اکبر زراعین ریزی، در مورد اعدام حسین فاطمی، وزیر خارجه وقت دولت مصدق و حامی اصلی اصلاحات و ملی شدن نفت به خبرنگار ایمنا گفت: نوزدهم آبان‌ماه ۱۳۳۳ یادآور روزی است که دژخیمان برخاسته از کودتای ننگین و ساخته بیگانگان در ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، دکتر حسین فاطمی، وزیر خارجه دولت ملی دکتر محمد مصدق را به میدان تیر لشگر دو زرهی برده و به دست جوخه تیرباران سپردند.
این پژوهشگر مطالعات تاریخی، اجتماعی و سیاسی افزود: در سحرگاه ۱۹ آبان ۳۳ فاطمی را که بدنش به علت جراحات ناشی از ضربات چاقوی اراذل مزدور حکومتی و شعبان بی مخ‌ها در روز بازداشت شدن، در تب می‌سوخت با برانکارد به میدان تیر آورده و به چوبه اعدام بستند و مرتکب جنایتی شدند که تا پایان تاریخ این سرزمین هرگز فراموش نخواهد شد.
وی گفت: امروز که ۶۴ سال از آن اقدام جنایت‌بار و ۶۵ سال از آن کودتای خائنانه می‌گذرد چه کسی نمی داند که همه مصائب و گرفتاری‌ها و ناهنجاری‌های امروز این کشور نیز ریشه در آن کودتای شوم دارد.
این پژوهشگر و فعال صنفی افزود: حسین فاطمی سردبیر روزنامه باختر امروز بود و قلم نافذ او دردهای جامعه استبداد زده ایران را فریاد می‌کرد و راه رهایی را که همانا برقراری آزادی، استقلال و عدالت است، به ملت رنج‌دیده ایران نشان می‌داد. فاطمی یکی از بیست تنی بود که در روز ۲۲ مهر ۱۳۲۸ همراه دکتر مصدق در اعتراض به فقدان آزادی انتخابات در تحصن دربار شرکت داشت.
حسین فاطمی نخستین پیشنهاد دهنده طرح ملی کردن صنعت نفت
وی گفت: فاطمی در روز اول آبان ۱۳۲۸ در منزل دکتر مصدق پیشنهاد کرد که نام «جبهه ملی ایران» را برای تشکل خود برگزینند و بنا بر گفته دکتر مصدق نخستین کسی بود که در شورای مرکزی جبهه ملی ایران طرح ملی کردن صنعت نفت در سراسر کشور را پیشنهاد و به تصویب شورا رسانید. دکتر حسین فاطمی در روز ۲۵ بهمن ۱۳۳۰ هنگامی که بر سر مزار روزنامه‌نگار شجاع محمد مسعود در حال سخنرانی بود مورد اصابت گلوله یکی از اعضای جمعیت فدائیان اسلام قرار گرفت. او با انتقال به بیمارستان و عمل جراحی از آن ترور جان بدر برد.
زارعین خاطر نشان کرد: حسین فاطمی پس از کودتای ۲۸ مرداد چند ماهی مخفی شد، اما سرانجام در روز ۶ اسفند ۱۳۳۲ به دست کودتاچیان اسیر شد و در همان روز دستگیری در جلوی ساختمان شهربانی هنگامی که به داخل ساختمان برده می‌شد، در مقابل چشم نیروهای نظامی، مورد هجوم چاقوکشان مزدور حکومت به سرکردگی شعبان جعفری قرار گرفت و ضربات متعدد چاقو بدن او و خواهر فداکارش که خود را سپر پیکر دکتر فاطمی کرده بود، را مجروح کرد.
وی افزود: بالاخره دکتر فاطمی را با همان بدن مجروح و وضعیت جسمی پر آسیب به بیدادگاه نظامی برده و به اعدام محکوم کردند. حسین فاطمی در روز ۱۹ آبان ۱۳۳۳ لحظاتی قبل از اعدام این کلمات را بر زبان راند: «من می‌میرم که نسل جوان ایران از مرگ من درس عبرتی گرفته و با خون خود از وطنش دفاع کند و نگذارد جاسوسان اجنبی بر این کشور حکومت کنند.»
