به گزارش خبرنگار ایمنا، در نخستین واکنش، حسن روحانی در تماس‌های تلفنی با صدراعظم آلمان و رییس جمهور فرانسه بسته پیشنهادی اروپا را مایوس کننده خواند و اعلام کرد این بسته نتوانسته درخواست های ایران را تأمین کند؛ چرا که دربرگیرنده همه خواسته های ایران نیست.
ظریف: قول‌های مبهم و طولانی مدت نمی خواهیم
بر این اساس بود که وزیر خارجه ایران که روز (جمعه-۱۵ تیر) برای نشست اعضای باقی مانده در توافق هسته‌ای برجام به وین رفته بود در توئیتر خود درباره این نشست نوشت: «وظیفه من کاملا روشن است: ایجاد راه‌حل‌های عملی. از اتحادیه اروپا/ و همتایانم در سه کشور اروپایی به اضافه دو کشور (روسیه و چین) انتظار دارم که تعهدات قابل اجرا و مشخصی ارائه دهند و قول‌های مبهم و طولانی مدت ندهند».
در نشست وین اروپایی‌ها شفاف سازی کردند
وزیر امور خارجه کشورمان پس از نشست با وزیران امور خارجه ۴+۱ و فدریکا موگرینی نیزگفت: پریروز در تهران بسته‌ای را دریافت کردیم که آقای روحانی گفتند کافی نیست. امروز در این جلسه توضیحات بیشتر شنیدیم و در مورد موضوعات نفتی و بانکی توضیح دادند. ادامه فروش نفت و روابط مالی، حمل و نقل و سرمایه گذاری تا سایر موضوعات در بیانیه ذکر شده است.
جزییات بسته پیشنهادی اروپا به ایران
درحالی‌که یک هفته از نشست وزرای خارجه ۱+۴ در وین اتریش می‌گذرد، اتحادیه اروپا پس از نشست کمّیسیون مشترک برجام بیانیه‌ای منتشر و در آن اعلام کرد، حفظ کانال‌های بانکی، ادامه صادرات نفت‌وگاز ایران و ایجاد جو سرمایه‌گذاری مطلوب در ایران برایش در اولویت است.
بسته ارائه شده از سوی اروپا پس از ارائه به وزارت‌خارجه در هیات دولت بررسی شده است. محور اول؛ به نقل‌وانتقال مالی و روابط بانکی اختصاص دارد و محور دوم بر پایه تجارت و به‌طور خاص فروش نفت ایران استوار است.
بر اساس گزارش خبرآنلاین، اروپایی‌ها در حوزه بانکی به‌دنبال ایجاد کانالی هستند که از طریق آن امکان ارتباط بانکی فراهم شود و با توجه به تحریم‌های آمریکا، کانال طراحی شده باید به نحوی باشد که از طرف این تحریم‌ها مورد تهدید قرار نگیرد. به همین دلیل، اروپا در پی ایجاد یک حساب مخصوص است که بر مبنای آن بتواند، درآمدهای ایران را به‌صورت متمرکز در آن نگهداری کند.
در زمینه فروش نفت ایران اما اروپا در بسته خود ضمانت کمّی قرار نداده است، درحالی‌که ایران به‌دنبال دریافت ضمانت کمّی است. اروپا در بسته پیشنهادی بر تعهد برای حفظ خرید نفت از ایران در سطح کنونی موافقت کرده است. درحال‌حاضر اروپا حدود ۵۰۰ هزار بشکه خرید نفت از ایران دارد که با عقب‌نشینی توتال فرانسه و شرکت انی ایتالیا این رقم در ماههای آتی کمتر خواهد شد.
اگر اروپایی ها نفت ایران را بخرند،کار بسیار بزرگی است
مصطفی ترک زهرانی، مدیرکل امور راهبردی وزارت امور خارجه در رابطه با موضع کشورهای اروپایی در قبال برجام به خبرنگار ایمنا گفت :اقتصاد در عصر حاضر مجموعه ای از حلقه های متصل به هم است؛ در این شرایط، اروپایی‌ها یک نیت و قصد دارند و یک توانمندی؛ قصدشان کمک است چون خودشان نیز به نوعی در این مورد گرفتار شده اند اما به لحاظ توانمندی دستشان در برخی زمینه‌ها بسته است، بنابراین به این نتیجه می رسیم که اروپایی ها حتی اگر بخواهند کمک کنند، سکوی پروازشان خیلی بلند نیست.
