تلاش کشورهای همسایه برای رونق تجاری با پول ملی

به گزارش خبرنگار ایمنا، جمهوری اسلامی ایران، با دارا بودن بیش از ۶۰۰۰ کیلومتر مرز زمینی و ۲۷۰۰ کیلومتر مرز آبی با ۱۵ کشور همسایه است که با افغانستان، پاکستان، جمهوری آذربایجان، ترکمنستان، ترکیه، عراق و ارمنستان دارای مرز خاکی و با قزاقستان، روسیه، عمان، قطر، امارات، بحرین، عربستان و کویت دارای مرز آبی است. تعدد همسایگان در کنار مسائل امنیتی و سیاسی متنوع آنها تأثیرات مستقیم بر امنیت و ثبات منطقه و مناسبات این کشورها با جمهوری اسلامی ایران دارد.

خبرگزاری ایمنا بر اساس رسالت خبررسانی و آگاهی بخشی در نظر دارد، آخرین تحولات سیاسی منطقه را به‌ صورت هفتگی، در اختیار مخاطبین خود قرار دهد؛ بر این اساس مهم‌ترین تحولات سیاسی کشورهای همسایه را  می‌توانید در روزهای پنجشنبه هر هفته در ایمنا دیپلماتیک مطالعه کنید:

خیز «دی هشت» برای تهاتر و تجارت با ارزهایی غیر از دلار و یورو

 

سازمان همکاری کشورهای اسلامی موسوم به دی هشت، روز شنبه با حضور وزرای خارجه ۸ کشور مسلمان در حال توسعه شامل ایران، ترکیه، بنگلادش، مصر، مالزی، اندونزی، نیجریه و پاکستان در آنتالیا ترکیه برگزار شد. محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان روز شنبه از سخنرانان این نشست بود. 

در نشست افتتاحیه گروه هشت یا همان «دی.۸» مولود چاووش اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه با اشاره به بررسی نقشه راه سالیانه گروه دی.۸ در نشست کارشناسی و نیز تصویب برنامه و بودجه این سازمان گفت: تاسیس 'اتاق تهاتر گروه دی۸' نیز به تصویب رسید که بر اساس آن مکانیزمی غیر از ارزهای دلار و یورو در تجارت بین اعضا مورد تاکید قرار گرفته و استفاده از ارزهای ملی در تجارت فی مابین در اولویت قرار می گیرد.

وی از آغاز فرایند اجرایی تجارت با ارزهای ملی بین ترکیه، ایران، روسیه، چین و اوکراین، خواستار توجه جدی کشورهای شرکت کننده دی.۸ به این امر شد و گفت: ما از این طریق می توانیم مقایل تهدیدهای اقتصادی جدید بایستیم.

پارلمان ارمنستان منحل شد

آرمن سرکسیان، رییس جمهور ارمنستان روز جمعه-۱۱ آبان- با امضای حکمی پارلمان این کشور را برای برگزاری انتخابات پارلمانی زودهنگام در تاریخ ۹ دسامبر ۲۰۱۸ منحل کرد. این حکم به مجرد انتشار یافتن اجرایی می شود.

نیکول پاشینیان، نخست وزیر ارمنستان چندی پیش استعفای خود را به دلیل ایجاد شرایطی به منظور انحلال پارلمان و برگزاری انتخابات زودهنگام در این کشور تقدیم کرده بود.پارلمان ارمنستان نیز چند ماه پیش برای جلوگیری از نخست وزیری پاشینیان تلاش فراوانی کرد، اما بار دوم برای جلوگیری از انحلال مجبور شد به او رای اعتماد بدهد.

پاشینیان که با شعار مبارزه با فساد و حمایت مردم معترض در خیابان های این کشور به قدرت رسیده است، پس از نخست وزیری شمار زیادی از اعضای کابینه دولت، استانداران و مقام های ارشد دولتی را با هدف مبارزه با فساد مالی در سطوح مختلف حکومتی برکنار یا به دادگاه معرفی کرده است.

اردوغان: یکماه از قتل خاشقچی می گذرد، اما جسد دفن نشده است

رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهوری ترکیه روز شنبه-۱۲ آبان-در یادداشتی در روزنامه واشنگتن پست نوشت: می‌دانیم مرتکبان قتل در بین ۱۸ بازداشتی در عربستان هستند و همچنین می‌دانیم این افراد به منظور اجرای اوامر صادره به آنها به ترکیه آمدند و خاشقجی را کشتند و کشور را ترک کردند. ما نهایتا می‌دانیم که دستور قتل از سوی عالی‌ترین سطح در دولت عربستان صادر شده، اما در عین حال افزود هرگز احساس نکردیم ملک سلمان، پادشاه عربستان این دستور را داده باشد.

اردوغان تصریح کرد: یک ماه بعد از قتل او ما همچنان نمی‌دانیم جسدش کجاست چرا که تدفین جسد او باید دست کم براساس آداب اسلامی به شیوه‌ای مناسب انجام شود.

