روایتی از روز عاشورا...

گزارش‌هایی بدون غلو، مستند به مشاهدات و مبتنی بر واقعیت و عقلانیت بدون آن که احساسات و عواطف خارجی به آن افزوده شود به خودی خود مظلومیت، شهامت و حماسه و عرفان واقعه عاشورا را نشان می‌دهد. مقتل به معنای قتلگاه و محل کشتن است، اما در فرهنگ ما، لفظ «مقتل» در مورد کتابهایی به کار می رود که یک حادثه خونین را شرح بدهد و منجر به قتل شخصیتی شده باشد و معروفترین مقتل خوانی، خواندن از روی کتابهای «مقتل» است.

حادثه کربلا و شهادت نوه پیامبر(ص)، فقط ۵۰ سال بعد از رحلت آن حضرت به خودی خود آن قدر عجیب و باورنکردنی بوده که مردم می خواهند درباره جزئیاتش بدانند، ثانیا این واقعه برای شیعیان اهمیت بسیار داشته و دارد و امامان شیعه(ع) تأکید بسیاری در مورد آن کرده اند؛ از این رو مقتل خوانی مهم است.

دلیل بعدی تعداد بالای مقتل نیز به ممانعت های بنی امیه برای جلوگیری از انتشار اخبار عاشورا برمی گردد. مثل همیشه، ممنوعیت نتیجه عکس داده و شیعیان به جای حرف زدن درباره عاشورا که موجب آزار و اذیتشان می شد  درباره آن، پنهانی نوشته اند. راویان حادثه کربلا ۳ گروه هستند؛ گروه اول خود خانواده از میان اهل بیت(ع) و به خصوص امام سجاد(ع) که بیشتر از دیگران در این باره روشنگری کردند.

گروه دوم از راویان عاشورا، خود دشمنان بوده اند، وقتی که ابن زیاد می خواسته به لشکریانش جایزه بدهد، هر کسی اعلام می کرده من چه کار کردم و چه کسی را کشتم؛ در قیام مختار، وقتی نوبت انتقام از قاتلان شهدای کربلا شده، دوباره این حرف ها تکرار شد.

یکی دو نفر از راویان هم کسانی هستند که در آن روز در زمره دشمنان امام حسین(ع) بودند و بعدا توبه کردند و برای جبران، ماجرا را این طرف و آن طرف نقل می کردند.  

گروه سوم از منابع کتابهای مقتل، آن دسته از شیعیان و دوستداران امام حسین(ع) هستند که نتوانستند در روز عاشورا امام را همراهی کنند.

یکی از این افراد، اصبغ بن نباته بود؛ او یکی از اصحاب خاص امام علی(ع) بود که در صفین برای امام جنگید و در آخرین لحظات عمر امام(ع) هم بر بالین او بود. او در زمان عاشورا، در زندان به سر می برد. اولین مقتل را اصبغ بن نباته نوشته است.