ناگفته های شبی که چون روز روشن شد

به گزارش خبرنگار ایمنا، با گذشت چند روز از انتشار توییت جنجالی محسن رضایی، فرمانده اسبق سپاه به مناسبت سالگرد عملیات کربلای ۴ واکنشها و اظهارنظرها پیرامون سخنان وی که این عملیات را یک «عملیات فریب» دانسته بود، همچنان ادامه دارد. بسیاری از رزمندگان و حاضران در این عملیات سخنان رضایی را رد کردند؛ اما از سوی دیگر عده‌ای نیز همچون سردار بهمن کارگر، رییس بنیاد حفظ و نشر ارزش‌های دفاع مقدس گفته‌های وی را تایید کرده و گفته است: «عملیات لو رفته کربلای ۴ را به یک عملیات فریب برای عراق تبدیل کردیم تا ۱۰ روز بعد در همان نقطه در حالی که نیروهای عراقی به مرخصی رفته بودند عملیات کربلای ۵ را با موفقیت انجام دهیم!»

لذا از آنجا که گفته‌ها و نظرات پیرامون این موضوع بسیار و البته متناقض است، به نظر می رسد هیچ راهی بهتر از شنیدن سخنان شاهدان و حاضران عینی در این عملیات نمی تواند ابعاد واقعی آن را آشکار کند.

فرمانده‌ای چون خرازی راضی به انجام عملیات لو رفته نمی‌شد

محمدعلی اسفنانی، از غواصان عملیات کربلای ۴ و مدیرکل فعلی تعزیرات حکومتی استان تهران در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا در خصوص توییت محسن رضایی پیرامون این عملیات اظهار کرد: من چنین اعتقادی ندارم که با علم به لو رفتن عملیات، کربلای ۴ انجام شده باشد.

وی با تاکید بر اینکه فرمانده لشگری چون شهید خرازی هرگز راضی به چنین کاری نمی‌شد، افزود: شهید خرازی که فرمانده لشگر امام حسین(ع) بود صادقانه حاضر بود تیغ به چشم خودش فرو برود، اما به پای رزمندگان نرود، چنین فردی اگر اطمینان داشت که عملیات لو رفته است محال بود که اجازه انجام آن را بدهد.

این غواص بازمانده از کربلای ۴ با بیان اینکه سابقه جلوگیری از عملیات‌های لو رفته وجود داشته است، تصریح کرد: قبل از عملیات والفجر ۸ در عملیاتی در منطقه خسروآباد آبادان تا جزیره ام‌الرساس قرار بود جاده ام‌القصر به بصره را تصرف کنیم تا ارتباط بین شهر ام‌القصر و بصره قطع شود و ام‌القصر سقوط کند که آسیب جدی برای عراق بود، اما با وجود تمام کارهای اطلاعاتی و انجام شناسایی‌ها متوجه شدیم عملیات لو رفته، چنین مصداق‌هایی هم بود که تا ساعت عملیات کار پیش رفته و همین که متوجه می‌شدند عملیات لو رفته از اجرای آن خودداری کردند.

انجام عملیات کربلای ۴ با علم به لو رفتن نبود

مدیرکل تعزیرات حکومتی استان تهران کربلای ۴ را یک عملیات لو رفته دانست و اظهار کرد: اما هرگز چنین چیزی درست نیست که با علم به لو رفتن عملیات آن را انجام داده باشند و مطلقا چنین چیزی را قبول ندارم و آن را تکذیب می‌کنم.

اسفنانی با تاکید بر اینکه کربلای ۴ یک عملیات تمام عیار و کارشناسی شده بود، تصریح کرد: اهداف این عملیات کاملا مشخص و تعداد لشگرهایی هم که قرار بود عمل کنند مشخص شده بود؛ حداقل ۳ لشگر قرار بود در این عملیات عمل کنند که لشگر امام رضا، لشگر عاشورا و لشگر امام حسین(ع) و دیگری گردان حضرت یونس بود که این گردان فقط ۵ گروهان غواصی داشت و گردان‌های پشتیبان که قرار بود با قایق وارد عملیات شوند.

وی این عملیات را بدون موفقیت خواند و افزود: در تمام عملیات‌هایی که در دنیا انجام می‌شود برخی از آنها عملیات‌های موفق و برخی از آنها ناموفق است و اینکه چرا برخی از عملیات‌ها موفقیت‌آمیز نیست دلایلی دارد که باید کارشناسی شود.

