پرسش از دین و قیام حسین(ع) رویکردی تاریخی می خواهد

به گزارش خبرنگار ایمنا، سوسن شریعتی، شامگاه چهارشنبه -۲۸ شهریور- در مجتمع فرهنگی و آموزشی امام صادق (ع) اظهار کرد: صحبت درباره امام حسین (ع) که نماد مقاومت است، جسارت دینی، اخلاقی و مدنی می‌خواهد.

وی صحبت در مورد دکتر علی شریعتی را نیز نیازمند به جسارت مدنی دانست و گفت: شریعتی کسی بود که تلاش کرد امام حسین (ع) را به پرسشی تاریخی تبدیل کند و امروز متهم به اسطوره سازی است و هنوز اجماعی درباره نگاه او وجود ندارد.

این جامعه شناس با اشاره به پرسش‌های تاریخی در مورد امام حسین (ع) خاطر نشان کرد: پرسش تاریخی چرا امام حسین (ع) قیام کرد؟ برای افشاکردن و یا نه گفتن به سه چهره زر و زور و تزویر، ما را به مراجعه به تاریخ وادار می‌کند.

وی افزود: علی شریعتی در سه برش در این باره صحبت کرده است، یکی قبل از شهادت امام حسین (ع) که چرا حج سنت اجدادی خود را نیمه تمام رها کردند، به تعبیر شریعتی کار مهم‌تر از شهادت برای امام حسین (ع) نیمه تمام رها کردن حج بود؛ پرسش دوم، این است که چرا امام شهید شد؟ سفر او به کربلا برای شهادت بود یا قدرت یا قصد داشت ظلم را افشا کند و به حکومت یزید که به نام دین حکومت می‌کرد نه بگوید و آن را سرنگون کند؟ سؤال سوم مربوط به پس از شهادت است و این سؤال را مطرح می‌کند که امام حسین (ع) بعد از آن چه مسیری را طی کرد.

وی تصریح کرد: صحبت در مورد امام حسین (ع) سخت است؛ بحث امروز تفاوت تاریخ و حافظه است و نه تاریخ و اسطوره،. حافظه بنابر تعریفی مراجعه به دیروز است تا از این طریق بتواند مشروعیتی برای خود به قصد ساخت و ساز هویتی ایجاد کند، به عبارتی به میراث و گذشته تکیه می‌کند تا فراموش نشود.

وی اضافه کرد: به یمن این یادآوری مرگ امام حسین (ع) یک «ما» تشکیل دهیم و یکی از عناصر هویت ساز جامعه است. این در حالی است که ادعای تاریخ، حقیقت است و بازسازی یک دیروز بدون موضع گیری است؛ اینکه ما چگونه دیروز را به یادمی آوریم، طبیعت امروز ما را می‌سازد؛ ما از حسین (ع) به مثابه قهرمان به یاد می آوریم و یا یک قربانی؟

وی تصریح می‌کند: چاره‌ای جز این نداریم که نگاه تاریخی را جایگزین حافظه‌ای  کنیم که فقط به وجه عاطفی توجه دارد و به شناخت تکیه کنیم.

شریعتی با بیان اینکه می‌توانیم از هویت جدیدی صحبت کنیم که بر اساس مرگ و نیستی تعریف نمی‌شود، گفت: به تعبیر علی شریعتی مؤمنین مشروعیت خود را از حسرت و اشک و با نسبت دادن به دیروز نمی‌گیرند؛ رویکرد تاریخی به مومن این امکان را می دهد که ایمان خود را به پرسش بگیرد و از چند و چون زیست آن آگاه شود.

وی گفت: آیینی کردن و شکل گرایی در دین داری ما اهمیت بیشتری نسبت به محتوا پیدا کرده و فقط نگاه تاریخی می‌تواند آن را نجات دهد.