به گزارش خبرنگار ایمنا از شهرستان خوانسار، زمینی خشک، آسمانی بخیل و مردمانی چشم‌انتظار، پرده‌های مکرر تراژدی دردناکی بود که مردمان در سالیان گذشته از پگاه تا شامگاه، مکرر دیدند و هربار، با دلی خونبار و چشمانی نمناک، به امید فردایی بهتر نشستند؛ حال بغض آسمان ترکیده و از بخل چند ساله پشیمان شده و قصد دارد، بدهی ۲۰ ساله را در عرض چندماه تسویه کند.
رحمت پی در پی نازل می‌شود و هرچند، گاه در گوشه‌ای وفور نعمت به دلیل قلت قوای انسانی به نقمت بدل می‌شود، اما شاید ثمره نهایی آن، وداعی شیرین با خشکسالی و درود به سالیانی در پیش باشد که به زیور باران آراسته شده است.
ولی عقل سلیم حکم می‌کند از تجربه سالیان تلخ گذشته پند گرفته و با درک ارزش مایه حیات، ذخیره‌سازی روان‌آب‌ها و جلوگیری از هدررفت آب را جدی‌تر اجرا کنیم. اما باوجود همه این اوصاف، این روزها شاهد اعتراضات مکرر شهروندان خوانساری در فضای حقیقی و مجازی هستیم که نسبت به تعطیلی پمپاژ آب‌های سرچشمه به سد باغکل نگران هستند.
سد باغکل به منظور مدیریت بهتر آب در شهرستان در مسیر خروجی آب از پارک سرچشمه ایجاد شد تا در فاصله ماه‌های آبان تا اردیبهشت، حجم وسیعی از آب بلااستفاده سرچشمه به سد منتقل شود؛ با آبگیری این سد ذخیره ارزشمندی برای روزهای نیاز کشاورزان شهرستان ایجاد می‌شد.
این فرایند تاکنون طی سال‌های متمادی انجام و بخش عمده آبگیری سد از این طریق انجام شده است، اما از دیگر سو در بعضی سال‌ها، مطالبی درخصوص ایرادات فنی سد و هدر رفت آب آن مطرح و متعاقب آن، انتقال آب به سد متوقف شده است.
از یکسال گذشته بررسی و پایش دقیق وضعیت سد به منظور رفع ایرادات فنی آغاز شده و با پیگیری نماینده شهرستان در مجلس و فرماندار و برخی از شهروندان متخصص و بهره‌گیری از نظر کارشناسان تهران، فرایند آبگیری سد باغکل تغییر یافته است.
شرکت "تماوان"، مشاور پروژه سد باغکل نیز آبگیری این سد را خطرناک نمی‌داند و در پیگیری‌ها و مکاتبات خود از سال ۹۵ با شرکت سهامی آب منطقه‌ای اصفهان، اصرار بر افزایش حجم دریاچه شد تا تراز نرمال داشته و صراحتا اعلام کرده که در شرایط کنونی، هیچ مانعی برای ذخیره آبی سد وجود ندارد.
بارندگی‌های اخیر فرصتی مغتنم فراهم کرده تا هم بر ذخیره‌سازی آب افزوده شود و هم شرایط بهتری برای پایش ترازهای بالای آبگیری سد توسط ابزار دقیق نصب شده، فراهم شود؛ این در حالی است که در طی سال‌های گذشته آبگیری کامل شد انجام نشده و همواره سد پر و خالی می‌شده است.
در چنین شرایطی مدیریت آب منطقه‌ای اصفهان به جای آبگیری سد بااستفاده از روان‌آب‌ها، موتورهای ایستگاه را خاموش و به جای آبگیری حداکثری، باعث شده تا حجم زیادی از آب سرچشمه از مجاورت ایستگاه پمپاژ بدون ورود به ایستگاه در رودخانه رها شود.
از ظرفیت کامل سد استفاده نمی‌شود
محمدتقی اورعی، رییس شورای اسلامی شهر خونسار در این خصوص می‌گوید: بارش‌ها در سال جدید و بالارفتن حجم آب چشمه پایین دست خوانسار، ظرفیت خوبی برای پمپاژ آب به دریاچه خوانسار ایجاد کرده است که حتی می‌تواند منجر به ذخیره سازی آب تا حد تراز نرمال در دریاچه سد شود.
وی ادامه می‌دهد: مشاوران ساخت سد همیشه نسبت به افزایش حجم دریاچه تا تراز نرمال اصرار داشته‌اند، در واقع هیچ مانعی برای افزایش ذخیره آب در شرایط کنونی وجود ندارد.
رییس شورای اسلامی شهر خوانسار می‌افزاید: باتوجه به فرصت ویژه در سال جدید و اینکه تاکنون در طی این سال‌ها، فرصتی برای بهره‌برداری تا این مقدار وجود نداشته است، پر کردن دریاچه سد تا حد ممکن علاوه بر ذخیره سازی آب، باعث ایجاد شرایط بهتر برای پایش پی در پی ترازهای بالای آبگیری ایجاد می‌کند.