اسفنانی با اشاره به عملیات رمضان گفت: در سوابق عملیاتی، عملیات رمضان را هم داشتیم که یکی از عملیات‌هایی بود که ما در آن موفق نبودیم و تعداد زیادی شهید دادیم و این عملیات هم عملیات ناموفقی بود که آنهم دلایل خاص خود را دارد و عملیات کربلای ۴ هم یکی از همین عملیات‌های ناموفق بود.

لشگر امام حسین(ع) درکربلای ۴ به همه اهداف خود رسید

این نماینده سابق مجلس در خصوص دلایل کم بودن فاصله دو عملیات کربلای ۴ و ۵ گفت: این بسته به موقعیت زمانی و مکانی داشت مصداق‌هایی داشتیم که عملیات‌های بعدی حتی در عملیات‌های موفق فاصله کمی داشته است، اما در این عملیات چون کربلای ۴ موفق نبود و به اهداف خود نرسیده بود طبیعتا در فاصله بسیار کوتاهی در مجاورت همان عملیات، عملیات کربلای ۵ با سرعت عمل طراحی و از غافلگیری عراقی‌ها استفاده شد و موفقیت در کربلای ۵ رقم خورد.

اسفنانی با تاکید بر اینکه لشگر امام حسین به تمام معنا به همه اهداف طراحی شده خود رسید، خاطرنشان کرد: اگر به صورت جزئی بررسی کنیم لشگر امام حسین به اهداف خود رسید، اما ادامه آن به دستور مسئولان عملیات متوقف شد؛ در واقع به دلیل عدم ورود لشگرهای دیگر عملیات انجام نشد.

 مدیرکل تعزیرات استان تهران با بیان اینکه در یک عملیات ناموفق نمی‌توان ارزیابی کرد که تلفات با اهداف برابر است یا خیر، اظهار کرد: بنا بر این نبود که عملیات متوقف شود و قرار بر این بود عملیات انجام شود، اما متاسفانه به هر دلیلی متوقف شد و در نتیجه عملیات بعدی که کربلای ۵ بود انجام شد.

چهره متفاوت عملیات کربلای ۴

علی شاه‌نظری، رزمنده آزاده‌ای که در عملیات کربلای ۴ جانشین گردان امام رضا از لشگر ۱۴ امام حسین بوده است در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، پیرامون کربلای ۴  اظهار کرد: چند سال پیش در مورد آزادسازی خرمشهر شبهاتی پیش آمده بود که این شبهات را رفع کردیم، اما اخیرا شبهات دیگری با این عنوان برای جوانان ایجاد می‌کنند که کربلای ۴ لو رفته را چرا انجام دادند.

این رزمنده آزاده و به جا مانده از کربلای ۴ با بیان اینکه آیا عملیات‌های دیگری در طول دفاع مقدس نبود که با وجود رعایت همه نکات حفاظتی و امنیتی لو رفته باشد، افزود: چرا باید لو رفتن این عملیات تا این حد سروصدا ایجاد کند؟ و اینکه آیا ما متوجه بودیم عملیات لو رفته یا نه و آیا صدامیان از انجام این عملیات مانند والفجر ۸ مطلع بودند یا نه؟ اینها سوالاتی است که باید قبل از پاسخ به این شبهات پاسخ داده شود.

چیزی در چهره عراقی‌ها مشخص نبود

جانشین گردان امام رضا در کربلای ۴ با تاکید بر اینکه قبل از آغاز هیچ کدام از عملیات‌ها حتی تا رده فرمانده گردان هم از لو رفتن یا نرفتن آن مطلع نبودند، تصریح کرد: خود من زمانی که با فرماندهان دیگر گردان‌ها برای شناسایی کربلای ۴ به نهر خین در جاده شلمچه رفتیم با دوربین کاتیوشا که برد بسیاری دارد خط مقدم دشمن را به شکل کاملا واضح دیدم که در چهره بعثی‌ها قبل از کربلای ۴ هیچ اثری از مطلع بودن آنها از عملیات ایران نبود و شاید هم اگر مطلع بودند نمی‌خواستند این لو رفتن را نشان دهند.

شاه‌نظری با تاکید بر اینکه شب عملیات هیچ کسی از لو رفتن آن خبر نداشت، گفت: البته احتمال دانستن این موضوع توسط مسئولانی چون محسن رضایی ‌ وجود داشته، اما قطعا لو رفتن عملیات برایشان مسجل نبوده و به دلیل اینکه روند جنگ در آن زمان فرسایشی شده بود این عملیات را یک عملیات سرنوشت‌ساز برای از پا درآوردن عراق می‌دانستند و این عملیات اهداف مهمی را دنبال می‌کرد.

