مؤلفه‌های شهر دوستدار کودک چیست؟

به گزارش ایمنا، شهر دوستدار کودک زمینه‌ساز رشد و ارتقاء ابعاد جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی (اعم از امنیت، نشاط و سلامت و...) کودکان است.

ماده ۵: ارکان مرکز

ارکان مرکز شامل شورای هماهنگی، شورای عالی سیاست گذاری مرکز، شورای اجرایی مرکز، شورای راهبردی مرکز و کمیته‌های موضوعی تخصصی به شرح زیر است.

الف- شورای هماهنگی شهر دوستدار کودک:

شورای هماهنگی شهر دوستدار کودک گسترده ترین شورای این مرکز جهت هماهنگی، همکاری و مساعدت سازمان های دولتی جهت تدوین راهبردهای اصلی و نائل شدن به اهداف شهر دوستدار کودک است. اعضای این شورا به عنوان اعضای مرکز  هستند که با همکاری یکدیگر و با استفاده از توان و ظرفیت های خود موجب اصلاحات اجتماعی و شهری به نفع کودکان می شوند. اعضای این شورا بر اساس تفاهم نامه تنظیم شده آتی بین شهرداری و سازمان های دولتی مشخص می شود.

ب- شورای عالی سیاست‌گذاری مرکز :

این شورا به عنوان عالی ترین و مهمترین مرجع تصمیم گیری و اجرایی مرکز محسوب می شود. شورای عالی سیاست گذاری متشکل از معاونان معاونت ها و اعضای شورای اسلامی شهر است که وظیفه بررسی نحوه انجام اقدامات راهبردی مرکز و همچنین نحوه هزینه کرد بودجه مرکز و مساعدت های مالی به نیازمندان و نظیر آن را بر اساس دستورالعمل های مصوب بر عهده دارند.

کارگروه های موضوعی، تخصصی به عنوان اتاق های فکر این شورا عمل می­ کنند. این شورا با حضور حداقل دو سوم اعضا رسمیت می یابد و مصوبات آن با اکثریت مطلق حاضرین (نصف بعلاوه یک) تصویب می ­شود.

جلسات این شورا  براساس ضرورت و موضوعات مطرح شده تشکیل می­ شود و زمان برگزاری آن به دعوت دبیر شورای عالی سیاست گذاری از اعضاء است. موضوعات مطرح شده از طرف سازمان های شهرداری و نهادهای دولتی و مردمی توسط مرکز مورد ارزیابی اولیه قرار گرفته و با هماهنگی رییس و دبیر شورا مطرح می شود. کمیته­ های موضوعی عمدتاً وظیفه بررسی و ارزیابی اولیه طرح ها جهت طرح در جلسه اصلی را بر عهده دارند.

اعضای شورای عالی سیاست گذاری:

1. شهردار اصفهان (رییس)
2. معاون شهرسازی و معماری (دبیر)
3. رییس کمیسیون شهرسازی، معماری و عمران شورای اسلامی شهر اصفهان
4. رییس کمیسیون فرهنگی اجتماعی ورزشی شورای اسلامی شهر اصفهان
5. رییس کمیسیون بهداشت و خدمات شهری شورای اسلامی شهر اصفهان
6. معاون فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان
7. معاون برنامه ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری اصفهان
8. معاون خدمات شهری شهرداری اصفهان
9. معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری اصفهان
10. مدیر کل ارتباطات و امور بین الملل شهرداری اصفهان
11. رییس مرکز شهر دوستدار کودک شهرداری اصفهان
12. مدیر کل بهزیستی شهرستان یا استان اصفهان
13. مدیر کل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان اصفهان

ج- شورای راهبردی مرکز

شورای راهبردی مرکز موظف به تحلیل و برنامه ریزی و تدوین سیاستهای پیشنهادی برای شورای عالی سیاست‌گذاری است و اعضای آن از بین مدیران و کارشناسان خبره شهرداری و اعضاء شورای اسلامی شهر و سایر نهادهای موثر بر زندگی کودکان در شهر می باشند و به تشخیص مدیر مرکز دعوت می شوند.

