به گزارش خبرنگار ایمنا از شهرستان شهرضا، تاریخ بر بستر حوادث و رویدادها جریان دارد و هریک از وقایع آن ارزش و اهمیت ویژه‌ای دارند. در جهان کشورهای زیادی وجود دارد و هر کدام از آن‌ها نیز تاریخ مخصوص به خود دارند، اما تاریخ ادیان و مذاهب با ویژگی فراقومیتی و فراملیتی، به افراد زیادی ارتباط دارد.
اسلام جوان‌ترین دین جهان است، ولی به سبب تأثیرگذری از دیگر ادیان پیشی گرفته است؛ در میان رویدادهای تاریخ اسلام نیز واقعه عاشورا از دیگران اثرگذارتر بوده است.
از کاخ سبز معاویه تا دشت نینوا
ابراهیم صادقیان، کارشناس و محقق تاریخ اسلام در گفت و گو با خبرنگار ایمنا از شهرستان شهرضا، با اشاره به نقش تاریخ ساز اسلام در تکامل بشر، می‌گوید: اسلام بیشترین پیوند را با زندگی اجتماعی داشته است و اساسا احکام و دستورات آن بیشتر جنبه اجتماعی دارد.
وی تصریح می‌کند: اسلام از رهبانیت مسیحیت و درون‌گرایی یهودیت و ریاضت ادیانی همچون بودا و شینتو به دور بوده و از همان ابتدا بر تشکیل حکومت به عنوان زیرساخت اصلی اجرای دستورات اسلامی تأکید کرده است.
این پژوهشگر تاریخ اسلام با اشاره به واقعه فتح مکه، می‌افزاید: نخستین اقدام پیامبر اسلام(ص) پس از استقرار دین اسلام، تشکیل حکومت اسلامی بود و برای این کار تا جایی اهتمام داشت که در روز غدیر برای ادامه مسیر حکومت اسلامی، حضرت علی(ع) را به جانشینی برگزید، هرچند بعدها افرادی مانع ادامه جریان امور بر طبق خواسته پیامبر اسلام(ص) شدند.
صادقیان با بیان اینکه نفاق بدترین آسیب اجتماعی ادیان و مذاهب بوده است، تأکید می‌کند: منافقانی که از ابتدا برای حفظ منافع خود به ظاهر ایمان آورده بودند، بلافاصله پس از وفات پیامبر(ص) موقعیت را مناسب دیدند و برای تصاحب قدرت سیاسی اسلام وارد عمل شدند که ثمره تلاش‌های آنان در واقعه ثقیفه بنی ساعده جلوه‌گر شد؛ اما اقدمات آنان به همینجا محدود نشد و برای موروثی کردن خلافت اسلامی در میان اسلاف خود، دست به کارهایی زدند که یکی از آن‌ها گماشتن اقوام و خویشان در مسندهای حکومتی بود.
وی می‌افزاید: در دوران خلافت عثمان، بیشترین انتصابات حکومتی انجام شد که نتیجه آن گماشتن افرادی چون معاویة ابن ابی سفیان بر مسند حکمرانی شام بود؛ معاویه نیز از فرصت فرمانداری شام استفاده و مبانی حکومت شخصی خود را پایه‌گذاری کرد.
محقق تاریخ اسلام با بیان اینکه پس از قتل عثمان جامعه اسلامی دچار فترت و هرج و مرج شد، اظهار می‌کند: انتخاب حضرت علی(ع) به خلافت از سوی مردم، یکی از نخستین نمونه‌های دموکراسی آزاد به معنای امروزی بود، زیرا همه مردم از آن حضرت خواستند که بر مسند خلافت بنشیند، اما معاویه به این تصمیم تن در نداد و رسما اعلام حکومت کرد.
صادقیان تصریح می‌کند: معاویه خلافت اسلامی را به سلطنت تبدیل کرد و حکومت‌های بعدی یعنی امویان و عباسیان نیز در این روش از او تبعیت کردند، اما او به ظواهر شرعیت پایبند بود و حتی عنوان پیشنمازی را نیز برعهده داشت، که البته در این زمینه برخی از خلفای اموی و عباسی از او پیروی نکردند.
وی در ادامه اضافه می‌کند: ظاهرسازی معاویه تا آنجا بود که حتی در جریان قتل امام حسن(ع) خود را تبرئه کرد؛ هرچند بعدها تاریخ دست پنهان او را در این دسیسه آشکار کرد.
