حسین اکبری در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با بیان اینکه تنوع زیستی ارزشمندترین سرمایه کره خاکی است، اظهار کرد: پایداری و استمرار حیات زمین در گرو حفظ تنوع زیستی است، براین اساس سازمان ملل متحد ۲۲ می (یکم خرداد) را برای افزایش درک و آگاهی مردم از اهمیت این مسئله، روز تنوع زیستی نامگذاری کرد.
وی با اشاره به اینکه همه گونه‌ها از میکرو ارگانیسم‌ها تاعظیم الجثه‌ترین جانداران کره زمین گونه زیستی محسوب می‌شوند، افزود: تنوع زیستی مفهومی جهان شمول دارد که دربرگیرنده ژن‌ها، گونه‌های زیستی، زیستگاهها و اکوسیستم‌ها و فرهنگ است، زیرا انسان از زمان پیدایش برای ادامه بقا از منابع طبیعی بهره برده و بر تنوع زیستی اطراف خود اثرگذار بوده است.
سرپرست معاونت نظارت و پایش اداره کل حفاظت محیط زیست استان با بیان اینکه ایران از نظرغنای تنوع زیستی جز ۱۰ کشور برتر دنیا است، خاطرنشان کرد: استان پهناور اصفهان با وسعتی بالغ بر ۱۰۷ هزار کیلومترمربع دارای تنوع زیستی بسیار گسترده‌ای است که شامل ۲۴ منطقه تحت مدیریت از جمله منطقه حفاظت شده و شکارممنوع، پارک ملی و پناهگاه حیات وحش، اثر ملی و عرصه‌های طبیعی است.
تالاب بین‌المللی گاوخونی یک اکوسیستم آبی ارزشمند در قلب کویر
وی ادامه داد: وسعت مناطق تحت مدیریت استان بیش از دو میلیون ۲۰۰ هزار هکتار است که علاوه بر این مناطق، یکی از مهم‌ترین عرصه‌های تنوع زیستی اصفهان تالاب بین المللی گاوخونی و رودخانه زاینده رود است که با توجه به اقلیم خشک و بیابانی مرکز ایران وجود این اکوسیستم آبی بسیار ارزشمند است.
شناسایی ۴۸۴ گونه مهره دار در زیستگاه‌های اصفهان
اکبری گفت: تاکنون در سطح استان اصفهان حدود ۴۸۴ گونه مهره دار شناسایی شده که شامل ۶۲ گونه پستاندار، ۲۹۶ گونه پرنده، ۴۲ گونه خزنده، ۴۱ گونه ماهی و هشت گونه دوزیست است.
وی با بیان اینکه اصفهان از نظر پوشش و ذخایر گیاهی نیز دارای تنوع زیستی بی نظیر است، افزود: در حال حاضر بیش از دو هزار گونه گیاهی شامل ۷۰۰ جنس و ۱۳۰ خانواده در عرصه‌های طبیعی استان شناسایی شده است که از این شمار ۳۵۰ گونه دارویی، ۵۴ گونه آسیب پذیر، ۱۶ گونه نادر، ۱۹ گونه در خطر انقراض و ۴۵ گونه بومی وانحصاری اصفهان است.
وجود ۱۴ گونه شاخص گربه سانان و سگ سانان در اصفهان
اکبری با اشاره به اینکه هشت گونه شاخص گربه سانان کشور، در اصفهان زیست می‌کنند، اظهار کرد: پلنگ، یوزپلنگ، گربه شنی، گربه وحشی، کاراکال، سیاهگوش، گربه پالاس و گربه جنگلی در عرصه‌های طبیعی استان اصفهان شناسایی و مشاهده شده است و این بیانگر وجود یک تنوع زیستی بی نظیر در اصفهان به وسعت یک قاره است.
این کارشناس افزود: گرگ، شغال، روباه شنی، روباه معمولی، شاه روباه و کفتار نیز شش گونه سگ سانان زیستگاه‌های اصفهان هستند، در حقیقت وجود ۱۴ گونه گوشت‌خوار در عرصه‌های طبیعی استان از نظر تنوع زیستی در کشور و حتی خاورمیانه فوق‌العاده است زیرا گربه سانان و سگ‌سانان در رأس زنجیره غذایی هستند براین اساس وجود آنها بیانگر وجود زنجیره غذایی در مناطق تحت مدیریت استان است.