د- کمیته تخصصی توسعه و ارتقاء کیفی فضای بازی شهرداری اصفهان

این کمیته وظیفه بررسی نحوه توسعه و ارتقاء کیفی انواع فضای بازی را بر عهده دارد. اختیارات این کارگروه در نحوه مکان یابی سایت، نظارت بر طراحی، نظارت بر اجرا و خرید اسباب بازی برای کودکان و تمامی تغییر و تحولات پیرامون فضاهای بازی است. وظایف این کمیته پس از ابلاغ دستورالعمل توسط مرکز شهر دوستدار کودک ظرف مدت یک ماه تدوین و جهت تصویب به شورای اسلامی شهر در قالب لایحه ارسال می شود.

ه : شورای اجرایی مرکز

شامل مسئولان شبکه شهر دوستدار کودک واقع در تمامی سازمان ها و معاونت های شهرداری اصفهان هستند و وظیفه اجرای سیاست های اصلی مصوب در شورای عالی را بر عهده دارند. ابلاغ و حکم مسولان دفتر شهر دوستدار کودک در شبکه را بالاترین مقام هر سازمان یا معاونت در شهرداری صادر می کند.

و- کارگروه‌های موضوعی-تخصصی و شوراهای مشورتی

   کارگروه های موضوعی- تخصصی به عنوان کانون های متمرکز راهبردی به منظور مطرح شدن برخی موضوعات و چالش­ ها و به درخواست اعضای کمیته یا رئیس دبیرخانه تشکیل می­شود و پس از بررسی های مقدماتی جهت تحلیل و تصویب به شورای عالی سیاست‌گذاری ارجاع می­شود.

همچنین تصمیم گیری پیرامون روش‌های اجرایی ارتقاء کیفی زندگی کودکان در شهر بر عهده این کمیته است. این کمیته ­ها قبل از جلسه شورای سیاست‌گذاری تشکیل شده و وظیفه بررسی و ارزیابی های مقدماتی برنامه­ ها و طرح ها را دارد و فرصتی برای آفرینش و ارزیابی طرح است.

اعضای آن از طرف بالاترین مقام سازمان مربوطه معرفی می‌شود و وظایف دبیر آن از طرف نائب رئیس شورای عالی ابلاغ می‌شود.

دبیر کارگروه وظیفه پیگیری جلسات و موضوعات مرتبط و دعوت از اعضا را بر عهده دارد. ترکیب این کارگروه‌ها به شرح زیر است:

کمیته علمی

این کمیته وظیفه پشتیبانی و تعیین اهداف اصلی و علمی مرکز، برگزاری همایش‌­ها و نشست‌های علمی و سایر فعالیت‌های علمی مرکز را بر عهده دارند.

اعضای این کمیته به پیشنهاد مدیر مرکز و ابلاغ نائب رییس شورای عالی سیاست گذاری از بین استادان معتبر دانشگاهی، انجمن ها و مؤسسات علمی و آموزشی و اجرایی تعیین می شوند.

دبیر این کارگروه رییس مرکز شهر دوستدار کودک (شهرداری اصفهان) است.

شورای مشورتی کودکان شهر

کمیته مشورتی کودکان شهر شامل گروهی از کودکان در رده های سنی و جنسی مختلف است که این مجموعه به عنوان بازوی مشورتی و تصمیم سازی مرکز عمل می­ کند و از بین کودکان شهر اصفهان انتخاب می­ شوند.

این انتخاب بر اساس رای کودکان و از بین مدارس ابتدایی و متوسطه شهر اصفهان است. نظر این کمیته مورد پذیرش و احترام مرکز و شهرداری است و با پالایش و تحلیل کارشناسی به سازمان ها و شهرداری های مناطق ابلاغ می شود. همچنین برخی تصمیمات نهایی، حساس و کلان این کمیته نیز طبق روال عادی بر عهده شورای عالی سیاست‌گذاری مرکز است.

دبیر این کارگروه رییس مرکز شهر دوستدار کودک (شهرداری اصفهان) است.

تبصره ۱: از اعضای محترم شورای شهر اصفهان در کمیته های مربوطه متناسب با موضوع جهت بهره برداری از نقطه نظرات آنان دعوت می شود.

تبصره ۲: دبیر شورای عالی مرکز مجاز است بر حسب ضرورت از نمایندگان سایر مراجع و نهادها جهت شرکت در جلسات کمیته های فوق دعوت کند.

