به گزارش خبرنگار ایمنا، شرکت مجتمع ذوب آهن بیستون در سال ۱۳۸۷ هجری شمسی توسط یک گروه بازرگانی بومی و باهدف ایجاد اشتغال در منطقه و کاهش واردات صنعت فولاد در چند فاز مختلف و با هدف تولید سالانه ۲۰۰ هزار تن شمش فولادی، ۱۵۰ هزار تن آهن اسفنجی و تولید سالانه ۳۰ مگاوات برق تاسیس شد.
صنایع ذوب آهن و فولاد از جمله صنایعی هستند که به آب فراوانی نیاز دارند و تاسیس این مجتمع ذوب آهن در استان کرمانشاه به عنوان یک منطقه دچار تنش آبی ذهن بسیاری از کارشناسان این حوزه را در ابتدا به خود جلب کرد و بسیاری از فعالان اقتصادی و صنعتی معتقد بودند سرنوشت این مجتمع ذوب آهن نیز همچون مجتمع ذوب آهن بندر عباس، جابه جایی است.
همچنین قرار گرفتن این صنعت بزرگ و مهم در یکی از استان های مرزی کشور باعث نگرانی بسیاری از کارشناسان امنیتی و سیاسی شده بود و این دسته از کارشناسان نیز معتقد بودند که باید این صنعت به استان دیگری منتقل شود تا از تهدیدات مرزی به دور باشد. از سوی دیگر یکی از مباحث اصلی برنامه پنجم توسعه که در سال ۱۳۸۹ ابلاغ شد، موضوع آمایش سرزمین بود و دفتر برنامه ریزی و بودجه دولت نیز معتقد بود که ساخت چنین صنعتی در یک استان مرزی بر اساس برنامه پنجم توسعه و مبحث آمایش سرزمین آن صورت گرفته است و این صنعت استفاده از ظرفیت های معدنی کرمانشاه را به حداکثر می رساند.
هر چند بسیاری از کارشناسان براین عقیده بوده و هستند که دولت باید از ظرفیت های گردشگری کرمانشاه استفاده کند و از این طریق به پیگیری مبحث آمایش سرزمین برنامه پنجم توسعه بپردازد.
بحث و تبادل نظر پیرامون وضعیت امنیتی و معدنی درباره این مجتمع ذوب آهن بزرگ در غرب کشور به پایان رسیده بود که یک اتفاق، بار دیگر نام این مجتمع را به تیتر یک رسانه ها تبدیل کرد؛ حسن روحانی، رییس جمهوری در ۱۱ اردیبهشت ۹۸ با حضور در شهر هرسین استان کرمانشاه فاز اول این مجتمع ذوب آهن را افتتاح کرد.
رییس جمهور پس از پرده‌برداری از لوح افتتاح فاز اول مجتمع ذوب آهن بیستون از بخش‌های مختلف آن بازدید و با مهندسان و کارکنان این مجتمع گفتگو کرد و وعده داد که در تامین منابع آبی مورد استفاده این مجتمع ذوب آهن مشکلی وجود نداشته باشد.
وعده رییس جمهور مبنی بر تامین آب مورد نیاز این مجتمع ذوب آهن در حالی بود که یکسال از خشک شدن چشمه های چند هزار ساله طاقبستان می گذشت و کاهش بارندگی‌ها، افزایش دمای هوا، برداشت‌های بی رویه از منابع آبی سطحی و حتی زیرزمینی و نبود مدیریت صحیح مصرف، کرمانشاه را از لحاظ منابع آبی محدود کرده و منجر به شکل گیری تنش آبی در این منطقه شده بود.
امیدواریم وعده ها در زمینه تامین منابع آبی تحقق یابد
محمد ابراهیم محبی، نماینده مردم کرمانشاه در مجلس نهم در این باره به خبرنگار ایمنا می گوید: "بی شک باید در همه زمینه های مختلف از جمله زمینه های مربوط به صنعت و اقتصاد از نظر کارشناسان این حوزه استفاده کنیم و همه جوانب یک طرح در این حوزه را بسنجیم.
