به گزارش خبرنگار ایمنا در گاهشمار ایرانی، هر روز ماه، نام ویژه‌ای دارد. برای مثال روز نخست هر ماه،"اورمزد" روز و سیزدهم هر ماه "تیر" روز نامیده می‌شود و متعلق به "ایزد تیر" است. تیر یا تشتر به معنای، ایزد باران است. با توجه به اطلاق گرفتن نام ایزد باران، می‌توان گفت که "تیر " در نزد ایرانیان باستان نمادی از رحمت الهی بوده‌است.
روز طبیعت "سیزده‌به‌در" سنت ایرانیان باستان به مناسبت پیروزی ایزد باران بر دیو خشکسالی اَپوش و از ۱۸۰۰ قبل از میلاد بین ایرانیان مرسوم بوده است.
در اسطوره‌های ایرانی، ایزد باران همواره به‌صورت اسبی با دیو خشکسالی که دیواپوش نام دارد در جنگ و مبارزه است و اگر تیر ایزد پیروز شود، باران می‌بارد و چشمه‌ها می‌جوشند و رودها روان می‌گردند و سرسبزی را به ارمغان می‌آورند.
به باور پیشینیان برای این که ایزد باران در سال جدید پیروز و دیو خشکسالی نابود شود. در ایران باستان پس از برگزاری مراسم نوروزی سیزدهم که به ایزد باران تعلق داشت مردم به دشت و صحرا و کنار جویبارها می‌رفتند، از خداوند آرزوی بارش باران می کردند و تا آخر آن روز را بیرون از خانه و در طبیعت و میان سبزه و صحرا به شادمانی سپری می کردند.
"سیزده به در" نحس نیست
ایرانیان باستان در آغاز سال نو پس از دوازده روز جشن‌گرفتن و شادی‌کردن که به یاد دوازده ماه سال است، روز سیزدهم را که روز فرخنده‌ای است به باغ و صحرا می‌رفتند و درحقیقت رسمی بودن نوروز را با این روز به پایان می بردند.
با این حال برخی بر این باورند که در این روز باید برای راندن نحسی از خانه بیرون روند و نحسی را در طبیعت به‌در کنند و واژهٔ سیزده‌به‌در به‌معنای "در کردن نحسیِ سیزده" است. اما وقتی به معانی واژه‌ها نگاه کنیم برداشت دیگری از این واژه می‌توان داشت. "در به معنای دره و دشت" می‌تواند جایگزین شود و این در حالی است که حتی برای اثبات اینکه ایرانیان قدیم نیز سیزده به در را نحس می دانستند، هیچ روایت تاریخی و قابل استنادی وجود ندارد.
بعد از سیزده‌به‌در، جشن‌های نوروزی تمام می شود. از سوی دیگر تا کنون هیچ تاریخ‌نگار و پژوهشگری دلیلی برای نحس بودن روز سیزدهم نوروز نیاورده است.
پس با نگاهی کلی می‌توان گفت واژهٔ "سیزده‌به‌در" به‌معنای "سیزدهم به‌سوی در و دشت شدن" است که همان معنی بیرون‌رفتن و در دامان طبیعت سرکردن را می‌دهد.
گره زدن سبزه، خوردن کاهو و سکنجبین، پختن خوراکهای گوناگون به ویژه آش رشته از جمله رسوم این روز است. یکی از آیین‌های این روز سبزه گره زدن است که بیش‌تر جوانان در این روز این کار را انجام می‌دهند. گره زدن سبزه به معنای گره زدن زندگی با طبیعت است که هیمشه سبز و شاداب باقی بمانیم. در مناطق کردنشین نیز در پایان روز سیزده‌به‌در ۱۳ عدد سنگ را به پشت سر پرتاب می‌کنند به این معنا که آرزو می‌کنند بلا و نحسی از شخص دور شود و به‌ازای هر سنگ یک آرزوی نیک می‌کنند.
در روز طبیعت با محیط زیست دوست باشیم
روز طبیعت فرصتی مناسب برای لمس طبیعت و لذت بردن از آن است با این حال متاسفانه سیزدهم فروردین یکی از روزهایی است که به دلیل کم توجهی و بی مبالاتی برخی افراد نسبت به محیط زیست و طبیعت، بیشترین آسیبها را در این روز متحمل می شود. می توان با رعایت در برخی رفتارها محیط زیست را حفظ کرد زیرا محیط زیست داشته ای عمومی است و همه نسبت به آن مسئول هستند.
در طبیعت چیزی به جز رد پا باقی نگذاریم
چند نکته ساده برای حفظ محیط زیست در روز طبیعت؛ برای افروختن آتش در طبیعت در صورت نیاز، وسایلی مانند اجاق سفری یا گاز پیک نیکی به همراه داشته باشید و از روشن کردن اتش غیر محصور و مهار نشده در طبیعت جدا خودداری کنید،
حتما در خودرو و وسایل سفر، کیسه زباله به همراه داشته باشید و زباله ها را با خود از طبیعت برگردانید.
در طبیعت از شکار، زنده گیری حیوانات، چیدن گیاهان و گل ها، نمونه برداری از سنگ‌ها و خاک‌ها خودداری کنید.
از رهاسازی ماهی قرمز که از گونه های مهاجم است و باعث بیماری در گونه های طبیعی می شود در ابراهه ها و محیط های طبیعی خودداری کنید.
به جای رهاکردن سبزه در رودخانه ها و روان آبها، که موجب آلودگی می شود، سبزه ها را در خاک دفن کنید زیرا این اقدام سبب حاصلخیزی خاک و همچنین جلوگیری از آلودگی زیست محیطی می شود.
از همین امروز تمرین کنیم در طبیعت چیزی به جز ردپا باقی نگذاریم و چیزی جز عکس برنداریم.
نظر شما