به گزارش ایمنا، درآمدهای پایدار، زیربنای توسعه پایدار شهر است، این نوع درآمدها کیفیت زندگی در شهر و زیست‌پذیری شهرها را ارتقا می‌بخشد این در حالی است که امروزه‌ها یکی از چالش‌های اصلی شهرداری‌ها به عنوان نهاد خدمات رسان در شهر، تامین درآمدهای پایدار است زیرا بخش زیادی از درآمد آنها از درآمدهای ناپایدار همچون عوارض‌های ساختمانی و تراکم کسب می‌شود. تراکم ساختمانی نیز تحت تاثیر ساخت و ساز قرار دارد و در شرایط کنونی که با رکود ساخت و ساز مواجه هستیم، شهرداری‌ها برای تامین درآمدهای خود با مشکل مواجه هستند و برخی نیز شهرداری‌ها را در معرض ورشکستگی می‌دانند، اما رییس سازمان همیاری شهرداری‌های استان اصفهان معتقد است: ساخت و سازها در وصول درآمدهای شهرداری تاثیر دارد، اما اینکه گفته می‌شود شهرداری‌ها در حال ورشکستگی هستند، حقیقت ندارد.
در این راستا برای اطلاع از وضعیت درآمدها و سرانه‌های شهرداری‌های استان گفت و گویی را با "سعادت بهرامی، رییس سازمان همیاری شهرداری‌های استان اصفهان" انجام داده ایم که در ادامه مشروح آن از نظرتان می‌گذرد:
اینکه گفته می‌شود بیشتر شهرداری‌ها دچار ورشکستگی شده‌اند را تأیید می‌کنید؟
خیر اصلاً اینطور نیست. این اتفاق به وضعیت سرمایه‌گذاری باز می‌گردد، وقتی نظام اقتصادی کشور به بیماری رکود همراه تورم مبتلا شود و سرمایه‌ها در بخش اقتصادی به سمت خرید دلار، ارز و سکه برود، این سرمایه‌ها در بخش تولید وارد نمی‌شود و یک عارضه بدی برای اقتصاد ایجاد می‌کند، این به معنای قفل شدن سرمایه‌ها است که این موضوع سرعت رونق صنعت ساخت و ساز و مسایل عمرانی را کُند یا متوقف می‌کند.
کُند شدن مسایل عمرانی چه در بخش دولتی و چه در بخش خصوصی باعث بیکاری می‌شود و بیکاری هم تبعات خاص خود را دارد. به طور میانگین۳۶۰ تا ۳۷۰ شغل در ساختمان به کار گرفته می‌شوند. از همان مهندس مکانیک تا کاشی، سرامیک، برق، لوازم بهداشتی سیستم های سرمایش و گرمایش، میلگرد، تیرآهن و فولاد و ... در صنعت ساختمان اشتغال به طور مستقیم و غیرمستقیم ایجاد می‌شود.
حال وقتی ساخت و ساز در شهرها به عنوان درآمدهای عمده شهری متوقف و یا کمرنگ شود، درآمدهای شهرداری وصول نمی‌شود، از سوی دیگر هزینه‌ها سرجای خود باقی است، اما اینکه اکنون گفته شود شهرداری‌ها در حال ورشکستگی هستند، حقیقت ندارد. البته برای وصول درآمدهای شهرداری‌ها، باید منابع پایدار تعریف و یا در حوزه گردشگری کار شود، همچنین می‌توان با رفع موانع ورود سرمایه گذاری‌های خارجی نیز منابعی برای شهرداری‌ها ایجاد کرد.
