند. این کتابخانه مشارکتی است یعنی ما از نهاد کتابخانه‌های عمومی هیچ‌گونه امکاناتی نگرفتیم، فقط مجوز فعالیت را دریافت کردیم.
این کتابخانه چند عضو و چند جلد کتاب دارد؟
این کتابخانه به اهالی روستاهای پوده و قمبوان با سه هزار جمعیت خدمات ارائه می‌کند. در حال حاضر ۵۲۲ نفر عضو این کتابخانه هستند و بیش از ۱۱ هزار جلد کتاب نیز در اختیار اعضا قرار دارد؛ مبلغ عضویت یک هزار تومان است و بیشتر کودکان، نوجوانان وخانواده آن‌ها عضو کتابخانه هستند.
اندکی از برنامه‌های فرهنگی این کتابخانه بگویید.
تلاش کردیم از ظرفیت‌های استانی مانند صاحبنظران و کارشناسان کودک و نوجوان، بازی و خلاقیت، کارآفرینان و شاعران که بچه‌های روستا به آن‌ها دسترسی ندارند استفاده کنیم. هر هفته یکی از مسئولان با اعضای این کتابخانه ملاقات می‌کند و پاسخگوی سئوالات است. آموزش مادران و تشویق بچه‌ها با اهدای کتاب برای عضوگیری بیشتر و اشاعه نهضت مطالعه، کارآفرینی و تهیه کتاب‌های صوتی بخشی از فعالیت‌های این کتابخانه است.
آیا بزرگسالان هم عضو این کتابخانه هستند؟
بله، برای بزرگسالان نیز بیش از سه هزار جلد کتاب وجود دارد، اما تمرکز بر جذب کودکان و نوجوانان است.
درباره انتخاب کتابخانه روستای پوده به عنوان یکی از ۱۰ کتابخانه برتر کشور در طرح روستای دوستدار کتاب توضیح دهید.
فعالیت‌های خلاقانه‌ای مانند استفاده از ظرفیت‌های روستا و شهرستان، پتانسیل‌های علمی، کارشناسانی که هر کدام تجربه‌هایی را ارائه می‌کنند و آموزش صنایع‌دستی باعث جذب افراد زیادی به این کتابخانه شد. اینجا صرفا بر مطالعه کتاب تأکید نمی‌شود. مجموعه این کارها باعث شد در سال‌های اخیر از بین بیش از دو هزار روستای کشور، پوده دهاقان جزو ۱۰ روستای برتر دوستدار کتاب معرفی شود.
آیا عناوین برتر دیگری را نیز کسب کرده‌اید؟
ما در چند سال اخیر رتبه‌های کشوری، استانی و شهرستانی زیادی کسب کردیم و در نمایشگاه کتاب تهران هم غرفه داشتتیم. از طرف وزارت ارشاد جایزه مروج کتابخانه برتر کشور را کسب کردیم. احیای قصه‌های سنتی روستا توسط بزرگان و قصه‌گویی مادران و پدران از ایده‌هایی بود که در قالب لوح‌های فشرده در جشنواره تولیدات صوتی شهرداری اصفهان ارائه و رتبه نخست را کسب کرد.
آیا تلاش کردید کتاب را در خارج از محیط کتابخانه در دسترس عموم قرار دهید؟
بله. قفسه‌های سیار در مساجد، دهیاری، مهدهای کودک و قهوه‌خانه‌ها ایجاد شد. امروزه فضای مجازی باعث شده تعداد کتابخوان‌ها کمتر شود به همین دلیل برنامه‌هایی مانند تهیه لوح‌های فشرده صوتی با مضمون کتابخوانی در اختیار رانندگان، کشاورزان، قالی‌بافان و سایر اشتخاص گذاشته شد.
کتابخانه نهادی فرهنگی است که می‌تواند در همه ابعاد زندگی مردم روستا تاثیرگذار باشد، اما نکته مهم این است که علاقه به کتاب باید از سن کودکی ایجاد شود.
نظر شما