تبصره ۳: شهرداری اصفهان پس از ابلاغ این دستورالعمل، تفاهم نامه های مذکور را با دستگاه های اشاره شده در این دستورالعمل تهیه می کند.

تبصره ۴: مرکز موظف است؛ حداقل هر یک سال یک بار جلسات شورای هماهنگی و حداقل هر شش ماه یک بار جلسات شورای عالی سیاست گذاری را تشکیل دهد.

تبصره ۵: مصوبات شورای عالی سیاست گذاری این مرکز قابلیت اجرایی داشته و شهرداری موظف است زمینه اجرای مصوبات آن شورا را فراهم و تسهیل نمایند.

و- دبیرخانه های مرکز شهر دوستدار کودک

دبیرخانه ملی شهر دوستدار کودک یونیسف در ایران

دبیرخانه نظارت، برنامه ریزی و ارزیابی انواع فضای بازی کودکان

دبیرخانه نکوداشت هفته کودک و جایزه سال

دبیرخانه همایش ها و نشست های علمی- تخصصی شهر دوستدار کودک 

دبیرخانه جشنواره های گردشکری – تفریحی و فرهنگی

دبیرخانه شوراهای تخصصی (شورای هماهنگی، عالی و راهبردی و اجرایی) شهر دوستدار کودک شهرداری اصفهان

دبیرخانه طرح نجات کودکان شهر

ماده ۶: تشکیلات مرکز و شبکه شهر دوستدار کودک

تشکیلات این مجموعه شامل یک مرکز راهبردی (نظارت و برنامه ریزی) و شبکه شهر دوستدار کودک در شهرداری و سایر مراکز مرتبط دولتی و مردمی است. تشکیلات مرکز، وظیفه اجرای مواد این دستورالعمل را دارند تشکیلات مرکز و شبکه شهر دوستدار کودک عبارت است از :

۶-۱- ستاد (اداره) مرکزی: مرکز شهر دوستدار کودک (CFC) با هماهنگی نماینده یونیسف در ایران و مصوبه شورای اسلامی شهر اصفهان در شهرداری اصفهان و طبق این دستورالعمل تاسیس شده است. حوزه عملکردی این مرکز، ملی است و از جمله تاثیرات ملی این مراکز می توان به برگزاری همایش های ملی و بین المللی، برگزاری دوره های آموزشی و مهارتی برای شهرداری ها و همچنین کمک به تاسیس مراکز و کمیته های سایر شهرها و ارائه برنامه عملیاتی و استراتژیک به آنان و پیشنهاد تغییر و اصلاح ضوابط و قوانین ملی و شهری در حوزه کودکان و پیشنهاد بودجه مناسب برای پروژه های عمرانی اشاره کرد. این مرکز در معاونت شهرسازی و معماری و زیر نظر مستقیم معاون شهرسازی و معماری فعالیت می کند.

نحوه انتخاب رییس و ترکیب کارشناسان مرکز به شرح ذیل است:

۶-۱-۱- رییس مرکز: رئیس مرکز به پیشنهاد معاون شهرسازی و معماری و با حکم شهردار انتخاب و منصوب می گردد. مدیر مرکز موظف به برقراری ارتباط و هماهنگی همه اعضا و تلاش جهت نائل شدن به اهداف مرکز است. این مرکز دارای دو واحد توسعه زیر ساختها و واحد توسعه انسانی و اجتماعی می باشد.

۶-۱-۲- کارشناسان: شش نفر کارشناس شهر دوستدار کودک به پیشنهاد مدیر مرکز در تخصص های کارشناس برنامه ریزی، کارشناس طراحی، کارشناس محیط زیست و خدمات شهری، کارشناس فضای بازی کودکان، کارشناس روانشناسی وکارشناس گردشگری و فرهنگی

۶-۲- دفاتر (شبکه شهر دوستدار کودک) : با توجه به بین رشته ای و بین سازمانی بودن موضوع کودک، برخی از معاونت ها و سازمان‌های شهرداری دارای نماینده و سایر نهادها و سازمان‌های خارج از شهرداری اقدام به تشکیل دفاتر اجرایی (وابسته به مرکز شهر دوستدار کودک و تحت عنوان شبکه شهر دوستدار کودک) می­­‌کنند.