وی ادامه می‌دهد: با توجه به الگوی مصرف فعلی ذخیره سازی حداکثر آب می‌تواند باعث حفظ حداقل ذخیره سازی همیشگی می‌شود، به این وسیله از نوسانات پر و خالی شدن دریاچه سد در طول سال‌های گذشته جلوگیری و میزان تراز حداقل و حداکثر نرمال در دریاچه را تعدیل می‌کند.
وی تأکید می‌کند: ایستگاه پمپاژ آب سرچشمه خوانسار در شرایط پرآبی فعلی، با حداکثر توان جهت ذخیره سازی آب در دریاچه وارد مدار شده است، بنابراین باید نسبت به افزایش تراز آب دریاچه حتی تا حد سرریز اقدام شود.
برای تکمیل ظرفیت سد، دو میلیون لیتر آب نیاز است
منصور کمالی، فرماندار خوانسار در گفت و گو با ایمنا در این باره می‌گوید: برای نخستین بار سد باغکل بیش‌تر از قبل آبگیری شده است، درحال حاضر ۳.۸ میلیون متر مکعب آب در سد ذخیره شده است و تا تراز نرمال دو میلیون مترمکعب دیگر نیاز است که امیدواریم با پمپاژ آب و روان‌آب و سیلاب‌های اردیبهشت‌ماه و ذوب برف، این مقدار تامین شود.
وی ادامه می‌دهد: آب منطقه‌ای استان، پمپاژ آب سرچشمه خوانسار به سوی سد باغکل را بسته است، زیرا کارشناسان این سازمان عقیده داشتند با ورود آب سرچشمه به سد، امکان سرریز شدن آن وجود دارد که البته این اتفاق نمی‌افتد، زیرا حجم آب سد باغکل تا تراز نرمال فاصله زیادی دارد.
فرماندار خوانسار اضافه می‌کند: در تلاش هستیم که طبق توافق با شرکت آب منطقه‌ای، پمپاژ آب به سد آغاز و ایستگاه پمپاژ خوانسار با شرایط پرآبی فعلی با حداکثر توان جهت ذخیره‌سازی آب در دریاچه وارد مدار شده و هر چه سریعتر نسبت به افزایش تراز آب دریاچه حتی تا حد سرریز اقدام شود.
سد باید به صورت مستمر مورد ارزیابی قرار گیرد
علی بختیار، نماینده مردم گلپایگان و خوانسار در مجلس شورای اسلامی می‌گوید: با پیگیری که در این سه سال انجام شده، تزریق سیمان به دیوار سد برای جلوگیری از هدر رفت آب انجام شده است و بنا بر نظریه کارشناسان می‌تواند آبگیری کامل شود.
وی می‌افزاید: خاموشی پمپاژ آب سرچشمه به دلیل ورود آب سیلاب به داخل سد بود، زیرا نمی‌بایست همزمان پمپاژ آب انجام شود.
نماینده مردم گلپایگان و خوانسار در مجلس شورای اسلامی اضافه می‌کند: باتوجه به فرار آب سد مشکل حاد نیست که البته با این حال باید مورد پایش و ارزیابی قرار گیرد تا خطری سد را تهدید نکند.
باغکل، آبگیری نمی‌شود
این سخنان در حالی مطرح می‌شود که سجاد جاجیلو، سرپرست منابع امور آب شهرستان خوانسار در این خصوص می‌گوید: خروجی آب سد باغکل هزار و ۵۰۰ لیتر بر ثانیه است و به دلیل اینکه کل ظرفیت سد باغکل برای آبگیری حدود شش میلیون متر مکعب است و تاکنون بیش از سه میلیون متر مکعب سد آبگیری شده است، برای پایدار ماندن و ایمنی سد که ممکن است باتوجه به بارندگی‌های بهاری سرریز شود، پمپاژ آب به سمت سد خاموش شده است.
وی می‌افزاید: آب خروجی سرچشمه خوانسار هزار و ۷۰۰ لیتر بر ثانیه است، چهار پمپی که در اختیار داریم تنها امکان پمپاژ آب به ظرفیت ۴۰۰ لیتر در ثانیه را فراهم می‌کند، هزار و ۴۰۰ لیتر بر ثانیه هم باید از طریق ۱۱ نهر و قنوات شهرستان تأمین شود.
سرپرست منابع امور آب خوانسار می‌گوید: برای پمپاژ آب به محل سد باغکل ماهانه بیش از ۲۰ میلیون تومان برق مصرف می‌شود.
وی ادامه می‌دهد: با توجه به اینکه تعهد آب برای کشاورزی شهرستان ۱.۵ میلیون متر مکعب است و اکنون سه میلیون و ۸۰۰ هزار میلیون متر مکعب آب در سد ذخیره شده است، نیازی به ذخیره بیش از حد آب در سد نیست.
حاجیلو می‌افزاید: به دلیل نقص فنی، سد باغکل دچار نشتی آب است تاجایی که در سال‌های ترسالی مانند امسال ۱۰۰ لیتر در ثانیه و در سال‌های خشکسالی ۴۰ لیتر بر ثانیه آب از زیر سد خارج می‌شود، در صورتی که هدر رفت آب در سد خاکی دو لیتر است، اما این سد با نقض فنی بالایی مواجه است.
وی خاطرنشان می‌کند: در این مدت دو میلیون متر مکعب آب از محل سرچشمه خوانسار رها سازی شده است.
نظر شما