به گزارش ایمنا حمید ظهرابی در نشست خبری روز جهانی تالابها با بیان اینکه تالابها یکی از مهم‌ترین اکوسیستم‌های طبیعی به شمار می‌روند که ارزش اکولوژیکی بسیار بالایی دارند اظهار کرد: تالابها بر اساس برآوردهای متخصصان ده برابر جنگل‌ها ارزش اکولوژیک دارند. تالابها نقش بسیار زیادی در ترسیب کربن (روند ذخیره کربن موجود در هوا در خاک و گیاهان) بر عهده دارند. تالابها فقط سه درصد از سطح کره زمین را به خود اختصاص داده‌اند اما نزدیک به سی درصد در ترسیب کربن سهم دارند.
وی افزود: تالابها اگر تخریب شوند نیز به عنوان یک عامل تولید گازهای گلخانه‌ای وارد عمل می‌شوند. سطح تالاب‌های تخریب شده به اندازه ۱۰ درصد سوخت فسیلی در دنیا ایجاد گازهای گلخانه‌ای می‌کنند.
ظهرابی ادامه داد: تالابها غیر از ترسیب کربن کارکردهای دیگری همچون تعادل‌بخشی به سفره‌های آب زیرزمینی دارند و گاهی مثل حد واسط آب‌های شور و آب های شیرین عمل می‌کنند. تالابها می‌توانند مانند یک اسفنج در شرایطی که آب وارد حوضه آبریز می‌شود و سیلاب ایجاد می‌شود آب را جذب کنند و در شرایط خشکسالی آب را برگردانند. تالابها در تنوع زیستی، در حوزه طبیعت‌گردی، تأمین معاش جوامع بومی نقشی مهم بر عهده دارند.
معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه در استان سیستان و بلوچستان معاش ۷۰ هزار نفر وابسته به تالاب هامون، تالاب هورالعظیم خوزستان حدود ۱۲ هزار نفر و در شادگان حدود ۵ هزار نفر معیشتشان به صیادی و تالابها وابسته بوده است، تصریح کرد: تالابها پهنه‌هایی هستند که اگر خشکیده شوند تبدیل به کانون جدی گرد و غبار خواهند بود و در کنار تثبیت گرد و غبار پهنه خود به عنوان یک عامل محدود کننده حرکت شن‌های روان عمل می‌کنند. حتی تالاب‌های ساحلی به عنوان یک مانع در مواجهه با توفان و سونامی عمل می‌کنند.
وی با بیان اینکه تالابها در تغییر اقلیم نقش مهمی دارند، خدماتی که تالابها به انسان و اکوسیستم ارائه می‌کنند را بسیار ارزشمند دانست و گفت: از سال ۱۹۷۰ تا الان ۳۵ درصد تالاب‌هایی که در جهان داشته‌ایم خشک شده‌اند. در دوم فوریه ۱۹۷۱ شهر رامسر زادگاه یک کنوانسیون بین‌المللی شد برای حفاظت از تنوع زیستی و حفاظت از تالاب‌های جهان. در آن سال ۱۸ کشور به این کنوانسیون پیوستند اما امروز این کنوانسیون که زادگاهش کشور ماست یک کنوانسیون جهانشمول شده و بیش از ۱۷۰ کشور جهان عضو آن هستند و بیش از ۲۳۳۷ تالاب در آن به ثبت رسیده‌اند. کشور ما هم ۳۵ تالاب را در ۲۴ عنوان به ثبت رسانیده است.
روز جهانی تالاب در بندر خمیر برگزار می‌شود
ظهرابی اظهار کرد: کشور ما خشک و نیمه‌خشک است و ۱.۸ درصد مساحت ما را تالابها تشکیل می‌دهند در حالی که متوسط جهانی سه درصد است. در کشور خشکی مثل ایران ارزش وجود تالابها چند برابر می‌شود. امسال روز جهانی تالاب را در بندر خمیر برگزار خواهیم کرد. به درخواست و حمایت جوامع بومی و مقامات استانی هرمزگان این اتفاق شکل گرفته که اتفاق خیلی خوبی است. جوامع بومی درخواست می‌کنند مراسم روز جهانی تالاب را در شهر آن‌ها برگزار کنیم تا توجه و حفاظت به تالاب‌های آن‌ها بیشتر شود.
وی بیان کرد: شعار روز جهانی تالابها امسال «ما در مواجهه با تغییر اقلیم ناتوان نیستیم» انتخاب شده است. بشر می‌تواند با اقداماتی برای سازگاری خودش با تغییر اقلیم و با حفاظت از اکوسیستم‌های حیاتی مثل تالابها و جنگل‌ها نقشی مؤثر در کنترل اثرات تغییر اقلیم برعهده داشته باشد. توجه روز جهانی تالابها به موضوع تغییر اقلیم نشانگر آن است که تالابها چه نقش مهمی می‌توانند در مقابله با تغییر اقلیم عهده‌دار باشند.
معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: در چند سال گذشته سازمان حفاظت محیط زیست تلاش کرده مدیریت تالابها را به شکلی اصولی‌تر پیش ببرد. مدیریت زیست‌بومی را به عنوان سیاست اصلی در مدیریت تالاب‌های کشور در پیش گرفته‌ایم. مدیریتی مشارکتی که متکی بر حضور همه ذی‌نفعان است.
وی گفت: بخش عمده احیای تالابها به تأمین آب بر می‌گردد که اراده‌ای همگانی را می‌طلبد. همه ما باید از بخشی از منابعی که در اختیار داشتیم بگذریم تا بتوانیم تالاب‌های تخریب شده را احیا کنیم و تالاب‌هایی که الان داریم را حفاظت کنیم. اگر همه ما بهره‌برداری‌هایمان را در حداکثر نگاه داریم و فشاری که به تالابها آورده‌ایم را ادامه بدهیم همه تالاب‌های ما نابود خواهد شد.
ظهرابی اظهار کرد: باید تلاش کنیم که به این وضعیت سوق پیدا نکنیم. موضوع مدیریت زیست بومی یکی از سیاست‌های اصلی سازمان حفاظت محیط زیست است که در برنامه ششم و سیاست‌های مقام معظم رهبری هم ابلاغ شده است. الان قانون خاصی برای تالابها داریم. آیین‌نامه اجرایی حفاظت و بهره‌برداری تالابها در دولت آخرین مراحلش را طی می‌کند و آنجا دیگر کسانی که باعث تخریب تالاب یا مانع رسیدن آب به تالاب می‌شوند مجازات‌ها و جرایمی برایشان پیش‌بینی شده است و قاضی نیز می‌تواند آن‌ها را سه تا پنج برابر افزایش دهد.
وی گفت: امروز در محیط زیست تکیه ما خیلی بر این نیست که با برخورد و مجازات و جریمه حفظ محیط زیست کنیم. امروز حفظ محیط زیست را در گرو مشارکت و همراهی مردم می‌بینیم.
معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست بیان کرد: برای ۱۴ تالاب در کشور برنامه مدیریت زیست بومی تصویب شده و برنامه مصوب دارند، برنامه هفت تالاب تدوین شده و در مرحله تصویب به سر می‌برد و شش تالاب هم در مرحله تدوین به سر می‌برد.
وی اظهار کرد: موضوع تعیین نیاز آبی محیط زیستی تالابها در قانون حفاظت و بهره‌برداری تالاب و در برنامه ششم مورد تأکید قرار گرفته است. برای ۲۷ تالاب نیاز آبی تعیین شده، ۲۰ تالاب در دست مطالعه داریم و ۱۴ تالاب مورد توجه قرار گرفته که در سال‌های آینده مطالعه شود.
ظهرابی گفت: حتما با دستیابی به نیاز ایده آل آبی تالاب فاصله داریم چون شرایط آبی کشور ما اجازه نمی‌دهد. اما برای این که به سمت تامین منابع آبی حرکت کنیم مرتبا تالابها را رصد می‌کنیم. در حال حاضر متکی به آمارهای وزارت نیرو هستیم اما به دنبال آن هستیم که خود سازمان محیط زیست پایش آنلاین در مبادی ورودی تالابها را داشته باشد و با میزان آبی که باید تخصیص پیدا کند مقایسه کنیم.
وی اظهار کرد: برخی تالاب‌های ما در انتهای حوضه آبریز هستند که عمده مشکل ما در این بخش است و تأمین حقابه آن‌ها با دشواری‌ها و پیچیدگی‌های زیادی همراه است. مسائل اقتصادی و اجتماعی فراوانی داریم. باید در همه بخش‌ها مصرف را کاهش جدی بدهیم و چند سال این روند را ادامه بدهیم تا آرام آرام تالاب احیا شود. بخشی از تالاب‌های ما متکی به آب زیرزمینی هستند. آنجا هم دشواری‌های خاص خودش را به دلیل وابستگی معیشتی مردم به بهره‌برداری از آب‌های زیرزمینی داریم.
معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: برای ۱۴ تالاب در کشور برنامه مدیریت زیست بومی تصویب شده و برنامه مصوب دارند، برنامه هفت تالاب تدوین شده و در مرحله تصویب به سر می‌برد.
نظر شما