سرپرست معاونت نظارت و پایش اداره کل حفاظت محیط زیست استان با اشاره به وجود پنج گونه سم دار در سطح مناطق تحت مدیریت استان اصفهان، گفت: این استان از نظر جمعیت حیات وحش به ویژه آهوی ایرانی، جبیر، کل وبز، میش و قوچ وحشی و گرازجزء استان‌های برتر کشور است.
وی ادامه داد: گور ایرانی یکی از گونه‌های با ارزش است که حدود چهار دهه پیش عرصه‌های بیابانی استان اصفهان زیستگاه این گونه منقرض شده بود اما در حال حاضر طرح‌های احیای گور ایرانی در زیستگاه‌های بیابانی استان را پیگیری می‌کنیم.
زاغ بور؛ تنها گونه اندمیک ایران
اکبری جمعیت پرندگان را یکی دیگر از جاذبه‌های تنوع زیستی اصفهان عنوان کرد و افزود: مهم‌ترین گونه پرنده استان، زاغ بور است که تنها گونه آندمیک ایران شناخته می‌شود که در عرصه‌های گسترده‌ای از شرق و شمال استان به ویژه در تالاب بین المللی گاوخونی مشاهده شده است همچنین هوبره یکی دیگر از گونه‌های شاخص در استان اصفهان شناخته می‌شود.
تخریب زیستگاهها و شکار غیرمجاز حیات وحش را تهدید می‌کند
سرپرست معاونت نظارت و پایش اداره کل حفاظت محیط زیست استان با بیان اینکه تخریب زیستگاهها خطری جدی برای تنوع زیستی است، اظهار کرد: عوامل تهدید تنوع زیستی در ایران و جهان مشترک است، بنابراین مهم‌ترین عامل تهدید تنوع زیستی تخریب زیستگاهها به علت توسعه نامتوازن و رعایت نکردن اصول آمایش سرزمین و توسعه پایدار در اجرای طرح‌ها است.
وی تصریح کرد: وقتی زیستگاهی نابود می‌شود بسیاری از گونه‌های زیستی از بین می‌رود.
این کارشناس محیط زیست شکار غیرمجاز، وجود گونه‌های گیاهی و جانوری غیر بومی و مهاجم در زیستگاه‌های جدید، چرای بی رویه دام، بهره برداری بیش از حد منابع و معادن را از دیگر عوامل تهدید تنوع زیستی عنوان کرد.
اکبری با بیان اینکه تغییرات اقلیمی نیز تهدیدی بر تنوع زیستی است، خاطرنشان کرد: استان اصفهان و عرصه‌های بیابانی آن بیش از ده سال دچار خشکسالی های پی در پی و بی سابقه‌ای بود اما خوشبختانه بارش رحمت الهی امسال سبب شد که تنوع زیستی استان جانی دوباره بگیرد زیرا طی خشکسالی طولانی مدت تنوع زیستی استان ما بسیار آسیب پذیر شده بود ولی با تلاش شبانه روزی محیط بانان و اجرای طرح‌های حفاظتی ما حتی شاهد رشد جمعیت سم داران حیات وحش استان نسبت به سال‌های قبل بودیم.
حال گربه سانان استان خوب است
وی در پاسخ به این سؤال که آیا افزایش جمعیت گونه‌های علف خوار به دلیل کاهش جمعیت یا از بین رفتن گوشتخواران حیات وحش است، اظهار کرد: نمی‌توان گفت که جمعیت سگ سانان و گربه سان کم شده است زیرا این مسئله نیاز به مطالعه و بررسی و همچنین کاربرد روش‌های تأثیر گذار برای انجام تحقیقات دقیق است زیرا گونه‌های علف خوار روز فعال‌اند، یک زیست بوم را می‌توان تقسیم بندی وعرصه های متخلف جمعیتی آنها را شمارش کرد اما گونه‌های گوشت خوار شب فعال و پنهان کار هستند و از انسان دوری می‌کنند و اگر در یک عرصه باشند هرگز به چشم نمی ایند و بیشتر اثار و نمایه‌هایشان را می‌توان شناسایی کرد.