وی ادامه می دهد: دولت باید با نظر خواهی از کارشناسان و متخصصان در این زمینه پروژه مدیریت ذوب آهن کرمانشاه را به گونه ای هدایت کند تا در آینده با مشکلاتی در زمینه تامین آب مورد نیاز خود مواجه نشود و به صورت مناسب به تولید نیاز های اصلی صنعت کشور بپردازد. دولت وعده هایی در زمینه تامین منابع آبی ذوب آهن کرمانشاه نیز داده است و امیدواریم این وعده ها عملی شود.
این نماینده مجلس با بیان اینکه باید یک الگوی آبی مناسب برای استفاده از منابع در ذوب آهن در نظر گرفته شود، خاطر نشان می کند: افتتاح مجتمع ذوب آهن بیستون در کرمانشاه تنها طرح عمرانی دولت در این استان نیست بلکه طرح های دیگری نیز در دست اقدام و بررسی هستند و به زودی شاهد افتتاح مجموعه های دیگری در استان کرمانشاه خواهیم بود.
محبی یادآور می شود: باید منابع آبی نه تنها در کرمانشاه بلکه در همه مناطق کشور مدیریت شود و کشاورزی در حاشیه مرز ها از سیاست های جدید دولت است. کشاورزی و توسعه این صنعت در حاشیه مرز های کرمانشاه باعث توسعه پایدار اقتصادی در منطقه غرب کشور و به خصوص استان کرمانشاه می شود.
وی با اشاره به محور بودن استان کردستان در طرح های کشاورزی مرزی می گوید: یکی از اهداف افتتاح مجتمع ذوب آهن بیستون و توسعه کشاورزی مرزی در استان کرمانشاه جلوگیری از خروج مردم بومی از این استان و مهاجرت به استان های دیگر است زیرا وجود نداشتن توسعه اقتصادی در کرمانشاه باعث شده تا بسیاری از شهروندان این استان به فکر مهاجرت بیفتند.
نماینده مردم سنقر و کلیایی استان کرمانشاه در مجلس نهم با انتقاد از عملکرد دولت در افتتاح مجتمع ذوب آهن بیستون خاطر نشان می کند: افتتاح ذوب آهن بیستون کرمانشاه بسیار کند صورت گرفت اما این پروژه در صورتی که به نتیجه برسد و از آن به صورت صحیح استفاده شود یکی از طرح های بسیار مفید برای کشور و به خصوص استان کرمانشاه است.
محبی اضافه می کند: در سال های گذشته شاهد تنش ها و مشکلات آبی در استان کرمانشاه بوده ایم اما باید توجه کنیم که بسیاری از استان ها به رغم حاد بودن شرایط منابع آبی‌شان صنایع قدرتمند و مهمی را در خود جای داده اند و امیدواریم مجتمع بیستون کرمانشاه با مشکلی مواجه نشود."
قابل ذکر است که یکی از مهم ترین شاخص های امنیتی برای تشخیص میزان تاب آوری کشور های مختلف در حملات نظامی دور بودن صنایع قوی و مهم از مرز ها است و این در حالی است که مجتمع ذوب آهن بیستون کرمانشاه در یکی از استان های مرزی کشور بنا شده است و همین امر موجب در خطر قرار گرفتن این صنعت از لحاظ امنیتی و نظامی می شود.
مطالعات زیادی برای محل استقرار یک واحد صنعتی لازم است
بایزید مردوخی، کارشناس صنایع معتقد است، راه اندازی و تاسیس یک واحد صنعتی به مطالعات وسیع و کاربردی در سطح جغرافیا نیاز دارد و در بسیاری کشور های جهان چندین سال روی ساخت صنایع مهم و تاثیر گذار همچون ذوب آهن مطالعه می شود.