این بازمانده عملیات کربلای ۴ با تاکید دوباره بر اینکه نیروهای رده‌ میانی یا پایین خبری از لو رفتن عملیات نداشتند، اظهار کرد: عملیات از شرق اروند به سمت غرب اروند با حرکت غواص‌ها در جزایر ام‌الرصاص و بلجانیه شروع شد و سمت راست تیپ قمر و تیپ ۲۱ امام رضا بودند که قرار بود در جزایر بوارین و ماهی عمل کنند و لشگرهای دیگری هم در اطراف بودند.

جانشین گردان امام رضا در کربلای ۴ در خصوص جزییات این عملیات افزود: هدف گردان ما رسیدن به بلجانیه بود و قرار بود غواص‌ها  ۴ کیلومتر در آب اروند در نهر عرایض شنا کنند تا به بلجانیه برسند، در حالی که نه کپسول هوا و نه تجهیزات غواصی مجهزی داشتند و باید تنها با یک طناب در گروه‌های ۱۰ نفره از تنگه‌ها عبور می‌کردند.

حکایت شب کربلای ۴ که به روز تبدیل شد!

وی با اشاره به اینکه غواص‌ها قرار بود ۳ معبر را برای ما باز کنند، خاطرنشان کرد: اگر بنا بر لو رفتن عملیات بود چگونه این غواص‌ها ۴ کیلومتر در دل دشمن رفتند تا به بلجانیه رسیدند تا معبر را برای ما که می‌خواستیم با قایق به آنجا برویم باز کنند.

شاه‌نظری با تاکید بر اینکه در ابتدای عملیات هیچ نشانی از لو رفتن عملیات نبود، گفت: اما به محض اینکه معبرها باز و درگیری شروع شد ناگهان این عملیات چهره‌ای متفاوت از دیگر عملیات‌ها به خود گرفت و آمادگی دشمن در اینجا مشخص شد.

جانشین گردان امام رضا در کربلای ۴ افزود: بلافاصله بعد از رسیدن ما به زمین دشمن در جزایر بوارین، ام‌الرصاص و بلجانیه که غواص‌ها معابر آنها را باز کرده بودند، مقاومت دشمن آغاز شد و نشانه آن منورهای بسیاری بود که شب را به روز تبدیل کردند؛ حتی هواپیماها، بمب منور می‌ریختند.

این آزاده به جا مانده از کربلای ۴ با بیان اینکه ساعت یک‌ونیم شب برای عملیات رفتیم، اظهار کرد: حدود ساعت ۴ صبح فرمانده گردان با تماس بی‌سیم در پاسخ به اعلام نیاز ما برای فرستادن نیرو گفت که باید رزمنده‌ها را به عقب بفرستیم، در آن شب در جزیره بلجانیه حدود ۲۰۰ نفر حاضر بودند و بیشترین نیروها به دلیل بزرگی جزیره ام‌الرصاص در آن جزیره بودند.

در کربلای ۴ با دستور عقب‌نشینی کردیم

شاه‌نظری مقاومت دشمن در کربلای ۴ را سرسختانه دانست و گفت: آتش زیاد دشمن از آمدن نیروهای جدید خودی جلوگیری می‌کرد و تنها تعدادی از گردان وارد عمل شدند و بقیه نیروها وارد عملیات نشدند.

وی با تاکید بر اینکه نیروهای خودی در حین عملیات به لو رفتن آن پی‌بردند، افزود: اینکه قبل از عملیات این موضوع را می‌دانستیم به هیچ‌وجه درست نیست و به همین دلیل هم عملیات را متوقف و از اعزام نیروی جدید خودداری کردند.

وی با اشاره به اینکه ساعت ۴ صبح با جدیت تمام خواهان عقب کشیدن نیروها شدند، تصریح کرد: این توقف عملیات خود به معنای محرز شدن لو رفتن بود و نیروهایی که وارد عملیات نشده بودند را به سرعت به مناطق عقب‌تر منتقل کردند.

جانشین گردان امام رضا در کربلای ۴ در خصوص تفاوت این عملیات با دیگر عملیات‌ها، اظهار کرد: در عملیات‌های دیگر ناگزیر به عقب‌نشینی می‌شدیم در حالی که در کربلای ۴ با دستور عقب‌نشینی کردیم.