حدود ۱۰۷ شهرداری زیرمجموعه سازمان همیاری شهرداری‌های استان اصفهان است، به نظر شما بیشترین مشکل شهرداری‌های کوچک و شهرداری‌های شهرهای بزرگ چیست؟
سازمان همیاری شهرداری‌های استان اصفهان پنج رکن اساسی دارد که رکن اصلی آن استاندار به عنوان رییس شورای سازمان، معاون عمرانی استاندار، امور فنی وشهری استانداری و مدیرعامل سازمان است و رکن دیگر سازمان، ۱۰۷ شهرداری به عنوان سهامدار هستند. تنوع مشکلات در شهرداری‌ها زیاد است، به عنوان مثال در حوزه شهری حتی شهرداری اصفهان که متشکل از ۱۵ منطقه است شاید بعضی از مشکلات آنها به صورت عام و بعضی از مشکلات خاص باشد، در سایر شهرداری‌ها نیز روال به همین منوال است. مشکل عمده شهرستان‌ها، منابع پایدار است که متأسفانه در شهرداری‌ها وجود ندارد.
منابع پایدار به منابعی اطلاق می‌شود که شهرداری‌ها می‌توانند با تکیه بر آن منابع، برنامه‌ریزی‌های بلندمدت، میان مدت و کوتاه مدت داشته باشند. به غیر از بودجه‌ای که برای شهرداری‌ها در نظر گرفته می‌شود، شهرداری‌ها باید منابعی داشته باشند که با استفاده از آن بتوانند خدمات شهری را به شهروندان ارایه کنند و علاوه بر خدمات شهری بتوانند مباحث توسعه را دنبال کنند.
مشکلات عمده در سازمان همیاری و سهامداران سازمان که شهرداران هستند، عدم پایداری بودجه از یک سو و از سوی دیگر افزایش هزینه‌ها است. وقتی بودجه یک عدد ثابت باشد، رشد نکند و یا حتی کاهش پیدا کند و هزینه ها تغییر نکند قطعاً پس از مدتی جهت توسعه متوقف می شود و یا جهت عکس پیدا می‌کند؛ بنابراین مهم‌ترین موضوع درآمدهای پایدار است که بیشتر به صورت عوارض تامین می‌شود.
در گذشته سه درصد از ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده دریافت می‌شد که در حال حاضر این موضوع در مجلس مطرح است که امیدواریم نمایندگان به این موضوع به دقت توجه کنند و بودجه ای که در مجلس مصوب شده است، هزینه کرد آن را به همان شکل عوارض نگاه کنند تا این پول در خود استان هزینه شود، اگر این درآمدها به خزانه دولت واریز شود برگشت آن با مشکل رو به رو خواهد شد. اگر درآمدهای استان به جای دیگر برود باعث می‌شود استان بی‌بهره شود و روز به روز مسائل توسعه‌ای تغییر کند.
نبود درآمدهای پایدار در شهرهای بزرگ ملموس‌تر است یا در شهرهای کوچک ؟ کدام یک از این بابت دچار مشکلات بیشتری هستند؟
بزرگ بودن یا کوچک بودن وسعت شهرها دلیلی بر وضعیت مناسب شهرداری یا وضعیت نامناسب شهرداری آنها نیست، بلکه میزان درآمد مشخص می‌کند که شهرداری وضعیت خوبی دارد یا خیر.
اگر درآمدهای سه درصدی که از ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده به خود شهرستان ها برگردد، درآمد بعضی از شهرستان‌ها به صورت نجومی افزایش پیدا می‌کند؛ به عنوان مثال در شهرستان‌هایی که واحدهای صنعتی بزرگ قرار گرفته است، نسبت به جمعیتی که دارند درآمد سرشار خواهند داشت، اما به فاصله چند کیلومتر پایین‌تر یک شهرستان دیگر که مربوط به همان منطقه است، از این منابع نمی‌تواند استفاده کند با اینکه شاید جمعیت آن شهر بیشتر باشد. پس این موضوع به میزان درآمد منتقل شده به شهرستان‌ها باز می‌گردد. در این راستا تجمیع درآمدها در استان انجام گرفت در واقع پس از بررسی این موضوع اصلاح شد، در مرحله اول شهرستان‌ها از آن منتفع می‌شدند و بعد در حوزه شهری و سپس در حوزه فرمانداری وارد شد که بعضی از فرمانداری‌ها درآمدشان بیشتر شود، بعد از فرمانداری در حوزه استانی آمد؛ تا اینجا روالِ تجمیع خوب است، اما به تناسب جمعیت درست نیست، در واقع اگر به تناسب ظرفیت و زیرساخت هایی که در شهرستان است هزینه شود، بدان معناست که پول سرجای خود قرار گرفته و می‌تواند تولید ثروت کند.