فاطمی چالش‌های راهبردی پیش روی توسعه ایران را می شناخت
این پژوهشگر مطالعات اجتماعی و سیاسی گفت: باید به حسین فاطمی و بستر فعالیت سیاسی و اجتماعی وی توجه شود، او در آن دوره چالش‌های راهبردی پیش روی توسعه ایران را می شناخت و در یکی از مهمترین بزنگاه‌های تاریخی ایران به سمت سیاست آمد. اگر بخواهیم حسین فاطمی را بیشتر معرفی کنیم باید ابتدا از دشمنان وی بگوییم آنها کسانی بودند که با مزاحمت‌های فکری سعی داشتند جلوی روند تغییر و اصلاحات را بگیرند، با این موضوع می توان پی برد که حسین فاطمی چه کسی بود؟
زارعین خاطر نشان کرد:چالش‌هایی که حسین فاطمی در توسعه راهبردی ایران می‌دید، امروز هم دقیقا درد جامعه بوده و هنوز هم وجود دارد؛ موانع اصلی پیش روی فاطمی و افکارش که به خاطر همین سه مانع جان خود را از دست داد؛ سه ضلع مثلث استبداد داخلی، استعمار و تحجری بود که گریبانگیر جامعه شده بود. در واقع قبل از اعدام نیز یکی از همین اضلاع یعنی متحجرین سعی می‌کنند فاطمی را توسط یک نوجوان به نام «عبدخدایی» ترور کنند.
تلاش فاطمی برای حقوق و اشتغال زنان
این پژوهشگردر مطالعات اجتماعی وسیاسی افزود: فضای جامعه ایران در زمان مصدق با فضای جامعه قاجاری بسیار متفاوت است؛ در این دوره شاهد تاسیس مدارس به سبک جدید و دانشگاه تهران در سال ۱۳۱۳ بودیم و دختران ایرانی به مدرسه و دانشگاه راه یافته و تحصیلات عالیه داشتند.بنابراین دولت باید از دانش زنان استفاده و آنها را استخدام می‌کرد، اما گروهی متحجر داخلی، استخدام زنان در ادارات را مساوی با فساد و فحشا می دانستند.
وی خاطر نشان کرد: استخدام زنان در ادارات در دوره مصدق و حسین فاطمی یکی از موانع و چالش‌های مهم بسیار بحث برانگیز بوده است؛ متحجرین که همیشه زن را در گوشه خانه می خواستند و وی را «ضعیفه» خطاب می کردند، این حرکت دولت در به کارکیری زنان تحصیل کرده را بر نمی‌تافتند و از دیدن این پیشرفت‌ها و نقش فاطمی ناخرسند بودند، بنابراین آنقدر در سرنگونی دولت مصدق و اعدام حسین فاطمی کوشیدند تا به این خواسته شومشان رسیدند.
این فعال صنفی وسیاسی افزود: از دیگر چالش‌ها و موانع پیش روی حسین فاطمی استعمار پیر وجهانخواره‌ای به نام انگلستان بود که چون ماری بر ثروت ایران چنبره زده و قبل از ملی شدن صنعت نفت سال‌های متمادی نفت کشورمان را غارت می‌کرد. در نهایت نیز استعمار بیرونی به همراه ارتجاع داخلی و استبداد حکومتی بر ضد حسین فاطمی متحد شدند.
زارعین اضافه کرد: انگلستان که ابرقدرت آن روزها بود و طی قراردادهای نفتی دارسی و قرارداد ۱۹۱۲ در زمان رضا شاه، منافع بسیاری از منابع نفتی ایران می برد، می دانست منافعش با وجود روشنگری‌های حسین فاطمی تهدید می شود چون مطالب و دفاعیات وی در دادگاه لاهه از مصدق را دید.
وی تأکید کرد: اینها اضلاع مثلثی بودند که برای نابودی تفکر حسین فاطمی می کوشیدند، همان گروه‌هایی که منافع مشترکی داشتند و برایشان یک موضوع اهمیت داشت؛ اینکه دولت ملی گرا نباشد و نفت به عنوان ثروت ملی، معرفی نشود، حتی مجلس شورای ملی برآمده از ملت نباشد و متأسفانه توانستند این کار را هم انجام بدهند و عاقبت هم حسین فاطمی را به جوخه اعدام سپردند.