محقق تاریخ اسلام می‌گوید: یزید به عنوان جانشین معاویه، راهی برخلاف پدر پیمود و تلاش کرد تا عنوان امیرالمؤمنینی خود را بر پایه‌ای از زور و حکومت پلیسی استوار کند و به همین روش از رؤسای قبایل عرب بیعت بگیرد، همه آنان نیز حکومت یزید را پذیرفتند به جز امام حسین(ع) که او را فردی فاسد و برای ادره امور مسلمانان، نالایق می‌دانست.
صادقیان با بیان اینکه اگر واقعه عاشورا نبود و امام حسین(ع) راهی جز قیام و شهادت انتخاب می‌کرد، امروز اثری از اسلام نبود، تصریح می‌کند: نهضت عاشورا سرمنشأ نهضت‌های دیگری بود که در طول ۱۴ قرن تاریخ اسلام ایجاد شد، در طول این ۱۴ قرن همواره یزدیان در برابر حسینیان قرار گرفته‌اند و این قیام باعث رسوایی طبقه فاسد و ریاکار شده است.
عاشورا، خنثی کننده تهاجم فرهنگی
حجت الاسلام یوسف مرادی، کارشناس مسائل مذهبی و تاریخ اسلام نیز معتقد است، تاریخ اسلام به دو دوره قبل و بعد از واقعه عاشورا قابل تقسیم است.
وی می‌گوید: در طول تاریخ اسلام هیچ یک از مرج تقلید نبوده است که بخشی از کتاب خود را به این واقعه اختصاص ندهد یا به روضه‌خوانی شهدای کربلا اقدام نکرده باشد یا کتابی با عنوان مقتل ننوشته باشد.
این کارشناس تاریخ اسلام اضافه می‌کند: فرنگ تشیع با عاشورا پیوند خوده است، دسیسه‌های استعمارگرانی که برای دین‌زدایی تلاش می‌کردند با فرارسیدن عاشورا ناکام می‌مانده و حکام فاسد در همین ایام با قیام‌های مردمی مواجه می‌شدند.
مرادی ادمه می‌دهد: در کشورهای اسلامی در کجا بیشتر به آموزه‌های عاشورا توجه شده، استعمارگران کمتر توفیق داشته‌اند و در هر کجا به نمادهای عاشورایی توجه شده، تهاجم فرهنگی کمتر اثرگذار بوده است.
وی خاطرنشان می‌کند: اهیمت اقدام تاریخی و ماندگار امام حسین(ع) تا جایی است که حتی سایر ائمه بعد از ایشان نیز بارها به آن تمسک جسته و برای نجات شیعیان اقدام کرده‌اند.
عاشورا یک نماد فرهنگی
محمدرضا ثالثی، کارشناس و فعال فرهنگی نیز با بیان اینکه عاشورا یکی از بارزترین نمادهای فرهنگی تاریخ ایران است، تصریح می‌کند: ایجاد هزاران حسنیه و تکیه در مناطق مختلف نشان‌دهنده ارزش و اهمیتی است که مردم برای برگزاری مراسم‌های ویژه عاشورا قائل بوده‌اند.
وی ادامه می‌دهد: نباید اجازه دهیم برنامه‌های عاشورایی از فرهنگ عاشورا تهی شود، هر کجا ایستگاه صلواتی یا محفل عزاداری هست باید روشی برای بصیرت افزایی و روشنگری هم درنظر گرفته شود.
کارشناس مسائل فرهنگی تصریح می‌کند: اکتفا کردن به برگزاری مراسم‌های عزاداری بدون روشنگری عاشورایی آن‌ها را به انحراف می‌کشاند، حضور روحانیان در محافل مختلف و تشریح جزئیات واقعه عاشورا، نذر کتاب و توزیع برشور در این ایام بسیار سودمند است.
ثالثی می‌گوید: فرهنگ شیعه در طول قرن‌ها نمادهایی مقدس از عاشورا را پرورانده است و ما به عنوان میراث‌داران این فرهنگ غنی، نباید جازه دهیم به فراموشی سپرده شود.
گزارش از:عباس صادقی خبرنگار سرویس شهرستان خبرگزاری ایمنا
نظر شما