به گزارش خبرنگار ایمنا شامگاه روز گذشته_ سوم آذر ماه_ در برنامه ای که به مناسبت هفته اصفهان به همت مرکز اصفهان شناسی و خانه ملل با همکاری شهرداری اصفهان برگزار شد، استاد حسن منصوری، استاد برجسته ساز نی و مولف کتاب "ردیف‌سازی آوازی مکتب اصفهان" ضمن عرض تبریک ولادت پیامبر اکرم(ص) و امام جعفر صادق(ع) و گرامیداشت هفته اصفهان به بیان مکتب موسیقی در اصفهان پرداخت و گفت: مکتب کلمه ای عربی است که در لغت به معنای "محل نوشتن" است، اما در طول پژوهش های انجام شده، نوعی اجتماع شیوه های مختلف که منجر به سلسه رفتارهایی شده را مکتب می نامند.
وی افزود: اسم مکتب بر اساس جغرافیای محل و افکار پشت آن علم تعیین می شود. در علوم و هنرها مکاتبی داریم که مولفه های خاصی را دنبال می کنند و هر مکتبی پیروانی دارد که بیش از چند نسل ادامه پیدا می کند. اصفهان در ارتباط با موسیقی و آواز مکتب بزرگی دارد.
این استاد نی با اشاره به تاریخ ایران گفت: اگر تاریخ ایران را واکاوی کنیم، از هخامنشیان به این طرف تاریخ مدونی داریم که می توانیم بر آن استناد کنیم.
در تاریخ ایران سه دوره اوج شکوفایی ایران در علم و فرهنگ و هنر را داریم، که یکی هخامنشیان، یکی ساسانیان و پس از آن اشکانیان بود و پس از آن مدتی طولانی ایران افول داشت و مجددا در دوران صفویه ایران در اوج شکوفایی در علم و فرهنگ و هنر قرار گرفت و آخرین دوره رشد ایران در فرهنگ و هنر در صفویه بود و پس از آن رشد چندانی نداشت و حتی کمی رو به افول رفت.
در دوران صفویه اصفهان پایتخت پادشاهان صفوی و مرکز هنر و علم و صنعت بود و ریشه هنر و علم و صنعت در اصفهان به بیش از ۴۰۰ سال می رسید و در کنار هنر موسیقی نیز رشد زیادی کرد.
منصوری ادامه داد: اصفهان حتی در قبل از صفویه، در دوران هخامنشیان و ساسانیان، به دلیل مرکزیت و امن بودن، پناهگاهی برای شاهزادگان بود و به دلیل اهمیت دادن شاهزادگان به موسیقی، اهمیت زیادی به آن داده می شد و بسیار رواج پیدا کرد. میزان اهمیتش به قدری بود که در رژه های نظامی موسیقی دانان در رده های اول رژه قرار می گرفتند.
وی تاکید کرد: مکتب موسیقی اصفهان جز بزرگترین مکاتب موسیقی ایران در تمام تاریخ بوده است.
شعر در موسیقی مهم ترین مولفه است
در ادامه مراسم منصور اعظمی کیا، استاد آواز و مدیر آموزشگاه موسیقی مقام و شاگرد استاد شاهزیدی گفت: اصفهان از اواخر دوره قاجار تا به امروز یک شهر شناخته شده به آواز و موسیقی است و معماری اصفهان که به موسیقی منجمد معروف است بسیار فاخر است. در اصفهان ابداع کنندگان معماری از موسیقی الهام می گرفتند.
وی در ادامه به موسیقی اصیل اشاره کرد و گفت: خواننده ها در خوانش خود باید به دو نکته مهم توجه کنند. یکی شعر درست خواندن و یکی درست شعر خواندن، که در ابتدا یکسان به نظر می رسند ولی تفاوت بسیار زیادی با هم دارند. شعر در موسیقی مهم ترین مولفه است چون اگر شعر نباشد، خواننده چیزی برای خواندن ندارد.
اعظمی کیا در توضیح دو مولفه اساسی گفت: "شعر درست خواندن" یعنی خواننده برای آواز خود با فراست و دانایی شعر انتخاب کند و شعر فاخر مناسبی برگزیند تا اثر جاذب و پرمخاطبی ابداع کند.در این زمینه ارتباط خواننده با ادبا می تواند کمک بسیار زیادی به او بکند.
وی ادامه داد: "درست شعر خواندن" یعنی شعر به گونه ای صحیح خوانده شود که معنی درست آن برداشت شود. خواننده باید تیزبین باشد و باتوجه به معنای شعر آکسان ها را درست به کار ببرد.
استاد آواز در این باره افزود: در گذشته، در هنر خطاطی نقاشی هایی دور کاغذ های خطاطی می کشیدند که به آن تحریر می گفتند و خط را در وسط کاغذ می نوشتند. این تحریرها برای زیباتر نشان دادن خط بود و فقط دور کاغذ در حدی که چشم نواز باشد کشیده می شد.در موسیقی نیز تحریر وجود دارد که خواننده با حنجره خود زیباسازی هایی روی شعر انجام می دهد که به عبارتی غلتاندن آواز در گلو می گویند.
اعظمی کیا با اشاره به این سخن جلال الدین تاج که : "اول شعر را تحویل بده بعد تحریر بده" اضافه کرد: تحریر در موسیقی نیز باید به اندازه و در جای خود به کار برده شود و در اصل زمینه آواز باشد و شعر را که رکن آواز است تحت شعاع قرار ندهد .در موسیقی اصفهان این دو مولفه بسیار رعایت می شود و خوانندگان بسیار رعایت می کنند.
در پایان این مراسم رضا طباطبایی (شاگرد استاد جلال الدین تاج اصفهانی) به همراه حسن منصوری استاد و نوازنده نی و سجاد منصوری, استاد سازه های کوبه ای ایرانی (تنبک) موسیقی زنده ای از شعر های استاد سخا در وصف اصفهان اجرا کردند.
نظر شما