ما اعتقاد داریم سرمایه گذاری در جایی مثل اصفهان به لحاظ خلاقیت، جنس، هنر، هوش و زکاوتی که مردم این شهر دارند می‌تواند تبدیل به ثروت شود، یعنی استفاده صحیح از منابع در جایی که ظرفیت استفاده از منابع را با بهره‌وری بالا دارند، صورت می گیرد.
اینکه اشاره داشتید بخشی از بودجه اصفهان به سایر شهرها منتقل می‌شود، با توجه به افزایش مهاجرت به این کلانشهر آیا روند درستی خواهد بود؟
منظور سخن من این بود که درآمدها از شهرستان‌های کوچکِ شهرهای کوچک یا کل فرمانداری‌ها در یک صندوق استانی تجمیع شود. به طور معمول با توجه به اینکه بزرگترین شهرستان استان، اصفهان است این صندوق می‌تواند در این شهر قرار گیرد. پس از آن سازمان مدیریت برنامه‌ریزی برحسب اولویت‌هایی که سازمان همیاری مشخص می‌کند، هزینه خواهد کرد.
در واقع سازمان برنامه‌ریزی اولویت مشخص می‌کند، اولویت با تکمیل پروژه‌های نیمه تمام است در واقع ابتدا بودجه به طرح‌هایی با۸۰ تا ۹۰ درصد پیشرفت فیزیکی، اختصاص می‌یابد تا طرح تکمیل و از درآمد حاصل از پروژه، سایر طرحهای عمرانی آغاز شود.
سازمان برنامه‌ریزی اولویت دیگری تعیین می‌کند به طور مثال اگر مشکل آب در شهر اصفهان است بخش عمده‌ای از سرانه را برای رفع مشکل آب اختصاص می‌دهد یا اگر خشکی زاینده رود مطالبه کل مردم است بخشی از این سرانه را در حوزه آبخیزداری زاینده رود و مسائل زیست محیطی که اهمیت زیادی دارد سرمایه گذاری می‌کند و از استان بیرون نمی رود؛ اما اگر در قانون به سرانه لفظ" عوارض" تعلق نگیرد و هزینه‌کرد آن عنوان "درآمد" بگیرد، باتوجه به اینکه درآمد باید به خزانه برود، دیگر تقسیمات به شهرستان نمی‌رسد و تقسیمات استانی می‌شود و منابع شهر در شهرهای دیگر هزینه می‌شود، آن زمان است که منابع ثروت استانی که تولید ثروت می‌کند جایی مدفون می شود که بازگشت ندارد، بنابراین دولت و حاکمیت باید به این نتیجه برسد که ثروت را در جایی که تولید ثروت کرده، تقسیم کند و از محل ثروت، استان معین به استان های دیگر کمک کند.
استان اصفهان با توجه به موقعیت جغرافیایی و قرارگیری در کریدور مرکز ایران از اهمیت خاصی برخوردار است و به لحاظ جاذبه‌های توریستی و ذهن خلاقی که مردم این شهر دارند و به لحاظ اقتصادی بودن می‌دانند چگونه تولید ثروت کنند.
اما در پاسخ به بخش اول سؤال شما باید بگویم اعتقاد ما این است که هرچه در آمد در شهرستان‌ها است چه بیشتر برخوردار و چه کمتر برخوردار، اینها در یک کاسه جمع بشود و به تناسب به کل استان باز گردد. اعتقاد داریم که درآمدهای استان باید در کل استان هزینه شود زیرا به طور مثال شهرستان مبارکه به دلیل وجود مجتمع فولاد مبارکه برخوردار است، شاهین شهر به لحاظ قرار گیری چند صنعت مهم برخوردار است، اما شهر خورزوق که در مجاورت این شهر قرار گرفته، برخوردار نیست. سمت غرب اصفهان مناطق فریدن و فریدونشهر کمتر برخوردار است، همچنین شهرهای بخش شرق اصفهان به دلیل کم آبی با مشکلات اقتصادی رو به رو هستند و بسیاری از افراد فرصت شغلی خود را از دست دادند، اینها مواردی است که درآمد استان باید به این خلاء کمک کند.