در چنین شرایطی، دارند اگر اروپایی ها نفت را از ایران بخرند، کار بسیار بزرگی است و یک شکست بزرگ برای ترامپ است که می گوید صادرات نفت ایران را تا آبان به صفر می رساند.
ایران باید ملاحظات خود را در نظر داشته باشد
رحمن قهرمانپور، تحلیلگر روابط بین الملل در زمینه بسته پیشنهادی اروپا به خبرنگار ایمنا گفت: در یک وضعیت بهتر، کشورهای اروپایی حتما می‌توانستند پیشنهادات بهتری داشته باشند، ولی واقعیت این است که با این وضعیتی که ترامپ در نظام بین الملل ایجاد کرده، دست اروپا را هم بسته و هم شرایط برای ایران نیز به گونه‌ای است که بایستی ملاحظات خودش را در نظر داشته باشد.
وی افزود: با این وجود، اگرمقایسه‌ای بین بسته های پیشنهادی دو طرف در طی سال‌های ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۵ داشته باشیم، متوجه می شویم که در مقطع کنونی، طرفین به مراتب واقع بینانه‌تر وارد تبادل بسته شده‌اند و نگاه‌شان به بسته‌ها بیشتر از اینکه معطوف به متن باشد، به نوع بستر و شرایطی که پیشنهادات در آن مطرح شده، بوده است.
به بن بست برسیم، اقدام متقابل می کنیم
مرتضی صفاری نطنزی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس نیز هر چند معتقد است این روزها اروپایی‌ها در حوزه سیاسی مصمم هستند تا از آمریکا حمایت نکنند، اما نسبت به عدم دنباله روی اروپایی ها از آمریکا در مسائل اقتصادی ابراز تردید کرد و به خبرنگار ایمنا گفت:در صورت بن بست در مذاکرات ایران با اروپا، قانون مقابله با برخوردهای خصمانه آمریکا از سوی جمهوری اسلامی ایران اجرا می شود.
اقدامات متقابل ایران در اجرا کاری از پیش نمی برد
پیشنهاد اقدامات متقابل ایران در حالی مطرح می شود که یوسف مولایی، استاد حقوق بین الملل دانشگاه تهران در تأثیر گذاری این اقدامات متقابل تردید دارد و به خبرنگار ایمنا می گوید: بر اساس حقوق بین الملل، ایران می‌تواند در صورت نقض عهد طرف‌های مقابل، دست به اقدام متقابل بزند و شرکت‌های آمریکایی، اروپایی و یا هر شرکتی که با آمریکا مناسبت و روابط دارد را جریمه کرده و یا بازار خود را به روی آنها ببندد. کار دیگری که ایران می تواند انجام دهد، اقدامات تلافی جویانه است که برای اجرایی شدن این مورد نیز مانند موارد قبلی ایران باید از نظر فنی و امکانات، پشتوانه قدرت زیادی داشته باشد تا بتواند آمریکارا با همین منطق خودش تحت فشار قرار دهد.
وی تأکید کرد: بنابراین از لحاظ حقوقی دست ایران باز است، ولی عملاً از لحاظ فنی و امکانات، قدرت تاثیرگذاری این تصمیم ایران بسیارکم خواهد بود؛ چون به احتمال زیاد، شرکت های بزرگ تجاری بین ایران و آمریکا، ایران را انتخاب نخواهند کرد و بنابراین اقدامات متقابل و تلافی جویانه ایران در اجرا کاری از پیش نمی برد.
به گزارش ایمنا، حال در شرایطی که کشورهای اروپایی در ناتو نیز توسط آمریکا تحت فشار قرار گرفته اند و دونالد ترامپ از آنها خواسته است تا هزینه های دفاع از کشورهایشان را خودشان پرداخت کنند، باید منتظر ماند و دید این کشورها در ماههای آینده چه سیاستی در قبال ایران و آمریکا در پیش خواهند گرفت و تا چه اندازه به تعهدات خود عمل خواهند کرد.
نظر شما