اردوغان در این یادداشت تحت عنوان "عربستان همچنان باید به سوالات بسیاری درباره قتل جمال خاشقجی پاسخ دهد" نوشت: عملیات قتل شامل گروه‌های بسیاری از مسؤولان امنیتی سعودی می‌شد. من خواهان شناسایی کسانی که قاتلان را فرستاده و دستور قتل خاشقجی را داده‌اند، هستم.

یادداشت اردوغان در حالی منتشر شد که مولود چاووش‌اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه نیز روز سه شنبه- ۱۵ آبانماه- درباره پرونده قتل جمال خاشقجی گفت: هنوز برخی از اطلاعات درباره این پرونده را به اطلاع عموم نرسانده‌ایم. ما مدارکی داریم که هنوز افشا نکرده‌ایم. ما این اطلاعات را با عربستان در میان گذاشته‌ایم. زمانی که تحقیقات به طور کامل به پایان برسد همه جزئیات را با مردم در میان خواهیم گذاشت.

چاووش‌اوغلو افزود: تحقیقات در این باره ادامه دارد. اکنون گروه مشترک تحقیقاتی میان ترکیه و عربستان سعودی تشکیل شده است اما این گروه باید معطوف به دستیابی به نتیجه باشد. باید در درجه اول متوجه شویم که این ۱۵ نفری که به استانبول آمده و خاشقجی را کشته‌اند، دستورات خود را از چه کسی گرفته‌اند. گروهی ۱۵ نفره نمی‌تواند بدون گرفتن دستور از بالاترین مقام به ترکیه آمده باشد و دست به قتل یک شهروند سعودی بزند.

وی ادامه داد: ترکیه نتوانسته است پاسخی درباره این سوال که دستور قتل خاشقجی را چه کسی داده است دریافت کند. باید جسد خاشقجی پیدا شود. عربستان سعودی در این باره مسؤول است. هنوز آن ۱۵ مظنون در عربستان به سر می‌برند.

دوحه خواستار آزادی چهار شهروند محبوس خود در عربستان شد

علی بن صمیخ المری، رییس کمیته‌ ملی حقوق بشر قطر، روز یکشنبه-۱۳ آبان-ضمن درخواست از جامعه جهانی برای  تحت فشار گذاشتن مسؤولان ریاض در راستای مشخص شدن وضعیت چهار شهروند قطری محبوس در عربستان و آزادی فوری آنها، در دیدار با  گزارشگر ویژه‌ سازمان ملل در حمایت از حقوق بشر و آزادی‌های اساسی بر لزوم اتخاذ اقدامات فوری برای شناسایی محل بازداشت چهار شهروند قطری که مسؤولان عربستانی آنها را بازداشت کرده‌اند و اقدام برای آزادی فوری آنها تاکید کرد.

المری در ادامه‌ گفت‌: قربانیان بازداشت اداری و آدم ربایی هستند.

احتمال لغو دوباره ویزا برای عراقی‌ها 

۱۵ آبان مدیر روابط عمومی و اطلاع رسانی کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در بصره اعلام کرد تلاش‌های فراوانی در  راستا تغییر رژیم ویزا برای گردشگران عراقی شده و انتظار می رود بعد از پایان ماه صفر، با از سرگیری ورود بدون ویزای عراقی‌ها به مناطق آزاد ایران(خرمشهر-آبادان) موافقت رسمی شود.

پیش از این قصی الشاوی ، مدیر گذرگاه مرزی شلمچه در بصره اعلام کرده بود که ورود بدون ویزای عراقی‌ها به آبادان و خرمشهر از ششم ماه گذشته تا اطلاع ثانوی ممنوع شده است.  این تصمیم با توافق دو طرف(ایران-عراق) و همزمان با انجام مراسم اربعین حسینی اتخاذ شد.

 آذر ماه ۹۶ دستور لغو ویزا در منطقه آزاد اروند به اجرا گذاشته شد، قانونی که سال‌ها است در دیگر مناطق آزاد کشور اجرا می‌شود، اما کمتر کسی از آن اطلاع دارد و تا به حال آنچنان که باید از این فرصت برای جذب گردشگر استفاده شود، نشده است.

سفیر ایران با وزیر امور مالی عراق دیدار کرد

روز سه شنبه- ۱۵ آبانماه- دفتر اطلاع رسانی وزیر امور مالی عراق در بیانیه ای اعلام کرد که ایرج مسجدی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در بغداد و هیات همراه با فؤاد حسین، معاون نخست وزیر عراق در امور اقتصادی و وزیر امور مالی این کشور دیدار و در مورد روابط تاریخی میان ایران و عراق و راه های گسترش و تقویت آنها بحث و گفت‌وگو شد.

ایرج مسجدی در این دیدار تاکید کرد: حجم تبادلات تجاری میان ایران و عراق به سالانه ۸ و نیم میلیارد دلار رسیده است و ۷۹ شرکت ایرانی مختلف در زمینه انرژی، ساخت و ساز، گردشگری و زیر ساخت ها در کشور عراق فعالیت می کنند و  پروژه‌های این شرکت‌ها ارزشی بالغ بر ۱۰ میلیارد دلار دارند.