به صلاح برخی نبود فاطمی بیشتر بگوید و بنویسد
این فعال و پژوهشگر در مطالعات سیاسی و اجتماعی افزود: حسین فاطمی در روزنامه باختر امروز مطلب و مقاله می‌نوشت و در مورد این سه ضلع مثلث شوم؛ ارتجاع، استعمار و استبداد داخلی که از باندهای مافیای قدرت آن زمان بودند پرده برمی داشت و آنها را به نقد و چالش می کشید.
وی خاطر نشان کرد:استعمار، استبداد و ارتجاع می دانستند که باید با دیدگاه‌ها، بینش و افکار فاطمی مقابله کنند تا بیشتر نگوید وننویسد ومردم را نیاشوبد، بنابراین به حذف وی فکر کردند. افکار حسین فاطمی برای شاه و دربار هم بزرگترین خطری بود که آنها را تهدید می‌کرد؛ از این رو در کودتای ۲۸ مرداد شاه و دربار به عنوان نماد استبداد داخلی، انگلستان و آمریکا به عنوان استعماربیرونی با همراهی عوامل متحجر تندرو داخلی به جنگ افکار ملی‌گرایانه فاطمی رفتند و بعد از گرفتن حکم اعدامش به پناهگاه‌های امن خود خزیدند.
وی یاد آوری کرد: حسین فاطمی با شعار و تفکر جمهوریت قبل از کودتای ۲۸ مرداد در سال ۱۳۳۲ سعی می‌کند این تفکر را میان مردم و روشنفکران گسترش دهد؛ چرا که جمهوریت یعنی رای مردم ورای مردم هم یعنی مقابله با استبداد داخلی و استعمار خارجی، مقابله با جهل و جاهلیت تندرو.
موانع توسعه ایران همچنان وجود دارند
این پژوهشگر مطالعات اجتماعی افزود: برخی موانع توسعه سیاسی در ایران همچنان ادامه دارند و مانع اصلاحات اساسی در جامعه می شوند؛ به عنوان نمونه می توان به نقش بیگانگان یا عوامل استعمار اشاره کرد؛ تحریم‌هایی که هم اکنون توسط دولت آمریکا و ترامپ بر ضد ملت ایران اعمال شده است، نادیده گرفتن برجام و عملکرد دولت روسیه که همیشه سر بزنگاه‌های اساسی و تاریخی لطمات زیاد وجبران ناپذیری را به ملت ایران وارد کرده وما همیشه از اعتماد به این دولت ناراضی بوده‌ایم.
زارعین ریزی اضافه کرد:حسین فاطمی در همه عمرش با استعمارخارجی و استبداد داخلی جنگید. او اهل شهر نایین و استان اصفهان بود، کاندیدای مجلس شد و برای ملی شدن صنعت نفت در کنار مصدق زحمات زیادی کشید، حمایت وی از دکتر مصدق در عرصه سیاست داخلی و خارجی بسیار عامل محرک و تاثیر گذاری بوده است. نقش حسین فاطمی در ملی شدن صنعت نفت چند برابر تلاش دکتر ظریف در انعقاد قرارداد برجام است؛ او برای این ملت جنگید و نقش بسیار مهمی را در وانفسای تاریخ ایران ایفا کرد.
این فعال صنفی و سیاسی تاکید کرد: فاطمی یکی از مظلوم ترین شخصیت‌های سیاسی تاریخ معاصر ایران است که جان خود را برای این کار گذاشت و هرگز حق وی هم ادا نشد، بعد از اعدام، وی در کنار شهدای ۳۰ تیر ۱۳۳۱ در ابن بابویه به خاک سپرده شد تا تاریخ و جوانان این سرزمین ، مبارزات وی را برای منافع مردم و ایران و ملی شدن صنعت نفت در ذهن و به یاد داشته باشند.
وی تأکید کرد: هر چند جامعه تحت تاثیر تحولات جهانی است، رو به جلو حرکت می کند، پویایی دارد و هرگز متوقف نمی‌شود، اما تفکر حسین فاطمی هرگز نمی‌میرد؛ او و افکارش همیشه زنده و بالنده هستند.
نظر شما