این رزمنده دفاع مقدس در خصوص ادامه عملیات تا به اسارت درآمدنش افزود: ما در جزیره بلجانیه به شدت درگیر جنگ حتی تن‌به‌تن شدیم و بیش از ۷۰ درصد رزمنده‌های ما در آنجا زخمی شدند؛ در حالی که قایقی برای انتقال آنها نداشتیم و سعی کردیم راه نجاتی برای آنها پیدا کنیم. به سمت یک پل که جزیره بلجانیه را به ام‌البابی و ام‌الرصاص متصل می‌کرد رفتیم تا زخمی‌ها درون آب نروند و از مسیر خشکی برویم و در آنجا هم در درگیری‌ها، تعداد بیشتری از رزمنده‌ها شهید شدند و بعد از آن دشمن در ساعت ۶ صبح ما را در محاصره سختی درآورد و دستگیر کرد و اسرای آنجا را به عقب بردند و تا ۷۲ ساعت بچه‌هایی که غالبا مجروح بودند را به عنوان اسیر به عقب می‌آوردند.

آماری که از شهدای کربلای ۴ می‌گویند اشتباه محض است

شاه‌نظری با انتقاد از آمار عجیب اعلام شده شهدای این عملیات اظهار کرد: موضوعی که برای هیچ‌کس در کربلای ۴ حتی فرماندهان رده بالا محرز نیست، تعداد شهداست؛ زیرا زمانی که ما را به الرشید بردند جمع بچه‌های اسیر شده از کربلای ۴ حدود ۴۵۰ نفر بود، اما اگر بخواهیم بگوییم در کربلای ۴ چند اسیر داشتیم هیچ‌کس نمی‌تواند پاسخ این سوال را بدهد.

وی در خصوص اینکه چرا کسی آمار اسرای کربلای ۴ را نمی‌دانست، گفت: دشمن از کربلای ۴ تا پایان جنگ به هیچ‌وجه اسامی اسرا را به صلیب سرخ جهانی نداد؛ لذا کسی نمی‌داند این عملیات چند اسیر داشته چرا که بنیاد شهید اسم آنها از جمله خود من را مفقودالاثر اعلام کرد.

این رزمنده دفاع مقدس با بیان اینکه هیچ سندی مبنی بر اعلام اسامی در لیست‌های عراق یا صلیب سرخ برای اسرا نبود، تصریح کرد: از ۴۳۷۰۰ اسیر جنگ ایران و عراق نیمی از آنها مربوط به کربلای ۴ به بعد بودند که بیش از ۲۰ هزارنفرشان را تا پایان جنگ مفقودالاثر می‌دانستند و تا دوسال بعد از قطعنامه هم اسمی از این ۲۲ هزار اسیر ایرانی داده نشده بود.

وی در خصوص آمار واقعی اسرای کربلای ۴ گفت: آمار واقعی اسرای کربلای ۴ همان ۴۵۰ نفری بود که خود من در اردوگاه بغداد شاهد آن بودم.

عراقی‌ها گفتند منتظرتان بودیم

جانشین گردان امام رضا در کربلای ۴ در خصوص آمار شهدای این عملیات اظهار کرد: این تعداد آماری که از شهدای کربلای ۴ می‌گویند اشتباه محض است و در همه ارتش‌های دنیا تناسب ۱ به ۴ معمول است و در مقابل هر یک اسیر ۴ شهید حساب می‌کنند و با احتساب ۴۵۰ اسیر در کربلای ۴ که ۷۰ درصد آنها مجروح هم بودند باید آماری معادل ۱۸۰۰ شهید داشته باشیم و آمارهای بسیار بیشتر از این رقم قطعا درست نیست.

شاه‌نظری با تاکید بر اینکه بسیاری از رزمنده‌های آن شب سالم به عقب برگشتند، افزود: به دلیل اینکه لو رفتن عملیات بلافاصله بعد از درگیری محرز شد و بسیاری از نیروها هنوز وارد عملیات نشده بودند،  قطعا این تعداد آمار شهدا درست نیست.

جانشین گردان امام رضا در کربلای ۴ در خصوص نگاه دشمن به این عملیات گفت: وقتی که بعثی‌ها ما را به عنوان اسیر دستگیر کردند بعضی از آنها که فارسی بلد بودند در بازجویی‌ها می‌گفتند ما چند شب بود که چشم به راه شما بودیم کجا بودید که ما را در انتظار گذاشتید؟! و این حرف آنها خود سندی برای این ادعا بود که دشمن به عملیات ما پی برده و این عملیات یک عملیات لو رفته بود.