• شهر دوستدار کودک چه مؤلفه‌هایی دارد؟

این نمایندگان و دفاتر موظف به اجرای مواد دستورالعمل و مصوبات شورای سیاست گذاری هستند و نباید از سیاست های کلی مرکز عدول کنند. همچنین برنامه‌­های همه نمایندگان و دفاتر اجرایی از طرف مرکز به دفاتر اعلام می شود. این دفاتر به عنوان بازوهای اجرایی مرکز فعالیت می­ کنند.

نمایندگان معاونت ها و سازمان‌های شهرداری به انتخاب و ابلاغ معاونت ­ها و مناطق یا مدیر عامل سازمان ­ها به مرکز معرفی می شود. مسئولان دفاتر خارج از شهرداری نیز به انتخاب و ابلاغ بالاترین مقام آن سازمان به مرکز معرفی می­ شود.

معاونت های پیشنهادی عبارتند از معاونت شهرسازی و معماری، معاونت خدمات شهری، معاونت حمل و نقل و ترافیک و معاونت برنامه ریزی و توسعه سرمایه انسانی.

همچنین سازمان های پیشنهادی شهرداری عبارتند از : سازمان فرهنگی، اجتماعی ورزشی، سازمان پارکها و فضای سبز شهری، سازمان زیباسازی، سازمان نوسازی و بهسازی، سازمان طراحی و فنی مهندسی، مدیریت ارتباطات و روابط بین الملل.

نهادهای دولتی و مردمی پیشنهادی عبارتند از : سازمان بهزیستی، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، اداره آموزش و پرورش، سازمان نظام مهندسی، اداره کل راه و شهرسازی، نیروی انتظامی، استانداری، دانشگاه ها، سمن ها و موسسات غیر انتفاعی.

۶-۳- مناطق شهرداری و محله پایلوت دوستدار کودک: مناطق ۴ و ۶ و ۵ شهرداری اصفهان به عنوان مناطق پایه دوستدار کودک به منظور اجرای طرح های با اولویت و ویژه انتخاب می شوند. همچنین محله شهرستان منطقه ۴ به عنوان محله پایلوت و نمونه دوستدار کودک در اصفهان به منظور اقدامات کالبدی- مدیریتی و اجتماعی تعیین می گردد.

ماده ۷: عضویت و جایزه سال مرکز

الف- عضویت در شهر دوستدار کودک

عضویت در مرکز به منظور ایجاد حس تعلق خاطر، اطلاع رسانی و شبکه سازی این رویکرد است. برخی از عضویت های زیر از مزایا و تخفیفات طرح های مرکز  برخوردار می­شوند. عضویت در این مرکز به اشکال زیر امکان پذیر است:

۱-عضویت حقوقی: اعضای حقوقی مرکز شامل نهادهای عضو در شورای عالی سیاستگذاری و همچنین سازمان‌ها و انجمن هایی است که علاقمند به همکاری در اجرای سیاست های مرکز و کمک به کودکان هستند.

درخواست عضویت از طرف سازمان مربوطه به مرکز ارسال می گردد تا پس از تصویب شورای اجرایی مرکز به عنوان عضو (جمعیت) شهر دوستدار کودک شناسایی شود. لیست تمامی اعضا در سایت مرکز قرار می گیرد و تمامی برنامه های مرکز به اطلاع اعضاء می رسد. در این بند عضو مرکز نمی تواند شخص حقیقی باشد.

۱-عضویت حقیقی: شهروندان اصفهانی و ایرانی با داشتن شرایط خاص می توانند عضو حقیقی این مرکز تلقی گردند. انواع عضویت حقیقی به شرح زیر است:

الف- عضویت افتخاری: ویژه دوستداران واقعی کودکان بر پایه اقدام یا اثر ویژه (اعضای شورای عالی سیاست گذاری، مدیران مناطق، هنرمندان و سایر فعالان بدون محدودیت سازمانی و جغرافیایی در ایران) به صورت محدود.

ب- عضویت فعال: ویژه اعضا، کارمندان اداره­ ها و شهروندان فعال در حوزه کودک.

