به گزارش خبرنگار ایمنا، فیلم "جان دار" به کارگردانی و نویسندگی حسین امیری دوماری و پدارم پورامیری به همراه محمد داودی، از فیلم‌های بخش نگاه نو جشنواره فیلم فجر امسال است. در این فیلم تلاش بر این بوده تا با پرداختن متفاوت به یک سوژه تکراری، مخاطب را تا پایان فیلم در نقطه هیجان نگاه دارد.
فاطمه معتمدآریا، حامد بهداد، جواد عزتی، علی شادمان، باران کوثری، گیتی قاسمی، احمد قزوینی، مسعود کرامتی و محمدعلی محمدی، تیم بازیگری پرچهره "جان دار" را تشکیل می‌دهند.
عزا در عروسی!
داستان فیلم از یک اتفاق ساده در مراسم عروسی آغاز می‌شود. با یک مقدمه نسبتا طولانی و پس از مدت زیادی که قصه به معرفی شخصیت‌های اصلی در خلال موسیقی و رقصیدن‌های فراوان می‌پردازد، با اتفاقی نگران کننده مواجه می‌شویم که تنش را وارد داستان می‌کند.
فاطمه معتمدآریا با همان بازی‌های خوب همیشگی، نقش مادر خانواده‌ای را بازی می‌کند که گرفتار درگیری‌ها و بحرانی پیچیده‌ای شده است. پدر خانواده با نقش آفرینی مسعود کرامتی، مردی نشان می‌دهد که در عین تلاش برای حل مسائل از روش اعمال قدرت، معمولا کم می‌آورد.
بحران در "جان دار" پیرامون جمال با بازی محمدعلی محمدی شکل می‌گیرد، اما گره‌افکنی‌های بعدی، او را به حاشیه می‌راند تا جایی که در این میان، نقش اساسی را تقابل دیگر برادران دیگر خانواده، علی شادمان و حامد بهداد، بازی می‌کند.
داستان، روایت دشواری‌های انتخاب در یک بحران تمام عیار خانوادگی است. هر انتخابی در این میان، می‌تواند به اندازه نجات جان یک نفر یا نابودی خانواده اثرگذار باشد و اگرچه هر کسی بهترین گزینه از دیدگاه خود را برگزیده است، اما آیا مجال و شجاعت عملی ساختن آن را پیدا خواهد کرد؟
دوباره غیرت، دوباره قتل و دعوا
شخصیت‌پردازی داستان به صورت کاملا تدریجی اتفاق می‌افتد و فیلمنامه به شکلی حساب شده، گذشته و ویژگی‌های هر کاراکتر را رفته رفته فاش می‌کند. همچنین ابهاماتی که در ذهن تماشاگر نقش می‌بندد، معمولا به موقع پاسخ داده می‌شوند و فیلمنامه، بیننده را هیچ‌وقت با یک "چرا" بزرگ و غیرمنطقی رها نمی‌کند.
البته تمامی این نقاط قوت فیلمنامه، در سایه یک پایان یا ناپایان بسیار ضعیف قرار می‌گیرد، جایی که فیلمساز در پیچیده ساختن یک قصه تکراری و ساده آن‌قدر زیاده‌روی می‌کند که خود نیز از تمام کردن منطقی آن ناتوان می‌شود. برای دانستن میزان تکراری بودن سوژه، کافی است بدانید که مضمون جان دار نیز درست مانند بسیاری آثار دیگر سینمای ایران، "دعوای ناموسی"، "قتل" و "قصاص" است.
در این بین، نباید از نکات دیگری نظیر فیلمبرداری و کارگردانی غافل شد، جایی که به‌جز در چند سکانس، می‌توان به قاب‌ها و تصویربرداری نمره قابل قبولی داد و از کارگردانی روان فیلم نیز ابراز رضایت کرد، خصوصا در به کارگیری یک تیم بازیگری باتجربه.
پیچیدگی یک تکرار بی‌پایان
اما منتقدان درباره "جان دار" چه می‌گویند؟ به‌نظر می‌رسد علت اصلی نارضایتی آنان از "جان دار"، سوژه تکراری و پایان نامناسب آن باشد. مثلا در جایی می‌توان خواند: "در اجرا و بازی گرفتن از بازیگرانش تا حدودی موفق است، اما قطعا تعریف درستی از پایان باز نداشته و ندارد."
همچنین درباره سوژه داستان اینگونه نوشته‌اند: "فیلم قصه‌ای تکراری و ساده دارد، اما می‌خواهد آن را پیچیده جلوه دهد، که تا حدودی در این امر موفق است"، اما ممطمئنا چندین "قصه و فیلم دیگر با مضمون کاملا مشابه به جان دار" می‌توان نام برد و بدتر اینکه، "چنین تکرارهایی تقریبا در تمام سکانس‌های فیلم رخ می‌دهند."
البته باید توجه داشت که "جان دار" ترکیبی از کارگردانان جوان و تیم بازیگری باتجربه بوده و "حاوی نکاتی است که ما را به آینه این کارگردان‌های جوان امیدوار می‌کند." به علاوه، بازیگران فیلم نه‌تنها چهره هستند، بلکه آن‌قدر خوب بازی می‌کنند که به عنوان مثال، در وصف فاطمه معتمدآریا نوشته‌اند: "این هنر بازیگری است که نمی تواند خوب بازی نکند و آن قدر خوب بازی کرده که خوب بازی کردن او دیگر به چشم نمی آید!"
اگر چهره‌های بهت زده و متحیر تماشاچیان در هنگام پایین آمدن از پله‌های سالن سینما، ناشی از پایان عجیب فیلم و سوژه تکراری داستان را در نظر نگیریم، به جرات می‌توان گفت "جان دار" اثر خوش ساختی در تصویر و روایت است که حداقل استحقاق حضور در بخش اصلی جشنواره را داشت.
نظر شما