وی ادامه داد: وقتی که جمعیت علف خوار در یک منطقه بیشتر می‌شود طعمه گوشت خواران و یکی از نیازهای حیاتی آنها تأمین شده است بنابراین با افزایش شمار سم داران حیات وحش استان وضعیت گربه سانان و سگ سانان هم بهتر است.
امنیت غذایی در گرو حفظ تنوع زیستی و ذخایر ژنتیکی است
سرپرست معاونت نظارت و پایش اداره کل حفاظت محیط زیست استان با اشاره به شعارامسال روز جهانی تنوع زیستی، اظهار کرد: تنوع زیستی ما، غذای ما، سلامتی ما عنوانی است که امسال از سوی سازمان ملل متحد انتخاب شد زیرا حفاظت از تنوع زیستی، زیرساخت حیات تمام زیستمندان و ما انسان‌ها است، تنوع زیستی حافظ سلامت و تضمین کننده پویایی منابع غذایی و ژنتیکی انسان است.
وی ادامه داد: توسعه انواع گونه‌های گیاهی مقاوم به بیماری‌ها و بسیاری از دستاوردهای پژشکی ضامن سلامتی و خدمت به بشر است. براین اساس تضمین امنیت غذایی در گرو حفظ تنوع زیستی در همه سطوح اکوسیستم گونه و ژن بشمار می‌رود.
این کارشناس محیط زیست خاطرنشان کرد: تنوع زیستی تسبیح کردن خداوند را به ما می‌آموزد زیرا وجود انها بیانگر آن است که چقدر آفریننده یکتا قدرتمند است که در گستره زمین طیف بسیار وسیعی ازتنوع زیستی را برای ما ایجاد کرده است از سوی دیگر تأمین خوراک و پوشاک متاثراز فواید ارزشمند تنوع زیستی است و علت شعار امسال این است که ما اگر بخواهیم امنیت و توزیع عادلانه از منابع غذایی در کل دنیا داشته باشیم باید تنوع زیستی و ذخایر ژنتیکی، گونه‌های بومی و اصلی را حفاظت کنیم.
اکبری با تاکید بر اینکه حفظ محیط زیست و تنوع زیستی یک وظیفه همگانی است، تصریح کرد: اصل پنجاهم قانون اساسی و همچنین سیاستهای ابلاغی نظام در حوزه محیط زیست که از سوی مقام معظم رهبری به تمای دستگاها ابلاغ شده است بیانگر اهمیت حفظ تنوع زیستی است در حالی که دین ما هم سرشار از آموزه‌های زیست محیطی برای حفظ طبیعت و مخلوقات است.
اقتصادی پایدار با حفاظت از تنوع زیستی و حیات وحش
سرپرست معاونت نظارت و پایش اداره کل حفاظت محیط زیست استان تاکید کرد: هر انسانی بر تنوع زیستی اثر گذار است زیرا در حال استفاده از منابع کره خاکی هستیم اما می‌توان با روش‌های متفاوت از گونه‌ها و تنوع زیستی حفاظت کرد. مصرف بهینه و بازیابی منابع را باید مورد توجه قرار داد، از صدمه و آزار به گیاهان و جانوران و آلوده کردن آب، خاک و هوا خودداری کنیم.
وی با اشاره به اینکه آلودگی‌ها از تهدیدات مهم تنوع زیستی است، گفت: طرح‌های توسعه‌ای باید با در نظر گرفتن اصول آمایش سرزمین، توان اکولوژیکی هر منطقه و توسعه پایدار اجرایی شود زیرا توسعه نامتوازن بدون ملاحظات زیست محیطی در واقع عامل اصلی تهدید تنوع زیستی است.
اکبری خاطرنشان کرد: تنوع زیستی فرصتی کم نظیر برای توسعه صنعت اکوتوریسم و گردشگری است و حفاظت از حیات وحش و گونه‌های زیستی اشتغالزا است و موجب اقتصاد پایدار می‌شود.
نظر شما