وی با بیان اینکه این لو رفتن برای جبهه خودی یا مسجل نبود یا اگر مسجل بود هم نمی‌خواستند به آن اعتنا کنند، افزود: شاید هم اهداف عملیات را مهمتر از اعتنا به لو رفتن می‌دانستند و یا اینکه دشمن را کمتر از این می‌دیدند که بتواند مقاومت کند و یا اینکه با وجود غروری که در جبهه خودی حاکم بوده است مسئولان بازهم مصمم بوده‌اند که با وجود لو رفتن این عملیات انجام شود.

کربلای ۴ مقدمه‌ای برای پیروزی کربلای ۵ شد

این آزاده به جا مانده از کربلای ۴ با بیان اینکه ۴۴ ماه و یک روز بعد از کربلای ۴ در اسارت بوده است، اظهار کرد: این مناطق و جزایر که مکانی برای عملیات اصلی کربلای ۴ بود دقیقا در بهمن ۶۴ که یک سال قبل از آن بود منطقه فریب برای والفجر ۸ حساب شد و ۳۶ ساعت قبل از والفجر ۸ از این جزایر برای فریب استفاده کردند، اما در کربلای ۴ از این جزایر به عنوان مناطق اصلی عملیات استفاده شد.

شاه‌نظری با تاکید بر اینکه کربلای ۴ با شهدای مظلومش مقدمه‌ای برای پیروزی کربلای ۵ شد، خاطرنشان کرد: چرا که اصلا در کربلای ۴ هیچ حرفی از کربلای ۵ نبود و ما در کربلای ۵ پیروز شدیم.

این رزمنده دفاع مقدس با مرور خاطراتش گفت: عراقی‌ها مرتبا اسرای کربلای ۴ را در شهر بصره می‌چرخاندند تا به مردم نشان دهند که پیروز شده‌اند و از طرفی به فرماندهان خود اعم از ماهرعبدالرشید یا الدوری، مدال افتخار داده و آنها را تشویق می‌کردند و به نیروهای خود مرخصی تشویقی دادند که همین باعث فریب آنها در کربلای ۵ شد.

فرماندهان جنگ در کربلای ۵ نمره قبولی گرفتند

جانشین گردان امام رضا در کربلای ۴ با بیان اینکه شهدا و اسرای مظلوم کربلای ۴ باعث پیروزی کربلای ۵ شدند، تصریح کرد: فرماندهان جنگ نمره قبولی را در کربلای ۴ به دست نیاوردند،اما در کربلای ۵ نمره قبولی گرفتند؛ چرا که با دیدن عدم موفقیت در کربلای ۴ نیروها را به مرخصی نفرستادند، ایستادند و با سرعت عملیاتی که حداقل یکسال زمان برای شناسایی و سازماندهی نیاز داشت را در عرض دو هفته تدارک دیدند و در شرایطی که دشمن به هیچ‌وجه تصوری از حمله مجدد نداشت کربلای ۵ پیروزی خوبی نصیب ایران کرد.

شاه‌نظری در ادامه خاطراتش گفت: شب قبل از عملیات کربلای ۵ در اسارت، شهید بزرگوار خرازی را در عالم مکاشفه دیدم که گفت انتقام خون شهدای کربلای ۴ را با رمز یا زهرا می‌گیریم و فردا شب صدای آتش توپخانه‌های ما تا نزدیک بصره می‌رسید.

کربلای ۴ را به خاطر کربلای ۵ انجام ندادیم

وی افزود: دشمن صبح کربلای ۵ با عجله ما را به بغداد منتقل کرد و بعد در استخبارات بغداد به شدت اسرای کربلای ۴ را کتک می‌زدند و یکی از افسرانی که فارسی بلد بود به اسرای ایرانی می‌گفت شما مثل حیوان هستید و هرچه که شما را می‌کشیم بازهم می‌آیید و آنجا با آمدن اسرای کربلای ۵ بود که از این عملیات مطلع شدیم.

این رزمنده و آزاده دفاع مقدس در پایان اظهار کرد: امیدواریم مسئولان صداقت به خرج دهند و واقعیات را به مردم بگویند و رسیدگی به امور مردم را مقدم بر هر مسئله‌ای بدانند. عملیات کربلای ۴، عملیات فریب نبود بلکه یک عملیات لو رفته بود که انجام شد و بعد از آن کربلای ۵ انجام شد و اینطور نبود که ما کربلای ۴ را به خاطر ۵ انجام داده باشیم. در واقع کربلای ۵ را به خاطر ۴ انجام دادیم و شکست کربلای ۴ مقدمه پیروزی کربلای ۵ بود.

گزارش از: شهین اصلانی-خبرنگار ایمنا