وی به خبرنگار ایمنا می گوید: زمانی که روس ها اقدام به ایجاد یک واحد صنعتی عظیم در اصفهان کردند حدودا ۴۰ جلد گزارش و مطالعات میدانی را تهیه کرده بودند و طبق آن معتقد بودند که تاسیس یک واحد صنعتی در اصفهان از لحاظ جغرافیا و منابع مشکلی ایجاد نمی کند. در ساخت یک واحد صنعتی همچون مجتمع ذوب آهن باید همه جوانب منطقه ای و ملی در نظر گرفته شود.
مردوخی ادامه می دهد: زمین، آب و هوا، آب، هوا ، محیط زیست و مجاورت های سیاسی از نخستین شاخص هایی است که باید در مطالعات تاسیس یک واحد صنعتی در نظر گرفته شود. یکی دیگر از مهم ترین شاخص های مورد مطالعه در تحقیقات پیش از تاسیس نیز در نظر گرفتن مجاورت معادن و بررسی دقیق آنها است.
وی تصریح می کند: راه اندازی یک واحد صنعتی مهم و قدرتمند در نزدیکی مرز از لحاظ امنیتی و سیاسی اقدام نامعقولی است؛ پیش از این نیز زمینه ها برای قرار گرفتن کارخانه فولاد در بندر عباس فراهم و نیروگاه برق این کارخانه نیز ایجاد شده بود اما یک نامه از سوی مقامات امنیتی موجب شد تا سازندگان متوجه خطای محاسباتی خود که درنظر نگرفتن موارد امنیتی و مرزی بود، بشوند.
این کارشناس صنایع خاطر نشان می کند: تصمیم گیری های صنعتی باید منطقی و بر اساس تحقیقات و اطلاعات کافی باشد. دولت باید با مشاهده شرایط روابط بین المللی کشور، صحیح بودن یا غلط بودن اقدام خود در کرمانشاه مبنی بر احداث یک واحد صنعتی را ارزیابی و گزارش آن را نیز به مردم ارائه کند.
مردوخی یادآور می شود: متاسفانه بسیاری از اقدامات صنعتی در ایران بدون هیچ گونه تحقیقات و مطالعاتی صورت می گیرد. بی شک تاسیس یک واحد صنعتی بزرگ همچون مجتمع ذوب آهن در منطقه ای که دچار تنش آبی است به وقوع مشکلات زیست محیطی و آب و هوایی در آینده منجر می شود. اولویت در استفاده از آب برای آشامیدن است و بی شک تاسیس واحد های صنعتی در مناطقی که تامین آب برای مصرف انسان نیز با مشکل مواجه است جایز نیست.
این کارشناس صنایع و استاد دانشگاه با بیان اینکه اغلب مجتمع های ذوب آهن مصرف آب بالایی دارند و موجب ایجاد آلودگی در مناطق مسکونی مردم می شوند، می گوید: متاسفانه مجتمع ذوب آهن بیستون کرمانشاه تاسیس شده و بحث و تبادل نظر درباره وضعیت آن در شرایط کنونی نتیجه ای ندارد. باید راهکار های صنعتی برای جلوگیری از زیان های این مجتمع ارائه شود تا مشکلی برای مردم این منطقه ایجاد نکند.
به گزارش خبرنگار ایمنا، چندین دولت از سال ۱۳۸۷ در جریان شکل گیری این مجتمع صنعتی در غرب کشور بوده اند و فاز اول این مجموعه اکنون در دولت دوازدهم به بهره برداری رسیده است و به نظر می رسد دولت های مختلف وقت کافی و لازم را برای تحقیقات و مطالعات درباره مکان استقرار این مجتمع ذوب آهن داشته اند و کارشناسان امیدوارند دولت راهکار خاصی برای جلوگیری از آسیب پذیری این صنعت در استان کرمانشاه داشته باشد.
گزارش از سپهر زارع- خبرنگار ایمنا
نظر شما