به گزارش خبرنگار ایمنا، در ادامه سلسله برنامه‌های "شش فیلم، شش نگاه" که با موضوع سینمای مستقل جهان برگزار می‌شود، فیلم "فارغ التحصیلی" به کارگردانی "کریستین مونجیو" با حضور "سیاوش گلشیری" اکران و بررسی شد. این فیلم سال ۲۰۱۶ در رومانی تولید شده است.
"فارغ‌التحصیلی"ماجرای پزشکی به نام "رومئو" است که همراه با خانواده خود در شهر کوهستانی کوچکی با نام "ترانسیلوانی" زندگی می‌کند. او دخترش "الیزا" را با این آرزو بزرگ کرده است که وقتی هجده‌ساله شد، برای تحصیل به خارج از کشور برود. "الیزا" قرار است رشته روان‌شناسی را در انگلیس ادامه دهد، اما برای کامل‌شدن این رویا باید امتحان‌های نهایی را با موفقیت پشت سر بگذارد. در این میان یک‌روز "الیزا" در مسیر رفتن به یکی از آزمون‌ها مورد حمله غریبه‌ای قرار می‌گیرد و بورسیه دانشگاه کمبریج را از دست می‌دهد، در نتیجه پدر برای نجات دختر و خانواده‌اش به فکر راهکاری غیر اخلاقی می‌‌افتد.
"سیاوش گلشیری" در ابتدای صحبت خود سینمای رومانی را معرفی کرد و فیلم "فارغ التحصیلی" را متاثر از فضای سیاسی این کشور دانست. وی گفت: سینمای رومانی به رئالیسم اجتماعی گرایش دارد. مضامین، روانشناسانه هستند و داستان‌ها مینی‌مال و به مشکلات زندگی انسان امروز می‌پردازد.
وی به معرفی "کریستین مونجیو" پرداخت و ادامه داد: این کارگردان در سال ۲۰۰۷ با فیلم "چهارماه، سه هفته و دو روز" که نقدی بر فساد اجتماعی دوران کمونیسم در کشور رومانی بود، موفق به دریافت نخل طلای جشنواره فیلم کن شده بود و با فیلم "آن سوی تپه‌ها" نیز جایزه بهترین فیلمنامه کن را گرفته است.
قرابت سینمای مونجیو و فرهادی
این منتقد سینما پس از آن به نزدیکی آثار این کارگردان و اصغر فرهادی پرداخت و گفت: به اعتقاد من در کارهای این دو کارگردان قرابت‌هایی دیده می‌شود. جالب است که این هنرمند در سال ۲۰۱۶ در کن با فیلم "فارغ التحصیلی"رقیب فیلم "فروشنده" بود. درباره آنکه فرهادی متاثر از مونجیو است یا مونجیو متاثر از سینمای اصغر فرهادی است و یا هر دو تحت تأثیر غیرمستقیم یکدیگر قرار دارند باید با احتیاط سخن گفت. هر دو کارگردان تیزهوشی خاصی دارند ولی باید اعتراف کرد به نظر من مونجیو تیزهوش‌تر از فرهادی کارگردانی می کند.
گلشیری ادامه داد: عده ای این فیلم را متاثر از " جدایی نادر از سیمین" می‌دانند. مضمون دوفیلم اشتراک‌های زیادی دارد. در "جدایی نادر از سیمین" مادر می‌خواهد دختر را ببرد و پدر مخالف است و در فیلم مونجیو پدر مُصر است که دختر را به انگلستان بفرستد، اما مادر هر چند مخالف است اما در جایی از فیلم می‌گوید حاضرم با دخترم بروم و تنها برایش آشپزی کنم.
وی در ادامه درباره ویژگی فیلمسازی مونجیو تصریح کرد: ویژگی خاص مونجیو در این فیلم نماهای طولانی از روبرو، استفاده از تکنیک دوربین روی دست و بازی‌هایی است که مهار شده‌اند و اصلا متظاهرانه و اغراق شده نیستند. در تدوین فیلم، کات سریع نداریم و اکثر نماها بلند هستند و همین فضا ما را به سمت مقایسه آثار وی با فرهادی و حتی کیارستمی سوق می‌دهد. اگر دقت کنید در متن فیلم موسیقی نداریم. خود مونجیو در مصاحبه ای گفته است که "در جهان واقعی تدوین نداریم. باید هر لحظه را زندگی کنید. در زندگی واقعی موسیقی وجود ندارد، چرا باید از آن در فیلم هایم استفاده کنم؟ "
سینمایی پر از استعاره
شخصیت‌های فیلم نه سپید هستند و نه سیاه که این ویژگی در اکثر آثار رئالیستی دیده می‌شود کارگردان در این اثر گویی خودش را حذف کرده و همه چیز را به سمت واقعی‌شدن فیلم جلو برده است. اظهارنظر مستقیم در فیلم به جز در صحنه‌های پایانی وجود ندارد و در واقع سینمای مونجیو پر از استعاره است و خرده داستان‌ها هرچند کوچک اما واقعی و قابل باور هستند.
این مدرس سینما گفت: به باور من مونجیو در "فارغ التحصیلی" به بلوغ رسیده است. پیچیدگی رفتار انسان‌ها در مواجهه با دیکتاتوری و سلطه که متاثر از فضای کشور رومانی در این برهه زمانی است به‌خوبی در این اثر دیده می‌شود. فیلم به پنهانکاری آدم‌ها می پردازد. از همان ابتدای فیلم متوجه فقدان رابطه هستیم و پدر خانواده به فروپاشی نزدیک می شود. روابط پنهانی آشکار شده یا درحال آشکار شدن هستند. نکته قابل توجه در آثار مونجیو این است که در تمام فیلم های او شخصیتی که اتفاقات برایش می افتد شخصیت اصلی نیست و در واقع شخصیت کمک کننده یا ناجی به شخصیت اصلی تبدیل فیلم شده و عامل تغییر خود و دیگری می‌شود.
نظر شما