از سوی دیگر فؤاد حسین تشریح کرد: عراق ایجاد روابطی محکم و قوی با همسایگان را  برای ایجاد ثبات در منطقه در اولویت قرار داده است.

بحران شورای همکاری خلیج فارس، شکست این شورا را رقم می زند

روز سه شنبه- ۱۵ آبانماه- تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر در سخنرانی خود در افتتاحیه چهل و هفتمین دوره مجلس شورای این کشور به بررسی تحولات اوضاع اقتصادی قطر از زمان اعلام محاصره کشورهای عربی علیه کشورش پرداخت و اظهار کرد: قطر توانست تا حد زیادی پیامدهای محاصره تحمیلی کشورهای عربستان، بحرین، امارات و مصر علیه خود از اواسط سال گذشته را پشت سر بگذارد و حفظ اقتصادمان در برابر لرزش‌های خارجی و افزایش اعتماد به نیرو و توان داخلی را تقویت کند. صادرات نفت قطر از این محاصره و تحریم تاثیر نگرفت و قطر مرکز ثقل خود به عنوان بزرگترین صادرکننده گاز جهان در سال‌های آینده را حفظ خواهد کرد.

وی ضمن تاکید بر تیرگی روابط کشورهای عرب حوزه خلیج فارس، گفت: توان ما در حل مشکلات منطقه تضعیف و ادامه بحران شورای همکاری خلیج (فارس) شکست این شورا در تحقق اهدافش و پاسخگویی به خواسته‌های ملت‌ها را رقم خواهد زد. امنیت و ثبات در منطقه تنها از طریق احترام به حاکمیت‌ کشورها ممکن می‌شود و امنیت و ثبات کشورهای عربی و کشورهای حوزه خلیج (فارس) از طریق نقض حاکمیت‌شان محقق نمی‌شود.

عراق برای واردات انرژی از ایران معافیت گرفت

روز چهارشنبه- ۱۶ آبانماه- برایان هوک، نماینده ویژه امور ایران در وزارت خارجه آمریکا بدون ارایه جزئیات، اعلام کرد عراق هم چنان به انرژی مورد نیاز از سوی ایران برای تولید و تامین برق دسترسی خواهد داشت. 

دو مقام دولتی عراق تشریح کردند: عراق هم‌چنان گاز طبیعی و برق از ایران وارد می‌کند و یک حساب بانکی برای پرداخت پول واردات ایران به دینار ایجاد کرده است. آمریکا به چین، هند و ترکیه که بزرگترین خریداران ایران هستند و هم‌چنین ژاپن، کره جنوبی، ایتالیا، یونان و تایوان معافیت موقتی داد، با این حال عراق معافیت نگرفته بود.

ابراهیم کالین: ترکیه نمی‌تواند به خاطر تحریم‌های آمریکا از منافع خود دست بکشد

ابراهیم کالین، سخنگوی ریاست جمهوری ترکیه با اشاره به معافیت موقت این کشور از تحریم‌های نفتی آمریکا علیه ایران گفت: ما نمی‌توانیم به خاطر آنکه آمریکا می‌خواهد به هر دلیلی بر روی دیگر کشورها تحریم اعمال کند، از منافع خود دست بکشیم. ما این مدت زمان شش ماهه را ارزیابی می‌کنیم اما به اصول‌مان لطمه نخواهیم زد.

سخنان کالین در حالی است که روز جمعه- ۱۱ آبانماه - پروازهای ایرانی به این کشور به دلیل عدم اجازه سوختگیری در فرودگاه استانبول مختل و حداقل یک پرواز ایرانی زمین گیر شد. 

خبر کشته شدن روزنامه‌نگار سعودی زیر شکنجه

روز چهارشنبه- ۱۶ آبانماه- "زندانیان عقیدتی عربستان" در صفحه شخصی خود در توییتر که اخبار مرتبط با بازداشت‌شدگان و نقض حقوق بشر در عربستان را منتشر می‌کند، اعلام کردند که ترکی بن عبدالعزیز الجاسر، روزنامه‌نگار و نویسنده سعودی در زیر شکنجه جان خود را از دست داد.

زندانیان عقیدتی همچنین اعلام کردند، پس از این که مقامات عربستان مدعی شدند که الجاسر مدیریت حساب توییتری "کشکول" را برعهده دارد که  گزارش‌های مربوط به نقض‌های مسئولان سعودی را منتشر می‌کند، الجاسر تحت شکنجه قرار گرفته و کشته شد.

منابعی در عربستان اعلام کردند که مقامات سعودی از طریق ابزار جاسوسی که در دفتر توییتر در دبی کار گذاشته بودند، الجاسر را شناسایی کردند و وی در ماه مارس گذشته بازداشت شد. کشته شدن این روزنامه‌نگار سعودی در حالی صورت گرفته است که در پی قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار و منتقد عربستانی انگشت‌ اتهام همچنان به سمت مقامات سعودی است و واکنش های جامعه جهانی به قتل این روزنامه‌نگار ادامه دارد.

گردآوری و تنظیم از پاتریک ساهاکیان- خبرنگار سیاسی ایمنا