به گزارش ایمنا، مجید ناجی شامگاه چهارشنبه 22 فروردین در یکصد و هفتاد و هشتمین نشست باشگاه نجوم با اشاره به بازدید خود از رصدخانه مونتویلسون لسآنجلس گفت: مهمترین و شاید هیجانانگیزترین اتفاقی که در این رصدخانه افتاده است، "مشاهدات هابل" در سال ۱۹۲۷ است که منجر به کشف انبساط عالم و رابطه معروف بین فاصله و سرعت کهکشانها شد.
وی ادامه داد: هابل محاسبات خود را از روی مشاهدات با استفاده از تلسکوپ ۱۰۰ اینچی(۵/۲ متری) مونتویلسون انجام داد و یکی از اولین نتایجی که به دست آورد این بود که برخی سحابیها در واقع کهکشانهایی هستند که خارج از کهکشان راه شیری واقع شدهاند، سپس وی با اندازهگیریهای خود و استفاده از دادههای انتقال به سرخ کهکشانهای مختلف دو منجم دیگر "میلتون هامسون" و "وستو اسلیفر "موفق به کشف رابطه مستقیم فاصله کهکشانها و سرعت آنها شد.
ناجی با اشاره به این عدد، گفت: هر چند این عدد از مقدار فعلی ثابت هابل که با اندازهگیریهای دقیقتر فاصله به دست میآید بزرگتر است اما کشف هابل قدم منحصر به فرد و بسیار مهمی در کیهانشناسی و کشفهای بعدی بود.
این استاد دانشگاه با اشاره به تلسکوپ ۱۰۰ اینچی رصدخانه مونتویلسون با نام "تلسکوپ هوکر"، گفت: این تلسکوپ در زمان ساخت که ۱۹۱۷ تا سال ۱۹۴۸ به طول انجامید بزرگترین تلسکوپ دنیا محسوب میشد، در این سال تلسکوپ ۲۰۰ اینچی"رصدخانه پالومار" ساخته میشود که "تلسکوپ هیل" نامیده میشود.
وی با بیان اینکه "جورج هیل" بنیانگذار اصلی رصدخانه مونتویلسون در اوایل قرن بیستم است، خاطرنشان کرد: تلسکوپ بزرگ دیگری نیز در مونت ویلسون وجود دارد که به نام هیل است و در سال ۱۹۰۸ زیر نظر او ساخته شده است، این تلسکوپ ۶۰ اینچ (۵/۱ متر) است و تا قبل از ساخته شدن تلسکوپ ۱۰۰ اینچی، بزرگترین تلسکوپ فعال دنیا بود.
ناجی با اشاره به فعالیتهای"جورج الری هیل" در سال ۱۹۰۴ و افتتاح رصدخانه خورشیدی مونتویلسون با تلسکوپ خورشیدی "اسنو"، افزود: بعدها با گسترش مجموعه، نام خورشیدی حذف شد، "اسنو" یک رصدخانه خورشیدی افقی به شکل قدیمی است که اکنون استفاده آموزشی دارد. چند سال بعد برج خورشیدی ۱۸ متری در مونتویلسون ساخته میشود، این تلسکوپها به دلیل شکلشان به "برجهای خورشیدی" نیز معروف هستند و طراحی آنها برای نخستین بار در مونتویلسون انجام شده است.
وی با اشاره به اقدام هیل در سال ۱۹۰۸ برای اندازهگیری میدان مغناطیسی لکههای خورشیدی، گفت: هیل برای نخستینبار با برج ۱۸ متری خورشیدی میدان مغناطیسی لکههای خورشیدی را با استفاده از اثر فیزیکی "زیمن "بر خطوط طیفی اندازهگیری کرد، این اکتشاف بزرگ منجر به ساخت برج خورشیدی بزرگتر ۴۶ متری در سال ۱۹۱۲ شد و هماکنون از این دو برج خورشیدی برای پژوهشهای نجومی استفاده میشود.
این استاد دانشگاه به اتفاقات بسیار مهم دیگر تاریخ فیزیک در مونتویلسون اشاره کرد و گفت: اندازهگیری شعاع ستاره دیگری غیر از خورشید یکی از این اتفاقات است، "آلبرت مایکلسون" به همراه" فرانسیس پیس" با استفاده از یک تداخلسنج نجومی که بر روی تلسکوپ ۱۰۰ متری هوکر قرار داشت، موفق به اندازهگیری قطر ستاره غول آلفای شکارچی درخشانترین ستاره صور فلکی جبار شدند.
وی با اشاره به "تداخل سنج چارا" که در مونتویلسون فعال است، گفت: چارا در محدوده فرو سرخ کار میکند و در نوع خود بیشترین دقت زاویهای را دارد، این تداخلسنج که در سال ۲۰۰۲ افتتاح شده از شش تلسکوپ یک متری تشکیل شده است که در کوههای مونتویلسون قرار گرفتهاند و بیشترین فاصله آنها به ۳۳۰ متر میرسد. امواج رسیده به این تلسکوپها از طریق لولههای خلاء به ساختمان مرکزی راهنمایی میشوند تا در آنجا با هم ترکیب شوند، این تداخلسنج برای نخستین بار موفق به ثبت تصویر سطح یک ستاره رشته اصلی به غیر از خورشید در سال ۲۰۰۷ شد.
ناجی به گزارش بازدید از موزه رصدخانه مونتویلسون پرداخت و گفت: در موزه، عکسها و نوشتههای مربوط به تاریخچه پژوهشهای نجومی و فعالیتهای آموزشی رصد خانه موجود است، در آن سالها ساخت چنین مجموعهای بسیار دشوار بوده از آوردن قطعات بزرگ با قاطر تا تأمین آب و برق مجموعه. اما جورج هیل فردی بسیار مصمم و همواره به فکر پیشرفت بود و خدمات او تأثیر بسزایی در پیشرفت علم نجوم مدرن داشته است.
نظر شما