ج- عضویت شهروندی: ویژه شهروندان به منظور ایجاد حس تعلق خاطر و اطلاع رسانی از برنامه های مرکز به صورت گسترده.

د- عضویت خیران: ویژه خیران مادی و معنوی دوستدار کودک.

ه- عضویت علمی: استادان برجسته دانشگاه ها، علاقمند و متخصص در راستای عضویت در کمیته علمی.

جایزه سال مرکز شهر دوستدار کودک : هر سال در هفته کودک و به منظور تکریم فعالان این حوزه به فعال ترین فردحقیقی یا حقوقی حوزه شهر دوستدار کودک توسط شهردار اصفهان تقدیم خواهد شد. بنا به ضرورت این جایزه می ­ تواند در چند بخش فرهنگی، حقوقی، شهرسازی و سلامت تعریف شود.

ماده ۸: امور مالی و اعتبارات

الف) بودجه جاری مرکز :

هزینه های جاری مرکز در یک ردیف ثابت سالانه و بر اساس برنامه های ثابت و متغییر پیشنهادی (گرامیداشت هفته کودک، برگزاری جشنواره ها، حمایت از چاپ کتاب های علمی تخصصی، برگزاری نشست ها و همایش های علمی و ...) در بودجه پیش بینی می شود.

همچنین بودجه های عمرانی شهر دوستدار کودک با پیگیری و محوریت معاونت شهرسازی و معماری در فصل بودجه برنامه ریزی می شود.

ب) صندوق حمایتی مرکز شهر دوستدار کودک

این مرکز دارای یک صندوق حمایتی از کودکان نیازمند و دارای شماره حساب ویژه (حقوقی) و تابع قوانین و مقررات  مالی شهرداری اصفهان می باشد و اعتبار آن از طریق شهرداری، نهادهای مردمی، ملی و بین المللی و خیرین مورد اشاره تامین می­ گردد.

همچنین مرجع تخصصی تشخیص صلاحیت و میزان کمک به سازمان ها و خیریه ها، "شورای عالی سیاست گذاری" این مرکز است.

در صورت تخصیص بودجه از شهرداری اصفهان باید صرفاً در محدوده شهر اصفهان هزینه شود. همچنین مرکز می‌تواند مراکز نیازمند را در سایت خود معرفی نماید.

مساعدت مرکز به صورت غیر مستقیم به کودکان و پرداخت آن به شیوه اختصاص یارانه بازی، فرهنگی، اجتماعی، حمل و نقل و غذا به کودکان نیازمند و یا کمک به کانون های رسمی (تحت پوشش بهزیستی وکمیته امداد- شیرخوارگاه ها- پرورشگاه ها-خیریه ها- کانون های حمایتی و ...) انجام می ­شود.

این شورا عهده دار تعیین نحوه و میزان توزیع مساعدت ها در سطح شهر اصفهان است. مرکز شهر دوستدار کودک موظف به توزیع کمک ها و بودجه صندوق بر اساس اولویت های سالانه است.

منابع این صندوق به شرح زیر است:

الف-  مساعدت های سازمان های دولتی عضو

ب- مساعدت های نهادهای ملی و بین المللی

ج-  مساعدت های مردمی و خیرین دوستدار کودک

د- مساعدت های جناب شهردار

ج) اعتبارات

انواع اعتبارات مورد نیاز (مالی، نیروی انسانی، فضا، قوانین، پشتیبانی و ...) جهت حسن اجرای این دستورالعمل توسط تمامی دستگاه های عضو در شورای سیاست گذاری و هماهنگی تامین می شود.

ماده ۹: آیین نامه ها، تاسیس و انحلال مرکز

این دستورالعمل مشتمل بر ۹ ماده و چهار تبصره است به تصویب شورای شهر اصفهان رسیده است و تغییر و انحلال آن نیز باید به تصویب شورای شهر اصفهان برسد.

همچنین فرآیندهای اجرایی، دستور العمل­ ها و آیین نامه ­های اجرایی مرکز پس از ابلاغ دستورالعمل، توسط مرکز تهیه و برای تصویب ، بنا به نوع طرح به شورای اسلامی شهر یا شورای عالی سیاست گذاری مرکز شهر دوستدار کودک تقدیم می شود.