سازمان همیاری تا چه اندازه توانسته در سرمایه‌گذاری‌ها یا جذب سرمایه فعالیت کند؟
جذب سرمایه و سرمایه‌گذاری ابزار خاص خود را نیاز دارد، متأسفانه وقتی سرمایه در حوزه‌های دیگر درآمدهای سرشار و چندین برابری حاصل می‌کند، رغبت آنها برای سرمایه‌گذاری در پروژه‌های عمرانی کاهش می‌یابد و یا تمایل سرمایه‌گذاران را برای سرمایه‌گذاری کم می‌کند. در این راستا زمانی می‌توان سرمایه‌گذاران را به سمت اجرای پروژه های عمرانی جذب کنیم که اوضاع اقتصادی کشور خوب و به سمت تولید داخلی و ایجاد ارزش افزوده حرکت کند.
سرمایه گذاری در هر حوزه‌ای جوابگو نیست. به طور مثال سرمایه‌گذاری در بخش خودرو درست نیست چون بخش خودروی کشور عقب است، یا باید مونتاژ کنیم، یا باید خودروسازی را از خارج دعوت کنیم تا در ایران سرمایه‌گذاری کند یا دنبال سرمایه‌گذاری در بخش‌هایی برویم که کشور ما نسبت به سایر کشورها مزیت بیشتری دارد؛ به طور مثال در زمینه نفت، گاز، پتروشیمی، معدن، نیروی خلاق و جوان به عنوان نیروهای بکر فکرافزا می‌توان سرمایه گذاری کرد. ما باید با سرمایه‌هایمان که کم هم نیستند در حوزه صنایع دستی، گردشگری، طبیعت و ... استفاده و زمینه فعالیت سرمایه‌گذاران را فراهم کنیم.
پروژه کنارگذر شرق اصفهان در حال حاضر در چه وضعیتی قرار دارد؟
کنارگذر شرق اصفهان جزء پروژه‌های مهم اصفهان محسوب می‌شود، این طرح، کریدور اصلی جنوب به شمال کشور به شمار می رود، زیرا بارترافیکی داخل شهر را به سمت سه راه نطنز هدایت می‌کند و حدود ۵۰ کیلومتر مسیر را نزدیک‌تر می‌کند، همچنین از تردد حدود ۳۰ تا ۳۵ هزار خودرو طی یک روز از حاشیه و مرکز شهر کاسته و می‌تواند در کاهش معضل آلودگی، ترافیک و تصادفات همچنین از لحاظ اقتصادی با صرفه جویی در مصرف سوخت تاثیرگذار باشد.
قطعه اول آزاد راه شرق اصفهان از آزاد راه اصفهان - نطنز تا آزاد راه اصفهان - اردستان به طول ۳۰ کیلومتر، قطعه دوم آن در ادامه تا جاده اصفهان- نایین به طول ۳۳ کیلومتر و قطعه سوم این کنارگذر از کنار باغ رضوان تا گردنه لاشتر بعد از بهارستان، به طول ۳۵ کیلومتر است. قطعه اول و دوم در دست اجرا است و پیشرفت خوبی کرده است. اما نزدیک به ۷۰۰ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری نیاز است تا قطعه سوم کنار گذر شرق اصفهان را به دو قطعه دیگر حدفاصل سه راه مبارکه به سمت مجاورت آرامستان باغ رضوان جاده نایین سگزی متصل کنیم. نقشه‌های مسیر قطعه سوم تهیه، قرارداد مربوطه آماده شده و در مرحله ثبت شرکت و در ادامه انعقاد قرارداد با وزارت راه و شهرسازی و پیمانکار است. پیش‌بینی می‌شود که پس از ثبت شرکت و انتخاب پیمانکار ظرف ۲۴ ماه قطعه سوم کنارگذر شرق را چنان‌چه به مشکلی برنخوریم، به بهره‌برداری برسانیم.
نظر شما